Tíminn - 14.05.1927, Blaðsíða 4
88
TlVlH
bresta raustina, ef til þarf að taka. En rödd hans
var xnjúk og full, fögur og tamin sem best má vera.
Rödd hans og látbragð hans alt fanst mjer mest til
um. En orðaskiftin voru lítils verð. Mussolini mælti
það fyrst nokkrum kurteislegum orðum, að það
gleddi sig að heyra, að okkur hefði fallið vel að koma
til Italíu. Síðan sagði hann, að hjer sæjum við ekki
einasta hina gömlu menningu, 3000 ára, heldur og
vaknandi og starfandi þjóð. Að lokum sagði hann,
og það eitt lagði hann áherslu á: „Þegar þið komið
heim, þá gleymið ekki að segja sannleikann um það,
sem þið hafið sjeð“.
Blaðamenn voru þama viðstaddir og tóku mynd
af hópnum. Mussolini tók í hönd sænsku stúlkunni,
sem túlkur var, og gekk inn í hópinn meðan myndin
var tekin. Var þá heimsókninni lokið. Við hrópuðum
norrænt húrra fyrir Italíu og Mussolini, en hann
kvaddi okkur þegjandi kveðju fasista, hinni gömlu
rómversku kveðju, beinum armi, upprjettum til
hálfs. Við höfðum verið aðvöruð um það, að vera
mætti að hann sýndi okkur þessa sæmd, og svöruð-
um við á sama hátt. Síðan gengum við út, og varð
ekki frekar til tíðinda í þessum stað. Frh.
---o——
Islensk vegabréf.
Þeir sem ferðast erlendis og
veita athygli vegabréfum fólks,
munu sjá, að því nær allir menn,
hverrar þjóðar sem eru, hafa í
höndum vegabréf, sem að útliti
líkjast hvert öðru. Bréfin eru
heft í smábækur, sem fara vel
í vasa, og eru auðveld til eftir-
lits fyrir skoðunarmennina. Vega-
bréfin gilda venjulega 2—3 ár,
og að þeim tíma liðnum má fá
þau framlengd fyrir lítið eða
ekkert. Islendingar, sem ferðast
erlendis verða að hafa vegabréf.
Fullkomnustu íslensku vegabréfin
eru gefin út í Reykjavík. Text-
inn er prentaður á tvöfalda stór-
örk. Á fremstu síðu er textinn
á íslensku, á næstu á dönsku og
þriðju síðu á frönsku.
Eg er einn af þeim íslending-
um, sem árlega verð að ferðast
talsvert erlendis. Á hverju ári
verð eg að fá nýtt vegabréf, því
þau eru aldrei látin gilda nema
til eins árs. Einu sinni var vega-
bréf mitt framlengt til 3 ára í
dansk-íslenska konsulatinu í
London, en þegar eg sýndi vega-
bréfið hér á lögreglustöðinni, var
þessi framlenging talin ógild.
Þegar eg er á ferðalagi, kæri
eg mig ekkert um að vekja á mér
sérstaka athygli með fáránlegu
látbragði, klæðaburði eða því
líku. En lögreglustjórinn í
Reykjavík, eða „utanríkis“-ráð-
herrann, hafa séð svo um, að eg
slepp ekki við eftirtekt manna,
og það er, þegar farið er að skoða
vegabréf mitt. 1 stað þess að sam-
ferðamennimir rétta fram bækur
sínar, sem hver líkjast annari og
eftirlitsmennimir sjá strax að eru
vegabréf, verð eg að láta niður
farangur minn, draga heljarmik-
ið umslag upp úr vasa mínum,
upp úr því kemur svo pappírsörk,
sem eg ‘fletti í sundur, rétt eins
og eg ætti að fara að veifa í
kveðjuskyni með vasaklút, og
rétti örkina að eftirlitsmanninum.
