Alþýðublaðið - 24.07.1939, Blaðsíða 4
MÁNUDAG 24. JÚLÍ 1939
Dt^GAMLA BlO W
Oistlhilsið
Paradfs
Sprenghlægileg sænsk gam-
anmynd.
A ðalhlutverkin leika sænsku
gamanleikararnir:
THOR MODÉN
(þekktur úr myndunum
„Jutta frænka“ og „65, 66
og ég”)
og Greta Ericson.
í nestið
Niðursi'3uvörur alls konar.
Harðfiskur.
Steinbítsriklingur.
Lúðuriklingur.
Smjör.
Egg.
Tómatar
o. m. fl.
Komið eða símið!
BREKKA
Símar 1678 og 2148.
rjarnarbúðin. — Sími 3570.
Tilkynning frá Máli og menningo.
Þeir, sem vilja afla sér nákvæmra upplýsinga um ARF ÍS-
LENDINGA, rit það um ísland og íslendinga, sem Mál og menn-
ing ætlar að gefa út 1943, þurfa að lesa síðasta hefti af tímariti
Máls og menningar.
Prófessor Sigurður Nordal, sem hefur á hendi ritstjórn alls
verksins, skrifar þar ítarlega greinargerð um tilhögun útgáfunnar
og efnisskipun hvers bindis.
Tímaritsheftið fæst ókeypis hjá
Máli og menningu,
Laugavegi 38. — Sími 5055.
FlensborgarskólinD.
í heimavist skólans geta aðeins piltar fengið að búa. Náms-
stúlkur skálans eiga kost á að borða í mötuneyti heimavistar.
Skólagjald fyrir utanbæjarnemendur er 70 kr. fyrir pilta og 40
kr. fyrir stúlkur. Piltar, sem búa í heimavist verða auk þess, að
greiða 7 kr. á mánuði í herbergisleigu. Innanbæjarnemendur
greiða ekki skólagjald.
Þeir piltar, sem vilja komast í heimavist, ættu að
sækja sem fyrst. Umsóknarfrestur um skólavist er til loka ág-
ústmánaðar. Umsóknir skulu vera skriflegar og sendar skóla-
stjóra, og umsóknum nýnema fylgi fullnaðarprófsskírteini frá
barnaskóla. — Kenndar verða sömu námsgreinar og áður, en auk
þess, handavinna í 1. og 2. bekk.
Skólinn verður settur 2. okt.
SKÓLASTJÓRINN.
H JCKRUNARK VENN AMÓTIÐ
Frh. af 3. síÖu.
að kenna, og þá ekki síður við
þá, sem við eigum að hjúkra,
en ekki ganga um með neinum
yfirboðarasvip.“
Þá talaði Bergljot Larsson frá
Nöregi um „Sálfræðileg við-
fangsefni í hjúkrun í sjúkra-
húsum og á heimilum og í
heilsuvernd.“
„Það er sannarlega ekki rétt,
þegar sagt er, að við séum ein-
hver sérstakur einangraður
hópur þjóðfélagsins. Við erum
þáttur í því, að vísu lítill, en við
reynum að gera okkar bezta,
svo að okkar þátttaka geti orðið
til góðs, og það gerum við bezt
með því að læra og kenna.
Við, sem höfum lesið um sál-
arfræði, höfum oft óskað þess,
að hægt væri að gefa út ein-
hverja ákveðna reglu til að fara
eftir, en það hefir ekki tekizt,
og því verðum við alltaf að
vera vakandi og fróðleiksþyrst-
ar. Það þýðir lítið að vera að
koma með meðöl og þ. h. til
sjúklingsins, ef hjúkrunarkonan
þekkir ekki neitt til sálarfræði
og til þeirra aðstæðna, sem
sjúklingurinn hefir orðið við að
búa.
Vinaleg og alúðleg framkoma
hjúkrunarkvennanna í garð
sjúklinganna er þeim margra
meðala virði, og við verðum
fyrst og fremst að vera blátt á-
fram og eins við alla, jafnt háa
sem lága.“
Að þessum ræðum loknum
var fundi slitið — þar til á
þriðjudag, en á morgun fara
um helmingur hjúkrunarkvenn-
anna austur að Gullfossi og
Geysi, hinn helmingurinn fer að
Reykjum, og kemur við í sum-
arbústað íslenzkra hjúkrunar-
kvenna.
