Alþýðublaðið - 25.08.1939, Blaðsíða 4

FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 1939
SÍ GMÆLA BÍG |P
I Leyndardémer
lyklanna m
Afar spennandi amerísk
leynilögreglumynd eftir
skáldsögu Biggers. Aðal-
hlutverkið leikur
Gene Raymond.
Aukamynd:
Síðustu æfintýri hins
heimsfræga villidýra-
veiðimanns Frank Buch
í frumskógum Indlands;
I
I. O. G. T.
ST. VERÐANDI nr. 9. Skemmti-
og berjaförin upp í Jaðar
(templaraland) verður farin á
sunnudaginn kemur kl. 12 á
hádegi frá Gó'ðtemplarahúsinu.
Fundur verður haldinn á staðn-
um. I. Inntaka nýrra félaga.
II. Hr. Árni Óla ritstjóri flytur
erindi. III. ? — Nefndin.
ENSKA ÞINGIÐ I GÆR
Frh. af 1. síðu.
aðeins fjórum.
Stjórninni er samkvæmt
þessum lögum heimilað að fella
úr gildi lög, breyta gildandi lög-
um og setja hver þau lög, sem
stjórninni þykir nauðsynleg. Þá
er það lagt á vald konungs,
samkvæmt tillögu konimgsráðs
og ríkisstjórnar, að grípa til
hinna víðtækustu ráðstafana í
landvarnaskyni og til almenns
öryggis. Ná lög þessi einnig til
nýlendnanna, umboðsstjórnar.
ríkjanna og allra umráðasvæða
Breta,
Frumvarpið inniheldur ekk-
ert um aukna herskyldu frá því,
sem nú er.
Ræða Gbamberlains.
Chamberlain forsætisráðherra
flutti ræðu sína í neðri mál-
stofu brezka þingsins fyrir full-
setnum þingbekkjum og áheyr-
endapöllum.
Hann kvað alþjóðahorfur
hafa versnað mjög frá því í júlí-
lok. Deilurnar um tollgæzluna
í Danzig kvað hann ekki hafa
verið svo alvarlegar, að ástæða
væri til að kvíða þeirra vegna,
enda hefðu slíkar deilur jafnazt
áður, en 1 byrjun þessarar viku
hefðu brezku stjórninni farið að
berast fregnir um mikla liðs-
flutninga Þjóðverja til pólsku
landamæranna, svo að svo hefði
virzt sem styrjöld væri yfirvof-
andi. Hernaðarlegur undirbún-
ingur hefði verið svo mikill í
Þýzkalandi, að segja mætti, að
þýzki herinn væri að öllu leyti
undir það búinn að fara í styrj-
öld. Þegar svo var komið, hefði
tími virzt v.era kominn til þess
að fara fram á samþykki þings
ins til aukinna landvarnaráð-
stafana.
Þá veik Chamberlain að sátt
málanum milli Þýzkalands og
Rússlands og lýsti yfir því, að
ekkert hefði verið gefið í skyn
af Rússa hálfu um það, að slík
samningsgerð stæði fyrir dyr-
um. Sjálfur hefði Molotov lýst
yfir því, að ef hernaðarlegt
samkomulag næðist milli Breta,
'Frakka og Rússa, væri ekki ó-
gerningur að ná samkomulagi
um hin pólitísku deilumál. Þess
vegna hefðu Bretar haldið
samningunum áfram í fullu
trausti og að því er virtist með
nokkrum árangri, en á meðan
hefðu Rússar haldið uppi sarnn-
ingum með leynd við Þjóðverja,
og hefði fregnin um sáttmálann
komið eins og þruma úr heið-
skíru lofti.
Chamberlain kvað þetta hafa
haft mjög truflandi áhrif, svo
að ekki væri meira sagt, og þessi
framkoma rússnesku stjórnar-
innar væri engan veginn 1 sam-
ræmi við stefnu hennar undan-
farið, eins og Bretar hefðu skilið
hana,
Chamberlain sagði enn frem-
ur, að í Berlín hefði verið litið
á þessa sáttmálagerð sem mik-
inn pólitískan sigur, því að
Bretar og Frakkar myndu nú
ekki standa við skuldbindingar
sínar við Pólverja. Þetta væri
sjálfsblekking, og þess vegna
hefði brezka stjórnin talið nauð-
synlegt að endurtaka yfirlýsing-
ar um afstöðu sína til Póllands.
Auk þess hefði brezka stjórn-
in talið rétt, að forsætisráðherr-.
ann Chamberlain sendi Hitier
sérstaka orðsendingu til þess að
undirstrika það, að staðið myndi
verða við allar skuldbindingar í
garð Póllands og að Bretland
væri reiðubúið að koma Pól-
landi til hjálpar með öllum
hjálpartækjum, sem það hefði
yfir að ráða, ef valdi væri beitt.
