Tíminn - 25.10.1930, Blaðsíða 3

TIMINN
219
THE INSTPUMENT OF QUALITY
CLEAR AS A &ELL
gfflZffl
saumavélar hafa verið seldar svo hundruðum
skiptir á síðastliðnum 3 árum.
Langskyttur með kassa..........frá kr. 75.00
Sving'skyttur með kassa........frá kr. 100.00
Hringskyttur stignar í borði . . frá kr. 225.00

»Corona«
ferðaritvélin fæst nú í fleiri litum með kassa
fyrir aðeins kr. 260.00.
Normal Britannia
prjónavélar eru sterkari og endingarbetri en
nokkrar aðrar prjónavélar, enda hefir salan
aukizt ár frá ári, þannig að þessar vélar eru
nú lang útbreiddastar allra prjónavéla hér á
landi.
grammófónamir eru óviðjafnanlegir hvað
hljómfegurð snertir, aðeins nokkrir óseldir.
Töskufónar
Skápfónar
saumavélar sænskar
Samband
ísl. samvinnufélaga
Reykjavík
svona yfirleitt, að þeir verði að
meta ullina eftir útliti og þvotti,
því að þá bresti þekkingu á nota-
gildi hennar. Og það er eins og
G. G. telji það mjög lítils virði
að meta ullina eftir „útliti og
þvotti“, þó annað kæmi ekki til
greina. En þetta er rangt. Kaup-
endur þurfa meðal annars að vita,
hvað mikil óhreinindi ullin inni-
heldur og matið á, meðal annars,
að segja til um það. Það sem
ullarnotendur leggja mesta á-
herzlu á, þegar þeir kaupa ull
eftir matsvottorðum, er, að gott
samræmi sé í matinu, þannig, að
ull með sama flokksmerki sé sem
líkust að gæðum og eins ár eftir
ár. Þetta er að vísu nokkuð erfitt
og vilja stundum koma fyrir mis-r
fellur, en þeim fer fækkandi svo
sem vera ber.
Ef að því ráði yrði horfið, að
meta ull eftir „notagildi“ henn-
ar eins og G. G. virðist álíta að
sé aðalatriðið, þá yrði að breyta
mjög til um alla meðferð ullar-
innar, því til slíks verks eru ekki
aðrir færir en „fag“-menn á því
sviði. Það yrði fyrst og fremst
að flytja ullina saman á örfáa
staði, því að ekki er kostur nema
eins eða tveggja „fag“-lærðra
matsmanna hér innanlands, og
talsvert langan tíma mundi það
taka, að kenna mönnum að meta
ullina eftir „notagildi", ef í því
felst, að ullin skuli aðgreind eft-
ir því, til hvers á að nota hana.
Og ég tel vafasamt, að slíkt mat
svaraði tilganginum. Islenzk ull
er notuð til margvíslegra hluta,
t. d. í teppi, fatadúka, „filt“ og
m. fl-, svo að jafnan mundi leika
nokkur vafi á hvemig matinu
skyldi hagað, þegar ekki væri
vitað um það fyrirfram til hvers
erlendir kaupendur ætluðu að
nota ullina.
Ég vil þá athuga nokkuð það
sem G. G. segir um „mat“ á gær-
um og svikna gæruvigt.
Algengast sölufyrirkomulag á
söltuðum gærum annarsstaðai'
en hér, er að vega þær, þegar
kaupandi veitir þeim móttöku.
Þessari venju var undantekning-
arlaust fylgt hér á landi fyrir
stríð. Árið 1919 seldi fulltrúi
Sambandsins 1 New York allar
gærur félaganna og fékk því til
leiðar komið, að vigtarvottorð
frá kaupfélögunum væru látin
gilda. Á næstu árum tókst að
komast að samskonar samningum
við alla viðskiftamenn Sambands-
ins í Evrópu.
Þetta sparaði íslenzkum fram-
leiðendum stórfé árlega. Bæði
þótti vilja brenna við, að vigtin
i móttökulandinu væri ekki ætíð
sem réttust, þegar útflytjendur
hér höfðu ekki umboðsmenn á
staðnum til að líta eftir vigtinni,
og svo varð seljandi jafnaðarlega
að borga hálfan kostnað við
vigtunina.
Mér finnst G. G. færast nokk-
uð mikið í fang, þegar hann
fullyrðir, að síðastliðið haust hafi
mjög lítið tillit verið tekið til ís-
lenzkra gæruvottorða í Dan-
mörku. Sambandið flutti út í
fyrrahaust um 260.000 gærur.
Þar af seldi það 60.000 í Dan-
mörku. Allar þessar gærur, bæði
þær sem seldar vóru í Danmörku
og annarsstaðar, vóru seldar eft-
ir íslenzkum vottorðum*) og
engin kvörtun kom um undirvigt
og engin skilyrði vóru neinsstað-
ar sett um, að Sambandið bæri
ábyrgð á og endurgreiddi það sem
vantaði upp á þyngdina umffam
3%, svo sem altítt var um gærur
þær sem kaupmenn seldu.
