Tíminn - 12.12.1934, Blaðsíða 1
(Sjaíbbagt
6IaA0tne ec I. |únl.
'SScaangactna (oatac IO ít.
55. blað.
Reykjavík, 12. desember 1934.
Kattarþvottur
Magnúsar (juðmundssonar
Hann reynir að þvo af sér makkið
við Björn Gíslason en kámið gengur
ekki at honnm.
Nýjar leíðir í
sjávarútveásmálum
Magnús Guðmundsson heíir
undanfarið gert tilraun til að
þvo af sér makk sitt við Björn
Gíslason. — Hann hefir deilt
á núveranda dómsmálaráð-
herra fyrir það, að hann hafi
gert hið sama í máli Bjöms
og Magnús hafi áður gert, —
og hlotið óorð fyrir. — Þetta
er nú fyrst og fremst brosleg
ádeila, en auk þess algerður
uppspuni, eins og auðvelt er að
sanna. '
Mál Björns Gíslasonar gerði
íhaldið svo sem kunnugt er, að
sínu máli og ætlaði að nota það
eins og fleiri mál til þess að
koma Hermanni Jónassyni á
kné. — Birni var lagt til saur-
blað, hann var látinn sigla.
Eggert Claessen var gei'ður að
verjanda hans — en allt kom
fyrir ekki. Björn var dæmdur
í undirrétti og hæstarétti og
því lýst yfir þar, að gefnu til-
efni, að meðferð H. J. á mál-
inu væri ekki aðfinnsluverð í
neinu.
M. G- sendir
„vottorðin‘*
M. G. er þá var dómsmála-
ráðherra þótti þetta leið mála-
lok fyrir vin sinn og félaga,
Björn Gíslason — og þá var
það, að hann sendi þáverandi
lögreglustjóra, H. J., tvö lækn-
isvottorð, annað frá E. Kjerulf
og hitt frá Þórði Sveinssyni cg
lagði svo fyrir, að Björn Gísla-
son mætti ekki taka út refs-
ingu. — Hermann Jónasson
skrifaði M. G. og fann að því,
að þessi vottorð — annað og
aðalvottorðið frá prívatlækni —
væri tekin gild og benti á, að
sjálfsagt væri að láta skoða
Björn af prófessorum lands-
spítalans eins og gert hefði
verið um aðra dæmda menn, er
eins hefði staðið á um. Með því
móti fengist hið bezta öryggi
fyrir því að sjúkir menn væru
ekki settir í fangelsi og að
heilbrigðir slyppu ekld við
refsingu. Benti hann á að
reynsla sýndi, að ef taka ætti
vottorð prívatlækna gild, væri
svo auðvelt að fá þau, að með
því að innleiða þá aðferð
mundu margir sleppa við að
taka út hegningu.
En M. G. ncitði að láta skoða
Björn Gíslason á landsspítalan-
um eins og aðra dæmda menn.
Þannig hélt Magnús Birni
Gíslasyni utan fangelsisveggj-
anna í heilt ár. — Fyrir þetta
var deilt á M. G.
Gngnar fyrir
almenningsálitinn
Og svo mikið var um þetta
hneyksli ritað, að M. G. var
ekki vært vegna almennings-
álitsins — hann varð að láta
prófessora á landspítalanurn
skoða Bjöm rétt fyrir kosn-
ingarnar í vor. Björn var tal-
inn eitthvað veill, en eklci svo
að hann mundi ekki geta tekið
! út refsingu — og sannaðist
1 þannig, að Magnús hafði hald-
ið verndarhendi yfir Birni í
heilt ár.
Magnús lét nú loks senda
Björn á Litla-Hraun. En eftir
að hafa tekið út refsingu
sína nokkurn tíma varð hann
lasinh síðla sumars — hafði
átt erfitt með svefn, notað
mikið svefnmeðöl, fékk útbrot
og var að öðru leyti „slappur“,
eins og kemur fyrir, þótt menn
séu heilbrigðir, er þeir byrja
að taka út refsingu.
Núverandi dómsmálaráðherra
fyrirskipaði þá lögreglustj óra
að láta prófessora landspítal-
ans skoða B. G. og töldu þeir
rétt, að hann væri látinn hvíla
sig frá því að taka út refsingu
fyrst um sinn og var þá að
sjálfsögðu farið að þeim ráð-
um, en jafnframt lagt fyrir
lögreglustjóra að fá prófessora
I.andspítalans til þess að fylgj-
ast n»eð heilsufari B. G. og
þannig sjá um að hann tæki út
refsinguna þegar þeir teldu
hann hafa heilsu til þess. —
Björn sótti þá um náðun, en
var neitað. — En meðan hann
tekur ekki út refsingu er hann
frjáls, enda naumast hætta á,
að hann reyni að byrja á
svindli sínu aftur meðan nú-
verandi dómsmálastjórn er í
landinu.
