Alþýðublaðið - 14.12.1939, Blaðsíða 1

ALÞTÐUBLA
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
XX. ÁRGANGUB
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
FIMMTUDAGUR 14. DEZ. 1939.
292. TÖLUBLAÐ
{»###¦####»###########»##.»##*##»#» *\
RíkisstjörniB tek-
nr „hðggorminn"
til athngnnar.
ALÞÝÐÚBLAÐIÐ hef-
ir fengið fregnir um
það, að ríkisstjórnin muni ||
nú taka til sérstakrár at-
hugunar hinn svonefnda
.,höggorm", og aífe hún
muni þá væntanlega, að
þeirri athugun lokinni,
gera ráðstafanir til þess að
það, sem stjórnin kemur
sér saman um, og telja má
nýtilegt eða skaðlaust í
„orminum," verði borið
fram á alþingi í þinglegu
formi.
»^#»##»»»<^s»»»#»»»#»»###»»»»»>>
L
„Maflais" skip Sam
einaðifélagsins hef-
ir farizt
Aðeins eiflum maniii bjarg
áð eftir 4 daga hrakninga
IGÆRKVELDI bár«st htagað
fréttir ttm það, aö skip Sam-
eínaða, „Magnus", hafi 9. þ. m.
sokkið ! Nonðuisjónium.
Talið er lftlegt, að skipið hafi
neíkást á laust íuindurdufl. Eiinum
rriranini hefiT verið bjargað af 19
manna áhöfn. Þessium eina manni
var bjargað með þeim hætti, að
enskur togari rakst á björgumar-
fjeka, sem á voru tveir menn,
annar þeirra var látinn, en hinn
var lifandi. Hafði þessi maður
tírakist á flekanum í 4 daga án
þlfes að hafa smakkað mat eða
dpykk.
„Magnius" var á leið til Aber-
dÉjm til að sækja kol.
Annað þýzka herskipið, sem
verið hefir i viking á Atlants
hafi, flúið i hlutlausa höfn.
—~—__*---------------------
Ef tlr harOa om&f u vlð þrjú brezk herskip
LONDON í morgun. FU.
ÝZKA vasaorustuskipið „Admiral Graf von Spee",
sem ásamt vasaorustuskipinu „Deutschland" hefir
verið í víking á Atlantshafinu undanfarnar vikur og gert
Bretum allmikið tjón, hefir lagt á flótta í hlutlausa höfn,
Montevideo í Uruguay í Suður-Ameríku, atí afstaðinni or-
ustu við þrjú brezk herskip, „Exeter," „Ajax" og „Achilles."
Sagt er, að „Graf von Spee" sé mikið skemdur, aðal-
lega yfirbygging skipsins, og að 36 menn af skipshöfninni
hafi beðið bana, en 60 særst.
Brezka flotamálaráðuneytið
fékk fregnir af þessu á mið-
nætti síðastliðnu. í fregninni
segir að orustan hafi byrjað kl.
6 í gærmorgun og að brezku
herskipunum hafi tekizt að
valda miklum skemmdum á
hinu þýzka vasa-orustuskipi,
enda 'þótt „Exeter" hafi aðeins
sex 8 þml. fallbyssur og „Ajax"
og „Achilles" aðeins 6 þml.
fallbyssur, en „Graf von Spee"
sex 11 þml. fallbyssur.
Brezku herskipin eru sögð
vera rétt fyrir utan höfnina í
Montevideo.
Herskipum ófriðarþjóða er
leyft að fara inn í hlutlausa
höfn, ef þau hafa orðið fyrir
skemmdum, eða vegna ofveð-
urs. og má viðgerð fara fram á
þeim, nema þau hafi laskazt í
sjóorustu.
Það var einnig tilkynnt í
gærkveldi, að kafbáturinn, sem
komst í skotfæri við „Bremen",
án þess að nota sér það, hafi
sökkt þýzkum kafbát á Atlants-
ÞJéðstjórnin tók við
vHMunt I Svíþjéð í gær.
