Alþýðublaðið - 05.06.1937, Qupperneq 3

LAUGAftQAftlNN 5. JÚNi lffl.
nðB8>
ALÞÝÐUBLAÐI®
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON
AFGREIÖSLA:
ALÞÝÐUHÚSINU
(Inngangnr fr\ Hveriiagötuj.
SÍMAR: 4960 - 4006.
49D0: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjóm (innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S.Vilhjálmsson(heima)
4904: F. R. Valdemarsson (heima)
4905: Ritstjórn.
4906: Afgreiðsla.
A L ÞVÐUPRENTSMIÐ J A N
Líninar sbýr^st
KOSNINGARNAR 20. júni
munu að ýmsu leyti marka
tímamót í sögu íslenzkra stjórn-
mála.
öllum kjösendum hlýtur aö
vera orðið það ljóst, að stjórn-
málin hafa síðustu árin færet inn
á nýjan vettvang. íhaldsflokk-
arnir í landinu, sem hingað tii
höfðu látið sér nægja að flytja
boðskap afíurhaids, kyretöðu og
aðgerðaleysis, hafa síöustu árin
meir og meir tekið upp bardaga-
aðferðir og stefnu fasista og naz-
ista og nú að síðustu hemlinis1
gert kosnmgabandalag við hinn
ísienzka afleggjaxa þessara er-
lendu ofbeldisflokka.
Hér þarf ekki að lýsa stefnu
eða starfsaðferðum þessa flokks,
sem nú hefir runnið saman við
Sjálfstæðisflokkinn. Foringi þeirra
hefir látið svo mn mælt, að rétt-
ast væri að slátra andstæðingun-
um og salta þá niður í tunnur.
Þeir hafa margsinnis ráðist að
pólitískum ó\dnum sínum og
barið þá til óbóta, komist á ó-
heiðarlegan hátt yfir einkaskjöl
þeírra og hótað þeim ofbeldi eða
lífláti.
Sjálfstæðismenn og blöð þeirra
hafa borið þessa pilta á örmum
sér og tekið málstað þeirra í hví-
vetna. Þeir hafa talað um hinar
„hreinu hugsanir“ þjóðernissinna,
varið ódæðisverk þeirra og ætíð
verið reiðubúnir til að Ijá þeim
blöð sín til árása á lýðræðis-
flokkana.
Sjálfir hafa þeir meir og meir
samið sig að siöum einræðis-
flokkanna og breytt starfsháttum
.sinum í samræmi þar eftir.
Margir hafa undrað sig á því,
;að flokkur nazista, sem mikið
hefir látið á sér bera undanfarirr
ár, hefir aðeins boðið fram til
málamynda í einu kjördæmi við
kosningamar 20. júní. Ástæðan
ér sú, að þeir treysta fullkom-
lega Sjálfstæðisflokknum til að
f ramkvæma stefnuskrá sína.
Sjálfstæðisflokkurinn, sem að
yisu í orði kveðnu hefir þózt
vera lýðræðisflokkur, á sér þegar
slika fortíð, að engan þarf að
.undra þótt nazistar beri traust
til hans,
Blöð flokksins hafa si og æ
vegsamað þessa erlendu ofbeldis-
stefnu; sumir þingmenn hans
hafa opinberlega hamipaö stefnu
nazista, t. d. Gísli Sveinsson
ýslumaður, sem bauð hreyfingu
pjóðemissinna velkomna sem
„hluta af Sjálfstæöisflokknum"
og lét svo um mælt, að stefna
hans væri „allra norrænna þjóða
insta lif".
Starfshættir Sjáifstæðisflokks-
ins siðustu árin hafa og greini-
lega bent í þá átt, að hann væri
að yfirgefa þingræðisleiðina,
Flokkurinn og blöð hans hafa
jhaldið Uppi látlausum æsingum
gegn svo að segja hverju itm-
bótamáli stjórnarflokkanna, kall-
að saman lýðæsingafundi, t. d. í
símahlustanamálinu, efnt til
neyzluverkfalla, tekið þátt í bíi-
stjóraverkfalli með kommúnist-
um, neitað að taka þátt i nefnd-
arstörfum .utanrfldsmálanefndair,
halifð uppi aiálþéSi #g á annan
Utgerðarmenn neita að hækka
premfu sjómanna á síldveiðnm,
pó að ðll sanngirni mæli meðþvi,
Sjðmaniafélagið gerði itrekaðar tilrannir til að fá
útnerðarmenn til pess, en Kjartan Thors neitaði.
|rT TGERÐARMENN HAFA NEÍTAÐ vinsamlegum til
vJ mælum Sjómannafélags Reykjavíkur um að þeir
hækkuðu „premíu“ á síldveiðum í sumar.
