Tíminn - 06.03.1920, Blaðsíða 4

36
TÍMINN
um vœri að vera og það væri
annað en þægilegt!« —
Hermálaráðherrann var alvöru-
gefinn.
»Hann hefir marga áhangendur
þessi maður. fér vitið það að
prestarnir eru með honum, þrátt
fyrir alt sem á milli ber«.
»Já. Þeir eru æ með þeim sem
vilja grafa undan konunginum«,
sagði baróninn.
»Fari nú svo að páfinn veiti
bænarskjalinu viðtöku og hlýði á
hann . . . . «
»Geri hann það! — Við vitum
hvað við eigum að gera, rélti páf-
inn e'murn einasta þeirra höndina,
þessara draumóramanna, sem ætla
að steypa inannkyniuu aftur i sið-
leysi og myrkur. Ef kirkjan tekur
höudum saman við stjórnleysingj-
ana neyðumst við til að laka til
okkar ráða á móti þessum land-
plágum. Með þeirn ráðum munum
við binda enda á hið heilaga róm-
verska riki og gullöld Davíðs
Rossís«.
Klukkan sló ellefu. Aftur heyrð-
ist lúðurþylur frá Vatlkaninu.
Fullkomin þögn eftirvætingarinnar
hvlldi yfir torginu.
»Nú koma þeir«, hrópaði Róma.
»Barón! Skrúðgangan er að koma!«
Donna Róma nam staðar fremst
á svölunum og Rómverjinn og
ameríkanski sendiherrann stóðu við
hlið henni.
Skrúðgangan kom nú út um
málmhliðið, hægra megin í súlna-
göngunum. Donna Róma var yfir
sig hrifin og réði sér ekki fyrir
fjöri, og allir i hring um hana
létu hrífast með.
Rómverjinn sagði frá, jafnóðum
og skrúðgaugan fór hjá:
Postullegu hlaupasveinarnir fóru
fyrir, þeir sem fara með veitingar-
bréfið til kardínálanna og fá tvö
til þrjú þúsund franka fyrir ó-
makið. Þessir sem halda á slöfun-
um heita Mazzierí, og eiga að
ryðja brautina fyrir skrúðgönguna.
Pessi skrautklæddi, er dýrgripa-
smiður páfans, sem býr til hina
heilögu rós og lítur eftir páfakór-
ónunni. Þessir stuttu með hvitu
kniplinganna eru sögmenn sixt-
insku kapellunnar, og þarna er
söngstjórinn Maeslro Mustafa, besti
núlifandi söngmaður í heiminum.
Þarna eru hinir postulegu lögfræð-
ingar í siðum svörtum kjólum. Og
gamli góðlegi munkurinn með.rós-
inkransinn er faðir PiiTeri frá San
Lorenso, skriftafaðir páfans. Hann
veit um allar syndir sem hinn
heilagi faðir hefir drýgt. Hann er
kapúcínamunkur og þarna koma
þeir á eftir honum. Peir eru brún-
klæddir. Þá eru fransiskusmunkar,
hefði ekki lekið að sér rilið. En
Northclifl'e ræður nú yfir fleiri
blöðum eu nokkur annar Eng-
lendingur. Pykir þetla ljós vottur
þess, að sá hinn hyggni blaðaút-
gefandi hafi samfærst um, að enska
þjóðiu vilji fá að vila sem mest
um hina nýju opinberun og að
liann telji ekki iengur rélt, að
varna því. Héðan af niuni blöð
hans því hætla að sýna málinu
óvild, heldur koma fram með
kurteisi og óhlhlulleysi i þess garð.