Ohreinindi, sem
ekki nást at
M. G. getur því ekki þvegið
sig með því að segjast hafa
gert hið sama og núverandi
dómsmálaráðherra. — Það sem
deild er á M. G. fyrir, er að
hann lét hættulega sérreglu og
skaðlegt fordæmi gilda um B.
G., lét hann útvega sér „prí-
vat“ læknisvottorð í stað þess
að láta skoða hann af læknum
Landspítalans.
Núverandi dómsmálaráðherra
fer að eins og hann heimtaði af
M. G. — Þegar kvartag er um
lasleika B. G., lætur hann ekki
Kjerulf heldur prófessora land-
spítalans skera úr — eins og
um aðra dæmda menn — og
síðan er farið eftir því áliti.
Því það hefir aldrei verið
fundið að því við M. G. og
verður ekki deilt á neinn fyrir
það, að þeir fangar séu eldd
látnir taka úr refsingu, sein
beztu læknaheimildir telja ó-
færa til þess.
Annars er harla merkilegt,
að M. G., sem er svo kámugur
af allskyns hneykslum, að
hvergi sést í hvítan blett, sltuli
vera að basla við það vonlausa
verk, að' þvb af sér skjólstæð-
ing sinn Björn Gíslason.
Ætti M. G. heldur að fallast
á að játa hreinlega sekt sína
í þessu máli, alveg eins og
hann varð að játa „Lauga
Landa“ hneykslið í útvarpsum-
ræðunum um daginn.
Meirihl. sjávarútvegsnefndar
nd., Bergur Jónsson, Finn-
ur Jónsson og Páll Þorbjörns-
son, fluttu eftirfarandi við-
aukatillögu við frv. til laga um
fiskimálanefnd, útflutning á
fiski, hagnýtingu markaða og
fleira:
„Ríkisstjóminni er heimilt
að veita einstaklingum og fé-
lögum lán eða styrk, til þess
að gera þeim kleift að koma
upp tækjum til þess að verka
fisk og aðrar sjávarafurðir
með nýjum aðferðum, svo sem
herðingu, hraðfrystingu o. fl.,
svo og til þess að gera tilraun-
ir með útflutning og sölu sjáv-
arafurða á nýja markaðsstaði,
enda leggi þá markaðs- og
verðjöfnunarsjóður einnig
fram fé í sama skyni.
Fiskimálanefnd sér um veit-
ingu lána og styrkja sam-
kvæmt 1. málsgrein eftir regl-
nm, sem ríkisstjórn setur, að
fengnum tillögum fiskimála-
nefndar, og mega lánin vera
vaxtalaus um ákveðið árabil.
Ríkisstjórninni er heimilt
að verja allt að 1 milljón króna
samkvæmt ákvæðum þessarar
greinar, og heimilast henni að
taka þá upphæð að láni, eða
jafngildi hennar í erlendri
mynt.“
Meirihluti sjávarútvegsn. bar
þessa tillögu fram fyrir hönd
stjórnarflokkanna á Alþingi.
Það má óhætt fullyrða, að
þessari tillögu verður fagnað
af sjávarútvegsmönnum um
land allt. Framtíð sjávarút-
vegsins er ekkert nauðsyn-
legra, en að aflað sé nýrra
markaða og gerðar ráðstafanir
til nýrra framleiðsluaðferða.
Hingað til hafa forvígis-
menn útgerðarinnar og stjórn-
arvöld látið þetta stærsta
mál sjávarútvegsins afskipta-
laust. Með tillögu þessari við-
urkenna stjórnarflokkarnir þá
ábyrgð, sem á þeim hvílir til
að reisa við atvinnuvegi lands-
manna og sýna, að þeir hafa
fullan hug á að le.vsa hin knýj-
andi vandamál, þó það kosti
miklar fórnir.
Það er býsna fróðlegt að
bera saman þær tillögur, sem
stjórnarflokkarnir annarsvegar
cg íhaldmennirnir með núv.
stjómendur stórútgerðarinnar
hinsvegar leggja til þessara
mála. Frá íhaldsflokknum hefir
komið lítið frv. um skipun
valdlausrar nefndar, til að at-
huga þessi mál. Frá stjórnar-
flokkunum hafa komið ítar-
legar tillögur um skipulag þess-
ara mála og að miklu fé verði
varið til að gera tilraunir með
nýjar verkunaraðferðir og
markaðsleitir.
