Tíminn - 01.02.1919, Blaðsíða 3

T í MIN N
27
1. að hann er enn ungur að aldri,
2. að hann er sérfræðingur í ís-
lenzkri málfræði, og
3. að hann er ekki bundinn við
neinn fastan starfa eða stöðu
í þágu ríkisins.
Jþessi atriði eru svo mikils verð
að mínum dómi, að það myndi
mega kalla æðimikinn skort á
hagsýni og réttlætistilfinningu, ef
Jakob Smári fengi ekki starfið,
enda myndi slíkt mælast afarilla
fyrir síðar.
Að endingu vil eg geta þess, að
hér er fyrir stuttleika sakir ýmsu
slept, er æskilegt hefði verið og
gaman að minnast á.
Hallbjörn Halldórsson.
Aths.: Þetta orðabókarmál er orð-
ið miklu lengra mál en ætlað var og
að sama skapi þarflaust og óvið-
kunnanlegt, og veldur Jak. J. Smári
því fyrst og fremst. F. F. hóf máls
um það hér i blaðinu, benti á J.
Óf. sem sérlega hæfan mann, án
þess að víkja einu orði að J. J.
Smára, án þess að hafa minstu
hugmynd urn að hann hefði sótt
um orðabókina, eða ætlað að
sækja um starfið. Málið var svo
laust við að vera flokksmál sem
orðið gat. J. J. Sm. tekur trausts-
yfirlýllngu til J. Óf. sem árás á
sig, alveg að ástæðulausu og byrj-
ar málið af sinni hálfu með stór-
yrðum þeim sem hleyptu málinu
inn á óheilbrigða braut og spiltu
stórum málstað hans. 1 Vísi birt-
ist önnar grein sem er langt fyrir
neðan alt velsæmi. Ofanrituð grein
H. H. er fyrsta greinin í málinu
af hálfu andstæðinga. F. F. sem
er svaraverð og kemur beiut mál-
inu við. Málstaður J. J. Sm. hefði
horft alt öðru vísi við hefði mál
hans verið flutt á þá lund. Svo
bætir J. J. Sm. gráu ofan á svart
með því að ráðast á einn nafn-
kendasta samvinnumann hér í bæn-
keyptar hjá okkur, kennum við
auðvitað flugmönnunum ókeypis«.
»Að þvi búnu hugsum við okk-
ur að koma flugpósti á milli
Reykjavíkur, ísafjarðar og Akur-
eyrar, og trá Reykjavík austur i
sveitir. Hvað þarf til þess« spyr
eg Ussing.
»f*ið fáið ykkur tvær flugvélar,
það er auðvitað það minsta sem
hægt er að byrja með, því of hætt
við að alt standi og strandi ef eigi
er nema ein vél fyrir hendi. Þær
vélar, sem eg get hugsað mér, að
ættu bezt við staðhætti íslands,
kosta 40 þús. kr. hver. Þær hafa
40 fermetra vængjaflöt og fara 120
kílómetra á klst. Ekki er ráðlegt
að taka vélar með minni hraða,
því þær standa sig ver í vondu
veðri. Byggja þarf skýli handa
þeim á aðalstöðvunum. Auk þess
þyrfti maður að hafa tjalda-
útbúnað 4fér og þar á póst-
leiðinni, til þess að geta slegið yfir
vélarnar, ef þær bila eða stöðvast
sökum óveðurs. Við hugsum okk-
ur að hafa nokkra viðkomustaði,
eina 5 milli Reykjavikur og Akur-
um með persónulegum skömmum
og ásökunum. Tekur sama lagið
og Jón frá Hvanná í sumar, er
hann bar það á samílokksmann
sinn að austan að hann væri slæm-
ur kennari. Hvorttveggja jafn raka-
laust, og jaln óheppilegl fyrir þá
sem ásökuðu, þvi að báðir þeir
sem ásakaðir voru eiga tugi, jafnvel
hundruð lærisveina um land alt
sem bera þeim frábærlega gott orð.
Og hvað hitt snertir sem J. J Sm.
vikur að, þá má segja honum það
fullum fetum, að samvinnumönn-
unum íslenzku og samflokksmönn-
um þess manns, sem hann hefir
tekið sér fyrir hendur að kasta
steinum að, þykir jafn gott og giftu-
samlegt að hafa hann með sér,
eins og endstæðingunum þykir eríitt
að liafa hann á móli sér. — Grein.
H. H. mun F. F, svara í næsta
blaði og þar með verður þessum
umræðum lokið hér I blaðinu.