Sé eg svo lánssamur að eftirlits-
maðurinn kanníst við mig, eða
einhvem samlanda minn, sem áð-
ur hefir veifað að honum sams-
konar neyðarflaggi, þá slepp eg
gegnum hreinsunareldinn án frek-
ari erfiðleika, — en því nær ætíð
tekur eftirlitsmaðurinn við bréf-
inu og spyr um leið: „Hvað er
þetta?“ „Vegabréf“. Hann byrj-
ar að velta því fyrir sér með sam-
blandi af tortrygni og háði í
svipnum, því svona „plagg“ hefir
hann aldrei séð áður. Eftir lengri
eða skemri tíma, fleiri eða færri
spumingar, og almenna athygli
þeirra sem við em staddir, slepp
eg svo í gegn, gramur yfir smá-
sálarskap og skilningsleysi ís-
lenskra yfirvalda, sem gera sér
far um að setja skrælingjamerki
á landa sína með því að fá þeim
í hendur þjóðemisskírteini, sem
er fáránlegra að formi og útliti
en nokkurt slíkt skírteini í víðri
veröld.
Eg gat þess að vegabréfin
væru á íslensku, dönsku og
frönsku. Nú hefi eg venjulega
fengið vegabréf mitt útgefið til
ferðalaga um fleiri lönd, t. d.
Þýskaland og England, auk Norð-
urlanda. Það virtist útlátalítið að
texti bréfsins væri þýddur á, a.
m. k. þýsku og ensku auk frönsk-
unriar, því vegabréfaeftirlits-
menn í Þýskalandi og Englandi
Skilja fæstir frönsku, og um
þýskumælandi éða enskumælandi
lönd, ferðast flestir Islendingar.
Hvers vegna texti vegabréfsins
er þýddur á dönsku, veit eg ekki,
því eg held Islendingar þurfi ekki
vegabréf til Danmerkur. Ef til vill
stafar þessi þýðing af því, að
íslensk stjómaivöld álíti Dan-
mörk og útlönd eitt og það sama.
Ferðamaður.
-----o----
SöJuríiir liorræið imm
Lundberg heitir maður. Hann
er kennari í Málmey í Svíþjóð.
Hann er maður víðfömll, hug-
sjónamaður og hinn besti dreng-
ur. Hann hefir verið á þingi Svía
og fyrirsvarsmaður í mörgum
greinum í sinni stétt.
Hann hefir riú seinustu árin
gengist fyrir því, að norrænir
kennarar hafa tekið sig upp í
sumarleyfi sínu og sótt námskeið
suður í Þýskalandi, fyrst í Greifs-
wald í Prússlandi, en síðan í
Konstanz suður við Bodensvatn.
Það var fyrst tilefni þessa, að
þýskur maður gekst fyrir slíkum
námskeiðum. En hann rak þetta
sem gróðafyrirtæki, og varð þetta
því dýrara en vera þurfti. Tók
þá Lundberg til sinna ráða, náði
samvinnu við þýska kennarafé-
lagið og tók upp fomstu þessara
námsferða.
Námsferðunum hefir verið hag-
að svo, tveim hinum síðustu,
að dvalið var í Konstanz um
þriggja vikna tíma. Hefir náms-
efnið verið einkum þýsk tunga,
en auk þess kensluaðferðir og
skólahættir í fyrirmyndarskóla
þar. Auk þess er mikið af ferð-
um um fagra staði í nágrenninu
og suður í Sviss, en landamæri
Sviss og Þýskalands liggja eftir
götunum í Konstanz, sunnan
megin Rínar. En bærinn stend-
ur við árósinn, þar sem Rín fell-
ur úr Bodensvatni. Er þar hinn
fegursti staður. Bærinn er lítill
og gamall, engir sporvagnar og
enginn stórbæjaerill, trjágarðar.
skógar, sundskálar og hljómlista-
líf.
Eftir námsskeiðið í Konstanz
var farið til Ítalíu, suður um
Sviss, um Vierwald-státter-héruð-
in, Gotthardsbrautin til Mílanó,
Róm, Napoli, Pompei, Capri,
Vesuvius, Florens og Feneyja, en
þaðan til Innsbruck í Tyrol, og
var þar ferðinni slitið. Þessi för
stóð um 3 vikur.
