Tíminn - 11.11.1932, Blaðsíða 4

188
TlMINN
Fyrirspurn
til ritstjóra Morgunblaðsins.
Mbl. réðist í gær á Hermann Jónas-
son lögreglustjóra út af óeirðunum
í fyrradag og áfellir hann fyrir það,
að lögregluþjónunum hafi verið „sig-
að út af fyrirhyggjulausum lögreglu-
stjóra gegn margföldu ofurefli11.
Mbl. veit, að lögreglustjóranum í
Reykjavík hafði ekki verið fengið
meira lið í hendur en hann hafði á
að skipa í fyrradag og að engin
heimild var frá ríkisstjórninni til að
hafa annað lið.
Mbl. veit ennfremur, að það voru
fyrst og fremst flokksbræður þess,
íhaldsmennirnir í bæjarstjórninni,
sem kommúnistarnir ætluðu að ná
sér niðri á, og að það var skylda lög-
reglustjórans að láta verja þessa
bæjarfulltrúa, og það þó að árásin
væri gerð á þá í tilefni af ráðstöfun,
sem Hermann Jónasson sem bæjar-
fulltrúi hafði sjálfur verið mótfallinn.
Vilja ritstjórar Mbl. svara afdrátt-
arlaust eftirfarandi spurningu:
Átti lögreglustjórinn í Reykjavík,
af því að“ hann sá, að við margmenni
var að eiga, að framselja hina átta
íhaldsmenn, þá Pétur Halldórsson,
Jón Ólafsson, Jakob Möller, frú Guð-
rúnu Jónasson, Magga Magnúss,
Hjalta Jónsson, Pétur Sigurðsson og
Sigurð Jónsson, varnariausa í hend-
ur kommúnistanna?
Framhald af 2. siðu.
ryðja húsið til fulls, bæði salinn og
ganginn fyrir framan.
En þegar lögregluþjónarnir sjálf-
ir, ásamt lögreglustjóra, komu út úr
húsinu var ráðizt á þá frá öllum
hliðum með allskonar bareflum,
sem voru mörg miklu lengri en lög-
reglukylfurnar. Varð fyrir þá sök
erfiðari vörnin. Barst viðureignin
út á Kirkjutorg og næstu götur.
Urðu þá meiðsli meira og minna al-
varleg bæði í liði lögreglunnar og
þeirra, sem að henni sóttu. En þeir
lögregluþjónar, sem voru minna eða
ekki meiddir fluttu, að viðureign
lokinni, félaga sína á næstu lækn-
ingastofu. Á meðan á þessu stóð
komust bæjarfulltrúarnir, sem eftir
voru, burt úr húsinu.
Það verður ekki hjá því kornizt,
að undirstrika sérstaklega þá al-
varlegu staðreynd, sem nú hefir
sannast á eftirminnilegan hált, að
til eru nú hér í bænuin nokkur
hundruð manna, sem sýnilega af á-
settu ráði, stofna öryggi almenn-
ings í voða og grípa fegins hendi
hvert tækifæri, sem gefsí til að
hrinda af stað óeirðum méð voveif-
legustu afleiðingum.
Framkoma kommúnistanna í gær,
sem þúsundir manna eru vitni að,
sannar það svo greinilega, að ekki
verður um villst, að kauplækkunin í
atvinnubótavinnunni, sem út af fyr-
ir sig er alls ekki bót mælandi, eins
og á stóð, er ekkert annað en yfir-
skynsástæða af þeirra hendi, til þess
að fá í sínar hendur forystu í
her mdar ver kum.
En vitanlega verður að gæta þess
stranglega, þegar svo fordæmalaus-
ir og alvarlegir atburðir gerast hér í
landi, að taka á þeim með fyllstu
einurð og festu, og hins þá jafn-
framt eigi síður að yfirvega þessi
mál með ítrustu stillingu og geðró.
