Tíminn - 13.07.1929, Qupperneq 3
TÍMINN
159
urstöðu, að málinu væri eytt
sökum þess að Jóh. bæjarfógeti
hefði ekki dæmt undirdóminn.
Nú er Jóh. ekki lengur dómari
né skiftaráðandi í Reykjavík, en
dr. B. Þ. eftirmaður hans. Niður-
staðan af málseyðingunni er þá
sú, að ef málið er tekið fyrir aft-
ur, þá dæmir dr. B. Þ. það, og
þá að líkindum alveg sama dóm
og hann dæmdi sem setudómari.
iViálið kæmi þá væntanlega með
sama dómi og frá sama dómara
til Hæstaréttar aftur, svo að á-
vinningurinn yrði aðeins önnur 2
ára bið eítir fullnaðardómi. Ami-
ars má merkilegt heita hvað lögiu
í seinni tíð hafa gerst kröfuhörð
um að setudómarar megi ekki
rannsaka mál og dæma. Áður var |
það alsiða, einkum um einn mann, |
Jóh. Jóh., að hann vék sæti nær
sem honum þóKnaöist, og var i
aiclrei eytt málum fyrir það. Jóh. |
Jóh. þurfti áðui' ekki að segja
nema hann vildi ekki dæma mál-
in, eða hann ætti annríkt, eða að
Bárus sonur hans hefði gefið
sökudólg hjáip eða leiðbeiningar,
þá var alt af siður að skipa setu-
dómara. Og iögin voru þá svo
undarxeg meðan JLnaidið sat vio
vóid, að þau voru aidi'ei til fyrir-
stöou, að málin gengju lengra.
Kn aö sama skapi sem íram-
kvæmd stjómarvaldanna hefir
oroiö skjotari við það aö doða
liiaidsins vai' hrundið, hafa lög-
skýringarnar orðiö seinfærari.
Bilsiys Morgunbiaðsins.
„Maöur iíttu þér næi"‘ mætti
segja viö JVlbl. og eigendur þess í
sambandi við bílslys. Mbl. flytur
nýlega langa skammagrein um
dómsmálaráðherra fyrir að sitja
. í bifreið, sem snerti lauslega ann-
an vagn á þröngum vegi. Skemd-
ir á rykborðum þessai’a bíla hafa
varia iai’ið fram úr 5 kr. En fyrir
einu ári siöan keypti einn af aðai-
eiigendum Mbl. bíl fyrir 12 þús.
kr. og fáum dögum síðar lá hami
auur mölbrotinn utan við þjóð
veginn skamt frá höfuðstaðnum.
Sonur - Mbl.-eigandans hafði þá
stýrt bíinum dauöadrukkinn og
óður. Þar að auki var maðurinn
próflaus; keyrði samt geysihart,
misti alla stjórn á bílnum, og
myndi hafa steindrepið hvaða lif-
andi veru sem mætt hefði á veg-
inum. Loks rauk bíllinn út af og
lá mölbrotinn í grjóti við veginn.
Mbl. talar ekki um þetta. En
réttarskjölin eru til og geta enn
komið fyrir almenningssjónir, þó
jafns við önnur bygðarlög. En
það má hafa verið meiri en meo-
al-óeigingirni af hálfu Iiákonar
Kristóferssonar að geta stilt sig
um það að nota tækifærið til þess
að biðja um brýr á nokkrar
verstu árnar, t. d. í það skiftið
sem Framsóknarflokknum tókst
að afstýra því að nokkúrum tog-
arafélögum yrði um sinn og að
allmiklu leyti að eilífu gefnar eft-
ir sex hundruð þúsund krónur af
tekjuskatti. — Ihaldsmeirihlutinn
hefir ekki talið landið fjárvana í
það skiftið.
Hitt skal játað, að söfc flokks-
ins sem Hákon fylgdi eykst við
þessa „sanngirnis“-yfirlýsingu Há-
konar. Góður fjármaður lætur
ekki eina kindina jetast úr að-
gerðalaus. En að það hafi íhalds-
flokkurinn gjört, um það bera
vegleysurnar vitni. Og er þetta
því stærri sök, þar sem líkur eru
til að flokksofríki hafi neytt Há-
kon til þess á sínum tíma að vera
á móti því að landið eignaðist
annað strandferðaskip, sem sldlj-
anlega hefði orðið hans eigin illa
setta héraði að eigi alllitlum not-
um.
