Tíminn - 24.05.1919, Blaðsíða 1

Tíminn - 24.05.1919, Blaðsíða 1
TÍMINN að minsta kosli 80 blöð á ári, kostar 5 krónur árgangurinn. AFGREIÐSLA i RegJtfaoik Laagavef í$, simi 2S6, át am lané i Laafán simi 91. III. ár. Reykjavíb, 24. niaí 1919. 41. blað. Ijandíiótta. Um langan tíma hafa heims- blöð Bandamanna rætt það, hvernig fara ætti með Vilhjálm keisara. Hafa þær tillögur hnigið mjög í eina átt, sem vænta mátti. Nú er svo að orði komist í frið- arskilmálunum, að »Bandamenn ákæra Vilhjálm II. fyrir hið mesta siðferðisbrot gegn alþjóðarétti og gildi sáttmála«. Verður þess krafist af stjórn Hollands, að hún framselji keis- arann, dqmstóll verður skipaður til þess að dæma málið, og skipa hvert af fimm stórveldum einn dómara. Þýskalandi er gert að skyldu, að láta af hendi öll skjöl og upp- lýsingar, sem nauðsynlegar munu Þykja. Það mun svo fara mörgum manni, að honum þyki hér langt gengið, einlcanlega þar eð það er vitan- legt, að Vilhjálmur er nú orðinn farlama gamalmenni, sem ekkert getur lengur af staðið. .4 hann og ekki einn hlut að máli og fjarri því. Og með hverju móti er nú hægt að stofna óhlutdrægan dóm- stól. En á hitt er og að líta, að úr því menn taka sér það vald, að refsa fyrir brot, þá á það að ganga jafnt yfir alla, hvort sem eru háir eða lágir. Brot á alþjóðareglum um viðskifti þjóða í milli, eru síst minni, en brot á borgaralegum lögum. Og hvað sem öðru líður, þá er herförin á hendur Belgíu hróplegt brot á ríkjasáttmála, og er nú allur heiinurinn sammála um það. Það verður því ekki um það deilt, að það er verjandi í alla staði, að höfða slíkt mál á hendur hinum fyrverandi þýska keisara. En þá væri hitt og skylda, að rannsaka gerðir allra stjórnmála- manna og hershöfðingja, í báðum herbúðum, því að víðar mun pott- ur brolinn — en það mun ekki verða gert. — Varla nokkur staður hefir verið eins umsetinn af blaðamönnum eins og höll Bentinchs greifa í Amerongen í Hollandi síðan keis- arinn kom þangað í vetur. Svo mjög hefir almenning langað til þess, að fá fregnir af líferni og kringumstæðum hins fyrverandi ^körulega þjóðhöfðingja. Hann er þar gestur greifans, fyrir bón og tilstilli hollensku stjórnarinnar. Einkennilegl má það vcra, að hýsa slíkan mann mánuðum sam- an, mann, sem hefir látið mest á sér bera og lifað iburðarmestu lífi af núlifandi mönnum, sem átti meðal annars einar 30 hallir viðs- vegar um ríki sitt og fór um löndin með hinu fríðasta föruneyti. Talið er víst, að Vilhjálmur sé nú al-eignalaus maður, enda hefir hann farið þess á leil við núver- andi stjórn þ5rskalands, að sér yrði lagður lífeyrir; en því var tekið fálega. Allar stóreignirnar er hann réði yfir renna til ríkisins; og alt sem hann lét eftir í þýskalandi verður víst tekið af honum. Er hann lagði niður völd, var hann í vestur herstöðvunum. Eftir því, sem síðar hefir komið á daginn, var það algerlega gagn- stætt vilja hans, að hann sagði af sér keisaratign. Rás viðburðanna kom honum svo að óvörum, að um engan undirbúning gat verið að ræða frá hans hendi. Og þó hefir þetta verið hinn forsjálasti maður að vissu leyti.— Nokkru eflir, að hann var »úr sög- unni« og nýir valdhafar fóru að koma sér niður í stjórnarhöllum Berlínar, kom það upp úr kafinu, að keisarinn hafði haft allskonar matvæli til margra ára í kjöllur- um sínum. Spurðist þetta mjög illa , fyrir. Þótti það þar í Iandi hægð- | arleikur, að örfa og æsa þjóðina til áframhaldandi ófriðar-hörmunga og sultar árum saman, en sitja sjálfur í alls-nægtum af öllu tagi. Það kvað hafa komið til orða, að hann gæti unnið fyrir sér sem húsgerðarmeistari. — Hefir sonur hans einn fengið atvinnu hjá einni stærstu bifreiðaverksmiðju Þýska- lands. Ebert, núverandi ríkisforseti, er fyrverandi söðlasmiður, gestgjafi og ökumaður. Keisarinn lifir með lconu sinni á náðarbrauði hjá annari þjóð. xHversu eru hröpuð af himni árborna morgunstjarna!’ Hversu ertu að velli lagður undirokari þjóðanna!