Það verður sjálfsagt mörgum
ljósar nú en áður, hversu skyldur
lögreglunnar eru alvarlegar og
jafnframt hættulegar, þar sem þess
er af henni krafizt, að hún verji
líf og limi annara manna, hver sem
í hlut á, fyrir líkainlegu ofbeldi. Og
sérstaklega erfiða aðstöðu á hin fá-
menna lögregla, ef hún þarf að eiga
í höggi við æsta ofbeldisinenn, svo
að hundruðum skiptir eins og i
þessu tilfelli. Lögregluþjónarnir,
sem þannig leggja líf sitt og limi í
hættu, vegna skyldu sinnar, til
varnar almennu öryggi, eiga kröfu
almennrar samúðar og skilnings á
hinu vandasama starfi þeirra.
Ein sú krafa, sem gera verður
til almennings, þegar svo stendur á
sem nú, er að menn ekki að þarf-
lausu safnist saman, þar sem lög-
reglan er að afstýra vandræðum, því
að engin lögregla, hversu æfð og
gætin, sem hún er, getur ábyrgst
það, að óviðkomandi menn verði
ekki fyrir slysum í slíkum tilfellum
Ritstjóri: Oísll QuSnmndsson.
Mímisveg 8. Sími 1245.
PrentamiOj&n ▲cta.
hefir metið þessar eignir, sbr. ummæli hans um fasteignina í bréf-
inu til skuldheimtumanna vorið 1930 og að hann skömmu síðar
hjálpaði ákærðum C. Behrens til að selja þessa fasteign fyrir kr.
53200.00. Úrvalið af útistandandi skuldum ákærðs C. Behrens geng-
ur ákærður Magnús Guðmundsson inn á að afhenda með talsverðum
afslætti, sbr. samninginn frá 7. nóvember og kr. 10.454.56, sem er
aðallega hluti sömu skuldanna, sem taldir eru í efnahagsreikningn-
um 28/10., telur hann samkvæmt upplýsingum frá ákærðum C. Be-
hrens, um 2000 króna virði. >—
Ákærður Magnús Guðmundsson sá það því, að ákærður C. Be-
lirens skuldaði raunverulega mikið umfram eignir, er hann gerði
samninginn 7. nóvember og það þó að þær skuldir, er hinir ákærðu
telja að hafi mátt sleppa og gefnar hafi verið eftir af H. Tofte f. h.
C. Höepfner séu ekki taldar ákærðum C. Behrens til skulda.
En það er og upplýst, að húsgögn ákærðs C. Behrens, sem talin
eru til eigna á efnahagsreikningnum 28/10.,, kr. 1.458.15, voru veð-
sett Ivar Behrens fyrir skuld, sem haldið er fram að ekki hafi þurft
að taka tillit til, og versnaði fjárhagur ákærðs C. Behrens enn við
það frá því sem efnahagsreikningurinn sýnir.
Eins og upplýst er áður, gekk ákærður Magnús Guðmundsson
frá samningnum 7. nóvember og undirbjó hann, og hann vissi því,
að 6000 króna eftirgjöfin var aðeins á yfirborðinu, þar sem jafn-
framt voru færðar ákærðum til skuldar ýmsar nýjar upphæðir, sem
voru samtals talsvert hærri og versnaði því efnahagurinn hjá ákærð-
um C. Behrens svo, að skuldir hans umfram eignir urðu talsverðar,
þótt gengið sé út frá efnahagsreikningnum 28/10. og eignirnar
færðar með hinu óeðlilega háa verði eins og þar er gert. En þó
verður mismunur eigna og skulda að sjálfsögðu ennþá meiri, ef litið
er á eignirnar með því sannvirði, er ákærður Magnús Guðmunds-
son hlýtur eftir framangreinda athugun að hafa gert, sbr. og athuga-
semdirnar í bréfi hans og var þá gjaldþrotið yfirvofandi, þótt skuld-
um við skyldmennin og bankafirmað Bruhn & Baastrup væri sleppt.