Á laugardaginn var fór fram
í neðri deild Alþingis atkvæða-
greiðsla 3. umræðu um áður-
nefnt frv. stjórnarinnar. Var
frumvarpið samþykkt með at-
kvæðum stjórnarflokkanna og
Ásgeirs Ásgeirssonar og vísað
til efri deildar.
Ýmsir þingmenn gerðu sér-
staklega grein fyrir atkvæði
sínu um frumvarpið.
Ein af þessum greinargerð-
um vakti þó langmesta athygli,
en það var greinargerð Ásgeirs
Ásgeirssonar fyrv. forsætis-
ráðherra.
Ásgeir Ásgeirsson lýsti yfir
því, um leið og hann greiddi at-
kvæði, að
Ríkharður Thors og Sveinn
Björnsson hefðu í vor sem
leið, þegar þcir unnu að
samningum fyrir Islands
hönd suður á Spáni, óskað
eftir því, að lögleidd yrði
hér samskonar einkasala á
saltfiski og heimiid væri
gefin til í frumvarpinu —
og þossar óskir sínar hefðu
þeir R. Th. og Sv. B. borið
fram í símskeyti til fyr-
verandi forsætisráðhcrra
(Á. Á.).
Það vakti alveg sérstaka eft-
irtekt, hve mjög Ólafi Thors
brá við þessa yfirlýsingu.
Hrópaði hann upp úr sæti sínu
og hellti úr sér ókvæðisorðum
yfir Ásgeir Ásgeirsson í miðri
atkvæðagreiðslunni.
En síðan þessi yfirlýsing var
gefin í heyranda hljóði á Al-
þihgi eru liðnir fjórir dagar.
Og yfirlýsingunni hefir hvorki
verið mótmælt af Ríkharði
Thors né Sveini Björnssyni.
Það er því hér með staðfest
— ómótmælt — af Ásgeiri Ás-
geirssyni fyrv. forsætisráð-
lierra, að Ríkharður Thors og
Sveinn Björnsson — samninga-
menn íslands á Spáni — hafi
stungið upp á þeirri einkasölu-
heimild, sem hér er um að ræða
— þessari sömu heimild sem
blöð íhaldsmanna nú kalla
glæp gegn sjávarútveginum1.
Um verknn
á húðum og skinnum.
Oft hefir verið kvartað um
það hin síðari árin, og ekki að
ástæðulausu, hve húðir og skinn
væru í afar lágu verði. Að
nokkru leyti stafar þetta lága
verð af því, að sumir hugsa
lítið um það þegar skepnunum
er slátrað, að gera húðirnar og
skinnin að góðri og útgengi-
legri vöru. Meðferð á þessum
afurðum stendur nú þess vegna
langt að baki meðferð á öðrum
búfjárafurðum1, svo sem kjöti,
ull og mjólk. Aðallega veldur
þessu fáfræði og hirðuleysi. En
á því verður að ráða bót. Af-
urðaverðið er nógu lágt fyrir
því. Það hefir komið fyrir, að
húðir, sem sendar hafa verið
til útlanda, hafa verið svo
skemmdar af ýldu, að kaup-
andinn hefir ekki fengið leyfi
dýralæknis til að taka þær í
land, heldur orðið að endur-
senda þær. Slíkur frágangur er
vitanlega ekki til að hækka
verðið eða álit á íslenzkum af-
urðum.
Við verðlagningu á skinna-
vöru yfirleitt þarf að gera meiri
og ákveðnari mun en verið hef-
ir á góðri og slæmri vöru. Af
Framh. á 2. aiOu.
JKfðrcibsla
®8 tnnbelmta á £angaoeg 10.
©iml 2353 - PiotbétJ 961
XVm. árg.