« Millilandapósturinn. Síðan vopnahléð var samið, hafa verið gerðar marg ítrekaðar til- raunir til þess að fá heimild bresku stjórnarinnar til óhindraðra póst- flulninga milli íslands og Norður- landa, en breska stjórnin beíir ekki séð sér fært að veita það. Nú hefir stjórnin enn á ný fengið vit- neskju um að breska ílotamála- stjórnin hafi neitað að veita le}'fi til frjálsra póstflutninga milli land- anna, og gefi enga von um breyt- ing á þessu fyr eti hafnbanninu verði með öllu létt af. Reynl mun þó enn að fá hér einhverju um þokað. pnaðarjélag Islanðs. Embættismennirnir íslensku hafa fengið dýrtíðaruppbót. Nú mun hún eiga að vaxa að miklum mun. Stjórnin leggur fyrir þingið launa- hækkunar- og dj^rtíðaruppbótar- frumvarp. Fjárveitingar lil opinberra fram- kvæmda hrökkva hvergi nærri. Það verður að veita margfaldar upphæðir til þeirra. Búnaðarfélag íslands hefir feng- ið styrk úr landssjóði. Á þeim styrk er engin d}Trtiðaruppbót veitt. Afleiðingin er sú, að framkvæmd- ir félagsins eru þrisvar til fjórum sinnum minni en áður. Það er ó- hjákvæmilegt að það vanræki að mestu leyti þau hlutverk, sem það hefir tekist á liendur og með öllu óhugsandi að það geti tekist á hendur neitt af þeim fjölmörgu hlutverkum sem nú krefjast hinn- ar bráðustu úrlausnar. Búnaðarfélag íslands er eins og líkami Adams áður en lifsandan- um var í liann blásið. Væri nú réttast að halda hátíð- lega útför þess, ef svo á fram að ganga. Betra er autt sæti en illa skipað. — Búnaðarþing og fjárlagaþing verður háð í sumar. Það er á þeirra valdi, að velja þess í milli, að halda Búnaðarfélaginu í þessu ófremdarástandi, eða að hefja það í þann sess sem það á að skipa, með því að veila því nægilegt starfsfé. Landbúnaðurinn íslenski hefir aldrei þurft á eins öflugri forystu að halda og nú. Hver einasti bóndi finnur það nú, liversu liart kreppir að atvinnuveg hans. Og þó mun kollhríðin eftir. Búnaðarfélagið á að takast á hendur forystuna. Það á að hjálpa til þess að breyta vinnubrögðunum í hagfeldara horf. Það á að ryðja brautir, sem hverjum einstökum eru um megn. Það á að benda á hina n>7ju möguleika og kenna að hagnýta sér þá. Það á að opna augu ykkar bændanna fyrir auðs- uppsprettum landsins ykkar og hjálpa ykkur til þess að nota þær. Með nægu fé og starfskröftum, á Búnaðarfélagið að geta gert hverj- um einasta bónda marga jafngóða greiða og skosku Ijáirnir eru og skilvindurnar. íslenskir bændur. Á þingmála- fundum í vor, eigið þið að krefj- ast þess af fulltrúum ykkar, að veita mjög aukinn styrk til Bún- aðarfélags íslands, a. m. k. fjór- faldan á við það sem nú er. Það er gott til marks um hveij- ir vilja landbúnaðinum vel, hverj- ir eru góðir þingfulltrúar, hvernig þeir greiða atkvæði um aukinn styrk til Búnaðarfélagsins. Tíminn mun telja það skyldu sína að birta nöfn þeirra alþingis- manna, sem greiða atkvæði gegn því. Það væri hinn heimskulegasti sparnaður að skera við nögl fjár- framlög til þeirrar stofnunar sem á að hjálpa aðalatvinnuveg Iands- ins fram úr yfirstandandi krögg- um. Sú krónan sem látin er til þess að auka og bæta þá framleiðslu, kemur margföld aftur. Við höfum lítið gagn af þvi, að vera að vernda þjóðernið, ef sveit- irnar leggjast í auðn. Því að þá er um leið þjóðerni og menning, bæði andleg og likamleg hreysti sjálfdauð í landinu. Brauðiö. Eftir Haildór Vllhjálmsson skólastjóra. Kopngæðin. Brauð er nálega eingöngu hér á landi búið til úr hveiti og rúg- mjöli og er'það aðallega vegna þess að í þessum mjöltegundum er mik- ið af jurtalími sem gerir deigið seigt, svo það á liægra með að lyfta sér við gerð og bökun. Til eru fjöldamörg afbrigði á meðal korntegundanna, og er efna- samsetning þeirra allmjög breyti- Ieg og þar með gæðin. Sáðtími og sáðmagn hefir enn fremur áhrif á korngæðin. Þegar gisið er sáð verða sprotarnir fleiri, allmargir vanþrífast og mynda að eins þunna smá kjarna. Er venju- legast meira af eggjahvítu i þeira en minna af kolvetnum og íitu. Áburður og jarðvegur liefir eðli- lega mikil áhrif. Köfnunarefnis- áburður eykur venjulega blað- vöxtinn (sbr. mikinn þvagáburð í kartöflugarða), dregur úr kolvetna og fitumyndun, en eykur köfnun- arefnissamböndin. Svipuð áhrif hefir of mikill þurkur. Kjarninn verður rýr og efnasnauður, en mikið af jurtataugum. Þá hefir þroskinn vitanlega feiknainikla /

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.