Eins og nú hefir verið sýnt, skiftir það ekki afgerandi máli,
hvort skuldirnar við skyldmennin og bankafirmað Bruhn og Baa-
strup eru taldar ákærðum C. Behrens til skuldar 7. nóvember, er
eigna-yfirfærslan fór fram. — En rétt þykir þó að athuga þetta
nánar, þar sem hér er um að ræða aðalvarnarástæðu ákærða Magn-
úsar Guðmundssonar. —
Ef tekinn væri trúanlegur framburður ákærðs Magnúsar Guð-
mundssonar sjálfs um það atriði, að hann hafi verið í góðri trú (bona
fide) og álitið, að rétt væri að sleppa framangreindum skuldum 7.
nóvember, er það þó sannað, með bréfinu, er hann sendi skuld-
heimtumönnum ákærðs C. Behrens, vorið 1930, að liann þá hefir á-
litið, að taka ætti fullt tillit til þessara skulda og þannig hefir hann
í slæmri trú (mala fide) haldið áfram að aðstoða ákærðan C. Be-
hrens í þeim verknaði sem hann drýgði með eigna-yfirfærslunni 7.
nóvember, með því að reyna að koma því til leiðar, að skuldheimtu-
menn ákærðs C. Behrens kepptu nú um greiðsluhluta við skyldmenn-
in og Bruhn & Baastrup, en sjálfur hefir ákærður Magnús Guð-
mundsson játað, að hagsmunum skuldheimtumanna hefði því aðeins
verið borgið og eignayfirfærslan 7. nóvember hefði því aðeins verið
heimil, að ekkert tillit væri tekið til þessara margnefndu skulda við
skyldmennin og Bruhn & Baastrap. —
Það er því sannað, að þótt framburður ákærðs Magnúsar Guð-
mundssonar væri tekinn trúanlegur um þetta atriði, hefir þó ásetn-
ingur hans um að veita ákærðum C. Behrens aðstoð við brot hans
verið fyrir hendi ekki síðar en er hann sendi skuldheimtumönnum
bréfið og er þá um eftirfarandi ásetning (dolus superveniens) að
ræða og getur því staðhæfing hans um góða trú 7. nóvember ekki
leyst hann undan refsingu fyrir þessa síðari aðstoð hans við að
halda áfram broti ákærðs C. Behrens gagnvart skuldheimtumönn-
unum.
En eins og upplýst er í málinu hafði það við engin rök að styðj-
ast, að telja ekki með til ^gkulda ákærðs C. Behrens 7. nóvember
skuidir skyldmennanna og skuldina við Bruhn & Baastrup. Fyrir
þessu liggur aðeins eigin staðhæfing hinna ákærðu, en hinsvegar
sannað, áð engin loforð eða vilyrði lágu fyrir um eftirgjöf frá
skuldareigendum. Sú staðreynd, að ákærður C. Behrens og Magnús
Guðmundsson telja skuldina ekki niður fallna er þeir skrifa skuld-
heimtumönnunum og bjóða 25% upp í skuldirnar sem fullnaðar-
greiðslu, sýnir, að þeir hafa jafnan talið skuldirnar í gildi sem aðr-
ar skuldir, því ef skuldimar voru ekki til 7. nóvember gátu þeir held-
ur ekki álitið þær til í maímánuði.
Ákærður Magnús Guðmundsson sá því greinilega, að gjaldþrot
C. Behrens var yfirvofandi, er hann ráðlagði eignayfirfærsluna 7.
nóvember og kom liehni í kring, öðrum skuldheimtumönnum ákærðs
C. Behrens til tjóns.
En það má og jafnframt benda á það, að ákærður Magnús
Guðmundsson vissi, að H. Tofte var sendur hingað beinlínis til að
tryggja hagsmuni h/f. Carl Höepfner. II. Tofte heimtar að sér sé
framselt megnið af og úrvalið úr vörum ákærðs C. Behrens, (sbr. 2.
gr. samningsins „góðar og ósviknar verzlunarvörur“) og úrvalið af
útistandandi skuldum hans (sbr. 2. gr. samningsins: „góðar trygg-
ar kröfur“). Að H. Tofte, eftir að hafa kynnt sér efnahag ákærðs C.
Behrens, heimtaði þessi framsöl og þar með greiðslu í svo óvenjuleg-
um gjaldeyri, stafaði vitanlega af því, að hann óttaðist yfirvofandi
gjaldþrot ákærðs C. Behrens. Það er og upplýst af ákærðum C. Be-
hrens og N. Manscher, að H. Tofte hafi og jafnframt því að heimta
þessi framsöl beinlínis hótað kæru og gjaldþroti. Hann stöðvaði og
öll lán frá h.f. C. Höepfner til ákærðs C. Behrens og heimtaði (sbr.
