Tíminn - 07.05.1932, Blaðsíða 4

74
TÍMINN
Vér tilkyxixiiim
hér með að vér höfum falið söluumboð vort á Islandi:
Skipasmíðastöð Reykjavíkur
(Magnús Gruðmundsson).
Pyrverandi ^imboðsmaður vor, Ingólfur Espholin, hefir því engan rótt
til að annast nein viðskifti fyrir vora hönd.
J. & C. G. Bolinders Mek. Verkstads A.B.
Stockholm.
(Frh. af 1. síðu).
láta allt sitt liö ganga til þess eins,
aÖ framleiða sem mest. þeir spara
viö sig á öllum sviöum, meöan á
kreppunni stendur. — Framsóknar-
stjómin, „bœndastjómin", fer ná-
kvæmlega eins aö. Hún neitar nú
aö taka vinnuaflið frá framleiðsl-
unni og halda uppi stórum flokkum
til aö skapa framtíðarverðmæti-
eins og stórhýsi, vegi, brýr, hafnir
og símalínur. Hún hefir, eins og
bændumir, fundið rétta meðalið við
kreppunni, — að láta aUt vinnuaflið
stunda þá íramlelðslu, sam gelur
skjótan arð. þegar framleiðslan er
fallin í verði, er eina ráðið til við-
reisnar, að auka hið innlenda vöru-
magn. Flestum vegagerðarmönnum,
simamönnum og öðrum, sem ríkið
hefir haft við framtíðarstörf, verður
það nú að skila af sér til atvinnu-
veganna. þessir menn verða að
framleiða meiri fisk, meirl landbún-
aðarafarðir, mairl iðnaðarvörur. Og
öll þjóðin verður að spara. þess
vegna hefir stjómin sett innflutn-
ingshöft og lagt fram frumvarp um
skatta á óhófsvörum.
þetta em þau ráð, sem eiga að
bæta úr brýnustu vandræðunum. En
öllum Framsóknarmönnum er ljóst,
að ef grafa á fyrir rætur kreppu
þessarar og annara viðskiptahallæra,
verður eina ráðið gjörsamlegt niður-
brot á öllum skjaldborgum íhalds-
manna i h.eiminum. En þessar
skjaltíborgir em í öllum löndum:
Vald íárra manna yfir atvinnu og
veltufé, (eins og t. d. útgerðarmanna
hér), háir tollmúrar milli landa og
hemaðarlund ihaldsflokkanna. í
þessa stað þarf að koma ■'vald sam-
vinnufélaga innanlands og frjáls og
vinsamleg samvinna þjóða,
IV.
íhaldsmenn og jafnaðarmenn
höfðu harðar hótanir á eldhúsdag-
inn. Eigingirni þeirra flokka og öf-
und til Framsóknar em drápsklyfjar
á húðarklárnum, sem þeir eignuðust
í félagi í brallinu í fyrra, svo skepn-
an er farin að draga kviðinn í saur-
inn. Ekki hallar á, og ekki er rúm
fyrir lóð af ættjarðarást að hafa í
pinkli ofan á milli........ Fjárlögin
á aö fella, banna ríkinu að afla sér
nauðsynlegra tekna, ef Framsóknar-
meirihluti þingsins beygir sig ekki
fyrir minnahlutanum, selur hags-
muni alls landsins aftur fyrir
flokkshagsmuni þeirra sameinuðu.
Öðmvísi höguðu Framsóknarmenn
sér í minnahluta, er þeir knúðu J.
þorl. til þess að hætta skuldasöfn-
un. þetta nýja Reykjavíkur-„com-
pany", er stutt af blöðum, sem kost-
uð em af dönsku fé. Enda virðist
það verra en sk,eytingarlaust um
menningarlegt, fjárhagslegt og
stjómarfarslegt sjálfstæði landsins.
Sveitimar og hin fomislenzka þjóð-
lega menning eiga aö lúta fyrir al-
þjóðlegri auðvaldsstefnu, eða rúss-
neskum bolsevisma, fjárhagur lands-
ins íyrir f lokkshagsmunum „com-
panysins", stjómarfarið að molna
sundur fyrir „handafli" upphlaups-
manna í Reykjavík............. Gaman-
samur náungi hefir búið til „íhalds-
kort" af landinu. þar em ihaldshér-
uðin svört, aðeins þrír útskagar og
Borgarfjarðarsýsla, Hitt er hvítt.
