Tíminn - 09.08.1930, Blaðsíða 4

Tíminn - 09.08.1930, Blaðsíða 4
TlMINN íee Landshorna milli ------ Frh. Fundinn sóttu þeir s.i kappi og ekki síst þeir, sem orðið höfðu fyrir mestum skaðanum í illviðr- inu. Karlmannlegt er það, að láta slíkt ekki á sjer sjá. Haldnir voru þennann dag 7 fyrirlestrar og var umræðufundur á eftir. Síð- an var dansað til morguns og urð- um við fjelagar að taka tvívegis til máls um nóttina. Ljetum við þá bæði kartöflu- og áburðarfræð- ina eiga sig. Svo vel var þessi fundur sóttur, að lá nærri að annarhver maður úr sveitinni væri þar staddur. 5. og 6. desember vorum við í átthögum hins fræga manns Þór- bergs, sem skrifaði brjefin til Láru, Suðursveitinni. Gistum við að Kálfefellsstað hjá sjera Jóni Pjeturssyni. Var aðsókn einnig ágæt þar og framfarahugur í fólki. 1 Suðursveit hefir verið unnið að jarðabótum á hverjum einasta bæ í sumar sem leið.Voru Suðursveitungar óragir að taka til máls og fluttu þrír þeirra fyr- irlestra. Þrátt fyrir vafasamt veður var aðsókn afbragð báða dagana og glegibragð yfir mönn, um, og sönn ánægja með þeim að vera. Síðasta námsskeið sem haldið var í þessari feð, var í Öræfum 7. og 8. desember. Svo margt hef- ir verið sagt og skrifað um ör- æfi og öræfinga, að það er að bera í bakkafullann lækinn að bæta við það, en ekki varð jeg fyrir neinum vonbrigðum er jeg kom þangað. Björn Pálsson á Kví- skerjum sókti okkui- að Jökulsá á Breiðamerkursandi og var hún nú eigi meiri en svo, að hún var vel reið. En sátt er það, að ljót er hún þar sem hún spýtist und- an jökulröndinni. Ekki fórum við lengra en að Kvískerjum þennann dag og var gott að hvíla sig eft- ir vökunóttina í Suðursveit. Morg- uninn eftir fórum við að Hofi. Leiðin er dásamleg fram með fjöllunum, þar sem skriðjökiar falla niður úr hverju gljúfri. Hyggðin í Öræfum er eins og menn vita, víðast í hverfum á torfum, sem jökulhlaupin hafa skilið eftir. Bæjahverfi þessi erú hreinustu forngripir, bustar- býggingar hlið við hlið og fjöldi gripahúsa allt í kring út um alla toríuna. Lítið mun flutzt til Öræfa fyr en allra síðustu árin, af steinlími og því er allt byggt úr gamla, heimafengna efninu, grjóti og torfi og víða úr mestu leyti úr rekavið. Hreinasta yndi er sum- staðar, að horfa á heimagerðu þiljurnar úr rauðavið sem rekið hefir á fjörurnar.. — Marga hef- ir fletturýu rekið á fjörurnar í Austur-Skaftafellssýslu. Það sagði mér frú Helga á Kálfafellsstað; að þegar ákveðið var að byggja það íbúðarhús fyrir rúmlega 30 árum, og átti að leggja á stað með lest til Djúpavogs að sækja húsavið; þá fanst rekinn í fjöru rauðaviðarbjálki, 6 álnir á lengd, og svo gildur, að hann náði manni í mitti. Var honum flett í þiljur og nægðu þær á allt húsið utan og innan. Sparaði það mönnum og hestum mikið erfiði og presti stórfé. — Við riðum framhjá Fátækra- mannahól við Fagurhólsmýri, þar sem bændur fyrrum í katólskri tíð söfnuðu fátækum mönnum saman einu sinni á ári og gáfu þeim vel að éta, víst til að friða sina eigin sál, því góðgerðasemí er höfuðdyggð. Þær nætur, tvær, sem við vor- um í Öræfum gisti ég hjá góð- kunningja mínum séra Eiríki á Sandfelli, en fundir okkar voru haldnir að Hofi. Voru þeir ágæt- lega sóttir, þótti mér óvenjugott að tala yfir öræfingum — þeir hlustuðu vel á það, sem