Alþýðublaðið - 04.02.1939, Page 3

LATJGARDAG 4. FEBB. 193«
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Eins og ég hefi altaf viljað hafa smprlikið
■muMMiiMii- i ' ii m ii i i .....' *•; ■ ■ -
segja konurnar um
MWIl Nva Bláa borðann.
Smjörlikl, sem er bragðgott, vilja allir fá — en pað parf
liha að vera gott i kðkur og gott að steikja i pvi.
Nú á 20 ára afmæli verksmiðjannar hefir verið lokið
peim endurbátam, sem nauðsynlegar voru til pess að
framleiða svona óviðjafnanlega gott smjðrlibi.
Elsta, stærsta og
smjðrlikisverksmið]a landsins framleiðir
VIK AN sem leið.
■m JLni ———..........''
♦----------______---------*
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON.
f fjarveru hans:
JÓNAS GUÐMUNDSSON.
AFGREIÐSLA:
A L Þ Ý ÐUHÚSINU
(Inngangur frá Hverfisgötu).
SÍMAR:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (innl. fréttir).
4902: Ritstjóri.
1196: Jónas Guðmunds. heima.
4903: V. S. Vilhjálms (heima).
4905: Alþýðuprentsmiðjan,
4906: Afgreiðsla.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
1------------------------—♦
Frekja Héðins
Valdimarssonar.
O aö Héðinn VaiMimarsson
sæi ckki sóimia sirnin í því,
þegar hamm giekk kommúnistuih
á hönd og síofuaði i hauist himm
nýja fíokk þeirra mleð þieimi, að
leggja niðxir umboð j)að á aljiimgi,
sem AlþÝðuflokkisimiemin hiér í
R'eykjavík höfðu Miið honuan m|eð
átikvæÖum sínuni í því traiusti
aö bawn hólidi trygð við Alþýðu-
fiokkinn, þá miumu rnenn þó tæp-
ast hafa gert ráð fýrir svo taium-
lausri frekju af hiálfiu þosisa
manms leiiniS' og fraani foom í fyara-
dlag, þogar hiamm óð inm á bæjar-
stjómarfiumd og hieimtaði að fá
að tafea' þar sæti som varafull-
trúi fyrir leimm af aða.líulltrúuim
Alþýðuflofelisiiis, Jóm Axiel Pét-
ursson ,sem daginn áður hafðí
verið ffluttur á sjjiferahúis til uipp-
sifeurðar.
Héðíimn neyndi að fóðra þesisa
ósvífni meö því, að hami hefði
verið toosinn fynsti varafulltrúi á
biinum 'saimieigMega ILsta Alþýðiu-
flofeksins og Komimúnistafioikks-
ims við baijarstjómarfeo'smi'nga'm-
ar í fyrravetur. Til liinis þóttist
fiamm éktoert tillit þurfa að tafca,
aö lianm var feosinn íseam fyrsti
varamaömr Aiþyöjflokksias, og
að það væri því hriein og beim
fölstum á k'Oisn inga'úrslitu'niuim, ef
hlainn, siem nú hefir sviikiÖ Al-
þýömfiokkimm og gengiö í fíokk
mieð kömmúni'Stumi, væri tetómn
gíldur isiem variafulltrúi fyrir simm
gamla flokk. Bn HéÖiinm Valdi-
miarsisom spyr ekki að islifeu. Hamm
ætlaði að nota sér veitóndi silns
gamla vinar og flokkshróðmr,
Jó'ns Axels Péturisisoniar, til þess
áð troða sér imn í bæjasrstjósiinimie-
og grieiðia þar siem ,/varaflu:Htrúi
Alþýð|ufflokksim's“ atkvæði á tmóti
Alþýðlufíokfenmm viö tooisinimgar í
bæjarráð og fastar nefndir bæj-
arstjörnariinnar, bolía Alþýðu-
flokfesiiniönnumi' burt úr þeiim og
koma sínumi nýjm flofeksbræðlrúin,
komnnúnistum, að í tstiaðtnm',
Fyr imá vera frekja len að leyfa
sér islika ósvífni fmmmi fyrix öll-
lum landslýð.