Ritstj.
Fréttir.
Tíðin hefir verið afbragðs góð
þessa viku, sólskin, hlýindi og
stillur.
Skipaferðir. B o t n i a kom frá
Kaupmannahöfn 28. f. m. og fór
í dag aflur. — Lagarfoss^r á
förum vestur um haf.
Lögrétta tekur það nærri sér að
Tíminn skyldi birta ávarpið frá
Fljótshliðarbændunum, út af drep-
sóttarmálinu og sendir hnútur bæði
til bændanna og ritstjóra Títnans.
Lögrétta rangfærir orð bændanna,
þar sem hún segir að^þeim sé illa
við »að tekið sé svari embættis-
manna í blöðunum«. Það hafa
þeir alls ekki sagt, heldur hitt, að
eyrar, og færu þá 4 tímar í ferð-
ina. Það er bezt fyrir vélina að
viðkomustaðirnir séu ekki altof
fáir, mótorarnir fara bezt með sig
á því og svo þarf ekki að hafa
mikið benzín með i loftinu«.
»Menn halda alment að örð-
ugra sé með lendingar en það i
rauninni er. Á viðkomustöðunum
þarf sléttan völl, 400 metra lang-
an þ. e. a. s. svo sléttan að bif-
reið geti komist yfir haun kíakk-
laust. En hægt er að lenda, þó
völlurinn sér eigi nema 200 metra
langur.« —
»En svo þegar fönn er á öllu?«
»Engin vandræði með það. Við
setjuin bæði hjól og skíði á vél-
arnar. Er flugmaður sér, hvort
snjór er eða auð jörð, þar sem
hann ætlar að lenda, lætur hann
það bera fyrst niður, sem við á.
Verst er krap þegar hvorugt á við.«
^Þessar vélar geta tekið 100 kg.
af pósti og tvo farþega. Reiknað
er að tveir farþegar vegi 160 kg.
Sé ekkert annað með en póstur,
þá geta þær þannig tekið 260 kg.
fyrir utan flugmann. Vænta mætti
ekki megi breiða yfir þau m”istök
sém verða i embættisrekslri þeirra,
og sjá allir góðgjarnir menn hve
langt er hér á milli. Fað sem skil-
ur Lögréttu annars vegar og bænd-
urna og ritstjóra Tímans hins
vegar er það, að hann álítur sýni-
lega ekkert athugavert við aðgerð-
ir heilbrigðisstjórnarinnar, en þeir
telja að þar hafi átt sér stað »til-
íinnanleg mistök«. Stendur ritstjóri
Lögréttu jafneinmana með þá skoð-
un á þessu landi og »ílustrá á
eyðimörku«. — Það er talið sitja
illa á ritstjóra Tímans, fyrverandi
embættismanni og syni embætlis-
manns, að birta ávarpið. Þetta er
óskiljanlegt, því að Lögréttu hlýt-
ur að vera fullkunnugt um að rit-
stjóri Tímans er algera samdóma
bændunum í þessu máli. Annars
man ritsljóri Tímans ekki betur
en því hafi brugðið fyrir í Lög-
rétlu, þótt meira liafi kveðið að
þeim ummælum i öðrum blöðum,
að henni þætti ritstjori Tímans
ganga fulllangt í því að verja gerðir
sumra æðstu embættismannanna.
Og hvað viðvíkur þeim embættis-
manni, sem böndin hafa mest bor-
ist að í drepsóttarmálinu, þá hefir
ekki annað blað, þeirra er vítt
hafa gerðir hans, meir látið hann
njóta sanninælis. Mun ritstjóri
Tímans, hér eftir sem hingað til,
telja sig jafnskyldugan að gera
hvorttveggja, að víta og verja gerðir
embættismanna, eftir því sem efni
standa til. — Loks skal þess getið
að Tímanum er ekki kunnugt að
neinn »sem fyrir Tímann vinnur
þar eystra« hafi haft afskifti af á-
varpinu. Ritstjóra •'Tímans er ekki
kunnugt um aö neinn þeirra bænda
sem undir ávarpið skrifuðu hafi
nokkru sinni unnið neitt fyrir
Tímann. Hann hafði ekki minstu
hugmynd um tilveru ávarpsins fyr
en hann var beðinn að birta það
og þá var Lögrétta búin að neita
þvi. En hann skoðaði ekki huga
sinn um að birta það, því að hann
vissi að hér kom það fram sem
hverjir 99 af lþO hugsa nú með
þjóðiuni og taldi það skyldu sína
að láta þann alþjóðar vilja koma
koma opinberlega fram.