sagt var. Síðari daginn stóð gleðskapurinn þar til að aftur birti af degi. Gamlir og irngir glöddust saman. öldungurmn á Fagurhólsmýri, Ari Hálfdánarson vakti með okk- ur alla nóttina og var hinn kát- asti. Á Hofi er ein af hinum fáu torfkirkjum, sem eftir eru á land- inu. Þykir mér hún fegurst þeirra torfkirna, sem ég hefi séð — Iiið ytra. Yfir kirkjunni er svo þjóðlegur blær, og leiðin öll í kirkjugarðinum prýðilega upp- hlaðin, en enginn minnisvarði á neinu þeirra. Þar eru allir jafn- ir eftir dauðann, eins og vera ber; en hvorki völd, örbirgð né auður ná þar út yfir. Vel fer á því, og þessvegna er kirkjan og kirkj ugarðurinn á Hofi helgari í rnínum augum en allir slíkir stað- ir, sem ég hefi áður séð. Frá Ijós- og hitaveitum Öræf- inga hefi ég sagt áður, 1 þessu blaði, og þeirri blessun, sem af þeim leiðir fyrir byggðina. Ljós var þar og ylur í hverju skoti og skammdegið því ólíkt betri tími en áður var. Síðustu nóttina gistum við á Svínafelli, höfðingjasetrinu gamla, sem að náttúrufegurð mundi geta keppt við flesta aðra staði. Gil- in með björk og víði á börmunum kunna Svrnfeilingar vel að meta og vernda, ekkert tré má skerða sem þai' vex. Með nokkurri frið- un mætti vissulega koma skógar- gróðri til þar á stóru svæði.. Ekki vil eg bera iof á Öræfinga frekar en aðra menn, enda geri eg ráð íyrir að þeim myndi lít- il þægð vera í því. En lengur hefði mig langað til að dvelja meðal þeirra. Bjart var yfir jökl- inum þessa daga, sem við vorum r uræium og skyggni gott vestur 'tir Lómagnúps. Við fórum á einum degi frá Svínafelli og að Kirkjubæjar- klaustri á Síðu. Er það langur áíangi. — Skeiðará fyrirfannst ekki að heita má, var varla. í hne. liáöldukvísl ekki til — allt þurt og JMúpsvötnin ekki mikil. A miðjum iSkeiðarársandi skall kaíaid á, sem birgði alla sýn til bæja og íjalla. Lómagnúp sáum við ekki einu sinni og illa tindana fögru við Núpsstað. íllt var að rata og ekki hættulaust yfir eld- hraunið eystra. Vegurinn mjór og sprungur gapandi á báðar hliðar. Vötn að byrja að spillast af fann- komunni. Á Teigingalæk beið okkar sendimaður frá Lárusi í Klaustri, með hesta. En Jón bóndi vildi ógjarnan sleppa okkur út í veðrið, en varð þó úr, að við drifum okkur á stað.. ' Skömmu fyrir miðnætti komum við að Klaustri. Fannkoman hélst alla nóttina og næsta dag var kcmin ófærð mikil. Þótti Lárusi bónda víst ráðlegast að fylgja okkur „puðunum“ sjálfur og að ferðast, er list sem honum er lag- in. En oft þarf þrek og áræði í vetrarferðalögum og ekki síst í Skaftafellssýslum, yfir stórvötn og eyðisanda. Lentum við þó í myrkri, því við urðum að krækja langt upp með Tungufljóti og síðasti hluti leiðarinnar verður mér lengi í minni — sneru haus- arnir á hestunum ýmist upp eða niður í hinum mörgu giljum, sem yfir varð að fara í Skaftártung- unni. Og í kvöldskímu og kaf- aldi sýndist allt ægilegra en það var í raun og veru. Að Flögu komumst við þetta kvöld. Næsta dag fórum við yfir Mýrdalssand. Klofsnjór var um allan sandinn. Slógust nú í för með okkur Mýr- dælingar nokkrir, sem leitað höfðu að bónda einum, sem vilst hafði á sandinum í veðrinu nótt- ina áður. Hafði hann komist við illan leik heim að Höfðabrekku snemma um morguninn, eftir að hafa villst alla nóttina og var þetta þó einn