Gaman væri að Tíiminn birti svona
kort....... Ég er viss um að við
næstu kosningar fækkar svörtu
blettunum íhaldsins.
V.
Mikiö er talað hér um kjördæma-
málið. Líklega verða írambjóðendur
íhaldsins margir tugir héma næst.
Alltaf gaman að sjá nafnið á
prenti. Og þegar þingmenn verða
hátt á þriöja hundrað, þá er alltaf
vissara að hafa munninn npinn, til
þess aö taka við því, sem hrjóta
kann af flokksstjómarborði, það er
að segja, eí J. þorl. tekst að gera
landið frægt að þessum endemum.
— Ég hefi heyrt að öll forgöngu-
lönd í þingræðismálum hafi fyrir
reglu, að láta þingmannatölu höfuð-
borganna vera minni að tiltölu en
annara landshluta. Ekki getur J.
þorl. um þetta.
þaö var sagt, að þegar íhaldið
var að taka lánin hefði það æfin-
lega snúið sér til bankaþjóna, en
ekkí farið til forystumanna i fjár-
málum. Ef þessi saga er sönn, þá er
sama hugarfarið enn hjá J. þorl.
Hann vill heldur læra af nemend-
nm en kennurum. Englendingar,
Frakkar og Bandaríkjamenn hafa
kennt öörum þjóöum þingræöiiregl-
ur. Af þeim vill hann ekkert læra.
Hvernig fara forystulöndin að
spoma við ofurvaldi höfuðborg-
anna? það þyrfti að rannsaka það
og birta opinberlega. Engin þjóð er
i meiri hættu fyrir höfuðborgarein-
veldi en íslendingar. Reykvíkingar
hafa svo marga aðstöðu til að
ráða mestu um landsmál. Flokks-
stjórnirnar eru vanalega skipaðar
Reykvíkingum eingöngu. þær ráða
rnestu um hverjir eru í kjöri, og
gangi mála á þingi. Reykvíkingar
hafa aðstöðu til að tala máli sínu
við alla þingmenn. þeir sitja við
kjötpott landsins, þar er stjórn
landsins og stjórnir allra ríkis-
stofnana. Reykjavík mun, að tiltölu
við þjóðarstærð, einhver stærsta og
öflugasta höfuðborg heimsins.
Við bændur krefjumst þess af
Framsóknarmönnum, að þeir lialdi
fastan vörð um réttindi þeirra 3A
hluta þjóðarinnar, sem búa utan
Reykjavíkur, gegn einveldi fjórða
hlutans í Reykjavík. Hinir flokk-
amir mundu, ef þeir væru einráðir,
með kjördæmaskipan sinni, gefa
Reykjavík og flokksstjómunum þar
fullkomið einveldi í stjórnmálum.
VI.
Ég var búinn að leggja bréfið til
hliðar, en ekki að loka því nú
þegar áfengisumræður hófust...
Nú er Guðm. Hannesson öllum
undrunarefni. Og þó era nú ýmsar
gátur ráðnar. Mönnum hefir verið
það, til dæmis, ráðgáta, hvers vegna
læknar eru, að því er almenningi
virðist, drykkfeldasta stétt lands-
ins, og sú, sem einna mest hefir
farið í kring um bannlögin, að til-
tölu við fólksfjölda stéttarinnar. Nú
er sú gátan ráðin. Allir ungu lækn-
amir hafa haft fyrir læriföður æst-
asta brennivínspostula, sem opnað
hefir sinn munn á íslenzku, mann,
sem virðist vilja brjóta allar stiflur
fyrir áfengisflóðinu, veita því ó-
hindruðu inn í landið, og leyfa
hverjum, sem vill, að opna áfengis-
lindir hér heima, mann, sem græt-
ur frammi fyrir allri þjóðinni af
meðaumkvun með smyglurum og
brugguram, en á ekki skilning á
böli kvenna og bama ofdrykkju-
mannsins, sem lærisveinar hans
hafa látið íá áfengi. þessi maður
er einig hylltur, sem foringi eldri
læknanna. — Verður þung ábyrgð
þessa lækna-„goða“ á efsta eldhús-
degi.
----•----
Spurning-ar
til útvarpsnotenda.
