Alþýðublaðið - 28.10.1939, Síða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
LAUGARDAGUR 28. OKT. 1939.
249. TÖLUBLAÐ
Svar Finna verður afhent
í Moskva á miðvikudaginn.
.... ■ ♦
Slitl Rússar pá samningum mnn (innska
stjórnin birta krðfnr pelrra og svarið við
peim á miðvikndagskvðld eða fimmtndag
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
"0 INNSKA STJÓRNIN er nú að undirbúa svar sitt við
-*■ kröfum sovétstjórnarinnar og er búizt við því, að síð-
asta hönd verði lögð á það á ráðuneytisfundi í Helsingfors
á mánudaginn. Mun Paasikivi sennilega fara af stað með
það til Mosltva á mánudagskvöld og afhenda sovétstjórn-
inni það strax og hann kemur þangað á miðvikudag.
Ef sovétstjórnin skyldi slíta samningum að svarinu
fengnu, búazt menn við að finnska stjórnin muni birta bæði
kröfur Rússa og svar sitt á miðvikudagskvöld eða fimmtudag.
Hið blómlega Saarhérað, þar sem hingað til hefir mest verið barizt á vesturvígstöðvunum.
f baksýn sést áin Saar.
Æíla Þjíðverjar aftur að
brjðta hlotlejfsi á Belgíu?
-------4.------
Eða jafnvel einnig á Holiandi og Sviss?
-------4-------
Þýzkt blað sakar Belgíumenn um áróður
gegn Þýzkalandi og brot á hlutleysi sínu
------4--------
LONDON í morgun. FÚ.
UTVARPIÐ í RÓMABORG skýrði frá því í gær, hversu
mikinn liðsafla Þjóðverjar hefði við landamæri Sviss
og Hollands.
Við landamæri Hollands eru 18 herfylki, en við sviss-
nesku landamærin 12.
Á vesturvígtöðvunum sjálfum 75—80 herfylki, að með-
töldum 31 herfylki á Pirmasenssvæðinu.
Alpfðnblaðið
tnttngn ára.
A^ÞÝÐUBLAÐIÐ er
tuttugu ára á morg-
un. Fyrsta eintaik þess
kom út 29. október 1919.
Af tilefni afmælisins
koma út fjögur eintök af
blaðinu, sem borin verða
út til kaupenda í fyrra-
málið og seld á götunum
um leið.
í blöðin rita ýmsir
helztu forystumenn AL
þýðuflokksins og alþýðu-
samtakanna um þróunina
síðastliðin tuttugu ár. Auk
þess er í blöðunum . mjög
mikið af myndum.
Á mánudaginn kemur;|
ekkert blað í þetta sinn. ;•
Alþýðuflokksfé-
lag reykjavíkur
heídur félagsfund á mánu-
dagskvöld í Alþýðuhúsinu
við Hverfisgötu.
Nógur laukur til
í bænum.
VtSIR skýrir frá því í gær,
að skortur á lauk sé yfir-
vofandi í bænum. Varð þetta
til þess, að fólk flykktist í búð-
irnar til að birgja sig upp að
lauk.
En ótti fólksins var ástæðu-
laus, og er það hin mesta goð-
gá að vekja ugg og óróa hjá
fólki á slíkum tímum sem þess-
um. Því að sannleikurinn er sá,
að í mörgum verzlunum í bæn-
um er til laukur og einmitt
meðan „Vísir“ var borinn út
um bæinn, var Gullfoss að
leggjast hér við bryggju með
lauk og enn fremur er vænt-
anlegur laukur mjög bráðlega,
sem allur verður seldur hér í
Reykjavík.
Vísi ætti því ekki að skorta
krydd fyrst um sinn.
Menn, sem standa nálægt
stjórninni í Helsingfors, segja,
að það sé ómögulegt, að spá
neinu um úrslit þessara samn-
ingaumleitana enn.
Roosevelt vill fá að vita,
hvai gerizt.
En það varð kunnugt í gær-
kveldi, að Roosevelt Banda-
ríkjafors'eti lét afhenda samn-
ingamönnum Finna í Moskva
orðsendingu á mánudaginn,
meðan þeir voru staddir eystra,
Er fundur þessi mjög áríð-
andi, og er skorað á alla fé-
laga, sem mögulega geta, að
mæta á fundinum.
Aðalefni fundarins er skýrsla
Stefáns iJóhaiins Stefánssonar
um stjómmálaviðhorfið, sam-
vinnu hinna þriggja flokka í rík
isstjórninni, aðalmálin, sem
koma til að liggja fyrir alþingi
og útlitið 1 stjórnmálunum.
Verður þetta erindi vafalaust
mjög athyglisvert og svarar
spurningum, sem nú liggja fyr-
ir.
Þá verður á fundinum haldið
áfram umræðum um atvinnu-
málin, sem frestað var á síðasta
fundi, svo og ástandið vegna
stríðsins og ráðstafanir í sam-
bandi við það.
Auk þessa verða rædd mörg
félagsmál.
Fundir Alþýðuflokksfélags-
ins eru alltaf mjög vel sóttir,
en það er sérstaklega ástæða
fyrir félagsfólk að fjölmenna á
þennan fund.
Nýir félagar eru beðnir að
skila inntökubeiðnum sínum til
skrifstofu félagsins í Alþýðu-
húsinu, 6. hæð, sími 5020, áður
en fundurinn hefst og helzt sem
allra fyrst.
þar sem hann lætur í Ijós sam-
úð sína með baráttu Finnlands
fyrir frelsí sínu og biður þ'ess,
að honum sé skýrt frá því, ef
einhverjir erfiðleikar skyldu
koma í ljós við samningaum-
leitanirnar.