Nokkur þingmál
Alþingi heíir nú setið að störfum 72
daga. Vænta nú margir, að síga taki á
seinnahluta þingtímans að þessu sinni. Ekki
er þó þingið orðið sérlega langt ennþá mið-
að við venjuleg fjárlagaþing síðustu ára,
því að venjuleg lengd þeirra hefir verið 90
—100 dagar og allt upp í 113 daga. En von-
in um stutt þing að þessu sinni byggist á
trú manna á því, að núverandi stjórn og
þingmeirihluti sýni meiri samtök og hag-
sýni í vinnubrögðum en verið hefir. Kemur
það og berlega fram nú síðustu dagana, að
stjórnarandstæðingum þykir nóg um,
hversu greiðlega stjórnin kemur fram mál-
um sínum. Hafa þeir þá beitt því ráði, semi
áður hefir lýst verið hér í blaðinu, að þæfa
málin með löngum og óþörfum ræðum um1
„daginn og veginn“. Gengur þetta málþóf
svo til, að íhaldsmenn flytja ræður sínar,
hver eftir annan, en stjórnin og fylgismenn
liennar svara aðeins endrum og sinnum.
Enda munu flestir það mæla, að meir sé um
vert að gei'a grein. fyrir máli sínu í opinber-
um blöðum eða á almennum fundum en í
sölum Alþingis, þar sem fáir heyra til, en
hver ræða, sem flutt er, kostar eyðslu á
sameiginlegum fjármunum þjóðarinnar.
Sl. föstudagskvöld, þegar málþóf íhalds-
manna keyrði úr hófi fram, var gripið til
þess laust fyrir miðnætti að skera niður
umræður með meirahluta atkvæða. Höfðu
þá íhaldsmenn talað samfleytt 6 klukku-
stundir í einu máli, en aðeins einn maður úr
stjórnarflokkunum og ekki nema 15 mínút-
ur. Um hindrun málþófs eru svohljóðandi
ákvæði í 37. gr. þingskapanna:
„Ef umræður dragast úr hófi fram, get-
ur forseti stungið upp á, að þeim sé hætt,
og sker þingdeildin úr því uniræðulaust.
Sömuleiðis geta 3 þingmenn í efri deild, 6
í neðri deild og 9 í sameinuðu þingi kraf-
izt þess, að greidd séu atkvæði um, hvort
umræðum skuli lokið“.
Eftir að þessi „aðgerð“ hafði verið gerð
á íhaldsmönnum, var fundinum haldið á-
fram fram eftir nóttinni og ýms mál af-
greidd, og létu þá „þófararnir" minna á sér
bera.
Mjólkurlögin eru nú komin úr nefnd í
neðri deild, og eiga nú eftir tvær umræður
í þeirri deild og að líkindum eina í efri
deild, en þar voru þau upphaflega lögð
fram. Nefndin gerir nokkrar minniháttar
breytingar, sem búast má við að verði sam-
þykktar, og má telja málinu vísan fram-
gang. Jafnframt eru nú ýmsar fram-
kvæmdir hafnar utan þings, af hálfu mjólk-
ursölunefndar, í þá átt, að koma á
skipulagi því, er lögin ákveða. Verðjöfn-
unargjald af neyzlumjólk er innheimt nú
eftir síðustu mánaðamót, og verðlagssvæði
Iteykjavíkur og Hafnarfjarðar hefir verið
ákveðið. Eru Borgarfjarðar- og Mýrasýsla
á því verðlagssvæði, ásamt sveitunum aust-
anfjalls og nágrenni Reykjavíkur. Þá hefir
mjólkursölunefnd ráðið framkvæmdastjóra
væntanlegrar samsölu í Reykjavík, Arnþór
Þorsteinsson, ungan og duglegan verzlunar-
rnann, ættaðan af Austurlandi. Tekur sam!-
salan til starfa nú um1 áramótin.
Frumvarp stjórnarinnar rnn umbætur á
lánakjörum landbúnaðarins er nú komið
gegnum aðra deildina og kemst væntanlega
fram á þinginu. Er þar um að ræða, að
létta, þau lánin, sem erfiðust eru, bæði með
því - að stytta lánstíma og lækka vexti. Er
ætlunin að engin fasteignalán landbúnaðar-
ins verði hér eftir með hærri vöxtum en
5%, en eins og skýrsla sú, sem birt hefir
verið hér í blaðinu, ber með sér, er mikið
af landbúnaðarlánum með mun hærri vöxt-
,um en því nemur. Lán þau, sem hér er um
að ræða, eru í veðdeild Landsbankans,
Ræktunarsjóði, Söfnunarsjóði, ýmsum spari-
sjóðum og víðar. Varð ekki hjá því komizt,
að taka þau lánin fyrst til meðferðar, sem
verst kjör eru á. Hitt er þó jafn vitanlegt,
að mörg hinna vaxtalægri lána, t. d. úr
Byggingar- og landnámssjóði, eru mönnum
næsta þungbær.