Stjórn Sjómannafélagsins var það fyllilega ljóst, að
hækkun á „premíunni“ gat ekki fengist, nema með
góðfúslegu samþykki útgerðarmanna, þar sem þetta
atriði er fast bundið í heildarsamningum milli félags-
ins og Félags íslenzkra botnvörpuskipaeigenda. Henni
datt ekki í hug á.ð rjúfa gerða samninga, það hefir
Sjómannafélagið aldrei gert og mun ekki gera, því að
starfsemi állra verkalýðsfélaga byggist á því, að at-
vinnurekendur geti treyst undirskrifuðum samningum
þeirra Við þau, og gera verkalýðsfélögin einnig sömu
kröfu til atvinnurekenda.
Hins vegar mælti öll sanngirni ineð því, að sjó-
menn fengju VERULEGA HÆKKUN á premíu sinni á
komandi síldarvertíð, þar sem skyndilega stórkostleg
hækkun hefir orðið á síld og síldarafurðum og af þeim
ástæðum snéri stjórn Sjómannafélagsins sér til at-
vinnurekenda með þessa málaleitun, sem hún hefir nú
loksins fengið svar við.
Viðtal við fonnann Sjðmannalélagsins.
Út af þessu máli snéri Alþýðu-
blaðiö sér í gær til Sigurjóns Á.
ÓLafssonai', formanns Sjómanina-
félagsins, og sagði hann meðai
ánnars:
Á aðalfundi Sjómannafélagsins
27. janúar síðastliðinn var sam-
þykt svohljóðandi ályktun:
„Sjómannafélag Reykjavíkur
hátt óvirt Alþingi íslendinga.
Þeir hafa þannig dyggilega fet-
að í fótspor hinna erlendu fyrir-
mynda.
Blöð flokksins hafa haldið uppi
látlausum áróðri fyrir erlendum
einræðisflokkum og glaðst yfir
hverjum ósigri lýðræðisins. Séra
Knútur Arngrímsson skrifaði þeg-
ar fyriir kosningarnar 1934, að
Sjálfstæðisflokkurinn gæti ekki
framvegis látið afskiftalaust,
hvaða lífsskoðanir væru boðaðar
þjóðinni, ef hann næði völdum.
Það þýðtr að afnema á málfrelsi,
prentfrelsi og skoðanafrelsi. Sami
maður hefir nýlega gefið út bók,
sem er óslitin lofgerð um ofbeld-
isstefnuna þýzku.
1 öðru íhaldsblaðinu hér í bæn-
Um var því haldið fram, að hér
muni hefjast bræðravíg eftir
kosningarnar, ef Sjáif stæðis-
flokknum takist ekki að vinna
þær. Ekki myndu sigurvegararn-
ir hefja þau, en Breiðfylkingar-
rnenn telja sér auðsjáanlega slík-
ar bardagaaðferðir leyfilegar.
Ofan á alt þetta bætist nú af-
hjúpunin á fyrirætlunum Ólafs
Thors, er hann var dómsmálaráð-
herra. Breiðfylkingin gengur til
kosninga undir forustu manns,
sem hafði fullráðið að láta taka
helztu foringja verkalýðsins fasta
á næturþeli og varpa þeim í
fangelsi.