5. gr. samningsins), að ákærður C. Behrens greiddi víxlana í gjald-
daga, enda fór mikill hluti af því fé, sem liann fékk inn, meðan verzl-
unin hélt áfram, í gi-eiðslu þessara víxla.
Þegar þessar ástæður eru athugaðar í sambandi við sjálfan efna-
hag ákærðs C. Behrens, verður það jafnvel enn augljósara, að það
gat undir engum kringumstæðum farið fram hjá ákærðum Magnúsi
Guðmundssyni, að gjaldþrot ákærðs C. Behrens vofði yfir.
Þess er getið hér að framan, að ákærður Magnús Guðmunds-
son hafi, er ákærður C. Behrens var að verða gjaldþrota í byrjun
árs 1930, með samningaumleitunum frestað gjaldþrotinu fram yfir
riftunartímann, sem ákveðinn er í 19. gr. gjaldþrotaskiptalaganna.
Þótt ákærðum C. Behrens og Magnúsi Guðmundssyni hafi ekki tek-
izt að sýna fram á, að ákærður C. Behrens hafi haft nokkra mögu-
leika til að standa við boð sitt um 25% greiðslu af skuldum, og
nauðasamninga væri ekki leitað, sem þó var heitið, verður þó ekki
talið sannað, að tilboðið hafi verið geft í sviksamlegum tilgangi.
En það verður ekki komist hjá að líta á það, að ef ákærður
Ný bók.
Alríkísstefnan
eftir
Ingvar Sigurðsson
Fæst í bókaverzlunum
Fódursíld
úr búi Síldareinkasölu íslands er lang ódýrasti og besti fóðurbætir, sem nú
er kostui' á. Verðið er kr. 7,50 tunnan komin á allar hafnir landsins, sem
strandferðaskip ríkisins hafa viðkomu á.
Með e.s. „Esju“ síðast fengum vér tll Reykja-
víkur nokkrar tunnur af ágætri sild.
Þar sem birgðir vorar í Reykjavík eru mjög litlar er ráðlegt að festa
kaup þegar í stað.
Skílanefnd SíldareinksOlu Islands
Siini 1733. Sambandshúsinu
Magnús Guðmundsson hefði gert eignaryfirfærsluna 7. nóvember í
þeirri trú, að ákærður C. Behrens yrði ekki gjaldþrota og allir
1‘engi sitt, hlaut það að koma honum á óvart, að sá sami maður, sem
hefði blekkt hann þannig, kæmi til hans rétt eftir áramótin og
segði honum, að nú væri hann að verða gjaldþrota og vildi nú reyna
að greiða öðrum skuldheimtumönnum 25%, sem hann þó ekki gæti,
án hjálpar. — Það verður að telja sennilegt, að ákærður Magnús
Guðmundsson hefði undir slíkum kringumstæðum ekki látið hjá líða
að benda ákærðum C. Behrens á það, að eigi yrði komizt hjá því að
leiðrétta það ranglæti, sem öðrum skuldheimtumönnum hefði verið
gert með eignayfirfærslunni 7. nóvember eða minnsta kosti að benda
ákærðum á að gefa sig þegar upp til gjaldþrotaskifta, til þess að
skuldheimtumennirnir gætu látið rifta eignayfirfærslunni. En ákærð-
ur Magnús Guðmundsson gerði ekki þetta, heldur hið gagnstæða.
Það er því ekki hægt að komast hjá því að líta á þetta sem
enn eitt og æði sterkt sönnunaratriði þess, að ákærðum C. Behrens
og málfærslumanni hans, ákærðum Magnúsi Guðmundssyni liafi, svo
sem áður er sýnt, verið hið yfirvofandi gjaldþrot ljóst 7. nóvember
og því ekki komið það á neinn hátt á óvart, að ákærður C. Behrens
var að verða gjaldþrota eftir áramótin, er ákærður Magnús Guð-
mundsson afstýrði því.
Með því að ráðleggja og stuðla að eignayfirfærslunni til h/f.
Carl Höepfner 7. nóv. þegar honum var ljóst, að gjaldþrot ákærðs C.