af kunnugustu mönnum þar eystra. Við stöldr- uðum við í sæluhúsinu í Hafurs- ey og hituðum þar kaffi. Þang- að hafa margir orðið fegnir að koma. En sími þyrfti að vera þar, sem hægt væri að nota ef nauð- syn krefði. Símalínan liggur við húsið og er víst lítil hætta á að Skaftfellingar myndu misnota slíkt björgunartæki sem sírní í Hafurseyjarsæluhúsi gæti verið mörgum í vetrarhríðum. — Snjór- inn fór minkandi vestan eyjar- innar og nálægt Höfðabrekku var jörð aftur að kalla mátti snjó- laus. Mestan hluta leiðarinnar frá Vík til Seljalands fórum við í bíl. — Við komhlöðu Klemenzar á Sámsstöðum sat, þegar við fór- um þar- hjá, hópur snjótitlinga, sem týndi korn þau, er fallið höfðu af kornknippunum í flutn- ingnum inn í hlöðuna. Virtust þeir una sér all vel og vera hin- ir sælustu. Myndi sú sjón hafa glatt Þorstein minn Erlingsson — og hver veit nema sunnlend- ingarnir mínir eigi eftir að taka upp þann góða siðinn, að setja upp komknippi handa fuglrnn himinsins þegar jólin nálgast. Þegar búið er að rækta korn fyr- ir framan nefið á körlunum, með ágætum árangri, ár eftir ár, þá á eg bágt með að trúa því, að þá fari ekki að langa til þess að rækta það sjálfir. En það tekur sinn tíma. Réttast væri líklega að leyfa þeim að brugga sterkan mjöð úr heimaræktuðu komi, þá myndum við fljótlega sjá ræktar- lega akra á öðrum hverjum bæ! 15. dag desembermán. komum við heim eftir að hafa farið land- veg frá Djúpavogi til Reykja- víkur. Margir láta mikið af að ferð- ast hér á landi á sumardegi. Hræðist maður hvorki kulda né nokkra áreynzlu, þá er það ekki síður gaman um vetur. Ef til vill er íslenzk náttúra sjaldan tignarlegri en þá. Og blindingjar einir ferðast um án þess að gefa henni gaum. — Gestrisninni gæti eg og sungið lofið, því henni hefi ég mætt mikilli og nálega alls- staðar. Þó má ég aldrei svo til hennar hugsa, að ekki minnist ég komu okkar félaga í kaupstað einn vestra á vetrardegi. Við komum yfir fjöllin síðla dags og vorum þreyttir og hugðum gott til húsaskjóls, því þama bjuggu bæði sýslumaður og læknir, kaup- maður og kaupfélagsstjóri, fyrir utan „smælingjana“. Og það hafði Bjarni heitinn frá Vogi sagt mér, að hvergi hefði hann hitt menn, sem væru eins líkir brezkum lávörðum heim að sækja og Dalamenn. — En þegar v.'ð komum um kvöldið til Búðardals og ‘báðumst þar húsaskjóls, hafði okkur verið útveguð gisting á bæ, mílu vegar frá kaupsiaðn- um. Gengum við svo á milli kvölds og morgna þá daga; sem fundir voru 1 Búðardal og vildi svo vel til, að veður var hið bezta. Þetta voru mín fyrstu kynni af „lávörðunum“ hans Bjarna frá Vogi. En ég er jafnv^ss um, að gisting myndi hafa verið auð- fengin í þorpinu, ef við heföum aðeins leitað til hinna fátæku. Annan febrúar átti Goðafoss að fara frá Reykjavík og austur um land og tókum við félagar okkur far með honum. Búnaðarnámskeið átti þá að byrja á Breiðdalsvík og standa yfir í 3 daga, þar sem fyrirhugað námsskeið hafði fallið niður í desember. En þó fór á annan veg; því „Goðinn“ var orðinn 3 dögum á eftir áætlun þegar til Djúpa- vogs kom, og til þess að raska ekki áætlun okkar, sem boðuð hafði verið um sveitir urðum við að fella Breiðdalsvíkurnámsskeið- ið framan af og halda áfram til Norðfjarðar, sem var annar áætl- unarstaður okkar. Þótti