Það sem sýslan þarfhast er
fyrst og fremst brýr á margar
ár, nókkrar símalínur, meiri bygð-
ir vegir, sérstakt fjárframlag til
þess að ryðja hina mörgu og
löngu fjallvegi í héraðinu, sakir
að þau hafi ekki að þessu verið
birt. Af þeim sést bílstjórn Mbl.-
manna. Svo að segja á hverjum
degi rekast bílar á í Rvík eða á
vegunum út frá bænum, þótt stór-
slys hafi fá orðið, sem aðallega
má þakka eftirliti því um öku-
hraða sem núverandi stjórn hefir
komið á. — Eftir að flutningabíll
hafði nýverið rekist á bíl sem
landið átti, þar sem J. J. var far-
þegi, en sem svo lítið kvað að,
að þeir sem í vagninum sátu,
urðu ekki varir við óþægindi af
árekstri, var bílstjórinn á sand-
flutningavagninum svo ófróður,
að hann hélt að honum bæri að
láta bíl sinn óhreyfðan þar til lög-
reglan hefði komið á vettvang,
þótt af því leiddi stöðvan á allri
vagnaumferð um hinn fjölfarna
þjóðveg austur úr bænum. Gerði
ráðherrann það sem honum bar
að mæla fyrir um það að umferð-
in yrði eigi stöðvuð, bílstjórinn
skyldi opna veginn aftur, hvað
liann og gerði. Jafnframt sagðist
ráðherrann myndi tafarlausl
biðja lögregluna að athuga á-
reksturinn, og var það gjört
drykklangri stundu síðar. Morg-
unblaðið eða fréttasnápur þess
virðist hafa náð í bílstjórann
af sandbílnum í því skyni að geta
logið að vild sinni um J. J. Hefir
bílstjórinn gert ítrekaðar tilraun-
ir til þess að fá úr því bætt,
hversu hann lenti í hendur óhlut-
vöndum mönnum þar sem voru
útsendarar Mbl. og m. a. knýr
hann inn í blaðið leiðréttingu og
þvær hendur sinar fyrir ábyrgð á
söguburðinum. En Tíminn mun
gjarnan vilja ræða um þessi tvö
„bílslys“, og þá leggja fram gögn
í málinu sem sýna hvernig eig-
endur Mbl. geta litið út í 12 þús.
kr. bíl á þjóðveginum, og í urð-
inni utan við veginn. A. B.
Enn frá landsmálafundum.
Merkileg deyfð var yfir sendi-
boðum Ihaldsins út um land. Á
flestum fundunum reyndu þeir að
stytta fundina sem mest, og þótti
aldrei hætt nógu snemma. Á
Borðeyrarfundinum var Magnúsi
Guðm. vorkunn, því að þar voru
ferskar endurminningar frá því að
hann fór hina ódrengilegu för um
Strandir, teymandi Björn Magn-
ússon, eftir að þeir vissu að Tr.
Þ. var búinn að halda fundi um
alt héraðið og láta Björn vita um
sín fundahöld. Höfðu Stranda-
menn þá gert það herbragð sem
lengi mun í minnum haft, að
þess hve örðugt er þar um ak-
vegagerð, og loks það sem eigi
ríður hvað minst á, er að fá
mældar og kortlagðar siglinga-
leiðir um norðanverðan Breiða-
fjörð, og mun það með fádæmum
að slíkt skuli ógjört enn þann dag
í dag. Siglingaleiðir eru þar til.
Hinn ötuli hafnsögumaður Oddur
Valentínusson í Stykkishólmi hef-
ir siglt tveimur skipum þessa
leið (Esjunni í annað skiftið).
Og eltki er óhugsandi að takast
mætti að finna færar leiðir að
minsta kosti upp að einhverjum
hinna mörgu axm-nesja um mið-
bik sýslunnar sem nú eru 1 banni
um sjávarsamgöngur.
Þá dreymir héraðsbúa um það,
að hið fornfræga og fagra höfuð-
ból, Reykhólar, komist í opinbera
eign og úr þeirri niðurníðslu sem
gróða-ofurhugur fjarstaddra um-
ráðamanna hafa steypt því í, og
að þar verði reistur skóli á sínum
tíma. Mætti vel virða það að
nokkru við Reykhólasveitina að
þar eru borin og barnfædd þrjú
góðskáldin síðasta mannsaldurinn,
þeir Jón Thoroddsen, Matthías og
Gestur. Gbr. M.