Þá var þó fnamko'ma fylg-
isímanmlaJilaJms' á Siglmfirðii, þiedirra
Jóns Jóhanns'siomiar og Arnþórs
Jóhannsonar, alt önnur og heið-
arliegri. Þeir voru í fyrrawetuf
báðir feosnir sjeim aðalfulitriiar Al-
þýðuflofeksins í bæjíarstjóirm Siglm
fjarðar á hinúm saimeiginliega
lisitja hans og Komimúnistaflioikfesi-
ins þar. Bn þeir sáu að ntimista
kosfti s’ómia sinn í því, þegair þieir
ftkildu við A'Iþýðúfíofekiinln í hiauist
og geriðtasit míeðli'mir í hdnuim
nýja íkommúniisitaflotfeki, að teggja
niðiur umbioð sitt fyrir Alþýöu-
flokkinn í bæjiarsitjómíinni og
vikja þar úr siæti fyrir vairafiull-
trúuírn flokfesims, islem ekki höfðu
briigðisit trúmaði við flioktoimm og
kjóisiendiur Iian's eins og þeir.
Þeir álitu sig ektoi hiafa heiimilid
til þes's aö afhenda öörmm flotoki
það úmiboö, isjem' Alþýðuflokks-
mennírnir á Siglufirði höfðu trú-
að þeim fyrir.
En slíifeuin heiðiarlieik er hjá
Héðni Vialdimiarsisyni ekki fyrir
að fiana.
Menn geri siér aðieims ljóst,
hvað þiað myndi þýða, ef him
pöiitistoa „'siðfrœði" Héðimis Valdfe
nrarssonar ætti að veröia rikjandi
á landi hér: MeÖ isömiu frekju
og Siöm-u „rötosemídlum1‘ ems og
Héöinm á bæjarstjómarfuindinium
í fyrradag, gæti flOikksbróöir
hlans og imeðisviikari við' Alþýðu-
flokkinn, Sigfús' Sigurhjartarson,
sem kosinn var annar variampp-
b'ótarþin'gmaðiur AlþýðufíokkS'ims
viið alþingislkosmin'ga'maT 1937, gert
kröfu til þess nú, eftir að fyrsti
varaup pbó'íarþ imgmaðiur flokkisins
Er’tendur Þorstei'nssoin, hefir tek-
ið sæti á alþingi í stað Jóins
feialdvinssionair, áð fá að aetjia'st
á þing sem „Alþýðufliokfesmaið-
iúr“, |ef einhver af núverandi
upphótarþingmönnum flokksims
félli frá! Vitantega mæði siíkt
lefeki nokfeurri átt. Því að það
væri efni'tegt ástand eöla hitt þó
hidldur, e'f póii'tísík'um spek-
úlöm’tuim ætti áð haldast
(það luppii, áð siviíkja sér
út umhoö kjósiendannía í liamdimiu'
undiir fölsfeu fíaggi til þiess að
afhiemda þáð síöan öð'rumi flokki
en þeir bUÖ'u siig fram fyrir !
Það fer varla hjá þvi, að Íög-
gjafarváldiö yer'ði eftir þá
íieynslu, siem fengin er mieÖ1 fram*
fieröi, Héðins' Vaklimar'sisona'r, HÖ
s.lá varnagla viÖ slíkuim svikum
viö' kjósiendur. Það hiefir bersýni-
lega efek'i - reikna'ó rnieö því, að
mienm, sjern hrmgluöu á mllli
flokka, sýndu svo tafemarfealaúsa
fnefeju og ófyririieitmi, aö fara
með umboð kjósiendamn'a eims og
það væri þeírra piersónulega eign.
Æskam,
1. töiublað yfirstandandi ár-
gamgsi, er mýtoomiið út. Forisiíöú-
myndin er frá Þimgvöll'um'. Efmi:
Flösikúmiár í ísfeot'iinia, æfiimtýri,
SkaútámaÖiúriinn og úlfarnir,
Gleðllegt ár! vísia leftir M, J.,
Bærinn á ströndinni, eftir Gúnnar
M. M'agnúsison o. m. fl.
ALLA þesa yiku hefir sama
einmuna veðurblíðan hald-
ist hér sunnanlands og raunar
um land allt. Ef þessu veður-
fari heldur áfram, má víst full-
yrða, að þessi vetur sé sá bezti,
hvað veðurhagsæld snertir, •—
sem komið hefir svo lengi sem
menn muna. Og það fer ekki
hjá því að mörgum finnist að
nafnið á landinu okkar sé orðið
hið mesta rangnefni, hvað svo
sem áður var.
