Helgarpósturinn - 10.12.1982, Blaðsíða 18

18
Föstudagur 10. desember 1982 Jplfisturihn
Bökum brauö,
ekki vandræöi
þegar konan ber fram þrjár
slríðstertur svo nefndar af því þœr
urðu móðins ístríðinu, hverum sig
nœr 20 cm í þvermál og kríngum
6-8 cm á þykt. Loks bar konan inn
kaffi...
(Kristnihuld undir jökli, bjs 30)
Enginn hefurfceðst til að bera synd
það er dráumsjón ykkar
misvitra fólk.
Aldrei aldrei
skal ég veita neinum fyrirgefningu
hana á hver við sig.
Svo segir í miðju Ijóði Antons
Helga Jónssonar. Illa fcðraður
drengur. - Já, nú iíður senn að
helgum tíðum, fæðingUrhátíð
frelsara vors, hans sem sam-
kvæmt bestu fáanlegu heimildum
Ég bara fylltist óhugnaði i mann-
mergðinni í miðbænum á leið
minni í Náttúrulækningabúðina
að kaupa í jólabaksturinn. En
„dæmið ekki, þá munuð þér ekki
heldur ekki verða dæmdir“,
mælti Kristur biessaður á sínum
tíma. Ég læt mér orð hans að
kenningu. verða og drep á dreif
þessum athugasemdum um af-
látssöluna. Og nú hefur skap mitt
líka sefast eftir að hafa hnoðað
hrært og bakað ásamt dóttur
minni nokkrar tegundir af jóia-
Alatkrakan
eftir Jóhönnu Sveinsdóttur
fæddist til að bera synd alls
heimsins. Því(?) er nú auglýsing-
aherferðin hafin í fjölmiðlum,
önþveiti óðum að skapast í versl-
unum, margir reyna að slá sér jól-
avíxla. En hvert er orsakasam-
hengið?»Ef fólk tryði því að Krist-
ur hefði - með vissum skilmálum
auðvitað - írelsað það nteð
krossfestingu sinni í eitt.skipti
fyrir öll, myndi það áreiðanlega
ekki standa í þessum gegndar-
iausu jóiagjafainnkaupum.
Það hefur stundum flökrað að
mér að jólagjafir séu mörgum
gefendum eins konar aflátsgjafir,
óundirritaðar syndakvittanir,
eðaa.m.k. bón um fyrirgefningu,
uppreisn æru fyrir vanrækslu, af-
skiptaleysi, tilfinningakulda,
framhjáhald, oþstopa eða annað
það sem skrumskælir mannleg
samskipti nú á tímum. Látum
blómin tala og gjafirnar. Grjót-
höldum kjaftf sjálf.
Eiginlega ætlaði ég alls ekki að
vera kvikyndisleg í þessum pistli.
brauði; enda segir gamalt húsráð
að brauðátið næri líkamann en
brauðbaksturinn næri sálina. Oft
var þörf en nú nauðsyn...
En það er ekki sama hvað við
bökumtiljólanna. Óskemmtilegt
er að þembast út og stíflast af
óhóflegu en trefjalausu sæta-
brauðsáti á milli mála yfir hátíð-
arnar. Og hrædd er ég um að
miðnæturgestum vorum kæmi ekki
dúr á auga ef við byðum þeim upp
á svipaðar traktéringar og Hnall-
þóra gaukaði að Uinba í Kristni-
haldi undir jökli, en þar lætur
Halldór Laxness umboðsmann
biskups greina svo frá;
Klukkan er 0000 á miðnœtti. Á
minn sann, berst ekki einhvers-
konar kafj'ilykt á móti rnanni útúr
húsinu! Inni erbúið að breiða dúk
á borð og bera fram sœtabrauð
margvíslegt að lit og lögun; ég held
mér sé óhœtt að fuilyröa að ein-
staklíngar hafi skift hundruðum
frambornir á hérumbil tveim
tugum diska. Þó tekur steininn úr
í uppskriftunum sem hérfara á
eftir ættu allir að geta fundið
eitthvað við sitt hæfi. Fyrst er það
þétt ávaxtabrauð, eins konar
blendingur af matbrauði og kaffi-
brauði, bæði hollt (t.a.m. trefja-
ríkt) og bragðgott; þá kemur
uppskrift að kartöfluhringjum,
temmilega hollum og góðum; og
að lokum uppskrift frá mömmu
að undragóðum en hremmilega
sykruðum og þar af leiðandi
kóiestoról-í-blóði-aukandi smá-
kökum Ég gat samt ekki stillt mig
um að baka þær, því bragð þeirra
minnir mig Ijúflega á bernskujól
án sjónvarps, vídeós og
kaupæðis, semsé jól í skjóli
bóka...