Efninu 1 þessu riti Owens prests
ælla eg ekki að fara að lýsa, þótt
cg hafi lesið miklu meira af þvi en
það sem þcgar er prentað i »Weekly
Dispatch«. Enn eru ekki hingað
komnar nema tvær fyrslu grein-
arnar. Pað lýsir bæði ljósheimum
himmaríkis og sviðum myrkaheims-
ins; það lýsir dauðanum eða yfir-
förinni, viðbrigðunum og endur-
fundunum, er yfir um kemur, og
eins hinu, að margir geta í fyrslu
alls ekki áttað sig á því, að þeir
séu »dánir«. Það gefur ágætar hug-
myndir um umhverfið, sem menn
lifa i á neðstu svæðum ljósheima;
segja frá starfsemi manna þar og
unaðssemdum; lífið sé þar sælla
eu hér á jörð; starfsemiu sé þar
margfaldari, en lífið þó miklu fyllra
af hvild og friði. Og því lengra
sem líður á, þvi háleitara verður
efqjð í s'keyluaúnj. Margi í nýja
brúnir og hvítir — karmelsmunk-
ar, svartir — águstinus og bene-
dikts-munkar, svartir með hvitum
krossi, passionsbræður og loks
trappistarnir, alhvitir.
Griðarlega stór fáni var nú bor-
inn framhjá, löngklerkafylgd á kom
eftir,
Það eru ýmsir hinna aeðri klerka.
Kapelánar og hirðsiðameistari páf-
ans. Og þarna er yfirmaður Jesú-
itanna, sem kallaður er svarti páf-
inn, eftirmaður Ignatíusar Loyola.
Þarna eru biskupar og erkibisk-
upar, með hvit mítur, og kardín-
álar, klæddir gulli og silfri, skin-
andi purpura og d5rrindis knipl-
ingum. Þarna er kardínálabiskup-
inn sem skrýðir páfann, kardinál-
inn rauðklæddi sem ber silfurmit-
ur heitir kardinálapresturinn. Hann
réttir páfanum forgylt vaxkerti,
með hvitu silfurdrifnu silkihand-
fangi. Og sá sem næstur gengur
er kardináladjákninn, sem heldur
á kertastjaka, til þess að páfinn
geti sett kertið i hann, ef hann
skyldi verða þreyttur. —
»Heyr!«
Það heyrðust söngtónar úr þeim
hluta skrúðgöngunnar sem var
genginn hjá.
»Það eru söngmenn sixtínsku
kapellunnar. Þeir syngja sálm«.
»Eg þekki hann«, sagði Donna
Róma, »það er »Veni creator«.
Þetla er unaðslegur og himneskur
söngur. Það er svo dásamlegt að
eg gæti grátið«.
En brosið varð yfirsterkara,
vegna þess dásamlega fagra og
mikilfenglega sem fyrir augun bar.
Baróninn kom nú út á svalirnar
og talaði við hermálaráðherrann.
»Þelta er fjandmaðurinn. Innan
okkar eigin múrveggja. Hann er
leikari, sem kann þá list til fulln-
ustu að hertaka augu og eyru
lýðsins. Hann hefir sextán alda
æfingu í því að leika einvaldann.
Og þegar hann beitir þessu, sem
kallað er »tilíinning«, ofan á þetta
skraut, þá er ómögulegt að vita
hvað áhrif þessi skrípaleikur hefir
á lýðinn. Enda eru sjötíu þúsund
prestar búnir að undirbúa jarðveg-
inn — og auk þess Davíð Rossí!«
Söngmennirnir þögnuðu nú alt i
einu. Kliðurinn í mannþrönginni
steinþagnaði. Það datt I dúnalogn,
eins og á undan ofviðri. Það fór
eins og nötrandi hrollur um alt
torgið og í óumræðilegri eflirvænt-
ing horfðu allir i áttina til málm-
hliðsins, eins og það væri sjálfur
Guð sem mundi opinberast í hinu
allra helgasta. Hvellur hljómur úr
sifurlúðri rauf þögnina og á sama
augnabliki kom páfinn.
Það var eins og loftið væri hlaðið
testamentenu fær hér stórkostlega
viðbótarskýring. Menn sjá að það
var enginn hégómi, er Kristur tal-
aði um myrkrið fyrir utan, og eins
hve satt það er, aö gleöi verður á
hiinni yíir hverjum syndara, er
bælir ráð sitf. Fátt hefi eg lesið
háleitara en frásaguirnar í skeyt-
unum um bjargráða-starfsemi ljós-
veranna eða gæskurikra sælla
manna í helvítum myrkheimsins.
Þá er og mikið sagt frá Kristi og
afskiftum framliðinna manna af
oss hér á jörö. En út i þá sálma
skal hér ekki farið.