Á laugardag fóru hjúkrunar-
konurnar til Þingvalla, þar sem
Pálmi Hannesson rektor skýrði
sögustaðinn.
Borgaði veitingar
með amerisknm spila
peningi.
|LH INN skipverjanna á Stavan-
gerfjord kom á laugardags-
kvöldið inn í veitingastofu hér
við höfnina. Neytti hann þar veit-
inga, en að því loknu borgaði
hann með seðli, sem hann sagði
að væri tíu doiiarar, og var seð-
illinn keyptur fyrir 40 krónur.
Þegar hann var farinn, vöktu
félagar hans athygli á því, að
seðillinn væri verðlaus.
Var þá lögreglunni tilkynnt, og
viö athugun kom í Ijós, að þetta
var amerískur spilapeningur, og
stóð á honum „ten dollars".
Lögreglan náði í manninn inni
á Hótel Islandi, og situr hann í
gæzluvarðhaldi.
VIÐTAL VIÐ HEDTOFT-
HANSEN OG AXEL STRAND
Frh. af. 1. síðu.
Norðurlöndum og Norðurlanda-
þjóðanna yfirleitt, er þýðingar-
meiiá í dag en nokkru sinni áður.
Evrópa er nú klofin í tvö and-
stæð stórveldabandalög, og víg-
búnaðarkapphlaupið er nú kom-
jö á það stig, að á hverju augna-
bliki má búast við stríði. Allar
Norðurlandaþjóðirnar fimrn eru á
þessu augnabliki sameinaðar í
þeirri ósk, að varðveita um fram
allt annað það hlutleysi, sem þær
hafa haft og láta ekki sogast
inn í bandalög stórveldanna,
hvort heldur á þessa hliðina eða
hina. Þetta er stefna stjórnar-
valdanna alls staðar á Norður-
löndum, en það er líka sú stefna,
sem hin norræna verkalýðshreyf-
ing styður og mun styðja bæði í
norrænni og alþjóðlegri sam-
vinnu.
En ,þó að ekki séu miklir
möguleikar á því.einsog ástandið
er nú í heiminum, að Norður-
lönd geri sig gildandi á sviði
hinna alþjóðlegu stjórnmála, þá
höfum við þó hlutverk að vinna,
sem ef til vill getur haft varan-
lega þýðingu í veraldarsögunni:
Við getum og við eigum að gefa
þjóðum Evrópu, sem í dag eru
réttlausar, þjakaðar af vígbún-
iaði og í sífelldum ótta við nýja
heimsstyrjöld, gott fordæmi. Við
getum gert það, ef við jafnframt
því, að taka fullt tillit til sér-
kenna og sjájfstæðis hverrar
þjóðar, höldum áfram hinni
bróðurlegu samvinnu, eflum hana
og gerum hana víðtækari en
nokkru sinni áður til þess að
gera Norðurlönd að öruggu
heimkynni friðarins, réttarins og
frelsisins."
Axel Strand sagði:
„í augum okkar Svía hefir ís-
land alltaf verið Sögueyjan.
Ferðin hingað hefir líka verið
eins og ævintýri, full af eftir-
væntingu, hvað við fengjum að
heyra og sjá. Strax í barnaskól-
unum komumst við í kynni við
íslenzku goðsagnirnar, en af
þessum sögum gátum við ekki
öðlazt mikla þekkingu á íslandi
og þjóðinni, sem þar býr. Jafn-
vel verkalýðshreyfingin á
þessari fjarlægu eyju hefir
verið okkur tiltölulega ókunn,
enda þótt tveir fulltrúar hennar
frá íslandi mættu á fundi Sam-
vinnunefndar norrænna alþýðu-
samtaka í Stokkhólmi fyrir 2
árum, Við fengum þá skýrslu,
byggða á staðreyndum, um ís-
land og Verkalýðshreyfinguna
þar, og ennfremur um þau skil-
yrði, sem hún á þar við að búa.
Til þess að geta ennþá betur
kynnzt verkalýðshreyfingunni á
íslandi, og framar öllu öðru, til
þess að tengja verkalýð íslands
og annarra Norðurlanda traust-
ari böndum, var þá um það
rætt, að halda næsta fund
nefndarinnar í Reykjavík sum-
arið 1939. Þessa hugsun hefir
ekki verið hægt að framkvæma.