Útvarpsráðið biður alla útvarps-
notendur að svara eftirfarandi
spurningum og senda svörin til út-
varpsráðsins.
1. Hversu langan útvarpstíma vilj-
ið þér hafa daglega fyrir almennt
efni (erindi, fréttir, hljómleika)?
2. Hverja tvo klukkutíma dagsins
teljið þér heppilegasta fyrir útvarp?
3. Hvenær viljið þér hafa: a) al-
mennar iréttir? kl....... b) erindi?
kl.... c) þingfréttir? kl.... d) hve-
nær þingfréttir, ef þær eru um miðj-
an dag? kl......
4. Ef skemmtiútvarp er um miðj-
an dag, hvenær viljið þér hafa það?
kl....
5. Viljið þér hafa búnaðarfyrir-
lestra? .... Hvaða daga? .... Hve-
nær dagsins? kl......
6. Hversu oft viljið þér hafa er-
indi: a) á vetrum? .... b) á sumr-
um? ....
7. Hversu löng viljið þér hafa út-
varpserindi (í mínútum)? .........
8. Hversu oft viljið þér hafa upp-
lestur? ....
9. Hvaða uppl.estrarefni viljið þér
helzt: a) kvæði? .... b) fomsögur?
.... c) nútíðar bókmenntir? ....
d) annað sórstakt efni? ....
10. Viljið þér hafa leikrit? .... a)
einn þátt? ,...b) heilt leikrit? ....
11. Teljið þér rétt að hafa sérstaka
barnatíma? .... a) hversu oft?....
b) hvenær dagsins? kl........
12. Óskið þér eftir tungumála
kennslu? .... a) i hvaða málum?
■ •'... b) hvenær dagsins? kl.
.... (þó ekki 20—22).
13. Hversu margar messur teljið
þér rétt að hafa hvern helgidag?....
14. Viljið þér hafa föstumessur?..
15. Hvenær dagsins viljið þér
messu, ef ein er? kl......
16. Ilafið þér nokkrar sérstakar’
óskir um messugerðir að öðru
leyti? .......................
17. Hver tegund hijómleika líkar
yður bezt: Óperur? .... Svmphon-
íur? .... Kammermúsík? .... Karla-
kór? .... Blandaður kór? .... Ein-
söngur? karla? .... Einsöngur
kvenna? ....
18. Hvaða hljóðfæri feilur yður
bezt? ...........
19. Viljið þér hafa danslög? ....
Hversu oft? ........
20. Viljið þér hafa kvæðalög? ....
Hversu oft? ..........
21. Hvaða efnis saknið þér mest í
útvarpinu? -....................
22. Hvaða efni þykir yður helzt
um of? ..........
23. Hverjar aðrar athugasemdir
viljið þér gera um útvarpsefni?
24. Hversu margir fulltíða menn
hlusta á útvarpstæki yðar: a)venju-
lega? ..... b) þegar sérstakt út-
varpsefni er, t. d. útvarp frá Al-
þingi, stjórnmálaumræður o. s. frv.?
25. Hversu margir fulltíða hlust-
endur standa bak við þau svör, scm
þér sendið? ..
Eins og sézt á 25. spurningu, er
ekki ætlazt til að hver og einn
hlustandi svari sér í lagi, heldur t.
d. hvert heimili fyrir sig.
Að lokum óskast getið um iieim-
ilisfang þess, sem svarar, eða liérað,
t. d. kaupstað, hrepp, kauptún o. s.
frv. Sérstaklega er þess óskað, að
svörin beri með sér, hvort þau eru
úr sveit eða úr kaupstað.
Svörin óskast send sem allrafyrst.
---o---
Mínnmgarorð
Föstudaginn 14. ágúst síðastl. and-
aðist í Sjávarhólum á Kjalamesi
Elli Baldvin Pálsson bústjóri, eftir
stutta legu.
Elli Baldvin var fæddur á Brekku
í sömu sveit 19. apríl 1902 og flutt-
ist þá 6 vikna gamall að Sjávarhól-
um með foreldrum sinum og dvaldi
þar síðan. — Hann hafði verið um
nokkurt skeið mikið kvefaður og
oft lasinn, en bar það með leynd.
Móðir hans, Elín Halldórsdóttir hús-
frú í Sjávarhólum andaðist 24. júlí
eftir nokkurra mánaða þunga legu.