*
S j ávarútvegsmálin.
Sjávarútvegsmálin hafa verið
aðalumræðuefni Reykvíkingá
þessa viku. Engar, eða sama og
engar fréttir hafa þó borist um
tillögur milliþinganefndar í
sjávarútvegsmálum, aðrar en
þær, sem formaður Alþýðu-
flokksfélags Reykjavíkur, Har-
aldur Guðmundsson, gaf á
fundi félagsins um miðja vik-
una- Fór hann þó lítið út í ein-
stakar tillögur nefndarinnar til
úrlausnar á vandamálum út-
vegsins. En gat að eins um það,
að allir nefndarmenn væru
sammála um það, að rekstur út-
gerðarinnar gæti ekki staðist
áfram á. sama grundvelli. Þetta
er þó ekki annað en það, sem
Alþýðuflokkurinn hefir bent á
og varað við undanfarin 10 ár.
Nú er aðeins komið að því, að
ráðstafanir verði að gera. Bið-
in hefir orðið þjóðinni dýr, •—
miklu dýrari en það þurfti að
verða, hefði réttar ráðstafanir
verið gerðar, þegar Alþýðu-
flokkurinn hóf baráttu sína fyr-
ir viðreisn sjávarútvegsins, nýj-
ungum í framleiðsluaðferðum
og endurnýjun skipastólsins. —
En þetta er framháld af bar-
áttusögu Alþýðuflökksins, frá
upphafi hefir hann barist fyrxr
góðum málum gegn hatrammri
andstöðu, en þróunin og tíminn
orðið að knýja til framkvæmda.
Tvær leiðir.
Haraldur Guðmundsson
skýrði frá því í ræðu sinni, að
innan nefndarinnar hefðu ver-
ið ræddar tvær leiðir til við-
reisnar- Önnur leiðin er gengis-
lækkun um 15—30% af hundr-
aði, en hin, bætt skipulag út-
vegsins, meiri samvinna út-
gerðarfélaganna, t. d. um inn-
kaup á nauðsynjum þeirra,
bygging olíutanka í verstöðv-
unum, aflétting útflutnings-
gjalda og annara kvaða og yf-
irleitt nákvæmari rekstur á
framleiðslutækjunum. Um þess
ar leiðir verður ekki mikið rætt
hér, enda eru þær ræddar í
nefndinni, og það er ekki siður
Alþýðublaðsins að gera störf
slíkra nefnda erfiðari með því
að skapa opinberar deilur um
þau, meðan þeim er ekki lokið.
*
Alþingi kvatt saman.
Menn vita og að þessi mál
ráða til úrslita stjórnmálavið-
horfinu í landinu. Hér er um
stærsta velferðarmál þjóðar-
innar að ræða og hefir því
djúptæk áhrif, hvernig því
verður til lykta ráðið. Hinir á-
byrgu stjórnmálaflokkar munu
og taka ákvarðanir um stefnu
sína í þeim, áður en Alþingi
kemur saman, en það hefir
verið kvatt saman 15- þ. m. ■—
Má í því sambandi geta þess,
að miðstjórn Framsóknar-
flokksins hefir setið á fundi hér
í Reykjavík þessa viku.
*
Landsbankinn og Reykjavík.
Eins og Reykvíkingar muna,
upplýstist það við samþykkt
fjárhagsáætlunar fyrir Reykja-
vík um daginn, að óreiðuskuld-
ir bæjarins við Landsbankann
námu þá á 4. milljón króna.
Hér er um hina „gulu seðla“
Reykjavíkuríhaldsins að ræða.
Varla er hægt að hugsa sér, að
Landsbankinn haldi áíram
slíkri lánastarfsemi óbreytti'i.