Ferð til íslands stendur yfir
nærri því í 3 vikur. Það hefir
ekki reynzt unnt fyrir alla með-
limi nefndarinnar að yfirgefa
störf sín um svo langan tíma.
I þess stað komum við nú,
nokkrir fulltrúar, til þess að
kynnast skilyrðunum hér hjá
ykkur, og jafnframt til þess, að
sýna vilja okkar til samvinnu.
Hin persónulegu sambönd eru
alltaf mjög þýðingarmikil, og
við erum komnir hingað í þeirri
von, að geta skapað persónuleg
vináttusambönd við ísland og
með þeirri sannfæringu, að við
á þessum skamma tíma, sem
við eigum yfir að ráða, gætum
i Næturlæknir er Kristján
Grímsson, Hverfisgötu 39, sími
2845.
Næturvörður er í Reykjavík-
ur- og Iðunnar-Apóteki.
ÚTVARPIÐ:
20.20 Hljómplötur: Göngulög.
20.30 Sumarþættir (Steindór
Steindórsson mennta-
skólakennari).
20.50 Hljómplötur: a) Norræn-
rænir söngvarar. b)
Kreisler leikur á fiðlu.
c) 21.20 Píanókvintett í
g-moll, eftir Mozart.
21.50 Fréttaágrip.
öðlazt, að minnsta kosti, þekk-
ingu á því helzta í sambandi við
verkalýðshreyfinguna á íslandi
og starfsemi hennar.
Það eru fjórar dagleiðir, sem
skilja verkalýð íslands frá
stéttarsystkinunum annars stað_
ar á Norðurlöndum, en hugsjón-
irnar yfirstíga þessar vega-
lengdir. Þrátt fyrir þessar miklu
fjarlægðir er hægt að sameina
verkalýð Norðurlanda, bæði í
faglegri og pólitískri samvinnu,
óg það skal verða gert. Ferð
okkar er farin í þeim tilgangi að
styrkja þessa samvinnu, og með
von um góðan árangur í þessu
efni, færi ég verkalýðnum á ís-
landi hjartanlega kveðju frá Al-
þýðusambandinu og Alþýðu-
flokknum í Svíþjóð.“
Sildarsðltui
byrjaði í gær
SUdaraflinn Urefalt meiri
en & sama tima i fyrra.
SÍLDARÚTVEGS-
NEFND hefir nú til-
kynnt, að leyfð sé söltun
saltsíldar og kryddsíldar upp
í fyrirframsamninga og fast-
ar sölur.
Var saltað í gær dálítið af
reknetasíld, en síldin reynist
fremur slæm.
Síldaraflinn er orðinn rúmlega
þrisvar sinnum meiri en hann
var á sama tíma í fyrra. Eftir-
farandi tölur sýna aflann í hverri
veiðistöð; tölurnar innan sviga
Sýna aflann í fyrra. Allt mælt í
hektólítrum:
Akranes 2145 (0), Sólbakki
3760 (0), Hesteyri 0 (6191), Djúpa
vík 59605 (13836), Ríkisverk-
smiðjurnar á Siglufirði 219378
(98959), Rauðka 20121 (13822),
Grána 7913 (30313), Dagverðar-
eyri 35332 ' (12477), Hjalteyri
120000 (38204), Krossanes 65752
(10976), Húsavík 10608 (0), Rauf-
arhöfn 45314 (2308), Seyðis-
fjörður 23545 (1587), Norðfjörð-
ur 18714 (292). Samtals er afl-
inn núna 632187 hektólítrar, en
var á sama tíma í fyrra 201679
hektólítrar og í hitt eð fyrra um
730 þús.
Síðan á laugardagskvöld hafa
komið um tíu þúsund mál til
Ríkisverksmiðjanna á Siglufirði
og um 1500 mál til Rauðku.
Veður er sæmilegt á Siglufirði,
en norðaustan stormur úti fyrir.
Mörg skip liggja inni á Siglu-
firði og bíða eftir síldarfréttum.
Á Akranesi hefir ekkert veiðzt
undanfarna viku, en í gær komu
inn tveir bátar með sild.
Afli togaranna er sem hér seg-
ir; Skallagrímur hæstur, þar
næst Skutull:
Skallagrímur 6390, Skutull
NORRÆNA FÉLAGIÐ
Frh. af 1. síðu.
isverður í Valhöll, en Þingvellir
síðan skoðaðir, og létu gestirnir
mikla hrifningu í ljós af hinum
fagra, sérkennilega og söguríka
stað.