Út aí’ drepsóttinni Onefnt blað
kvartar undan stefnu Tímans í
sóttvarnarmálunum, einkum fyrir
liönd hins setta heilbrigðisráðherra.
Stefna Tímans í veiklndamálínu
var sú, að verjast skyldi eftir ýtr-
uslu föngum, og ekki horfa í kostn-
að. Lesendur blaðsins hafa metið
að verðleikum þessa stefnu. Blaðið
hlotið einróma fylgi út urn land
fyrir afskifti sín af málinu.
í gagnstæða átt fer álit þjóðar-
innar um þá sem annaðhvort af
vankunnáttu eða dugleysi lágu á
liði sínu. Orð bændanna úr Fljóts-
hlíð benda í áttina. Bréfritari af
Snæfellsnesi segir að þar var sótt-
vörn framkvæmd áður en leyfi
kom frá heiibrigðisstjórn. Það kom
fyrst eftir dúk og disk. At Akur-
eyri skrifar skilríkur maður blað-
inu. Telur almenning þar sárreið-
an heilbrigðisstjórn, einkum land-
lækni, og þakka sóttvörn héraðs-
íns dugnaði hæjarfulltrúanna Bjark-
ans, Erlings Friðjónssonar, Tulini-
usar og bæjarfógetans. Svona mætti
nefna m^unörg dæmi.
Tíminn hefir unnað stjóminni
sannmælis, lofað og varið það fjöl-
marga, sem henni hefir tekist vel
að framkvæma, gn vítt hitt sem
miður horfði. Málavextir látnir
ráða um samvinnuna við stjórn-
ina í heild sinni og einstaka ráð-
herra. Hlutaðeigandi yfirvöld mega
leggja deiluna um framkomu Tím-
ans í sóttvarnarmálinu undir úr-
skurð þingsins, þjóðarinnar og
komandi kynslóða, eftir því sem
bezt þykir henta.
að hægt væri að halda uppi póst-
ferðum milli allra aðalstöðva ann-
anhvern dag. Svo verður póststjórn
að sjá um afgreiðslu og útsending
frá flugstöðvum. — ómögulegt er
að vita hve marga daga ársins
fluginenn yrðu veðurteftir á íslandi,
en geta má þess í því sambandi,
að gert er ráð fyrir að veðrið hefti
flugferðir í 15 daga af 100 á leið-
inni milli Hafnar og Kristjaniu,
eftir því veðurlagi sem þar er«.
»Skyldi það vera hentast, að
rikin taki að sér rekstur loftferða,
eða hvað er til þess hugsað?«
»Við hugsum helzt, að bezt
verði að félög taki að sér ferðirn-
ar, en njóti styrks af opinberu fé,
því dýrt verður það að fara um
loftið. En það mun fara svo, er
lóftferðir komast á, að eftirspurn
eftir farþegarúmi með flugvélum
verður mjög mismunandi, verzl-
unarmenn og aðrir er mikið hafa
um sig, borga hvað sem er þegar
þeim liggur á. Einstaka menn,
sem hafa ábyrgð á rekstri og 'von
í gróða, nota sér betur aukna eftir-
spurn flugferðum og . almenningi
til gagn«. —
»En verða menn ekki smeikir
við að fara í loftinu, sjóveikir eða
loftveikir eða fá inenn ekki svima?«
»Sjóveiki fá‘ menn aldrei, því
hreyíingin er alt önnur en á sjó,
aldrei eins regluleg og sviminn fer
fljótt. Eg fyrir mitt leyti get
ekki ímyndað mér að menn víli
lengi fyrir sér að fara allra sinna
ferða í loftinu. Það er einkenni-
legt fyrst í stað, að geta svona
skilið við jörðina í bili, en nú
finst mér ekki meira til um það
en að aka hérna eftir götunni«.
»Og hve mikið fé þyrfum við
til þess að koma flugfélagi á lagg-
irnar?«
»Eg geri ráð fyrir að 100 þús-
und kr. sé það minsta sem hægt
sé að leggja á stað með, en 150
'þús. ættu að vera yrfið nóg til að
byrja með, sumir menn vildu þá
auka við sig«.
Nú datt yfir mig! kvaddi og
fór til að hripa þessar línur. En
það hefði eg aldrei gelað fmynd-
að mér að eigi þyrfti meira fé til