Alþýðublaðið - 12.03.1927, Síða 3

ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
3
fiiiÉys
niólkli
m anra.
aura.
n
nt-cígarettor.
og
Fásð alls staöar
fi heOdsðlu hfá
filalsierzlim tsiands h.f.
Ef þið eruð fótköld eða fótrök, eða ef skórnir
eru harðir og ósléttir í botninn, þá komið og fáið ykkur
kork- eða strá-íleppa
I iléueriliii Jðns Stefánssonar,
Langavegi 17.
við það, sem nú er gildandi fyrir
karlmenn með samning'um. Kaup
sjómanna lækkaði um lOo/o, kaup
verkamanna um 14,3°/o, miðað við
kr. 1,40, starfsmanna bæjarins um
10%, prentara um 7,2%. Yfirleitt
hafa allar vinnandi stéttir, sem
samninga hafa gert um kauplækk-
un, ekki farið niður fyrir 10°/o
í lækkunaráttina. Verkakonur í
0,65 i dagvinnu
0,80 - kvöldvinnu
0,90 - nætur og helgidagadv.
1,15 - — - —við uppsk.—
Þessi eru boð útgerðarmanna
að viðbættu því, að öll ákvæðis-
Vinna við. íi kpvotí á að lækka um
121/2 o/o. Verkakonur hafa teygt sig
til samkomulags fram yfir pað,
sem hægt er, en gátu vitanlega
ekki gengið að pessu.
Hvaða sanngirni mæ’ir með því,
að kaup verkakvenna lækki langt
niður fyrir kaupgjald annara
stétta? Hver er sá, sem ekki sér,
að útgerðarmenn eru hreint og
beint að nota sér neyð pessa
fólks, treystandi því, að allur
próttur sé þeim runninn til að
rísa á móti slíkri kúgunaraðfexð.
Hafnarfirði hafa nýverið gert
samning við útgerðarmenn þar um
70 aura kaup í dagvinnu eða
121/2 0/0. Er pað mesta lækkun, sem
nokkur vinnustétt hefir gert á
pessu ári, sem lækkaði kaup sitt
í fyrra. En hvað gerist hér: Ot-
gerðarmenn vildu eftir langt og
mikið póf ganga að
Það er vitanlegt, að mikill fjöldi
verkakvennanna eru ekkjur, sem
vinna fyrir börnum sínum, dætur
bláíátækra fjölskyldna og konur,
sem verða að ganga á reitina til
að fullnægja þörfum heimilisins.
Fólk þetta hefir orðið að bíða í
allan vetur eftir þessari von urn
vinnu, þegar saltfisksvertið byrj-
aði. Og þá er það þannig, að
launin eru skömtuð úr hnefa og
skorin við nögl af tilfinningar-
lausri harðýðgi.
Otgerðarmenn! Svo langt getið
jþi'ð gengið í ósanngirni gagnvart
mæðrum, systrum, konum og
dætrum karlmannanna, að þeim
hitni í kinn og renni blóðið til
skyldunnar að rétta hlut þeirra.
Verkakonur! Takið höndum sam-
an og knýið fram sanngjarnar
kröfur. Samúðin er ykkar megin
og rétturinn í þessu’ máli. —
„Máttur samtakanna er ykkar eina
vopn.“
S. Á. Ó.
Gtuðbranöiir Vigfússon.
13. marz 1827 — 13. marz 1927.
Það eru fáar fræðigreinar, sem
dáðst er jafnmikið að hér á landi
og norrænni málfræði, og engum
fræðimönnum er hampað meir en
þeim, sem við hana fást, senni-
lega af því, að við höfum annars
•staðar ekkert eða fátt lagt til vís-
indanna. En hvað um það; hér á
landi er það trúarsetning, að nor-
ræn.málfræði sé drottning fræði-
greinanna. Og þó er engin fræði-
grein jafnfjarri lífinu, sem andar
og bærist, eins og einmitt* nor-
ræn málfræði; hún er, eins og hún
nú er rekin af flestum, orðin að
an'd- og gagns-lausu orðamunar-
og ritháttar-stagli, sem grefur sig
iofan í hyldýpi aukaatriðanna og
sér ekki fjöllin — aðalatriðin —
fyrir þúfum. Hún er orðin að
fræðunum um það, hvernig mál-
iræðingunum sýnist menn ættu
að tala,'en er hætt að vera fræði
um það, hvernig menn tala, og
því orðin martröð á lifandi, sí-
kviku málinu, sem er perpetuum
mobile. Menn taki sér í hönd
nýja, svo nefnda „vandaða" út-
gáfu af einhverju fornritanna, og
þá verða á hverri síðu fyrir manni
2-—3 lín jr af te :ta en hit, er orða-
munur úr öiium mögulegum hand-
ritum. Og framan við alt sam-
an er 30—40 blaðsíðna formáli
um stafagerð, rétt- og rabg-ritun
afskrifarans.