Fimin hinna gðntlu ráöherra jafn
attarmanna eiga sæti í henni.
Per Albin flansson.
.faw
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
Jfo JÓÐSTJÓRNIN í Sví-
¦jr . þjóð var mynduð í gær
ejns og við hafði verið hú-
iit. Er Per Albin Hansson
försætisráðherra, eins og áð-
ur^ en Christian Gunther,
sem undanfarið hefir verið
sehdiherra Svía í Oslo, utan-
Pherson-Bramstorp.
ríkismálaráðherra.
í stjórninni eiga sæti fimm
jafnaðarmenn, auk Pter Albin
Hansson forsætisráðherra þeir
Sköld landvarnamálaráðherra.
Wigforss fjármálaráðherra,
Möller félagsmálaráðherra og
Eriksson ráðherra án sérstakrar
stjórnardeildar.
Prfa. á á. siöa.
hafi og skotið tundurskeyti * á
þýzkt beitiskip.
Nýtt herbragð Breta.
LONDON í gærkvöldi. FÚ.
Brezki flugherinn hefir tekið
upp nýja aðferð til þess að
koma í veg fyrir, að Þjóðverj-
ar geti notað flugvélar til þess
að Ieggja tundurduflum.
Eru sérstakar flugvélar hafð-
ar í eftirlits- og öryggisflugferð-
um í þtessu skyni, og eiga þær
að ráðast á þýzku flugvélarnar,
er þær leggja upp frá bæki-
stöðvum sínum.
Hafa brezkar hernaðarflug-
vélar því verið á sveimi yfir
eyjunum Sylt og Borkum úti
fyrir Norðurströnd Þýzkalands,
frá því, er þessi aðferð var tekin
upp, en á þessum eyjum eða við
þær, eru bækistöðvar flugvéla
þeirra, sem notaðar hafa verið
til þess að teggja tundurdufl-
um.
Skoti-ð hefir verið á brezku
flugvélamar, en ekki tekizt að
gratida neinni þeirra enn sem
komið er, og þýzkar flugvél-
ar hafa ekki lagt til atlögu við
þær.
Brezku hemaðarflugvélarnar,
sem notáðar eru til þess að
hiinidra þýzku flugvélamar í að
fljúga til Bretlands í framan-
nefndu augnamiði, eru sprengju-
flugvélar, sem útbúnar em með
vélbyssuttirnum, og telja Bretar
Þjóðverja ékki eiga neina flug-
vélategund, sem standi þessari
framar.
öoður árangoF af
sðf ouflinni til Vetr-
tirh]ðíparinnar.
Áður var beðið um fatnað. Nú
er fyrst og fremst beðið um kol
SÖFNUNIN til Vetrar-
hjálparinnar gengur betur
en nokkru sinni áður.
Við söfnunina í gærkveldi
í Austurbænum fengust kr.
3895.88, en þar söfnuðust í
fyrra kr. 2253,67.
Fekkst því í gærkveldi sami
árangur og við söfnunina í
Vesturbænum. Auk þessa safn-
aðist mikið af fatnaði og ýms-
um öðrum vörum. Bæjarbúar
hafa með þessu sýnt skilning
sinn á því, að það er nú meira
áríðandi en nokkru sinni áður
að vetrarhjálpin sé vel studd,
því að hjálparbeiðnir eru nú
miklu fleiri en áður og vörur
hafa stigið svo mikið í verði.
Undanfarin ár hafa hjálpar-
beiðendur fyrst og fremst beðið
um föt, en nú er beðið um kol,
enda mun það vera svo, að fá-
tækt fólk á erfiðast með að ná
í kolin, sem kosta nú orðið 92
kr. tönnið. Þess er vænst, að
menn styðji vetrarhjálpina á-
fram og er tekið á móti gjöfum
til hennar í skrifstofu hennar í
Varðarhúsinu.
Jön í Stóradal iátinn
¥CN JÓNSSON, bðriidi í Stóra-
^* dal í Hiinavatassýslu, fyrr-
um alþingismaður, lézt í moiTgun
hér í bœnum aÖ afstöðnum upp-
skurði.