Línurnar eru farnar að skýr-
ast. öll þjóðin hlýtur að skilja
hið sanna eðli Breiðfylkingarinn-
ar. Hún hlýtur að skilja, að við
kosningarnar 20. júní stendur
baráttan um það, hvort hér á
landi skuli vera persónufrelsi,
skoðanafrelsi og hugsanafrelsi,
feða fangelsanir án dóms og laiga,
-skoðanakúgun og ofbeldi; hvort
íhér á landi skuli rikja lýðræði
áða #inreaðí.
samþylrkir að fela stjórninni að
leita eftir því við Fél. ísl. botn-
vörpuskipaeigenda, hvort unt sé
að fá tekna upp samninga um
betri kjör á síldveiðum, gegn því
að jafnframt verði samið um ný
kjör á upsaveiðum til herzlu.“
Samkvæmt þessu var útgerðiar-
mönnum skrifað 5. febr. I febr-
úiarmáinluði v;ar heimálað að fé-
lagsmenn skráðust á ufaaveiðar
samk\'’æmt tilboði Skúla Thorar-
ensen á þau skip, er hann ieigði.
í síðiastliðinum mánuði áttuim
við tal um þetta mál, ég og Kjárt-
þn Thors, forrn. F.Í.B. Skýrði
halnn svo frá, iað hainn hefði ekki
anr.aö áð flytja frá útgerðamönr,-
um af fundi, er þeir höfðu hald-
ið í febr., en neitun við tilmælum
Sjömannafébigsins. Kjartan Thors
lofaði þó að leggja málið fyrir
fund á ný og var sá fundur hald-
i|nn 31. maí. Ályktun útgerðiar-
manna á fundi'num er biri í eft-
irfarandi bréfi:
Neiton útgerðarmaoaa.
„Með tilliti til undangenginna
bréfaskifta milli félaga vorra og
samtala undirritaðs við formann
félags yðar, látum vér ekki hjá
líða að tjá yður eftirfarandi.
Út af tilmælum yðar um að fé-
lag vort hækki að einhverju leyti
samningsbundið kaup meðlima
féiags yðar, þeirra, er síldveiðar
stunda á komandi vertíð, var að
ósk formanns félags yðar, enn á
ný haldinn fundur með togaraeig-
endum síðast liðinn mánudag þ.
31. f. m. Fundur þessi var vel
sóttur, og létu allir fundarmenn
lálit sitt í ljósi, og voru skoðanir
manna mjög á einn veg. Fól
fundurinn undirrituðum að til-
kynna yður úrslitin, þau er sam-
þykt voru með atkvæðum ALLR A
fundarmanna. Undirritaður til-
kynti því formanni félags yðar
þegar næsta dag árangurinn, er
samkvæmt ósk hans sendist yður
'hér með bréflega.
Með hliðsjón af viðurkendri
mjög lélegri afkomu togaraút-
gerðarinnar á undanförnum ár-
um, sérstaklega aflaleysis tveggja
undanfarinna þorskvertíða og
hins lága verðiags á þessari
framleiðsluvöru, ásamt tapi því,
er hlotist hefir af sölu ísfiskjar í
Englandi, SÉR FÉLAG VORT
SÉR EKKI FÆRT AÐ VERÐA
VIÐ ÞESSUM TILMÆLUM YÐ-
AR UM KAUPHÆKKUN.
Virðingarfyllst.
Kjartan Thors.“
Sjójnarmáfélági'ö er bundið
samningi við F.Í.B. um síldveiði-
kjörin ásamt saltfiski- og ísfiski-
veiðakjörmn, einnig um kaup-
gjald a ísfisksflutningum. Sanin-
i'ngum þessum þurfti að segja
upp fyrfr 1. okt. fyrra ár, svo
uppsögu væri lögleg. Sökum í-
skyggilegs útlits um úthald á
saltfiskveiðum og jafnvel ísfisk-
veiðuni og allt í óvissu um verð-
lag sildarafurða var samningun-
um ekkt scigt upp, var það sam-
róina áli’t sjómapna yfirlieitt, að
ekki væri rétt að tefia í hættu
nokkru úthaldi togara eftir ára-
mót fram til síldveiða, ef til deilu
hefði komið, þar sem vitanlegt
er að útgerðarroenn hafa viljað
iækka kjör manna við þessar veið-
ar og borið við lélegri afkomu
útgerðarinnar. Hinsvegár var öll-
um ljðst, að upp úr áramótum
var sýnilegt, að verðlag síldar-
SIGURJÓN Á. ÓLAFSSON.
afurða var stórhækkandi, og geta
útgerðarmatma til þess að greiðá
hærri aflaverðiaun en samningar
ákvieða það góð, miöað við með-
al veiðimagn, að félagið fór þá
iieið, að óska eftir tilfærslu á
samningunum, hækkun aflayterð-
launa á síicl gegn því að bneyta
kjörum til upsaveiða til herzlu.