En sé litið um öxl til íslenzkra
fræða um miðja öldina, sem leið,
verður fyrir manni glæsileg fræði-
mannakynslóð mannvits og and-
ríkis, þó ekki séu neíndir aðrir
en Jón Sigurðsson og Guðbrandur
Vigfússon.
Á morgun eru liðin 100 ár frá
fæðingu Guðbrands Vigíússonar,
„hins góða og vitra manns“, eins
og Jórvíkur-Páll vinur lians kall-
ar hann. Hann var fæddur vestur
á landi, en ól aldur sinr mestan
erfendis, aðallega á Englandi, og
þar dó hann 31. jan. 1889. Það
er ekki tóm hér til þsss að rekja
æfi Guðbrands, enda hvorki gæti
ég það né. þyrði, þar sem faðir
minn sálugi heíir ritað æfisögu
'hans í „Andvara" 1883, og er vís-
að þangað um það efní Fyrst
vakti Guðbrandur athygli á sér
með ritgerð sinni: „Um tí aatal
í lslendingasögum“, og er sú rit-
gerð enn og mun verða undirstað-
an undir tímatali fornsagtia vorra.
Hann gaf út fjölda af fómritum
vorum: Sturlungu, Eyrbyggju,
Biskupasögur, Corpus poeticum
Verzlunin Foss h. f.«
Laugavegi 25 (áður nýlenduvöru-
verzlun Eiríks Leifssonar), heldur
sérstaka sýningu á morgun (sunnu-
dag) á framleiðsluvörum frá 14
íslenzkum verksmiðjum.
boreale, Origines íslandicae og
fleira, og eru formálarnir aÖ þeimt
jafn-andrikir og auðgandi til lest-
urs og nútíðarformáli fyrir slíku
riti er snauður og eftirtekjulaus.
Hitt mun satt, að hann hefir,
stundum ekki séð þúfumar —
aukaatriðin — fyrir fjöllunum, og
kalla málfræðingar það nú „óná-
kvæmnr. En eins víst er það, að
vér eigum vart glæsilegri fræði-
rit á sína vísu en prolegomena
fyrir Sturlungu og íormá'ann fyrir
þjóðsögum Jóns Árnasonar. Að-
alrit Guðbrands verður þó orða-
bókin, sem í daglegu talf er kend
við Cleasby. Þó að síðan hafi'
komið aðray orðabækur, er orða-
bók Guðbrands ómissandi bæðf
vegna hinna ágætu þýðinga og
þess, að hún hefir orð, sem hin-
ar vantar.
Þó að margt.gleymist, mun þess
þó langt að bíða, að minning Guð-
brands Vigfússonar fari undir
móldu.
Giidbr. Jónsson.
Uim dagiam ©g vegimrao
Næturlæknir
er í nótt Magnús' Pétursson,
Grundarstíg 10, sími 1185, og aðra
nótt Árni Pétursson, Uppsölum,
sími 1900.
Næturvörður
er þessa viku í lyf jabúð Lauga-
vegar.
Messur
á morgun: 1 dómkirkjunni kl.
11 séra Friðrik Hallgrímsson (alt-
arisganga), kl. 5 séra Bjarni Jónss.
1 fríkirkjunni kl. 5 séra Árni Sig-
urðsson. I Landakotskirkju kl. 9
f. m. hámessa, kl. 6 e. m. fyrir-
lestur: Trú og vísindi. 1 Aðvent-
kirkjunni kl. 8 e. m. séra O. J.
Olsen. Eíni ræðunnar: Andatrú
og grundvöllur hennar. — 1 Sjö-
mannastofunni kl. 6 e. m. guðs-
þjónusta. Allir velkomnir. — í
Spítalakirkjunni (kaþ.) í Hafnar-
firði kl. 9 f. m. söngmessa, kl.
6 e. m. guðsþjónusta með pre-
dikun.
Samsöngur
Karlakórs K. F. U. M. i Nýja
Bíó í gærkveldi var þakkaður
með miklu lófataki, og varð söng-
flokkurinn að endurtaka mörg
lögin. Húsfyllir var áheyrcnda.
'Samsöngurmn verður endurtekiim
á morgun.
Kjörskrá
til alþingiskosninga l'ggur
frammi þessa dagana almcnni gi
til athugunar í bæjargjaldkeia-
skrifstofunni við Tjarnargötu.
Skrifstófan er opin virka daga
eða 18,8%, lækkun í fyrra 11%, samt. 29,8%,
— 20,0% — - — 9%, — 29,0%,
18,1% — - — 12%, — 30,1%,
14,8% . — - — 10%, — 24,8%.