Alþýðublaðið - 24.05.1937, Side 1

Kosníngaskrifstofa
AiDýflaflokksins
i Alþýðuhúsinu
3, hæð
OTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
Sfmí 2931
á kosningaskrifstofffl
Aiþýðnflokksins.
XVIII. ÁRQANGUR MÁNUDAGINN 24. MAI 1937.
116. TÖLUBLAÐ
Alðgur ihaldsins á Reykvíkluga
nema nú alls 5 mill|ónnm króna
Utsvðrin hœkka um 10-151,.
Utsvðrio ern að meðaitaii 1431 Utsvarsbyrðin ð bæjarbfinm befir
kr. á hvert mannsbarn i bænnm. prefaidast síðan árið 1929.
Síðan 1925 helir skatta- og tollabyrðin^til rfikisins
hinsvegar lœkkað tir 120 kr. fi 105 kr. ð mann.
TTIN NÝJA ÚTSVARSSKRÁ kom út í morgun og
mun hún færa öilum bæjarbúum mikii tíðindi.
Útsvör raanna hækka yfirieitt um 10-—15%.
Við samningu fjárhagsáætlunar síðastliðíð ár,
ákvað meirihluti bæjarstjórnar að hækka utsvörin
um nærrí 500 þúsund krónur og hefir samkvæmt
því verið jafaað niður víð aðainiðurjðfnun fast að
4 milljónum og 200 f)ús. kr.
En við aukaniðurjöfnun
má gera ráð fyrir að við
pað bætist um 100 þúsund
krónur, svo útsvarsupphæð-
in, sem jafnað er niður á
bæjarbúa að þessu sinni
nemur samtals um 4,300
þús. kr.
Vi8 þessa upphæð bætast enn
frernur útsvör ríkisstofnana og
sainvinnufélaga. Þá kemur enn
fremur tíl viðbótar hluti af ágóða
bæjarfyrirtækja (gasstöðvar, raf-
magnsveitu, vatnsyeitu o. fl.),
sem nemur nokkrum hundruoum
þúsunda króna.
Þessi s'ðast taldi skattur er
fenginn með of háu verði á nauð-
synjum manna, sem bærinn selur
þeim, — og má þvi fullyrða, að
bæjarstjórn taki af bæjarbuum
með útsvörum og sköttum á lífs-
nauðsynjar um 5 milljónir króna,
auk fasteignagjalda, sem eru hátt
á 2. milljón krðna.
Útsvarsupphæðin nemur því á
hvert mannsbarn i bænum, börn
og gammalmenni með talin, um
143 krónum.
80 hr. 1929 - 143 k-, 1932.
Árið 1929 var öll útsvarsupp-
hæöin 1,6 millj. króna, og heflr
gjaldabyrðin á bæjarbúum því
þrefaldast á síðast liðnum 8 ár-
um
Að vísu hefir fóikinu í bænum
fjölgað nokkuð á þessu tímabili,
en miðað við fólksfjöldann í
bænum bæði árin hefir gjalda-
byrðin á hvert mannsbarn hækk-
að úr rúmum 60 krónum upp í
143 krónur eða þar um bil.
Reyklavik oo riklð.
Hvað myndu íhaldsblöðin hér í
bænum segja, ef útgjöld ríkis-
sjóðs hefðu hækkað jafn stórkost-
ilega í tíð núverandi stjórnar, eins
pg útsvarsbyrðin i Reykjavík hef-
ir hækkað síðan 1929 undir
meirihiutastjórn íhaidsins hér í
bænum?
Samkvæmt því ætti heildarupp-
hæð skatta og tolla l ríkissjóð að
vera komin upp í a. m. k. 30—35
salHjónk króu«, m I itaðlnn heítr
tolla- og skatta-byrðin til ríkis-
sjcðs lækkað úr 120 krðnum á í-
öúa í tíð Jóns Þorlákssonar niður
! 105 krónur á Ibúa í landiim nú.
Og þó er vert að veita þvi
glöggar gætur, að ríkissjóður
leggur Reykjavíkurbæ til árlega
alt að 500 þúsundum króna í
atvlnnubótavinnu o. fl.