Þétt ávaxtakaka
Þetta brauð er þétt í sér og
matarmikið, tiltölulega lítið sykr-
að og þurrkaðir ávextirnir eru
góðir fyrir meltinguna. Vera má
að einhverjum þyki óþarfi að
smyrja þao, en ég verð þó að
segja að smjör gefur sérstæðu
kryddbragðinu aukna fyllingu.
5 dl rúgmjöl
2 dl hveiti
V/z tsk matarsódi
2 tsk lyftiduft
2 dl rúsínur
2 dl grófsaxaðar fíkjur
1 dl grófsaxaðar döðlur
V/i dl ristaðar og grófsaxaðar
heslihnetur
5 dl súrmjólk
1 dl fljótandi hunang
2 ntsk sojasósa
1. Byrjið á því að rista hnetu-
kjamana í ofnskúffu eða á álpapp-
ír í ofni við 150 gr C í 6-8 mínút-
ur. Látið hnetumar kólna og núið
þeim síðan milli fingranna til að
fjarlægja obbann af brúnu
hýðinu. Grófsaxið þær síðan.
2. Biandið saman rúgmjöli,
hveiti, matarsóda og lyftidufti.
Bætið út í rúsínum, fíkjum,
döðlum og hnetum. Blandið öllu
vel saman með fingrunum svo að
ávextirnir samlagist vel þurrefn-
umm.Að lokum hrærið þið vökv-
anum vel saman við þ.e. súr-
mjólk, hunangi og sojasósu.
3. Setjið deigið í srnurt form og
bakið í ofni við 150 gr. C. í næst-
neðstu rim í u.þ,b. klukkutíma
eða þar til brauðið hefur fengið
fallegan lit og losnar auðveldlega
úr forminu. Látið brauðið kólna
og geymið það gjarnan í nokkra
daga áður en þið gæðið ykkur á
því - ef það krefst ekki of mik-
illar þolinmæði...
Sænskir kartöflu-
hringir (u.þ,b. 60 stk)
Þetta er mjög einföld og ódýr
smákökuuppskrift, tilvalin fyrir
börn að spreyta sig á.
200 gr smjör eða smjörlíki
3 dl stappaðar, kaldar, soðnar
kartöflur
5 dl hveiti
1 tsk lyftiduft
perlusykur til að strá yfir
Hrærið smjörið í skál þar til
það er orðið lint og meðfærilegt
og hrærið síðan kartöflum, hveiti
og lyftidufti santan við. Setjið
deigið á borðið og hnoðið í hönd-
unum. Hnoðið fyrst úr því mjóar
ræmur, skerið síðan í u.þ,b. 10
cm lengjur, mótið þær í hringi
sem þið fletjið lítillega út með
hnefanum. Raðið hringjunum á
smurða plötu, stráið perlusykri
yfir þá og bakið í miðjum ofni við
175-200 gr hita í u.þ.b. 10 mín.
Súkkulaðikökur
Þetta er býsna stór uppskrift
sem gerir u.þ.b. 200 smákökur.
6 dl hveiti
3 dl sykur
3 dl púðursykur
300 gr smjörlíki
3 egg
3 dl heslihnetur
3 dl saxað súkkulaði
2 tsk vanilludropar
2 msk sjóðandi vatn
l'/j tsk matarsódi
3/4 tsk salt
1. Hrærið vel sarnan smjör og
sykur í hrærivél, blandið síðan
eggj unum saman við einu og einu
í senn.
2. Saxið súkkulaðið fremur
gróft, malið heslihneturnar í
kvörn. Hrærið þessu síðan saman
við hveitið.
3. Hrærið nú vanilludropum og
vatni saman við sykurhræruna og
blandið að lokum hveitinu út í.
4. Setjið deigið á smurða plötu
með teskeið (ath. aö deigið flest
töluvert út). Bakið í miðjunt ofni
við 125 gr. C. í u.þ.b. 20 mín.
P.s. Bakið ykkur nú fremur
brauð á aðventunni en vand-
ræði með víxlum...
Lausn á síðustu krossgátu
■ \s u S R fl V rn P
5 r '0 !? R £ y K / N ö fí m fl D u R
l< £ r / V i? y 't>\ ð fl V 5 l V fl
1 í fí V B T fí R m fí R K fl T
3 K fí R fí m £ L L fí N fí V fl L 'fí 8 fl T fl
0 t> fí D u R fí N 6 fl D / i 1 F fl R 1 V
L fí t> R • 0 R G1 R D / U R V fl V T 1
V 'fí T fí 0 F U N 6 L / N G fí R R T R
6 K L fí F fl r\ N / i?1 'fl fl R N 1 R fl 6 /
R T l L u R \L V 'f) 7 fí U 5 U R N fl R R
fí N fí 6 fí U L f£ P / R 5 T fl U R fl N fl
U H N r u R N fl 1? N fl R T fí 5 'fí R 1 V
rR T. J JL T fí_ R P. U_ K_ F fí 'fl L /< U R R