----o----
Jón Sigtryggsson frá Framnesi í
Skagafirði hefir tekið við fangavarð-
arstarfinu hér í Reykjavík, eft.ir Sig-
urð Pétursson.
hundsa samkomur þessara dreng-
skaparsnauðu kögursveina. Eydd
ust þannig fundirnir, en Björn'
og* Magnús drukku alt vatn sem
fáanlegt var á fundastöðunum til
að efla líkamann og styrkja sál-
ina. Svo rótgróna óbeit hafa
Strandamenn á M. G. síðan hann
fór þessa för, að af liðlega 100
fundarmönnum á Borðeyri var
aldrei klappað fyrir honum af ein-
um einasta manni, en dynjandi
iófatak fyrir andstæðingum 1-
lialdsins. Ólafur Thors var þó
það minni en M. G. að hann þorði
alls ekki að sýna sig á Borðeyri.
Reynist Ó. Th. jafnan sem hið
þreklitla eftirlætisbarn, sem ekki
getur staðið á eigin fótum. — I
Skagaíirði var almælt að M. G.
liai'i bamiað góðvini sínum, Sig-
urði á Veðramóti, að tala, til þess
aó imeykslismál íhaldsins í Skaga-
firði, „verslunarólagið" og kæli-
iiús kaupmanna, bæri ekki á
góma. Svo mikið er víst, að Sig-
uröur féll frá orðinu, eftir að
hafa látið skrifa sig. — I Eyja-
fjörð fóru íhaldsmenn aðeins
fyrir siðasakir, vildu helst að
fundurinn fram í firðinum yrði
ekki nema B tíma, enda var þeim
fuilkunnugt um að Eyfirðingar
rnyndu ekki sækja nýja trú til
pólitískra trúskiftinga, eins og
Einar fjármálai’áðherra sagði þar
á fundinum. — Á Siglufirði þorði
Ihaldið alls ekki að mæta þegar
til kom, og á Akureyri fóru bók-
staílega allir fundai’menn út þeg-
ar Björn Líndal ætlaði að byrja
að tala, efth’ að fundurinn liafði
staðið í 6 tíma. Fyr á árum var
það venja, þegar andstæðingar
íhaldsins úr Rvík boðuðu fund á
Akureyri, að Líndal flúði eftir
4—8 tíma og rann lið hans þá á
eftir. Nú er hann búinn að ná
þeim mun meiri fullkomleika, að
hann tæmir funðai’salinn með þvi
einu, að sýna sig á ræðupallinum.
Yfirleitt eru Ihaldsmenn tregir
til fundahalda út um land. Síðast-
liðið haust sagði J. Þorl., er hann
var í fundaferðum í Skaftafells-
sýslu, að hann hefði neitað að
fara, nema hann fengi góða hesta
og stuttar dagleiðir. Jón var þá
ekki afsettur sem foringi fhalds-
ins, og þótti orðtak þetta bera
vitni um lítiim forustuhug, frem-
ur um skapferli leiguhermanns.
Ástæðan til þessarar tregðu er af-
arauðsæ. íhaldið er flokkur sér-
gæðinga og hagsmuna-spekulanta.
„Við erum engir hugsjónamenn
heldur íhaldsmenn“, sagði Bjöm
símstjóri yfir vatnsglösunum
Borðeyri vorið 1927. Þó að Björn
sé ekki kallaður mikill vitmaður,
var þetta mála sannast og rétt
athugað. En af því að íhaldið
hefir vondan málstað og slæma
fortíð, þá vita leiðtogárnir að
þeir hafa lítils að vænta af opin-
berum fundum. Þess vegna talar
foringinn um að hann fari ekki
nema búið sé urn hann eins og
brotið egg. ,
Óheppin ræðukona.
Á kvennadaginn 19. júní átti
að vera stór kvennasamkoma í
Rvík. 1. H. B. átti að halda smá-
ræðu, mest í 10—15 mín. Þá
komu önnur og meiri skemti-
númer. En þegar upp í stólinn
kom, byrjaði Ingibjörg að
skamma Framsóknarflokkinn, og
varð svo óð og æf, að hún náði
ekki að stansa fyr en eftir IV2
klukkutíma. Hundleiddist áheyr-
endum froðuvaðall gömlu kon-
unnar, og alt skipulag og niður-
röðun skemtunarinnar fór á ring-
ulreið. Mælska eða mælgi Ingi-
bjargar varð þannig til að ger-
eyðileggja skemtun sem hefði átt
að geta farið vel og siðsamlega
fram. A.
