Alþýðublaðið - 11.07.1939, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAG 11 JÚLt 1939
ALÞYÐUBLAÐIÐ
UMRÆÐUEFNI
Framfarir í knattspyrnu og
fimleikum. íslendingar eiga
að taka upp nýja framkomu,
þegar opinberar sýningar
fara fram. Er Jónas Lárus-
son að yfirgefa Garð? Rykið,
Tjarnarbrúin, hléin í kvik-
myndahúsunum, dyrnar í
Nýja Bíó, Valhöll og Þrastar-
lundur.
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU.
MIKLAR FRAMFARIR hafa
orðið í knattspyrnu hér á landi á
allra síðustu tímum, og er t. d. varla
hægt að þekkja kappliðin frá í
fyrra. — Hinir erlendu þjálfar-
ar hafa áreiðanlega skapað fast
skipulag og nýja tækni hjá knatt-
spyrnumönnum okkar. Svo virðist
og af fimleikasýningum þeim, sem
fram hafa farið hér í fyrrakvöld
og í gærkveldi, að framfarir eigi
alllitlar eigi sér stað í líkams-
ræktinni.
í SAMBANDI við þessar fim-
leikasýningar hefi ég fengið bréf
frá „Áhugamanni". Það er á þessa
leið: „Erlendar þjóðir, þær sem
bezt eru menntar, koma á nokkurn
annan veg fram en íslendingar við
opinberar sýningar. Erlendis, t. d.
á Norðurlöndum, er það siður, að
rísa á fætur, þegar flokkur geng-
ur inn á sviðið, hvort sem það er
úti eða inni, og standa meðan
flokkurinn gengur og heilsar með
fánunum og þar til fánunum hefir
verið komið fyrir á sína staði. Eins
er gert á eftir, þegar viðkomandi
flokkur gengur út. Fólk klappar
alls ekki. Hér er siður að sitja sem
fastast og hreyfa sig ekki —
nema að klappa. Ég tel, að við ís-
lendingar ættum að taka upp hinn
ágæta sið nágrannaþjóðanna."
ÉG ER SAMMÁLA þessu, og
sami stíll verður að vera í opin-
berri framkomu þjóðanna, annað.-
getur skapað misskilning og erfið-
leika, enda er hér um tvímæla-
laust betri og heppilegri sið að
ræða. Ég vænti þess, að almenn-
ingur taki eftir þessu — og hagi
sér samkvæmt því, ef hann er
„Áhugamanni“ og mér sammála.
ÉG HEFI HEYRT því fleygt, að
Jónas Lárusson, umsjónarmaður
Stúdentagarðsins, sé í þami veginn
að fara af Garði. Er það tvímæla-
laust mjög óheppilegt, ef eitthvert
ósamkomulag verður þess vald-
andi, að Jónas yfirgefur starf sitt
þarna. Ég hefi litið svo á, að Jón-
as Lárusson hafi stjórnað Garði af
mikilli prýði og myndarskap. Þar
er allt fágað og hreint, Qg við gést-
irnir sjáum ekki annað, en að þar
sé allt í stökustu reglu.
ÞÁ BER AÐ MUNA ÞAÐ, sem
Jónas hefir gert fyrir Garð. Hann
hefir gert Garð að vinsælu gisti-
húsi yfir sumarmánuðina, og auk
þess unnið á eigin kostnað að stór-
DAGSINS.
felldri ræktun matjurta í nágrenn-
inu, svo að nú lítur allt öðruvísi
út en áður gerði í kring um Stúd-
entagarðinn. Geta allir skilið, hve
geysimikla þýðingu þessi ræktun
Jónasar hefir fyrir Garð nú þeg-
ar, og þó miklu fremur í framtíð-
inni. Ég hefi ekki heyrt neinar
kvartanir um Garð, og hvað er
það þá, sem veldur því, að Jónas
fer? Mér þætti vænt um. ef aðilar
sendu mér bréf um það mál, því
að þetta vekur töluverða athygli
hjá vissum hluta bæjarbúa.