Ég veit ekki fyrir víst, hvað
margar gærur voru alls fluttar út
í fyrrahaust, en býst við að þær
*) Aðeins lítið eitt aí gærum sem
sendar voru út síðara hluta vetrar
voru vegnar ytra, en það var ekki
samkvæmt kröfu kaupenda.
hafi verið um 320.000. Kaup-
menn hafa þá flutt út 60.000
gærur eða rúman fimta hluta
gæranna. Og þar sem G. G. veit
ekkert um, með hverjum hætti
fjórir fimmtu hlutar gæranna
hafa verið seldir, þá finst mér
það nálgast rógburð um íslenzka
útflytjendur, að viðhafa þau um-
mæli, sem hann gjörir um út-
flytjendur gæra og ullar, án und-
anteloiingar. Að vísu flytur Sam-
bandið út heldur minna. hlutfalls-
lega af ull en gærum, eða um
70% af allri útfluttri ull en um
80% af gærum.
Ég vil ekki neita því, að grein
G. G. sé að einhverju leyti rituð
aí umbótaáhuga. En höf. er full-
ur úlfúðar og gremju í garð
þeirra stofnana, sem nú hafa með
höndum mestan hluta verzlunar
með landbúnaðarvörur hér á
landi. Ávirðingum nokkurra ó-
íyrirleitinna stéttarbræðra sinna
reynir hann að koma á þær
stofnanir (kaupfélögin og Sam-
bandið), sem nú annast sölu á
mestum hluta landbúnaðaxvar-
anna erlendis.
Það er alkunnugt, að hér hafa
átt sér stað grunsamlegar vigtar-
skekkjur á gærum (gærur Borg-
arnesskaupmanna 1928 m. m.) og
talsvert varhugavert mat á ull.
En .ólíkt drengilegra væri það
fyrir mann, sem vill umbætur á
þessu sviði að beita hirtingar-
vendinum á bak sökudólganna,
en að láta hann ríða jafnt að
baki saklausum sem sekum.
Ég tel ekki ólíklegt að illvilj-
aðir menn hafi tilhneigingu^til að
leggja þá merkingu í þessar at-
hugasemdir mínai', að ég vilji
mæla bót sviknu mati og svikinni
vigt á vörum þeim, sem ég hefi
hér minnst á. En ég vil taka það
fram, að ég tel framtíð landbún-
aðarins byggjast mjög á því, að
Lítill ágóði.
Fljót skil.
Verzl. EDINBORO
Reykjavík
Fullkomnasta Gler- og Vefnaðar-
vöruverzlun landsins
bændur vandi vörur sínar og bæti
þær svo sem föng eru á. »Og ég
befi þá trú, að framfarir á því
sviði verði miklu stórstígari hér
eftir en þær hafa verið hingað til.
Því að þess verður væntanlega
ekki langt að bíða, að umbætur í
búf járrækt verði sniðnar meira að
háttum annara siðaðra þjóða en
verið hefir að þessu, bæði með
kynbótum og innflutningi og upp-
eldi nýrra búfjárstofna, sem gefa
meiri og verðmætari afurðir.
Um allmörg undanfarin ár hefi
ég átt kost á því að tala við
fjölda manna víðsvegar um land,
sem vinna að framleiðslu og sölu
landbúnaðarafurða. Og ég hika
ekki við að fullyrða að áhugi
manna fyrir umbótum á fram-
leiðslu og meðferð landbúnaðar-
vara hefir glæðst mjög mikið á
seinni árum. Álít ég mikið
hyggilegra að reyna að glæða
þann áhuga, en draga úr honum
með órökstuddum sleggjudómum.
Slíkum málum verður hvort sem
er ekki kippt í lag í snöggu bragði
með lagafyrirmælum og reglu-
gerðum. Framleiðsla góðra vara
kostar mikla ástundun og stöð-
uga árvekni og skilning allra
þeirra manna, sem að þeim mál-
um vinna.
Jón Árnason.
Vef naðarvönideildin:
Peysufataklæði 10,95
Peysufatasilki
Upphlutasilki,
5,50 í upphlut
Kjólasilki 7,75
Slifsi 7,00
Drengjafatatau 4,50
Cheviot 3,60
Silkisvuntuefni mislit
10,75
Silkisvuntuefni svört
10,00
Skermasilki 3,00
Crepe de Chine
Káputau frá 3,00
Kápuskinn
Möttulsklæði
Möttulskantur
Handklæðadregill
Borðdúkar og servíettur
Borðdúkadregill
Handklæði, Þurkur
Tvisttau 0,80
Léreft 0,65, Flónel 0,85
Fiðurhelt efni, Fiður
Ilvítur vaxdúkur
Gólfdúkar frá 5,50
Gólfpappír m. m. fl.
Gleivara og Búsáhöld
í stórkostlegu úrvali
Vörur sendar um land
allt gegn eftirkröfu.
EDINBORG