mér þó afarleitt að þurfa að fara fram- hjá Breiðdalnum, sem er afskekkt sveit og á við illar samgöngur að búa. En þar sem ég var með öllu ókunnugur austanlands þótti mér þetta ráðlegast, þó ég hins- vegar álíti nú, eftir að hafa farið um eystra, að réttara hefði verið að sleppa einhverju námsskeiðinu Auglýsing um varnir gegn útvarpstruflunum 9. gr. útvarpslaga nr. 62, 19. maí 1930 er svohljóðandi: „Nú hafa einstakir menn, iveitafélög eða bæjarfélög raflagnir, vélar eða tæki, hverskonar sem eru, sem geta bagað eða valdið óreglu á notkun útvarpstækja og er útvarpinu þú heimilt að gera, á kostnað eigenda, nauö- synlegar réðstafanir um þau tæki, til þess að hindra truflanir, sem af þeim geta hlotist. Mönnnum þeim, sem eru i þjónustu útvarpsins, til þess að hindra slik- ar truflanir, skal lieimilt að fara tálmunarlaust um lönd manna óg hús, ef nauðsýn er á, vegna þessa starfs. enda fari þeir ekki um hýbýli fyrir kl. 8 að morgní né eftir kl. (0 að kvflldi". Það tilkynnist hér með, að ráðstafanir eru nú gerðar, til þess að deyfa útvarpstruflanir og’ ber hlutaðeigandi mönnum að hlíta fyrir- mælum framanbirtra lagagreinar. Reykjavík 5. ágúst 1930 Jónas Þorbergsaon settur útvarpsstjóri fslenzka ölið hefir hlotið einróma lof allra neytenda Fæst í öllum verslun- um og veitingahúsum ölgerdii Egill Skallagrímsson Jörðin Berjanes í Vestur-Landeyjahreppi fæst til ábúðar á næstkomandi vori. Kaup á jörðinni getur komið til greina. Menn snúi sér til eiganda jarðarinnar, Geirs Einarssonar Berjanesi, ellegar Guðbrands Magnússonar forsstjóra er einnig veitir upplýsingar. Keyhjarík Simi 249 Niðursuðuvörur vorar: Kjöt......11 kg. og >/2 kg. dósum Kæfa .... - 1 - - 1/2 — - Bnyjaribjág-E 1 - - 1/2 - Flskakollar - 1 - - 1/2 - - Lax.......- 1 - - 1/2 - hljótu almeuulng'Blof Ef þér hafið ekkl r«ynt vörur þeuar, þá gjörlð það nú. Notlð innlendar vörur fremuren erlendar, með þvi stuðlið þér ak þvi, að íilendingar rerðl ijáifum iér nófir. Pantanir afgreiddar fljótt og vel hvert á land lem or. öðru í þess stað t. d. á Seyðis- firði eða þá á Egilsstöðum á Hér- aði, þar sem búið er að halda námsskeið svo oft, að helzt lítur úr fyrir að menn séu orðnir leið- ir á þeim. fííðustu sjódagleiðina var bezta veður og gott skygni til fjalla. Var gaman að sigla meðfram ströndinni, framhjá Skrúðnum og Seleynni, sjá hinar reglulegu rákir, sem leysingarvatnið hefir grafið í Nýpuna við Norðfjörð og Hornið, hinn hrausta bylgju- brjót náttúrunnar, sem ver höfn- ina þar fyrir æði hafsins. Ragnar Asgeirsson. Frh. Tíminn fæst í lausasölu á þessum stöðum: Reyk javík: Tóbakssalan á llótel Borg, BókaverzJ. Þór. Þorlákssonar Bankastræti 11. Tóbaksverzl. Hekla, Laugav. 6. Bókabúðin, Laugaveg 65. Tóbaksbúöin, Austurstræti 12. Ólafur Gumilaugsson, Holtsg. 1. Hafnarf jörður: Valdimar S. Long, bóksaii. Akureyri Kaupfélag Eyfirðinga. ísafjörður: Jónas Tómasson, bóksali. Siglufjörður: Andrés Hafliðason, kaupmaður. Seyðisfjörður: Pappírs- og bókaverzl. Árblik. V estmannaey jar: Ágúst Ámason, kennari. Norðfjörður: Stefán Guðmundsson. Ritstjóri: Gísli GuOmundason, Ásvallagötu 27. Sími 1246. Prentsm. Acta. Sent út um land gegn póstkröfu. Jón Sigmundsson, gullsmiöur Sími 383. — Laugaveg 8.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.