Þetta ástand, ásamt atvinnu-
leysinu í bænum og hinu gíf-
urlega aukna fátækraframfæri,
er aðeins afleiðing af stefnu
bæjarstjórnarmeirihlutans. —
Hún hefir í höfuðdráttum ver-
ið sú, að ráðast ekki í neinar
framkvæmdir, hafa ekki einu
sinni framtak í byggingarfram-
kvæmdum, heldur greiða öl-
musustyrki fátækraframfærsl-
unnar og greiða fé út í botn-
leysi atvinnubótavinnunnar.
•i*
Keynslan á ísafirði.
Alþýðuflokkurinn hefir alla
tíð bent á það að afleiðingin af
þessari stefnu gæti ekki orðið
nema ein. Að auka fátækrafram
færið og atvinnuleysið- Það
vill svo vel til, að stefna Al-
þýðuflokksins hefir verið reynd
í| fxfamkvæmd og árangurinn
komið í Ijós. Hafnarfjörður og'
ísafjörður eru báðir algerir
verkamanna- og sjómanna-bæ-
ir. Bæirnir geta ekki lagt út-
svör sín á aðra, nema að mjög
litlu leyti. Aðstaða Reykjavík-
ur er önnur. Hér eru allir tekju-
hæstu menn landsins. Hér eru
einnig allir mestu eignamenn
landsins. Á ísafirði hefir bæj-
arstjórnin ráðist í atvinnufram-
kvæmdir ýmist fyrir eigin
reikning, eða hún hefir stutt
framtak einstakra manna. í við-
tali, sem birtist hér i blaðinu
í dag við bæjarstjórann á ísa-
firði, er gerð grein fyrir þessu.
ísfirðingar styðja að auknum
framleiðslutækjum í bænum,
m- a. af atvinnubótafé með full-
komnu samþykki verkamann-
anna og sjómannanna. Fjórir
nýir bátar hafa nýlega hafið
veiðar og „við erum byrjaðir að
lögskrá fullvinnandi menn, sem
voru þungir styrkþegar, vegna
atvinnuleysisins á þessa báta,“
segir bæjarstjórinn. Hvað sann-
ar þetta? Það sannar, að stefna
Alþýðuflokksins er rétt. Það
á að stofna til atvinnu fyrir
fólkið, það dregur úr atvinnu-
leysinu og þar með úr fátækra-
framfærinu. Og jafnvel þó að
enginn gróði yrði af þessum
atvinnurekstri, þá væri sjálf-
sagt fyrir Reykjavík að gera
þetta. Það fer ekki svo lítið af-
fé í fátækraíramfærið árlega.
*
Niðurlæging Dagsbrunar.
Niðurlæging Dagsbrúnar
var fullkomnuð um síðustu
helgi, er kommúnistar sam-
þyktu að slíta hana úr Alþýðu-
sambandinu. Saga hennar verð-
ur á sömu leið og saga „Verka-
lýðssambands Norðurlands“ og
„Verkamannafélags Akureyr-
ar,“ sem kommúnistar eyði-
lögðu. Fyrir alþýðusamtökin
í heild hefir þetta engin geysi-
áhrif. Sundrungin mun að eins
gera baráttuna erfiðari á næstu
tímum. Stefna sú, sem Dags-
brún hefir tekið, er talin af
kommúnistum heppilegust fyr-
ir Kommúnistaflokkinn. Nú fá
Dagsbrúnarmenn *að sjá, hvað
þeir gera mikið á þessu ári til
að bæta kjör verkamanna í
Reykjavík, hvernig þeir fara að
því að halda uppi kaupi félags-
manna o. s. frv. Nú geta þeir
ekki velt ábyrgðinni yfir á aðra
eins og þeir hafa allt af verið
duglegastir í.
❖ .
í umboði íhaldsins.
Stjórnarkosningin í Verka-
mannafélaginu Hlíf í Hafnar-
firði hefir vakið allmikla at-
hygli. Eins og kunnugt er, —
vann Alþýðuflokkurinn síðustu
bæjarstjórnarkosningar í Hafn-
arfirði með 14 atkvæða meiri-
hluta. Síðustu Alþingiskosning-
um tapaði hann hinsvegar með
álíka minnihluta. Hafnarfjörður
er verkamannabær fyrst og
fremst og það hefir alltaf verið
vitað, að einnig í Hafnarfirði
væru allmargir verkamenn
(Frh, á 4, síðu.)