Verð var 300 sænskar kr. fyrir
námsskeiðið í Konstanz, 200
sænskar kr. aukreitis fyrir Italíu-
ferðina, eða fyrir alla ferðina
500 sænskar krónur. 1 þessu eru
innifaldar járnbrautaferðir frá
Málmey suður og aftur norður
til Innsbruck, með fæði og gist-
ingu, allri dvöl og kenslu í Kon-
stanz og smáferðum þar, 3.
flokks vagnar í Þýskal. og Sviss,
2. flokks í Ítalíu. Allur aðbúnað-
ur var góður, tveir og tveir voru
saman um herbergi, og öll stjórn
áreiðanleg og í besta lagi. Vel-
vild og vinátta Konstanzbúa við
gestina var einstök, og bjuggu
allir á heimilum borgarmanna.
Nær 100 manns hafa verið í
Konstanz, en 60—70 í Ítalíuferð-
unum.
Til samanburðar um verðið má
geta þess, að ferðaskrifstofa
Bennetts í Osló gekst fyrir ítalíu-
för fyrir kennara í fyrrasumar,
sem auglýst var meðal kennara
hér. Var það álíka för og þetta,
að frátekinni dvölinni í Konstanz,
Best. — Odýrast.
Innlent.
SKILVINDAN er
smíðuð af stærstu
og elstu skilvindu-
verksmiðju í heimi
og hefir náð fá-
dæma útbreiðslu. Eru yfir
3.500.000 Alfa-Laval skilvindur í
notkun víðsvegar um heim.
Látið ekki dragast að kaupa
ALFA-LAVAL skilvindu. Fást
hjá Sambandskaupfélögunum. I
heildsölu hjá
Sambandi ísl. Samvinnufélaga.
farið sem hraðast varð suður um
Þýskaland og Sviss og norður aft-
ur, en kostaði þó um 1000 kr.
sænskar. Þessar ferðir Lund-
bergs eru ótrúlega ódýrar.
Nú efnir Lundberg enn til
nýrrar farar í sumar, og er ís-
lenskum kennurum boðin þátt-
taka. Förinni verður hagað líkt
og verið hefir, en Ítalíuförin verð-
ur eitthvað dýrari, vegna þess, að
þar er nú dýrara en í fyrra.
Lagt verður upp frá Málmey
og Höfn síðustu dagana í júní
og komið aftur noiður snemma í
ágúst.
Ef einhver héðan vildi komast
í förina, getur hann snúið sér til
mín, — en þá sem allra fyrst.
Það er mikilsvert, að vera slark-
fær í þýsku, en vel má komast
af með eitthvert skandinavísku
málanna eingöngu. Fleiri en kenn-
arar geta ef til vill komist að.
Það má búast við, að ferðum
þessum haldi áfram, svo að þeir,
sem seinna kynnu að geta farið,
þurfa ekki að örvænta, þó að
þessari för sleppi.
Helgi Hjörvar,
Aðalstræti 8, Reykjavík.
-------«----
Merlrilegt bókasafn.
Jónas Sveinsson frá Uppsölum,
nú bóksali á Akureyri, hefir í
mörg ár safnað miklu af íslenskum
bókum, fomum og nýjum. Hefir
hann unnið að því með fádæma
dugnaði og varið miklu fé til að
kaupa fágætar bækur og vandað-
ar. Á ferðalögum sínum um land-
íð hefir hann ávalt sætt færi um
bókakaup til þess að auðga safn
sitt og samræma það sem best.
Hann hefir ennfremur látið binda
allar bækur sínar í traust leður-
band með stakri smekkvísi og
vandvirkni, og ber bókasafnið
gleggstan vott um áhuga hans
fyrir góðri meðferð á bókum.
Bókasafn Jónasar mun vera eitt
Notaö
um allan
heim.
Árið 1904 var
i fyrsta sinn
þaklagt i Dan-
mörku úr
-- Icopal. —
Besta og ódýrasta efni í þök. Tíu ára ábyrgö á þökunum.
Þurfa ekkert viðhald þann tíma.