Nú verður gaman að sjá, hvað
biskuparnir ensku gera. Ganga þeir
fram hjá öðrum eins manni og
Owen presti, er skipa á í nefndina?
Og hvað gerir kirkjan yfirleitt?
Halda sumir þjónar hennar áfram
að þruma á móti hinni nýju hreyf-
ingu af prédiknnarstólunum og
telja öll skeytin komin frá djöfin-
um, eins og allur þorri þeirra hef-
ir gert undanfarið? Eða opna þeir
nú augun fyrir þvi, að kirkjan er
I hættu stödd vegna vanþekkingar
þjóna sinna, þrályndir og aítur-
haldsemi?
Har. Níelsson.
rafurmagni. Óumræðilegt fagnaðar-
óp var hafið, eins og brim við
sjáfarströndu og lófatakið sein við
tók var líkast því hljóði þá er
aldan sogast aftur eftir fjörustein-
unum. öldungur hvítlclæddur frá
hvirli til ilja var borinn inn í
mannþröngina. Hann satiskinandi
purpurarauðu hásæti, en yfir var
tjaldhiminn, gull og silfurdrifinn.
Hann bar þrefalda kórónu á höfði,
sem glitraði í sólargeislunum. Hefði
hann ekki lyft hinum bleiku hönd-
um, til þess að blessa, hefði verið
næst að halda að hann væri mynd
af dýrðlingi.
Andlitið var fagurt og reglulegt
og það hvildi dýrðarljómi yfir þvi
og svo óumræðilega mildur og
andlegur blær.
Það rar áhrifamikið augnablik.
Hrifningin náði hámarki sinu og
Donna Róma hrópaði:
»Þarna er hann! Alveg hvít-
klæddur! Hann situr á gullstól,
undir silkihimni! Litið á hversu
þeir veifa reykelsiskerunum! Lítið
á hversu gylti krossinn glitrar í
sólskininu. Hversu þeir æpa af
fögnuði og klappa lófum — eg
heyri varla hvað eg segi sjálf. Það
er eins og eg stæði á háum kletti,
úti i ólgandi hafi og himinháum
bylgjum! Heyr! Þarna klappa kon-
urnar og nú veifa þær vasaklúlun-
um! Litið á, það er eins og líu
þúsund hvít fiðrildi lyti sér til
flugs öll i einu!«
»Eg ætla að veifa mínum klút.
Eg hlýt — eg get ekki látið það
ógert!«
Fagnaðarópin yfirgnæfðu alt,
ýmist á itölsku, frönsku eða ensku;
Lifi páfakonungurinn! Lifi verka-
mannapáfinn!«
Róma lét algerlega berast með
straumnum — hún veifaði vasa-
klútnum og hrópaöi: »Viva il
Papa Re!«
»Þeir bera hann hægt! Hann
kemur hingað! Lítið á lífvarðar-
sveitina, með hjálma og í háum
stígvélum og á svissnesku hermenn-
ina Í marglitu einkennisbúningun-
um! Nú sé eg páfann! Hann
blessar fólkið og allir falla á kné
fyrir honum! Finnið þið reykilsis-
ilminn? — En hvað hann er þreytu-
legur! Hvað hann er hvítleitur —
ekki eins og fílabein, heldur eins
og marmari frá Karrara. Hann gæti
verið Lasarus, sem var lagður í
gröfina — en var svo vakinn upp
frá dauöum! Það er eins og að
hann sé yfirnáltúrlegur, Dýrðling-
ur! Engill!«
»Viva il Papa Re! Nú fer hann
fram hjá. Viva il Papa Re! ....
Já, nú er hann farinn!«
Hún hafði kropið á kné, en stóð
nú upp, þurkaði sé um augun og
reyndi að dylja geðshræring sina
með því að brosa.
»Já, slika sjón getur ekki að lila
annarslaðar en í borginni eilífu —
í Róm ■— vitanum á kletti tim-
ans«, sagði baróninn.
»Hvað er þetta!«
Angurblíður söngur heyrðist í
fjarska.
»Það eru söngmennirnir sem
hefja sönginn: »Tu es Petrus«,
sagði Rómverjinn.
Frá Aiþingi.