ðsijðm Ihaidsins á bænam er
að eyðilegcja afkomg iians
Hvers vegna hefir þessi gífur-
lega hækkun á útgjöldum og á-
lögum bæjarins orðið?
Menn myndu í lengstu lög
reyna að borga þessi háu út-
gjöld með jafnaðargeði, ef þeir
sæu að þeim væri varið til skyn-
samlegra framkvæmda, sem ykju
möguleika fyrir bæjarbúa til betri
lífsafkomu bæði I nútfð og fram-
tíð.
En þessu er alls ekki að heilsa.
Bærinn hefir ekki ráðist í neinar
framkvæmdir fyrir sitt eigið fé,
sem til þess miða.
Jafnvel gatnagerð og önnur slík
nauðsynjastörf eru unnin í at-
vinnubótavinnu og því kostuð að
vierulegu leyti úr rikissjóði.
Meirihluti bæjarstjórnar forð-
ast hins vegar eins og heitan eld
að ráðiast í nokkrar framkvæmd-
ir, sem aukið geti framleiðslima
iog þar með aukið atvinnuna, en
aukin atvinna þýðir auðvitað
minna fátækraframfæri og minni
atvinnubótavinnu.
Alþýðuflokkurinn, sem skipar
minnihluta bæjarstjórnar Reykjia*
víkur, hefir hvað eftir annað lagt
til að bærinn setti á fót atvinnu-
nekstur, bæjarútgerð, niðursuðu-
verksmiðjur, og jafnvel tæki tog-
ara á leigu til skamms tíma til
ufsaveiða, en íhaldsmenn hafa
aldnei viljað sinna þessu.
Jafnfnamt hefir fátæknafram-
færið aukist ár frá ári, og því er
stjórnað með frámunfllegu sleif-
arlagi, enda fátækrafulltrúarnir
engir sérfræðingar í starfinu,
heldur pólitískir smalar — og
sumir pólitískir ribbaldar, Slík
stjórn á fjármálum bæjbrins hlýt-
ur fyr eða síðar að leiða til
hmns, enda er að því stefnt. í-
haldið leigir í húsnæði eins í-
haldsmanns og borgar fyrir það
um 20 þús, kr. * ári, Alþýðu-
flokkurinn befir lagt til að bæi’-
inn bygði sín eigin skrifstofu.-
hús, len því hefir ekki verið sint.
Alþýðuflokkurinn hefir lagt til að
bærinn ræki si'tt eigið elliheim-
ili, en íhaldið hefir afhent naz-
istiskum gæðingum sínum öll ráð
á elliheimilinu, bærinn borgar
rándýru verði dvöl gamalmenna
sinna á þessu heimili — og borg-
ar síðan vexti og afborganir svo
þúsundum króna skiftir árlega
fyrir þetta fyrirtæki, sem hann
hefir enga hlutdeild í stjórn á.
Þannig væri lengi hægt að
telja. Slíkt ástand, &em ríkir í
stjórn, bæjarmálefnianna, getur
ekki endað nema með skielfingu
— ef það fær enn um skeið að
sýkja afkiomu bæjarins.
Bjartsýnj og þor þiarf til að
rétta við það, sem nú er að
sligast, bjartsýni á möguleika
bæjarfélflgsins.
Utsvarsskráin mun kenna mörg-
um bæjarbúum þau sannindi, að
svona getur það ekki gengið
lengur — íhaldsmeirihlutinn verð-
ur að víkja. Það verður að reyna
nýja menn og taka upp nýja
stefnu.
OSLQ í gærkveldi. FÚ.
IDAG hefir verið barizt á
Baskavígstcðvunum, og er
það vinstri armur uppreisnar-
hersins, sem mest sækir fram,
en hann er á suðurhluta vígstöðv
anna umhverfis Bilbao.
Segjast uppreisnarmenn í dag
hafa tekið 160 vopnaða mena t l
fanga, og ailmikið af hergögnum.
Herstjórnin í Madrid tilkynnir,
að uppreisnflrm'erm hafi nú hafið
nýja sókn um miðbik vígstöðvv-
anna umhveríis Madrid, eða suð-
vestan við borgina, en með hvaða
árangri er ekki sagt.