Fordæmi um þetta hafði áður
verið gert, með viðbótarsamningi
um karfaveiöar.
Útgerðarmenn hafa nú tekjð
þánn kosl áð neita um alíar bneyt-
ihgar til kjarabóta handa sjómönn
um á síldveiðnm og uni leið
nieitað breytingum á upsáveiða-
kjörum, sein sennilega hefðu farið
i þá átt, að auka möguleika fyrir
þeirri veiði og verkun á honimi,
sem seljaTd'egrí vöru út úr fán'd-
inu.
Sjómannáféiajgdð befir aldrei
rofið samninga er það hefir gert
við útgerðarmenn og svo ruan
ekki verða að þessu sinni, eii eft-
irmálin eru í þess höndum.“
ihalffið breiðir út lyoasðiar.
Það va,r auövitað ekki við öðru
að búást af útgerðarmönnum. —
Sanngirni eða réttsýnj hafa sjó-
menn ekki átt að venjást úr þeirri
átt. Þeir græða, stórgræðja á síld-
veiðunum i jsujnar, aðieins ef afl-
ast, en kjör sjómanna batna ekki.
Að útgerðarmenn vilji taka tiiiit
til hijnmar geysileigu hækkunar á
síldarverðinU: þannig að j>edi'
bæti kjör sjómanna, kemur ekki
til mála, samkvæmt bréfi Kjart-
ans Thórs, fyrir hönd félags tog-
araeigenda, sem þeir hafa sam-
þ'ykt i leiínju hljóði.
Sjómenn geta séð á þessu,
hvaða sanngirn! þeir mæta af
hálfu útgerðarmanna. Nú þegar
þetta er kpnnugt, vferöur þiví
broslegri sagan, sem fhaldið
dreifði út um bæinn í gær, að
Kveldúlfsbræður hefðu boðið sjó-
mönnum á sfnum skipum hækkun
á premíunni. Alþýðublaðið getur
rakið þessa sögu beina leið tll á-
kveðins ihaldssmala, og enginn
þarf að halda áð hann hafi fund-
ið söguna upp. Hann hefir auð-
vitað fengið fyrirsklpun um að
breiða hana út um bæinn eín-
mitt núna undir það að sjómenn
fara að fara úr bænum, og þeir
munu neyta kosningarréttar sins
áður en þeir fara.
Auðvitað er sú saga ósönn frá
rótum, eins og sést bezt á fram-
anrituðu.
Dívanar, fjaðradýnur og striga*
dýnur og divanviðgerðir á
Freyjugötu 8. Sími 4615.
Hauðhólar
Skemtnn sunnudaginn 6. Júnf
Kl. 2,30; Skemtunin sett,
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur Internatioiaale.
Ræða:'Héðinn Valdimarsson.
Kl. 3—3,30; Lúðrasveit Reykjavíkur leikur.
Kl. 3,30: Ræða: Stefán Jóh. Stefánsson.
Kl. 4: Rauðhólahlaupið; hlaupið verður kring um Rauðhólaiand.
Kl. 4,30: Verðlaunum útbýtt og Lúðrasveit Reykjavíkur leikur.
Kl. 5: Gísli Sigurðsson: Eftirhermur.
Kl. 5,20: Talkór F. U. J.
Kl. 5,30: Ræða: Stefán Pétursson.
Kl. 5,50: Lúðrasveit Reykjavíkur leikur.
Kl. 6,10: Hnefaleikur: Porsteinn Gíslason og Halldór Björnsson.
Kl. 6,30: Danz á nýjum palii við Rauðhólaskála, 4 manna hljómsveit leikur.
Ræðunum verður útvarpað um Hólana með hátalara.
Veitingar allan tímann í Rauðhólaskáia.
Bílferðir á staðinn frá öllum bílstöðvum bæjarins.
Njótið sólar 01 snmars og fiðlmennlð I ftanð-
hðla á sunnndaginn!