BRÉF FRÁ „ATHUGULUM“:
„Velkominn úr sumarfríinu. Þú
slappst vel við rykið, sem alla var
að drepa hér um daginn. Ég ætl-
aði að spyrja þig um, hvar vatns-
bíll bæjarins væri, en nú þarf
hans ekki við í bili. Samt væri gott,
ef þú vildir muna eftir að senda
hann vestur í bæ, næst þegar mold-
rokið ætlar alla að kæfa, þar er
ekki mikið um malbikaðar götur,
en nóg ryk.“
„GETUR ÞÚ UPPLÝST mig
um, hvers vegna ekki er búið fyrir
löngu að rífa mjóa brúarskriflið,
yfir Tjörnina og leggja þar veg
yfir? Getur það verið, að prýði
þyki að henni? Getur þú sagt mér,
hvers vegna er verið að hafa hlé
í 10 mínútur á kvikmyndasýning-
unum hér í bænum? Er það gert
til þess, að einhverjir geti farið
út og fengið sér „reyk“, af því að
þeir þola ekki að vera „reyklaus-
ir“ í tæpa tvo klukkutíma? Eða er
hléið til þess eins, að menn geti
ekki farið að hvíla sig jafnsnemma
og ella? Tíu mínútur til þess að
thorfa á auglýsingar, finnst mér
langur tími — auglýsingarnar, ef
þær eru nauðsynlegar „auka-
myndir“, mætti hafa fyrst, en ekki
í þessu smekklausa ,.hléi“.
„VEIZTU af hverju þrennar dyr
— með sex hurðum — eru á Nýja
Bíó, en sjaldnast opnar, nema ein-
ar, og þá aðeins önnur hurðin?
Er það ekki gert til þess að hafa
„þvögu“ fyrir framan á næstum
því hverju kvöldi, eða til þess að
spara vinnukraft á kostnað kvik-
myndagesta?“
EF ÞÚ SÉRÐ veitingamanninn
í Valhöll á Þingvöllum, þá bentu
honum á að reyna að útvega nýjan
gólfdúk á salerni karlmanna og
svonefnt þvottaherbergi. Einnig
væri hentugt fyrir gesti að fá
þangað svolítið stærri spegil. Ég
kom í Valhöll fyrir nokkru og þá
vantaði fyrrgreint. Tæplega hefir
þetta verið lagfært á svo skömmum
tíma.“
„EF ÞÚ ERT EKKI allt of önn-
um kafinn. ættir þú að skreppa
að veitingahúsinu í Þrastarlundi
og sjá fyrirmyndar rekstur á gisti-
og veitinga-húsi. Nýlega kom ég
þangað, og var ég undrandi á,
hversu allt er snyrtilegt, hreinlegt
og vel um gengið. — Hefi ég ekki
í annan stað komið á hérlent veit-
ingahús og séð slikan myndarskap.
Þar er tekin við stjórn ung og
dugleg stúlka, sem getur verið
mörgum veitinga- og gistihúsa-
stjórum til fyrirmyndar.'1
UM ÞETTA BRÉF vil ég segja
þetta: Menn eru mjög ósammála
um það, hvort rétt sé að rífa Tjarn-
arbrúna og leggja veg yfir í stað-
inn. Ég segi fyrir mig, að mér
þykir miklu fallegra, að þarna sé
brú. Hitt er allt annað mál, að brú-
in, sem þar er nú, er ljót og auk
þess léleg. Ég vil láta byggja
þarna nýja brú, og ættu hinir
mörgu, ungu teiknimeistarar okk
ar að gera teikningar að brú yfir
Tjörnina. Um dyrnar í Nýja Bíó:
Nýja Bíó svaraði rækilega fyrir-
spurnum viðvíkjandi dyrunum, hér
í dálkum mínum s.l. vetur, og
vísa ég til þess. Um Þrastarlund:
Ég hefi ekki kömið þangað í sum-
ar og lítið undanfarandi ár, því að
þangað var varla hægt að koma,
áður fyrr. nema að vera þrælmúr-
aður, eins og sagt er. Mér er sagt,
að ýmsu hafi verið breytt í Þrastar-
lundi. og ég er að hugsa um að
heimsækja hina nýju forstöðu-
konu í ríki hennar innan skamms.
Ég tel sjálfsagt að geta um allt
það, sem vel er gert, eins og ég tel
ósæmilegt að þegja um slóðaskap
og sóðaskap þeirra, sem gera þó
kröfu til opinberrar athygli og
vinsælda.
Hannes á horninu.
SkólasýninBOBUi var
lokið í fjrrrakvðld.
CKÓLASÝNINGU Sam-
^ bands íslenzkra barna-
kennara í Austurbæjarbarna-
skólanum lauk í fyrradag.
Hefir skólasýningin staðið yfir
nú s. 1. hálfan mánuð, og hafa
hátt á þriðja þúsund manns sótt
sýninguna. Meðal sýningargesta
hafa verið margir útlendingar,
þ. á. m. þátttakendurnir í Laug-
arvatnsmótinu, og nú í kvöld
skoða dönsku kennararnir, sem
hingað komu fyrir helgina, sýh-
inguna, og munu þeir verða þeir
síðustu, sem hana sjá, þvi að á
rnorgun veröur farið að taka
burtu sýningarmunina.
Allir þeir, er sáu skólasýning-
una, fóru lofsamlegum orðum ufn
hana, og margir komu oftar en
einu sinni.
Fiskútflutningur Norömanna.