Aftöiu ífski flugfor-
iuojanua fcestað.
LONDON á laugardag. FÚ.
í frétt, sem tekin var eftir
Lundúnaútvarpinu í gærkveldi,
var sagt frá því, að Baskastjórn-
ín befði ákveðið, að fresta af-
töku hinnn þýzku flugforingjflV
Nobkilr hæsto
gjalðendnrnir.
Hér fer á eftir skrá yfir þá, sem
hafia yfir 8000 kr. útsvar. Eins
og menn sjá á þessari upptflln-
ingu, eru stærstu gjaldendurnir
svo að segja eingöngu stór v-erzl-
unarfyrirtæki.
Á. Einarsson & Funk 10800
Andersen Ludvig heilds- 8000
Andrés Andrésson klæðsk. 10000
Árni Jónsson timburw. 13500
Ásgarður, smjörlíkisg. 8400
Edda, heildverzlun 31000
Edinborg 10000
Efn-agerð Rvíkur 14000
Egigert Kristjánss. stórk. 18500
Egill Jacobs-cn h.f. 10000
Egill yiihjálmsson 11500
Eimskipafél. Jsafold i 8600
Friðrik Jónsson 10500
G. Helgas. & Melsted 19000
Garðar Gíslason 11500
H. Ben. & C. 16000
Haraldur Árnason 15000
Hið ís-1. stieinolíuhlutafél. .13000
(Frh. á 4. síðu.)
sem dæmdir voru til dauða í
Bilbao á föstudaginn var. Gr-emj-a
Þjóðverja út af dóminum fer æ
vaxandi, og er það haft eftir ein-
um af fulltrúum stjórnarinnar í
gær, að hann vildi ekki vera í
sþorurn Bilbao-búa, ef Þjóðver:j>-
arnir yrðu teknir af lífi, því fé-
lagar þeirra myndu hefna þeirra
grimmilega.
Spán-ska hafskipið ,,H-avana‘‘
kom til Southampton á Englandi
í gærkveldi með 5000 börn frá
Baskahéruðunum. í morgun voru
þau flutt í land og farið, með
þ-au í tjaldbúðir, sem settar hafa
verið upp um 8 km. frá South-
ampton. Þar verða börnin höfð í
hálfan mánuð, unz þau verða
flutt tii þeirra beimila og stofn-,
ana, sem annast þau á meðan
þau dvelja í Englandi.
Kosningaskrifstofa Alþýðuflokks-
ins
er í Alþýðuhúsinu á 3. hæð,
simi 2931,
Látlausir bardagar ð vig-
stöðvonumjiö Bilbao.
Aftöku þýsku flugforingjanna, sem
teknir voru höndum, hefir verið frestað.
Geysiqðlmennlr Alþýðn
flofeksfnmlir nmhelglna
á Slgluflrðl og Isafirðl.
Mikll lylglsaoknlng AlpýOnflokks
Ins 1 Eyjaflrðl.
BJarna Benedlktssynl fálega tek-
10 á Isafirðf,
KyfJÖG fjölmennir Alpýðu-
llokksfundir vorn um
helgina á ísafirði og Siglu-
firði.
Fundurlnn á ísafirðl var á
laugardagskvöld í Alþýðuhúsinu
og var það fullskipað. Voru þar
mættir um 400 manns.
Finnur Jónsson og Guðmundur
G. Hagalín fluttu aðalræðurnar á
fundinum, en auk þeirra töluðu
Jón Baldvinsson og Haraldur
Guðmundsson.
Var ræðumönnu-m tekið mjög
vel.
Á sama tíma hélt hínn nýi
frambjóðandi íhaldsins, Bjarnj
Benediktsson, flokksfund í Her-
kastialanum, og v-oru þar um 100
manns.
Er þessum frambjóðianda í-
haldsins mjög fáleg-a tekið á ísa-
firði. Er orð á því haft, og eiga
þó sendimenn íhaldsins á ísafirði
ekki úr háum söðli að d-etta.
Fyrsti sam-eiginl-egi framboðs-
fundurinn verður á Isafirði í
kvöld.