Behrens var yfirvofandi, hefir ákærður Magnús Guðmundsson brot-
ið gegn ákvæðum 263. gr. sbr. 48. gr. almennra hegningarlaga.
Ákærður N. Manscher hefir staðfastlega haldið því fram undir
rannsókn málsins, að hann hafi ekki átt neinn þ*átt í að stuðla að
eignaryfirfærslunni heldur lagst á móti henni í upphafi og síðan
látið samningana afskiptalausa. Þetta er viðurkennt af ákærðum C.
Behrens og ákærður Magnús Guðmundsson hefir ekki mótmælt því.
Það er upplýst, að hann hefir látið semja þann efnahagsreikning, sem
fyrir liggur í málinu samkvæmt bókum ákærðs C. Behrens eins og
í efnahagsreikningnum segii', og það er viðurkennt af ákærðum Magn-
úsi Guðmundssyni og C. Behrens, að ákærður N. Manscher hafi verið
viðstaddur til þess að gefa frekari skýringar viðvíkjandi efnahags-
reikningnum og efnahag ákærðs C. Behrens í heild og það hefir ekki
neitt komið fram við rannsókn málsins, sem bendir til þess, að þær
upplýsingar hafi verið villandi, heldur virðast upplýsingar hans hafa
verið ítarlegar, svo sem áður segir.
Það verður því að sýkna ákærðan N. Manscher af ákæru réttvís-
innar í þessu máli.
Ákærður Carsten Behrens er kominn yfir lögaldur sakamanna,
fæddur 19. ágúst 1889, og hefir ekki áður sætt ákæru né refsingu og
þykir refsing sú, sem hann hefir til unnið fyrir afbrot sitt sem greint
er hér að framan hæfilega ákveðin fangelsi við venjulegt fangaviður-
væri í 45 daga og auk þess verður samkv. 8. gr. gjaldþrotaskiptalag-
anna að svifta hann rétti til þess að reka eða stjórna verzlun eða
atvinnufyrirtæki í næstu 6 ár frá uppsögn dóms þessa.
Ákærður Magnús Guðmundsson er einnig kominn yfir lögaldur
sakamanna fæddur 6. febrúar 1879 og hefir ekki áður sætt ákæru né
refsingu og þykir refsing sú, sem hann hefir til unnið fyrir aðstoð
sína við framangreint afbrot hæfilega ákveðin fangelsi við venju-
legt fangaviðurværi í 15 daga.
. Ákærður N. Manscher er og kominn yfir lögaldur sakamanna,,
íæddur 17. janúar 1895. Hann hefir með dómi aukaréttar Reykjavíkur,
uppkveðnum 1. ágúst 1932, verið dæmdur skilorðsbundið fyrlr brot
á ákvæðum 264. gr. 1. málsgr. sbr. 48. gr. almennra hegningarlaga
frá 25. júní 1869. Sá dómur er nú fyrir Ilæstarétti. Eins og fyr segir
verður að sýkna hann af ákæru réttvísinnar í þessu máli.
Ákærðir C. Behrens og Magnús Guðmundsson greiði annar fyrir
báða og báðir fyrir annan sakarkostnað í máli þessu.
Á máli þessu hefir enginn óþarfur dráttur orðið, en fyrir nokkr-
um drætti, sem orðið hefir í rannsókn málsins er gerð grein í rann-
sóknargerðunum.
Því dæmist rétt vera:
Ákærður Carsten Behrens sæti fangelsi við venjulcgt fangaviður-
væri í 45 daga og skal auk þess sviftur rétti til þess að reka eða
stjórna verzlun eða atvinnufyrirtæki í 6 næstu ár frá uppsögn dóms
þessa.
Ákærður Magnús Guðmundsson sæti fangelsi við venjulegt
fangaviðurværi í 15 daga.
Ákærður Niels Manscher skal vera sýkn af ákæru réttvísinnar
í málinu.
Ákærði C. Behrens og Magnús Guðmundsson greiði annar fyrir
báða og báðir fyrir annan allan kostnað sakarinnar.
Dómi þessum ber að fullnægja að viðlagðri aðför að lögum.
----o----