Norðmenn hafa skipað nefnd
til þess að rannsaka öll þau mál,
sem standa í sambandi við fisk-
útflutninginn, en eins og kunnugt
er, hefir minnkað mjög fiskúí-
flutningur Norðmanna að undan-
förnu, t. d. saltfisksútflutningur-
inn til Braziliu. FÚ.
Þegar haustið kom, hafði Þumlína brúðarklæðin sín til- En Þumalína grét og sagði, að
búin. Eftir mánuð verður brúðkaupið, sagði hagamús- hún vildi ekki eiga þennan
in. leiðinlega moldvörpung.
Átta daga skemmtiferö
Ferðafélags íslands til Mý-
vatns, Dettifoss og Ásbyrgis. —
Lagt af stað laugardagsmorgun-
inn 15. júlí kl. 8 árdegis. Ekið
fyrir Hvalfjarðarbotn um Borgar-
fjörð (Hvítárbrú, Laxfoss og
Hreðavatn) norður Holtavörðu-
heiði um Hnúk í Vatnsdal (eða
í suðurleið) og til Blönduóss og
gist þar. Daginn eftir verður
.haldið í Skagafjörðinn að Sauð-
árkróki og heim að Hólum í
Hjaltadal. Þriðja daginn verður
farið úr Skagafirðinum um Öxna-
dalsheiði til Akureyrar og áfram
norður Vaðlaheiði, urn Vagla-
skóg, Goðafoss og að Laugum
og gist þar. Fjórða daginn verð-
ur verið við Mývatn, gengið í
Dimmuborgir, á bátum út í Slút-
'nes í Reykjahlíð og víðar; en urn
kvöldið ekið til Húsavíkur og
gist þar. Fimmta daginn verður
farið um Reykjaheiði og Keldu-
hverfi áleiðis til Ásbyrgis og
Dettifoss og til baka til Húsavík-
■ur og gist þar. Sjötta daginn far-
ið frá Húsavík til Akureyrar og
komið til Akureyrar fyrir hádegi.
Deginum varið til að skoða höf-
uðstað Norðurlands og líka, ef
tími vinnst til, að aka inn að
Grund og sjá Eyjafjarðardalinn.
Sjöunda daginn verður farið frá
Akureyri heim á leið að Reykjum
í Hrútafirði og gist þar á skóla-
setrinu. Áttunda daginn ekið
suður Holtavörðuheiði upp Reyk-
holtsdal, komið við í Reykholti
og í Húsafellsskógi, þá suður
Kaldadal og um Þingvöll til
Reykjavíkur. Fólki er ráðlagt að
hafa með sér sundskýlur, því að
víða eru sundlaugar. Áskriftar-
listi liggur frammi á skrifstofu
Kr. Ó. Skagfjörðs, Túngötu 5,
Reykjavik, en fyrir kl. 6 á fimtu-
dag, 13. þ. m. þurfa allir áð
vera búnir að taka farmiða.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
En Þumalína var ekki jafnhrifin af því, því að
hún var ekki mjög hrifin af hinum leiðinlega
moldvörpungi.
Á hverjum morgni, þegar sólin kom upp,
læddist hún út á kornakurinn og horfði upp í
himininn. Og þá óskaði hún þess, að svalan
kæmi, en hún var víst að fljúga og syngja í
grænu skógunum.
Þumalfina.
Á hverju kvöldi kom moldvö.-pungurinn í heimsókn og
ræddi ekki um annað en það, að þegar sumarið væri liðið,
skini sólin ekki lengur jafnhlýtt, og þá skyldi brúðkaupið
standa.
GHARLES NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Upprelsnln á Bounty.
19. Karl ísfeld íslenzkaði.
Tinkler litli hafði gleymt þessari varúðarráðstöfun og var í
treyju og skóm. Á fætur, herra Tinkler, sagði Churchill. — Þér
fáið að dúsa á ránni og það er allkalt í nótt. Ég skyldi gjarnan
sleppa yður, ef það væri hægt, en þið haldið vöku fyrir öllum
á skipinu með þessum ólátum ykkar! Hann leiddi Tinkler með
sér aftur á skipið og skömmu seinna heyrði ég rödd Blighs;
— Skollinn sjálfur, herra Tinkler! Haldið þér að skútan sé vit-
lausraspítali. Farið strax upp á rá!
í birtingu morguninn eftir sat Tinkler ennþá uppi á rá. Him
ininn var heiður, en hinn hvassi suðvestan vindur var mjög bitur.