Jafnframt hefði það verið skýrt
tekið fram, að brezka stjórnin
hefði alltaf talið unnt að leysa
öll deilumál friðsamlega, og enn
væri hún boðin og búin til þess
að stuðla að því, að svo mætti
verða.
Hitler hefði svarað á þá leið.
að hann hefði lýst yfir þierri
skoðun sinni, að Austur-Evrópa
væri svæði, þar sem Þjóðverjar
ættu að hafa frjálsar hendur, og
að ef vér eða einhver önnur
þjóð reyndi að taka fram fyrir
hendur þeirra þar, væri það oss
eða henni að kenna, ef til ófrið-
ar kæmi.
Hitler hefði talað um þjóðar-
hagsmuni í þessu sambandi og
það á þá leið, að þar kenndi
misskilnings á stefnu Breta og
afstöðu, því að fyrir þeim vekti
ekki að spilla hagsmunum Þjóð-
verja, en Bretar neituðu því, að
þjóðarhagsmuni þyrfti að
tryggja með blóðsúthellingum
eða með því að eyðileggja önn-
ur ríki.
Stefna Breta væri sú að koma
á alþjóðafriði, sem byggðist á
lögum og trausti, ,,og ef við
neyðumst til þátttöku í þeim
hildarleik, sem milljónir manna
munu þjást fyrir og ógerlegt er
að segja fyrir um. hvernig enda
muni, þá eru upptökin ekki okk-
ar. Og guð veit, að ég hefi gert
allt, sem ég gat til þess að við-
halda friðinum."
Chamberlain lauk máli sínu í
þingi með því að segja, að ef
Bretar neyddust nú til þess að
fara í styrjöld, væri það ekki
vegna framtíðar einnar borgar í
fjarlægu landi, heldur til þess
að vernda og varðveita grund-
vallarsetningar þær, sem frið-
ur, öryggi og frelsi þjóðanna
byggðist á.
SnjMi i m á
Siglnfirði í nátt.
6—7 Dúsund tHHH
v«rn þú saltaðar.
IDAG er óveður á Siglufirði
og ekkert veiðiveður. I nótt
og morgun snjóaði þar í fjöll.
Þó var saltað á Siglufirði i nótt
í 6—7 þúsund tunnur.
í nótt voru saltaðar á Húsavík
B38 tunnur, á ísafirði 16 tunnur
og Akranesi 92.
Síldin heldur sig enn á sömu
stöðum, í Haganesvík, úti af
Siglufirði og við Mánáreyjar.
Hæstu skipin, sem komu til
Sigluíjarðar í nótt, voru:
Sleipnir með 165 tunnur, Pét-
ursey 337, Dóra 409, Már 323,
Hrönn 248, Gunnvör 406, Sæ-
hrímnir 351 og Már aftur með
171 tunnu.
Óli Garða kom til Hjalteyrar
í nótt með 1400 mál.
STRÍÐSUNDIRBÚNINGURINN
Frh. af 1. síðu.
Það er talið, að hermálafulltrú-
ar brezku og frönsku stjórnanna
hafi frestað för sinni frá Moskva
vegna þess, að skýring sé vænt-
anleg frá Molotov á þýzk-rúss-
neska sáttmálanum.
Brezkir tegarar Kprseit
ir í hgfottm i InglaDdi
Brezkir togarar, sem voru að
leggja af stað til Hvítahafs, voru
stöðvaðir í höfnum í gær. Kola-
flutningar frá Wales til Þýzka-
lands hafa einnig verið stöðvað-
ir, en viðskipti halda áfram við
Ítalíu. Ráðstafanir hafa verið
gerðar til þess að koma í veg
fyrir, að kafbátar komist inn í
hafnir Bretlands og ármyni.
Súðin
var á Siglufir'ði í gær.
Stniin fevetsr ti! að taka
yiðbarðnniim með kaldrt rð
-----.......
Útflutningsbann hefir þegar verid sett
á ýmsar nauðsynjavörur í Danmörku.
;|Sovét-RússIand raeð
möndlinnm mótl iýð-
ræðisríkinnnm.
Frá fréítaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
SEAUNING ávarpaði dönsku
þjóðina í útvarpinu í gær-
kveldi og hvatti hana til þess að
taka hinum alvarlegu viðburð-
um úti um Evrópu með kaidri
ró. Hann kvaðst geta fullviss-
að þjóðina um það, að stjórnin
myndi gera allar ráðstafanir til
þess að tryggja þjóðina gegn
hörmungum yfirvofantíi styrj-
aldar, þótt hann gæti ekki sagt
á þessu augnabliki, í hverju
þær ráðstafanir yrðu fólgnar,
þar eð þær yrðu að fara mjög
eftir því, hvað aðrar voldugri
þjóðir hefðust að.