Lög samþykt. Nítján lög voru
samþykt á þinginu og mörg i mesta
flýti.uMun það einsdæmi hve mörg
afhrigði {voru veilt á þinginu. —
Lögin voru þessi:
1. Um laun hreppstjóra og auka-
tekjur. Samskouar launauppbót til
þeirrajog anuara starfsmanna lands-
sjóðs.
2. Um löggilding verslunarslaða
í Valþjófsdal við Önundarfjörð og
Lambeyri við TálknaQörð.
3. Um eftirlit með útlendingum.
4. Um breytingar á lögum um
kosningar til alþingis, — afleiðing
af stjórnarskrárbreytingunni,
5. Um gjöld til holræsa og gang-
sVélía í kaúþstöðum,
6. Um viðauka við stimpilgjalds-
lögin. Stimilgjald á aðfluttum vör-
um l°/o eða 15% og sker stjórnin
úr hvernig flokkað verður.
7. Um breyting á lögreglusam-
þyktum utan kaupstaða.
8. Um kenslu f mótorvélafræði.
9. Um breyting á tilskipun um
skattanefndir.
10". Um bann gegn botnvörpu-
veiðum í landhelgi.
11. Um breytingar á póstlögnm.
12. Um manntal.
14. Um heimild til að banna
innflutning á óþörfum varningi.
14. ,Um ráðstafanir á gullforða
íslands banka og heimild til að
banna útflutning á gulli.
15. Um að leggja jarðirnar Kjarna
og Hamra undir Akureyri.
16. Um breyting á lögum um
notkun bifreiða.
17. Um heimild til að banna
innflulning á varningi, sem stjórnin
telur stafa sýkningurhættu af.
18. Stjórnarskráin.
19. Um þingmannakosning í
Rcykjavik. Fjölgar upp í fjóra og
með hlutfallskostnig. Setjast hinir
nýju menn f neðri deild.
Önnur mál. Þingsályklunartillög-
ur voru samþyktar tólf og eru
þessar helstar:
Tillaga frá Guðm. Guðfinssyni,
að telja flutningsbrautina frá Þjórsá
austur yfir Ytri-Rangá í sérstökum
flokki flutningabrauta.
Tillaga frá þingm. Skagfirðinga
um rannsókn á brúarstæði á Hér-
aðsvatnaósi vestari.
Tillaga um aukning ullariðnaðar
frá Eiríki Einarssyni.
Uin endurskoðun kjördæma-
skipunar frá sama o. fl.
Laugahækkunin til legátans i
Kaupm.höfn var drepin út í efri
deild.
Mörgum málum var frestað, þar
á meðal bankamálunum, biskups-
kosningunni og mörgum lækna-
héraðafrumvörpum.
Fréttir.
Eldsneytisvandræðin eru nú um
garð gengin í Reykjavík. Reynist
enska koksið afbragðsgott eldsneyti.
Tjón margvíslegt var hér i höfn-
innni í ofviðrunum. — Franskur
botnvörpungur losnaði og rak á
laDd við hafnargarðinn. »Suður-
land« skemdist töluvert, siglutré
brotnaði o. fl. Skrúfan brotnaði
af koksskipinu og vélbátur, hlað-
inn heyi og skepnufóðri, sem átti
að fara að Gufunesi, sökk með öllu
saman.
Skrifatofustjóri i fjármáladeild
stjórnarráðsins er seltur Gisli ís-
leifssonf stað Magnúsar Guðmunds-
sonar.
Tíðin. Gefur æ ofan snjó á sjó
og frýs jafnóðum, því að oftast
blotnar í annan daginn. Illviðrin
sem gengið hafa undaufarið eru
orðin meiri en flestir muna.
Gæftaleysi á sjó hefir verið um
langa hríð vegna illviðranna.
Marga báta vantaði einn daginn
úr Sandgerði, en allir komust til
lands, með alla mennina.
Þilskipin eru öll komin inn,
með alla menn heila, en með sára-
lítinn afla.
Signrður Eggorz fyrv. ráðherra
hefir verið skipaður endurskoðandi
Landsbaukans í staö Eggerts Briem
hæstarétlardómara, sem verður að
leggja starfið niður vegna embætt-
is sins.
Nýja klrkju ætla katólskir að
reisa hér f bænum, i Laudakoti,
áður en langt líður.