Andlát hennar tók mjög á hann, og
það, ásamt missvefni og áreynslu,
lagði hann í rúmið og dró hann til
dauða eftir 5 daga legu þ. 14. ágúst.
Eftir 3 vikur frá dauða móðurinnar
var einkasonurinn liðið lík. Sorgar-
fregnin flaug um sveitina og máttu
menn því vart trúa.
Elli Baldvin var' prýðilega vel
gefinn, ágætlega greindur, athugull
og röskur maður til allra verka.
Hann sýndi frábæran dugnað við
stjóm á búi móður sinnar og bætti
jörðina mikið að húsum og ræktun.
Einnig var hann áhugamaður um
öll landsmál og fylgdi Framsókn að
málum. í hópi Kjalnesinga er sæt.i
hans enn óskipað.
Elli Baldvin var mikill trúmaður
og sýndi í banalegunni óvenju mik-
ið þrek og trúartraust. Síðasta dag-
inn sem hann lifði, talaði hann um
dauðann sem sjálfsagt verk er
þyrfti að vinna, og ráðstafaði öllu.
Síldartunnur
Bú Síldareinkasölu íslands heíir til sölu
fleiri þúsund síldartunnur bæði nýjar og
notaðar. Nýju tunnurnar seljum vér til
muna lægra verði, en erlendar tunnur kosta
hingað komnar, Góðar, þéttar og vel hreins-
aðar notaðar tunnur, hentugar undir krydch
síld verða seldar með sérstöku tækh
færísverðí. Semjið við oss, eða trúnað-
armenn vora á Akureyri og Siglufirðí, áður
en þér festið kaup hjá öðrum.
Skílanefnd
Síldareínkasölu Islands
Reykjavík. Sími 1733
HAVNEM0LLEN
KAUPMANNAHOFN
mælir með sínu alviðurkennda RÚGMJÖLI og HVEITI.
Meiri vörugæði ófáanleg
S.X.S. slciftir ©Í3ZLg:Ö22LgnjL vlð olc3cvu
Seljum og mörgum öðrum íslenzkum verzlunum.
FERÐAMENN
sem koma til Rvíkur, i& h«r-
bergi og rúm með lækkuðu
verði á Hverfisgötu 32.
SKRIFSTOFA
FR AMSÓKN ARFLOKKSIN S
er á Amtmannsstíg 4 (niðri).
Sími 1121.
„Ég vildi gjarnan lifa lengur og
vita hvað ég gæti gert, en guð ræð-
ur“, sagði hann. Og seinast er hann
mátti varla mæla, jókst honum svo
mikill krafíur, að liann blessaði
systur sinar, ættingja, vini og svoit-
ina með hljómfagurri röddu, er
barst um allt húsið, og signdi sig
og gaf upp öndina.
Orð hans hljóma enn sem síðustu
orð hins deyjandi ætt.ingja og vinar,
og eru sem heilög orð — orð, sem
lýsa inikilleik hinnar sönnu guðs-
trúar, er gefur hinum deyjandi
rnanni huggun og mátt á dauða-
stundinni.
Guð blessi minningu hans.
Ó. B.
Ritstjóri: Gísli Guðmundsson
Mímisveg 8. Sími 1246.
Prentsm. Acta.
Reykjavík. Sími 249 (3 llnur).
Símnefni: Sláturfélag.
Áskurður (á brauö) ávalt fyrir-
liggjandi:
Hangibjúgu (Spegep.) nr. 1, gild
Do. — 2, -
Do. — 2, mjó
Sauða-Hangibjúgu, gild,
Do. mjó,
Soðnar Svína-rullupylsur,
Do. Kálfa-rallupylsur,
Do. Sauða-rallupylsur,
Do. Mosaikpylsur,
Do. Malacoffpylsur,
Do. Mortadelpylsur,
Do. Skinkupylsur,
Do. Hamborgarpylsur,
Do. Kjötpylsur,
Do. Lifrarpylsur,
Do. Lyonpylsur,
Do. Cervelatpylaur.
Vörur þessar era allar búnar
til, á eigin vinnustofu, og stand-
ast — að dómi neytenda — sam-
anburð við samskonar erlendar.
Verðskrár sendar, og pantanir
afgreiddar um allt land.
Allt uieð islenskum skipuni!