Á heimleiðinni var komið við
á Reykjum í Mosfellssveit og
undirbúningur hitaveitunnar
skoðaður, en Pétur Halldórsson
borgarstjóri, sem þangað var
kominn, skýrði fyrirætlanimar
um hana fyrir gestunum.
í gærkveldi fluttu nokkrir
hinna erlendu fulltrúa og Stef-
án Jóh. Stefánsson, formaður
hinnar íslenzku deildar Nor-
ræna félagsins, ávörp í útvarp-
ið, en á eftir hverju þeirra voru
leiknir þjóðsöngvar viðkomandi
lands.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
KJúskaparerjnr.
Sænsk mynd, gerð undir
stjórn Gustaf Molander,
eftir hinu ágæta leikriti
Hjalmars Bergmann: —
„Dollar.“
Aðalhlutverk leika átta
frægustu kvikmyndaleik-
arar Svía:
Ingrid Bergmann, Tutta
Rolf, Birgit Tengroth,
Elsa Burnett, Hakon
Westergren, Kotti Cha-
ve, Edvin Adolphson,
George Rydberg.
Aukamynd: Sumar í Sví-
þjóð. Hrífandi náttúru-
fegurð.
HraOferðlr Steindórs
tll Akureyrar um Akranes eru:
Frá Reykjavík: Alla mánud., miðvikud. og föstud.
Frá Akureyri: Alla mánudaga, fimtud. og laugardaga.
Afgreiðsla okkar á Akureyri er á líif-
reiðastöð Oddeyrar, sími 260.
M.s. Fagranes amnast sjóleiðlna.
Nýjar upphitaðar biireiðar með útvarpi.
Bifreiðastðð Steindárs
Símar: 1580, 1581, 1582, 1583, 1584.
Hraðferðir B. S. A.
Alla daga nema mánudaga.
um Akranes og Borgarnes. — M.s. Laxfoss annast sjó-
leiðina. Afgreiðslan í Reykjavík á Bifreiðastöð ís-
lands, sími 1540.
Bffrefðasföð Akureyrar.
Akraies — Borgarnes.
Áætlunarferðir alla þriðjudaga og föstudaga strax eftir
komu Ms. Fagraness. Frá Borgarnesi kl. 1 e. h. Fagra-
nesið fer til Reykjavíkur á þriðjudögum kl. 9 síðdegis.
Nagnús Gunnlaugsson, blfretðarstióri.
6263, Gyllir 5911, Þorfinnur 5009,
Gulltoppur 4874, Belgaum 4721,
Kári 4435, Garðar 4294, Maí 418 ',
Arinbjörn hersir 4127, Þórólfu.
4039, Surprise 4036, Haukarc
3986, Rán 3921, Snorri goði 3894,
Tryggvi gamli 3587, Júní 3583,
Jón Ólafsson 3560, Óli Garða
3446, SviÖi -,3428, Baldur 3092,
Sindri 2894, Egill Skallagríms-
son 2660, Hilmir 2623, Hafsteinn
2256.
Hjúskaparerjur
heitir sænsk mynd, sem Nýja
Bíó sýnir núna. Er hún gerð eft-
i. leikriíinu „Dollar“, undir stjórn
Gustav Molander. A'ðalhlutverk-
in leika: Ingrid Bergman, Birg-
it Tengroth, Haakon Westergren,
Edwin Adolphson, Tutta Rolf,
Else Burnett, Kotti Chave og Ge-
org Rydberg.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
hr
ai.arpfívt 3 n u
WMBSIMS
SÉðln
austur um land í hringferð
27. þ. m. kl. 9 síðdegis.
Flutningi veitt mÖttaka
á morgun og fram til há-
degis á miðvikudag.
Pantaðir farseðlar óskast
sóttir í síðasta lagi á mið-
vikudag.
I. O. G. T.
ÞINGSTÚKFUNDUR annað
kvöld kl. 9Ú2,.
ST. VíKINGUR nr. 104. Fundur
í kvöld. Inntaka nýrra félaga.
Eiindi, upplestur o. fl. Fjölsæk-
ið stundvíslega. Æt.
2-3 herbergi
og eldhús vantar mig í septem-
ber í haust. Verð í bænum til
I fimtudags.
Jón Sigurðsson,
erindreki,