Þessi frétt hefir vakið mikinn
fögnuð í Helsingfors.
Kl. 8—9 í gærkveldi fóru
fram loftvarnaæfingar í Helsing
fors, og voru Öll ljós í borginni
slökkt teða byrgð. Stjórnin hafði
þó bannað að blása í eimpípur,
eins og gert er til aðvörunar,
þegar loftárás er í vændum.
Því var lýst yfir, að eimpípurn-
ar yrðu ekki notaðar .nema þeg-
ar raunjveruleg hætta væri á
ferðum.
Erkko utanríkismálaráöherra
Finnlands hefir Iáti'ð svo um mælt
að ekki sié hægt að. leyna því,
að sambúðin milli Rússlands og
Finnlands sé engan veginn eins
góð og æskilegt væri.
En hann sagði, að Finnland
mundi ekki láta það viðgangast
að lilutleysi þess yrði í nokkru
skert. Finnland væri ekki sá smæl
ingi að það gæti ekki staðið á
rétti sínurn.
270 Fœreyingar í
sjávarbðska við snð-
nrodða Grænlands.
IFRÉTT frá sendiherra Dana í
Reykjavík segir frá því, að
270 færeyskir fiskimenn, sem
voru á leið heim frá Grænlandi
með eimskipinu „Niels Finsen“
hafi toomizt í mikla lífshættu við
Kap Farvel. Mikill brotsjór reið
yfir skipið, braut upp hurðir og
fyllti það, mölbraut 11 færeyska
fiskibáta með vél, og 3 björgun-
arbáta skipsins.
Vegna þess hve dælukerfi skips
ins voru í góðu lagi tókst að
bjarga skipi og mönnum.
Miaja dæmdnr í At-
legð i 15 ár.
KHÖFN í gærkv. F.O.
Miaja yfirhershöf'ðingi lýðveld-
lishersins í Spánarstyrjöldinni hef-
ír verið dæmdur landrækur í 15
ár, og allar eigur hans gerðar
upptækar.
Þýzka blaðið „Berliner Nacht-
Ausgabe" hirtir grein, þar sem
svo er að orði komizt, að Þýzka-
land verði að taka til athugun-
ar, hvort afstaða Belgíumanna
geti talizt hlutlaus, þar sem á
róður gegn Þjóðverjum sé rek-
inn í belgiskum blöðum.
Þessi grein vekur sérstaka at-
hygli vegna þess, að Leopold
konungur lagði mjög mikla á-
herzlu á það í útvarpsræðu, sem
hann hélt á fimmtudagskvöld
ið, að Belgía fygldi strangri
hlutleysisstefnu. Hann komst
einnig svo að orði, að hann von-
aði, að ófriðarþjóðirnar virtu
hlutleysi Belgíu, sem yrði að
treysta loforðum þeirra í því
efni.
Þýzkaii kafbát rekar á
laad vlð Grmarsuad.
LONDON í gærkveldi. FÚ
REZKA flotamálaráðu-
ráðuneytið tilkynnti
gærkveldi, að þýzkan kafbát
hefði rekið á land á svonefnd-
um Goodminsöndum við Erm-
arsund.
Kafbáturinn var allur sund-
urtættur af skotum. Sextíu Iík
Voru í kafbátnum og voru þau
flutt til Dover.
Það liggja enn ekki fyrir á-
reiðanlegar fregnir um, hvernig
það bar til, að kafbátinn rak á
land. Fyrir tveimur dögum
heyrðist í landi á þessum slóð-
um áköf skothríð, en ekkert
sást vegna þoku.
Eins og frumvarpið er nú, eru
þetta höfuðefni þess:
1. Bannið við útflutningi á
hergögnum til þjóða, sem eiga
í ófriði, er afmunið.
2. Amerískum skipum er
hannað að flytja hergögn til ó-
i! ftjaldeyrisskrifstðf ij
an í Danmðrkn fær
ii ankin vðid yfir
|i innflntningnnm. j
|i KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
;! r | '’IL ÞESS að tryggja j!
!; innflutning til Dan- !;
!; merkur á lífsnauðsynjum !;
!| og nauðsynlegum vörum i
!; til atvinnurekstursins hef-
ir verið tekið út af hinum ;j
;j svonefnda frílista vöru- |
I* magn fyrir 150 milljónir jj
króna, og verður gjaldeyr jj
isskrifstofan látin ráðstafa j!
því fé, sem þannig spar- j!
ast, til kaupa á nauðsynj- j!
um. !;
Með þessari breytingu !;
er ráðstöfunarrétturinn á 1;
hér um bil % af öllum j;
innflutningi landsins kom ‘
jj inn í hendur gjaldeyris- ji
skrifstofunnar.
friðarþjóðanna, svo að þær
verða að sjá um flutning á her-
gögnunum, frá því tekið er við
þeim. M)eð öðrum orðum verða
þær að flytja hergögnin á eigin
skipum. Greiðsla á hergögnun-
Mi. á á- stée
######################)
Albíðuflokksfélagsfnndur
nm stjórnmðlaviðliorftð
næstkomandi mánodagskv.
—---♦---<—
Stefán Jóh. Stefánsson málshefjandi.
Bandarikjasenatið sam-
pvkkti afnám vopnasðlu-
bannsins tO ðfriðarpjðða.
--- ■ ♦ ....
Málið fer nú til fulltrúadeildarinnar.
LONDON 1 morgun. FÚ.
"O ANDARÍKJASENATIÐ samþykkti í nótt hlutleysis
lögin með áorðnum breytingum og gengur frumvarpic
nú til fulltrúadeildarinnar. 63 þingmenn greiddu atkvæð
með frumvarpinu við lokaafgreiðsluna 1 öldungadeildinni
en 30 á móti.