Á Siglufirði boðaði Alþýðu-
fbkkurinn til flokksfulndair í gær-
kveldi, og var haan i Alþýðuhús-
in-u. Var húsið fullskipað uppi og
miðri, á öllum göngum og út
úr dyrum. Er talið að um 400
man,ns hafi setið fundinn.
Jón Baldvinsson, Haraldur Guð-
mundsson og Barði Guðmundsson
komu til Siglufjarðiar í gær Iri.
rúmlega 3. Sóttu þieir allir fund-
inn, og hóf Jón Baldvinlns-on' um-
ræðurnar, en síðian talaðí Barði
Guðmundsson, þá HaraldurGuð-
mundsson og síðan Erl-endur
Þ-orsteinsson.
Var rætt um atvinnumálin,
sjávarútveginn, landbúnaðinn -og
iðnaðiran, fjármálin, geingislækk-
Un br-eiðfylkingarinn-ar og vinnu-
löggjöfina.
Öllum ræðunum var tekið mjög
vel.
Allir flokkarnir haf-a nú haldið
fl-okksfundi á Siglufirði, -og haf-a
fundir íhaldsins, k-ommúnista -og
Framsóknar verið illa sóttir. V-oru
Bill valt hjá Banða-
vatiM gœr.
UM kl. 3 í gær keyrði bill út
'f veginum við bugðuna hjá
Rauðavatni.
Bíllinn var á leið austur, og
v-oru í h-onum 5 m-ann's, þrír karl-
menn og tvær stúlkur.
Billinn fór út af hægr-a brautar-
kanti, valt tvær veltur og hafn-
aði loks á hvolfi i vatni.
Bílstjórinn handleggsbrotnaði,
en farþegana sakaði minna;
fengu þeir þó smávegis skrámur.
Billinn var R 82, og hafði eig-
andinn lánað unglingspiltum bíl-
inn,
Kosniogin er þeg-
ar hafin.
KOSNINGARNAR hóíust I
diag kl. 10 f. h. Aliir,
sem eiga kosningarétt úti á
Iandi, og -apir, sem ætla úr
bænum og ekki koma hingað
aftur fyrir kjördag, geta kosið.
Kjörsíaóurinn er í Mlobæj-
arbarnaskólanum, stofu nr. 1,
gengið inn um norourdyr frá
ganginum.
Muniö að kjósa áður en þiö
farið úr bænum, Listi Alþýou-
flokksins í Reykjavík ejt A-
listi. Eiga þeir, sem kjósa Al-
þýoufíokkslistann, að skrifa A
á kjörseSilinn. Þeir, sem eiga
heima úti á landi eiga ao
skrifa nafn eoa nöfn frambjóð-
enda flokksins á kjörseoilinn,
e<5a bókstaf landslistans, en
landslisti Alþýðuflokksins er
A-listi.
Munio að kjósa, áðar en þið
fario úr bænum. Þeir, sem
eiga kosningarétt úti á landi,
eru beðnir að kjósa sem allra
fyrst.
t. d. um 60 manns á fundi, sem
kommúnistar héldu á 1-augardags-
kvöld og boðuðu á all-a íhalds-
an-dstæðinga í bænum.
Fylgisaukhing Alþýðufiokksins
-er geysimikil á Siglufirði, -eins
og raunar um alla Eyjafjarðar-
sýslu.
Kommúolstar æsa
app ð mðíi stjðro
Blnms.
Þeir stofnnðB til blóðngra
slagsmála i París i gær.
OSLO í gærkveldi. FÚ.
í París var í dag haldinn
mannmargur útifundur ung-
mennafélaga þeirra stjórnmála-
flokka, sem styöja stjórn Leons
Blums.
Einn af ræðu nönnum ung-
mennafélags kommúnlsta rtð’st
á stjórnina, og einkanlega á fram
komu forsætisráðherrans, Leon
Blum. Varð úr þessti háreysti,
og lenti í handalögmáli.
Nokkrir hlutu minniháttar
meiðsl. Lögreglan var kvödd á
vettvang, og voru nokkrir fund-
armanna teknír fastir.
Savoy Hotei
heitir þýzk sakamálamynd, s-ean
Nýja Bíó sýnir nún-a. Aðalhlut-
verkin leika H-ans Albers og Gus*
ti Huber,