Mögni kýrnar.
Á einum landsmálafundanna í
Barðastrandarsýslu komst séra
Þorsteinn Kristjánsson í Sauð-
lauksdal svo að orði um bræðing-
LINCOLN
FORDSÖN
Af hinum bestu bílstjórum ei nýi Ford talinn bestur allra
bíla. Þess vegna hafa hinir hyggnu bílstjórar biðið með að fá sér
nýjan bíl, þar til þeir gátu fengið nýja Ford.
Framvegis mun eg hafa bíla fyrirliggjandi, hvort heldur eru
fólks- eða vöruflutningabílar.
Komið því til mín, þér sem þurfið að fá bíla, og spyrjist fyrir
um þá hjá mér, því áreiðanlega býð eg bestu kjör sem þekst hafa.
Kaupið besta bílinn.
Ennfremur hefi eg ávalt fyrirliggjandi Ford bátamótora.
Sveinn Egílsson
Umboðsmaður fyrir Ford Motor Co. á íslandi.
Sími 976.
Reykjavík.
mn á Frjálslynda flokknum og
íhaldsflokknum, að þar endurtæki
sig gamla sagan um mögru kýrn-
ar sem gleyptu feitu kýrnar, en
sem væru samt jafnmagrar eftir
sem áður. Tókst séra Þorsteini
með ljósum rökum að gera mönn
um skiljanleg sannindi þessarar
samlíkingar. Enda mun það
sannast að torhafnir þessara
gömlu flokka munu síst batna við
„læknisaðgerðina“.
—„-e-----
Fréttír,
Stórsíúkuþingið hefir samþykt til-
lögu þess efnis, að beita sér fyrir
fjársöfnun til þess að tryggja regl-
unni umráðarétt yfir einu herbergi
i stúdentagarðinum í Reykjavík.
Vegir. Verið er nú að ryðja veginn
yfir Kaldadal svo að hann verði .bíl-
fær yfir sumarið. Mun verkinu brátt
vera lokið. Sigurður Jónsson frá
Laug í Biskupstungum stendur fyrir
þeirri viniiu. Um Lyngdalsheiði er
vegurinn sæmilegur, eftir ýmsar
endurbætur i haust og í vor; og
þiugvailavegui'imi nýi er að miklu
Jeyti sagður fullgerður. Verður nýja
iefðin mun meira aðlaðandi en sú
gámla.
AQalfundur Búnaðaríélags íslands
var haldinn að Laugum i Reykjadal
á föstudaginn var. Metúsalem Stef-
ánsson skýrði frá gerðum félagsins
og efnahag, þar eð gjaldkerinn (Guð-
jón Guðlaugssson fyrv. alþm. fór
ekki á fundinn). Stjórnarnefndar-
mennimir Bjarni Ásgeirsson á Reykj-
um og Magnús þorláksson á Blika-
stöðum voru á íundinum. Fundurinn
var haldinn að afloknum fundi Rækt-
unarfélags Norðurlands. Fyrirlestrar
voru haldnir í sambandi við fundina,
en að alloknum störfum var ráðgerð
skemtiferð i Ásbyrgi.
Læknaþing er nýlega afstaðið og
voru fundir þess haldnir í Alþingis-
húsinu. Sóttu það rúml. 30 læknar
alls.
25 ára slúdentar hafa látið mála
mynd af Steingrimi Thorsteinssym
rektor, og gefið liana Mentaskólanum
í Reykjavik. Jón Stefánsson hefir
málað og er myndin að sögn prýði-
leg. Maggi Júl. Magnús læknir hafði
orð fyrif’ þeim félögum við þettað
iækifæri, en rcktor þakkaði. Ennfrem
ur afhenti M. J. M. gjöf til Bræðra-
sjóðs.
Mörg útlend skemtiskip hafa komið
hingað til lands í sumar. Carintliia
kom 4. júlí, Reliance og Arcadia 9.
Franconia kom 7. júlí Mun von A
nokkrum enn.
Giimuflokkur stúdenla, sem fór
til Kiel, komu heim með Brúarfossi.
íslenska gliman vakti afamiikla at
liygli á stúdentamótinu. Var glímu-
mönnunum fagnað ágæta vel og láta
þeir hið besta yfir förinni.
Stúdeutsprófi lultu nýlega 34 nem-
cndur mcntaskólans og auk þess 2
piltar sem lesið hafa utanskóla.