Stauning tilkynnti þó í ræðu
sinni, að útfluíningsbann hefði
þegar í gær verið lagt á fóður-
vörur og ýmsar aðrar nauðsynj-
ar og ráðstafanir verið gerðar
til þess að geta fyrirvaralaust
boðið út auknu liði til varnar
hlutleysi landsins.
Það er búist við því, að
danska ríkisþingið verði kallað
saman tafarlaust, þegar sýnt
þykir, að til ófriðar muni draga.
BERLIN í morgun. FÚ.
Þýzka blaðið „Berliner Nacht-
ausgabe" skrifar um hinn nýja
hlutleysissamning Sovét-Rúss-
lands og Þýzkalands og segir,
að þar með sé komin upp alveg
ný afstaða ríkjasamtakanna í Ev-
rópu. Áður hafi verið í Evrópu
þrjár ríkjafylkingar: Lýðræ'ðis-
(i'íkin í vestrinu, möndullinn Ber-
lín-Róm og svo Sovétsambandið
í austrinu. Nú hafi með þessum
sögulega samningi verið komið á
enn skýrari línum en áður í
þessari ríkjaskipan. Sovét-Rúss-
land sé nú endanlega fallið frá
síuðningi við lýðræðisríkin og
Versalakerfið og hafi tekið á-
kveðna afstöðu, sem ekki Ieyfi
neitt kvik til hvorugrar handar-
innar. Þjóðir Þýzkalands og
Rússlands hafi nú ákve'ðið að
taka í sínar eigin hendur þróun-
lina x Austur-Evrópu, án íhlutunar
Engfands og Frakklands.
I D AG
Næturlæknir er Halldór Stef-
ánsson, Ránargötu 12, sími
2234.
Næturvörður er í Reykjavík-
ur- og Iðunnar-apóteki.
ÚTVARPIÐ:
19.30 Hljómplötur: Létt lög.
19,45 Fréttir.
20,10 Veðurfregnir.
20,20 Hljómplötur: Göngulög.
20.30 íþróttaþáttur.
20,40 Hljómplötur: Sónata í h-
moll, eftir Chopin.
21,05 Strok-kvartett útvarps-
ins leikur.
21.30 Hljómplötur: Harmón-
íkulög.
Eimskip.
Gullfoss fer til Breiðafjarðar
og Vestfjarða í kvöld kl- 8,
Goðafoss fer frá Hamborg í dag,
Brúarfoss er á leið til Grimsby,
Dettifoss kemur að vestan og
norðan í kvöld, Lagarfoss er á
Skagaströnd, Selfoss kom til
Antwerpen í kvöld.
Farþegar
með Lyru til útlanda í gær
voru: Helgi Bergs, Snorri Þor-
steinsson, Leif Miiller, ungirú
Guðrún Pálsdóttir, Guðný P-
Guðjónsdóttir, Þorvaldur Páls-
son, Finnur Einarsson, Ásgerður
Þorleifsdóttir, Sigrún Geirsdóttir,
Sjöfn Jóhannsdóttir, Guðbjörg
Kristinsdóttir, Vjesteinn Guð-
mundsson, Björn Jóhannsson,
Sveinn Einarsson, ungfrú Berg-
Ijót Eiríksdóttir, Hallur Hallsson,
Tryggvi Jóhannsson, Þorvaldur J.
Júlíusson, ungfrú Sigurborg
Jónsdóttir, blaðamennirnir dönsku
o. fl. o. fl.
Ferðafélag íslands
fer skemmtiför til Þingvalla
næstkomandi sunnudag. Lagt
af stað frá Steindórsstöð kl. 9,
og verða farmiðar seldir þar á
laugardaginn. Farið í berjamó.
Gengið á Hrafnabjörg eða önn-
ur fjöll í nágrenninu. Farið á
bát um Þingvallavatn. Erindi
flutt um hinn fornhelga stað.
Um kvöldið dansað í Valhöll.
Fargjöld ódýr.
Cinderella,
dansklúbburinn, samnefndur
hinu vinsæla danslagi, sem einna
mest er leikið um þessar mundir,
heldur dansleik í Oddfellowhús-
inu á morgun, laugardaginn 26.
ágúst kl. 10 e. h. Fólki er viss-
ara að tryggja sér aðgöngumiða í
tíma, því að aðgangur verðurtak-
markaður. Sa!a aðgöngumiðanna
hefst sarna dag kl. 10 e. h. í
Oddfellowhúsinu.