Létt -------- I»étt -------- Hlýtt
Betra en bárujárn og málmar. Endist eins vel og skífuþök.
Fæst alstaðar á Islandi.
Jens Vílladsens Fabriker,
Köbenhavn K.
Biðjið um verðskrá vora og sýnishorn.
HAVNEM0LLEN
KAUPMANNAH0FN
mælir með sínu alviðurkenda rúgmjöli og hveiti.
Meiri vörugæði ófáanleg.
S.X.S. slciftix ©jjrxg,öixg-Li 'viö oTrlc-uLr
Seljum og mörgum öðrum íslenskum verslunum.
T. W. Buch
(Iiitasmiðja Bnchs)
Tietgensgade 64. Köbenhavn B.
LITTR TIL HEIMALITUNAR:
Demantasorti, hrafnssvart, kaatorsorti, Parísarsorti og
allir litir, fallegir og sterkir.
TIL HEIMANOTKUNAR:
Gerduft „Fermenta“, eggjaduft, ávartadropar, soya,
matarlitir, „Sun“-skósvertan, „ökoxiom“-skóavertan, sjáf-
vinnandi þvottaefnið „Persil“, „Henko“-bl»sódinn,
„Dixin'‘-sápuduftið, ,,Ata“-akúriduftið, kryddvörur, blámi,
skilvinduoiia o. fL
Brúmpdan.
LITARVÖRUR:
Anilinlitir Catechu, blásteinn, brúnapónalitir.
GLJÁLAKK:
„Unioum“ á gólf og húsgögn. þoxmar vel. Ágæt tegund.
HOLLENSKT EXPORT KAFFI-SURROGAT:
Besta tegund. hreint kaffibragð og ilmur.
Fæst alstaðar á íslandi.
fullkomnasta einstaklings-bóka-
safn af íslenskum bókum hér á
landi.
í vetur var gerður samningur
um kaup á þessu bókasafni Jón-
asar Sveinssonar handa Lauga-
skóla; og eru bækumar nú komn-
ar þangaö. Skólanum er mikill
fengur að þessu safni, því að
eins og kunnugt er, leggur hann
mesta áhei-slu á að fræða nem-
endur sína um íslensku, íslenskar
bókmentir og sögu þjóðarinnar að
fornu og nýju; en á Laugum er
engin aðstaða til þess að nota
almenn bókasöfn. Að vísu gæti
skólinn haft einhver not af sýslu-
bókasafninu á Húsavík, að því er
snertir erlendar bækur um félags-
fræðileg efni. — 1 bókasafni
þessu, sem skólinn hefir nú
eignast, eru c. 700 bindi; um
einstakar bækur í safninu þýðir
ekki að geta, en í því er fjöldi
merkra bóka frá 18. og 19. öld,
sem nú eru ófáanlegar nema á
stærri bókasöfnum, auk þeirra
bóka, sem gefnar hafa verið út
hér á landi og af Vestur-íslend-
ingum á síðari árum.
Eins og áður er getið hafði
Jónas Sveinsson varið mikilli
vinnu og fé til þess að gera þetta
bókasafn sitt sem bezt úr garði.
Á tímabili gerði hann ráð fyrir
að selja það til útlanda, en áður
en það réðist, gerði hann þó
Laugaskóla kost á bókasafninu
( lægra verði en það var áður met-
ið og góðum greiðsluskilmálum. —
Sjó- og bruna-
vátryggingar.
Símar:
Sjótrygging .... 542
Brunatrygging . . . 254
Framkvæmdarstjóri 300
Vátryggið
hjá
íslensku
íélagi.
Söluvei’ð bókasafnsins er 5000 eða
5500 krónui’, eftir því á hve löng-
um tíma það verður greitt. Vænt-
anlega verður bókasafniði að fjöl-
breyttum notum við skólann og
hlýtur þess vegna að auka hylli
hans og vinsældir meðal almenn-
ings. Þ. S.
Ritstjóri Trywrvi ÞórhaBaaon.
Prentsxniðjan Aeta.