Hafþök voru af ís á Halanum 1. þ.
inán. og urðu togarar þeir sem þar
voru að veiðum að flýjá þaðan.
Alþjóðafundur nýskólamanna verð
ur haldinn ó Helsingjaeyri í Dan
mörku 8. til 21. ágúst næstkomandi.
Fundir þessir eru haldnir annað
hyprt ár og er tilgangur þeirra sá, að
veita kennurum fræðslu um nýskóla-
lireyfinguna og tengja bönd milli
þeirra, sem vilja starfa að uppeldis
málum í anda hinnar nýju stefnu.
par eru haldnir fyrirlestrar og þátt-
Úr
í miklu úrvali.
Sent út um land
gegn póstkröfu.
Jón Sigmundsson, gullamíötrr
Sími 883 — Laogsveg 8.
takendum skift í umræðu- og náms-
flokka eftir eigin vali. þennan fund
sækja meðal annara dr. Maria Mont
essori, -dr. A. Ferriere, próf. O. Doc-
roly og Próf. Frantz Cizek, sem öll
eru heimsfrægir uppeldisfræðingar.
Islenskir kennarar, sem fara utan í
sumar, ættu að sækja þennan fund.
Nánari upplýsingar má fá hjá
í 11 a ■ ð s 1 u m á 1 a s t j ó r a.
Ögmundur Slgurðsson skólastjóri í
Flensborg átti sjötugsafmæli 10. þ.
m. Er hann maður vinsæll og víðför-
ull og var lengi fylgdarmaður þor-
valdar Thoroddsen á ferðum hans
um landið. Vinir og lærisveinar Ög-
mundar færðu honum veglegar gjaf-
ir á afmælinu.
Kristján Sveinsson læknir hefir
fengið veitingu fyrir héraðslæknis-
embættinu í Dalasýslu.
Óðinn tók þýskan togara i land-
lielgi 4. þ. m. Hlaut skipstjóri 12.500
kr. sekt, en afli og veiðarfæri voru
gerð upptæk. Enn tólc Óðinn þrjá
togara 6. þ. m. Voru tveir þeirra
þýskir, en sá þriðji enskur. Tveir
þeirra hlutu 12.500 kr. sekt og afli og
veiðarfæri voru gerð upptæk, en ann-
ar þýski togarinn var sýknaður.
Haraldur Sigurðsson pianoleikari
frá Kaldaðarnesi og frú hans eru
hér á ferð og héldu hljómleik á mið-
vikudaginn var við góða aðsókn.
Sigurður Skagfield hélt söngskemt-
un síðastl. mánudagskvöld og var
honum tekið afbragðsvel af áheyr-
endum. Sigurður er ráðinn til að
syngja við kirkju- og biskupsvígsluna
í Landakoti.
Simun av Skarði fór með Lyru
lieim til Færeyja og var hann hinn
ánægðasti yfir dvöl sinni hér og stór-
um hrifinn af íslenskri náttúru.
Fœreyskir knattspyrnumenn þreyttu
nýlega tvo kappleika við knattspymu-
félögin í Reykjavík. Fóru þeir heim-
leiðis með Botníu.
Hafnargerðinni i Borgamesi miðar
vel áfram. í þessari viku var byrjað
að smíða brúna yfir Brákarsund og
er búist við að hún verði fullgerð í
byrjun septembei’mánaðar.
Sænsku flugmennlrnir, Ahrenberg
og félagar hans, lögðu á stað frá
Reykjavik 10. þ. m. laust eftir hádegi
og lentu á Grænlandi hjá Ivigtut kl.
6 að morgni næsta dags. í Reykjavík
höfðu þeir dvalið réttan mánuð sök-
um þrálátra bilana á vélinni og urðu
að síðustu að fá nýjan hreyfil frá
þýskalandi. í Svíþjóð voru menn
orðnir gramir yfir hve för þeirra
hafði seinkað. Ahrenberg gerir ráð
fyrir að fljúga sömu leið til baka frá
New York innan skamms.
Nýja strandvarnarskiþið Ægir er nú
farið frá Danmörku og mun koma
liingað bráðlega. Meðal farþega eru
Tryggvi Sveinbjömsson ritari við ís-
lensku sendiherraskrifstofuna í Höfn
og frú hans, Ásmundur Sveinsson
myndhöggvari og frú hans og Har-
aldur Björnsson leikari og fjölskylda
hans.
Dr. Helgl Péturss er nýfarinn héð-
an til Noregs og Svíþjóðar.
-----O-----