Þýskt fólag er verið að stofna
hér í bænum að frumkvæði nokk-
urra Þjöðverrj'avma.
Þakk arávarp.
Síðastliðið vor urðum við fyrir
því óliappi að" missa einu kúna,
sem við átlum. Var það tilfinnan-
legur skaði fyrir okkur, eins og á
stóð. En þá brugðust sveitungar
okkar svo drengilega við, að þeir
skutu saman peningaupphæð, sem
nam svo miklu, að við gátum að
meslu fyrir hana keypt kú aftur.
Viljum við þakka þeim af hjarla
hina mannúðarfullu hjálp, og biðj-
um góðan Guð að launa þeim,
þegar þeim mest á liggur.
Jón Ottóson. Marfa Bjarnadóttlr.
Dyrhólavitinn skenidist nýlega
í ofsaroki og logar ekki fyrst um
sinn.
Slgurður Jónsson fyrverandi ráð-
herra befir verið skipaður í yfir-
matsnefndina í stað núverandi at-
vinnumálaráðherra.
Ráðningarstofa. Fiskifélagið og
Búnaðarfélagið eru að koma á fót
ráðningarskrifstofu hér í bænum
og verður skrifstofan í húsi Bún-
aðarfélagsins í Lækjargötu 14.
Látiu er nýlega í Kaupmanna-
höfn frú Theódóra Petersen, dóttir
Gisla Lárussonar kaupmanns í
Vestmannaeyjum. Hún var kvænt
dönskum manni og hafði dvalist
lengi í Ameríku, en var nú á leið
til íslands, um Kaupmannahöfn.
Hún ‘dó úr spönsku veikinni.
Skipstjón. Skipið Portland, sem
er kúttari, var selt til Færeyja ný-
lega. Sigldu F’æreyingar því heim
á leið, en á leiðinni sigldi þýskur
botnvörpungur á skipið og sökli
því, en skipshöfiiin bjargaðist öll
heim til Færeyja.
Skipafregnir. Aðfaranótt 29. fe-
brúar fór »lsland« norður fjuir
land með marga þingmenn og fjölda
annara farþega. Þaðan á skipið að
fara til útlanda.
Sama dag fór »VilIemoes« til
Hafnai fjarðar og þaðan norður fyr-
ir land.
Hnrðindin. Hvaðan, sem heyrist
af landinu, eru sömu fréttir: harð-
indi, jarðbönn og yfirvofandi hey-
leysi, ef ekki skiftir brátt um tíð.
Mun ástandið í mörgum útigangs-
sveitum vera mjög ískyggilegt. Fann-
kyngi er víða svo mikil að bænd-
ur eiga erfitt með alla aðdrætti og
póstar verða að fara gangandi yf-
ir heiðar og fjallvegi.
Ólympfnleiknrnir verða haldnir
i Anlwerpen í sumar, og hafa
íþróttamenn hér allmikinn hug á
að æfa sig, svo að þeir geti sent
þangað flokk til að glíma islenska
glimu og ef til vili að taka þátt í
fleiri íþróttum. Glímufélagið Ár-
mann hefir slarfað af miklu fjöri
í vetur og eru þar margir góðir
glímumenn víðsvegar af landinu.
Síinslit. Síinarnir hafa verið bil-
aðir í allar áttir frá Reykjavík und-
anfarna daga, svo ekki heflr verið
hægt að ná sambandi nema til
Hafnarfjarðar og Keflavíkur. Nú
er þó búið að gera við hann svo
hægt er að tala austur í Vík í
Mýrdal, en Vestmannaeyjar, Borg-
arfjörður og Norður og Austur-
land var aJgerlega án sambands við
höfuðstaðinn þangað til í gærkvöld,
Á Kjalarnesinu er síminn að sögn
slitinn á 6 kílómetra, svæði og
margir simastaurar brotnir. Víðar
á landinu er síminn mjög bilaður.
Sóttvörnunnm, samkomubann-
inu og skólalokuninni var hætt þ.
24. febr., þar eð teljast mátti víst,
aö drepsóttin væri ekki komin til
bæjarins.
Ritstjóri:
Xrj'ggvi I’órlmíisBOii
Laufási. Simi 81.
PrfcUtsmiöian Gutouberg,