HVIDBJÖRNEN
Frh. af L síðu.
voru margir þeirra, og rétt áður
en sýning átti að hefjast hrópaði
liðsforingi, sem þarna hafði ver-
ið, að þeir ættu þegar í stað að
fara til skips. Var þessu hlýtt
svo kröftulega, að allir þustu
samstundis út, og varð af há-
vaði mikill-
Auðveldast var að finna þá,
eem í bíó höfðu farið af þeinx,
sem landgönguleyfi höfðu feng-
ið. Verr gekk að finna þá, sem
dreifðir voru víðs vegar um bæ-
inn og höfðu ekki tilkynnt neitt
um þáð, hvert þeir ætluðu, og
enginn vissi, hvar voru.
Var þotið um alian bæinn í
bíium og leitað að skipverjum,
og laust fyrir kl. 12 fannst sá
síðasti.
Skipið sigldi svo úr höfn á leið
til Kaupmannahafnar þegar er
allir voru komnir unx borð.
Kaupið Alþýðublaðið!
4 p
1 6
Ný rúllupyisa

Verzluoin

Kjðt í Fiskœr
Sími 3828 og 4764.
Kveðjusamsæti
heldur K. R. þjálfara sínunx,
Mr. L. Bradbury, að Hótel
Skjaldbreið n. k. sunnudag kl. 9.
Aðgöngumiðar fást í verzlun
Haraldar Árnasonar.
■H NÝJA BSÓ m
Frjálslynd
æska
Hrífandi fögur og skemmti
leg amerísk kvikmynd frá
Columbia Film um glaða
og frjálslynda a sku. Aðal-
hlutverkin leika:
Gary Grant,
Katharino Hepburn,
Doris Noian,
Lew Ayres.
Kaupum tuskur og strigapoka.
B8P Húsgagnavinnustofan
Baldursgötu 30. Sfmi 4166.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Þeir, sem á komandi hausti og vetri óska að leigja hús-
næði sérstaka daga í Alþýðuhúsinu Iðnó eða Ingólfs Café
til mannfagnaðar — veizluhalda, leikstarfsemi, konserta,
skemmtifunda, dansleika o. þ. h. — og fundahalda, eru
beðnir að gera aðvart um það fyrir lok ágústmánaðar, skrif-
lega, ellegar í skrifstofunni í Iðnó, Vonarstræti 3. — SkriE-
stofutími virka dag kl. 4—-6 síðdegis. Aðra daga og tíma
dags eftir samkomulagi. — Sími: 2350.
HITAVEITA REYKJAVlRUR.
Auglýsing
Vegna væntanlegrar hitaveitu er þeim, er byggja
ný hús eða breyta gömlum húsum, ráðlagt að
haga hitalögnunum í húsunum þannig, að fullt
tillit sé tekið til hinnar nýju hitaveitu, er hita-
lagnir eru ákveðnar.
Skrifstofa Hitaveitu Reykjavíkur, Ausíurstræti
16. mun gefa uþþlýsingar um þetta kl. 11 —12
f. h. daglega.
Bæjarverkfræðingur.
laidflkotssUllni
verðiap settur
klukEtess 1@.
1. sept©mfeei*
Kveðjusamsæti
heldur Knattspyrnufélag Reykjavíkur þjálfara sínum,
Mr. L. Bradbury, n.k. sunnudag kl. 9 sd. að Hótel
Skjaldbreið. Samsætið hefst með kaffidrykkju og síð-
an verður dansað.
Aðgöngumiðar fást í verzlun Haraldar. Árnasonar
í dag og til hádegis á morgun. KR.-félagar fjplmennið!
STJÓRN K. R.
MUSSOLINI HRÆDDUR
Frh. af 1. síÖu.
æðstu mexin landhers, flughers ag
flota. Annars ber ekkert verulega
á hernaðiarlegum undirbimingi á
Italiu, nema hvaÖ stórar fallbyss-
ur hafa veriö settar upp sums
staðar á ströndum landsins og
kafhátar sendir til nokkurra hafa.
ítölsku blöðin halda áfram að
ræða um Danzigmálið og telia
hað lítils vert mál og ómerkilegt,
sem ekki komi til mála, að geng-
ið verði til styrjaldar unt.
öll ítölsk blöð ganga þegjandi
fram hjá því, að Þýzkaland hef-
ir tekið upp kröfur um breytíng-
ar á landamærum Þýzk ilands og
Guðm. Guðmundsson
ti'ésmiðui’, Bjargarstíg 14, er 80
(ára í dag.
Kvenúr fundlð í Tjarnargötú.
Vitjist í Tjarmygötu 43.