Guðspekifélagnr!
Septíma heldur ftmd 15. þ. m.
kl. 8Va. Erindi: Rödd nýliðans.
Opinber fundur annað
fevöM í Iðno kl. S,30.
_--------------------------------• i» —
Umræðuefni: breytingarnar á
gengislHgunum, höggormurinn
og f 1. mál, sem liggja fyrir alpingi
ALÞÝÐUFLOKKSFÉ-
LAG REYKJAVÍKUR
boðar til opinbers fundar í
alþýðuhúsinu Iðnó annað
kvöld klukkan 8V2.
Aðalumræðuefni fundarins
eru ýms þingmál, þar á meðal
breytingarnar á gengislögunum,
höggormsfrumvarpið, sem nú
mun verða tekið til athugunar
af ríkisstjórninni, lögreglu-
frumvarpið og ýms fleiri mál.
Þessi mál skipta öll mjög
miklu máli fyrir allan almenn-
ing í landinu og ekki sízt hér
í Reykjavík og má því fullyrða
að fundurinn verði mjög fjöl-
sóttur.
Margir ræðumenn verða á
Prh. á 4. siðu.
Þýzka vasáorustusklpið „Admiral Graf von Spee," sem nú Iiefir
orðið að flýja í hlutlausa höfn. Myndin 'cr tekin úr loftinu,
Verður Rnsslandl vikið nr
Djéðabandalaginn i dag?
----------------» —
Þjóðabandalagsráðið talið sammála um
það, eftir að Finnland og Suður~Afríka
voru kosin i það í stað Kína ogLettiands
'+--------;------
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
NEFND sú, sem kosin var af þingi Þjóðabandalagsins á
mánudaginn til þess að rannsaka kæru Finna ét af
árás Rússa, leggur í dag fyrir þingið tillögu til ályktunar,
þar sem árás Rússa á Finnland er fordæmd og skorað er á
öll ríki Þjóðabandalagsins að veita Finnlandi allan þann
efnalegan stuðning, sem þau geti.
Því er einnig slegið föstu í þingsályktunartillögunni, að Rúss-
land hafi með því að neita að senda fulltrúa til Genf til að gera
grein fyrir máli sínu raunverulega sett sig sjálft út fyrir vébönd
Þjóðabandalagsins.
Rússnesknr
fréttabnrðnr.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
RÚSSNESKA útvarpið
gerir mikið að því að
fræða íbúana í Rússlandi
þá miklu samúð og
Það er búizt við því, að Rúss-
landi verði einnig formlega vik-
ið úr bandalaginu, stennilega
strax í dag, eins og fulltrúi Ar-
gentínu hefir krafizt, enda er
ekkert því til fyrirstöðu lengur
eftir að Kína og Lettland, sem
vitað var. að vóru því mótfallin,
viku úr ráði Þjóðabandalagsins
í gær, og Finnland og Suður-
Afríka voru kosin í það í stað-
inn. En það er venja, að þrjú
ríki víki úr ráðinu á ári hverju,
og önnur þrjú komi í þeirra
stað. Þriðja ríkið, sem fór úr
ráðinu í þetta sinn, var Bolivia,
en hún var endurkosin.
Með þessari endurskipun
Þjóðabandalagsráðsins er talið
tryggt, að tillagan nm að víkja
Rússlandi úr Þjóðabandalaginu
muni verða samþykkt í einu
hljóði.
1 gærkveldi réðist útvarpið í
Moskva hróftarljega á Pjóða-
um
stuðning, sem verkalýður
!: Evröpu hafi með innrásar-
!: styrjöld Rússa í Finnland!
!; Til dæmis segir rúss-
!; neska útvarpið frá því í
dag, að Alþýðuflokkurinn
;; enski og brezka verkalýðs-
hreifingin yfir höfuð hafi
tekið einróma afstöðu með
Rússum á móti Finnlandi!
i
#*»##S»###^###y#^»^»#i»#^#j>#»Jv|h#i#^ji#jf
bandalagið.
Frh. á 4. síðn.