Brátt kom Bligh á þilfar. Hann kallaði upp á rá og skipaði
Tinkler að koma niður. Ekkert svar kom — og ekki heldur,
þegar Bligh endurtók skipunina. Eftir skipun Christians klifr-
aði einn hásetanna upp í reiðann. Hann hrópaði þegar niður
og sagði, að Tinkler virtist nær dauða en lífi. Hann þorði ekki
að fara frá honum af ótta við, að hann dytti niður. Christian
klifraði þá sjálfur upp í reiðann og bar Tinkler niður á þilfar.
Það kom í ljós, að Tinkler gat hvorki talað né staðið.
Við bárum hann ofan í káetu og sveipuðum hann brekánum.
Bakkus gamli kom höktandi með fulla krús af töfralyfi sínu.
Hann þreifaði á slagæð sjúklingsins og hellti ofan í hann fá-
einum dropum af rommi. Það fór að koma ofurlítill roði í kinnar
hans.
— Ó, hrópaði læknirinn. Það jafnast ekkert á við romm,
drengur minn. Þú verður bráðum gallhraustur aftur! Og fyrst
við minnumst á það, þá man ég, að ég ætlaði að taka inn ofur-
lítinn skamt sjálfur.
Tinkler hóstaði, þegar hinir sterku dropar runnu ofan í háls
honum. Og þrátt fyrir allt, gat hann ekki varizt brosi. Tveim
klukkutímum seinna var hann kominn upp á þilfar og kenndi
sér einskis mein.
Þann tuttugasta og þriðja maí vörpuðum við akkerum í False
Bay nálægt Cape Town. Table Bay þykir ekki öruggur á þessum
tíma árs, vegna hinna norðvestlægu vinda. Það varð að þétta
skipið. Það var farið að leka svo mjög, að við urðum að láta
dælurnar starfa án afláts alla leiðina frá Kap Horn. Það þurfti
ennfremur að gera við seglin og reiðann og það varð að fara
með sæúrið í land til eftirlits. Þann tuttugasta og níunda júní
sigldum við út úr flóanum og heilsuðum hollenzka víginu með
þrettán skotum um leið og við fórum fram hjá.
Ég man lítið eftir ferðalaginu frá Góðravonarhöfða til Van
Diemens Land. Alltaf var stormur og fjallháar öldur. Tvisvar
sinnum hafði Bligh nærri því kafsiglt skútuna, en á síðustu
stundu heppnaðist okkur að bjarga seglunum og beita skipinu
upp í vindinn.
Þann tuttugasta ágúst komum við auga á klettaey, sem heitir
Newstone og liggur nálægt suðvesturodda Van Diemens Land’s.
Tveim dögum seinna vörpuðum við akkerum í Adventure Bay.
Við dvöldum þar í fjórtán daga, náðum í vatn og hjuggum við
handa timburmeistaranum. Sum trén voru um fimmtíu metrar
á hæð. Við sáum marga menn, en þeir voru hræddir, eins
villt dýr, þeir voru svartir, naktir og hinir furðulegustu álitum.
Ég sá þá í smáhópum, en þeir hurfu um leið og þeir komu
auga á okkur.
Herra Bligh lét mig stjórna leiðangri, sem átti að sækja
vatn. Hann lét okkur fá stóra skipsbátinn og skipaði mér að
fylla tunnurnar af fersku vatni úr læk á vesturenda eyjar-
innar. Purchell hafði sett upp sögunarverkstæðið sitt þar rétt
hjá og vann að því að borðrenna trén ásamt þeim Norman,
Mclntosh og tveim öðrum sjómönnum, sem kunnu til starf-
ans. Þeir höfðu fellt tvö eða þrjú stór tré, En er timburmeist-
arinn hafði rannsakað trén, komst hann að raun um, að trén
voru ónothæf og skipaði mönnum sínum að fella tré, sem voru
töluvert minni.
Ég var að fylla tunnurnar einn morgun, þegar Bligh kom
með veiðibyssu á öxlinni. Nelson var í fylgd með honum. Hann
leit á sögunarmennina og nam staðar,
— Herra Purchell, hrópaði hann hás.
— Já!
Timburmeistarinn á Bounty var að mörgu leyti líkur skip-
stjóranum. Hann var næstelsti maðurinn á skipinu og hafði ver-
ið sjómaður nærri því alla ævi. Purcell kunni trésmíði jafnvel
og Bligh siglingafræði. Hann var ennfremur jafn-uppstökkur
og Bligh.
— Fjandinn sjálfur, Purcell! hrópaði skipstjórinn. Þessir
stafir eru of litlir í borð. Mig minnir að ég gæfi yður skipun
um, að fella stóru trén.
— Já, það gerðuð þér, svaraði Purcell, sem sjálfur var nú
að verða reiður.
— Gerið þá svo vel og hlýðið skipunum mínum í stað þess
að eyða tímanum til ónýtis.
— Ég eyði ekki tímanum til ónýtis, sagði Purchell, swm »ú