Tíminn - 22.01.1935, Side 3

T I M I N N
11
henni var þá ekkert samskotafé.
Lílca hafði hann gert nokkurt rask
á altarinu í því skyni að leita
íjármuna. — Loks var i fyrrinótt
brotist inn í Fríkirkjuna í Rvík,
en sá maður var tekinn fastur af
lögreglunni í gær.
Ósatt er það sem stendur í ísa-
fold og dilkum hennar, að fram-
kvæmdastj. mjólkursölunnar nýju
í Reykjavík hafi 12 þúsund króna
laun. Hins vegar eru 12 þúsund
kr. algeng forstjóralaun hjá pri-
vat fyrirtækjum íhaldsmanna í
Reykjavík, og hafa þó ýmsir
dánumenn bæði i íhaldsflokknum
og „einkafyrirteekinu" haft ríflega
þá upphæð.
Fjárhagsáætlun HafnarfjarSar-
kaupstaðar fyrir yfirstandandi ár
hefir nýlega verið samþykkt í
bæjarstjóminni. Helztu útgjaldalið-
ir eru: Til menntamála 72.200 kr.,
fátækraframfæris 110.000 kr., vaxta
og afborgana á lánum 55.000 kr.,
atv.bóta 35.000 kr., gatna 15.000 kr.,
stjórnar kaupstaðarins 35 þús. kr.
Gjöldin eru alls áætluð 402 þús.
kr. Útsvörin eru áætluð 242.500 kr.
Hermann Jónasson forsætisráð-
herra fór utan í sl. viku. Fór hann
með lög frá síðasta þingi til að
leggja fyrir konung til staðfesting-
ar.
Reikningar Neslcaupstaðar 1933
hafa verið sendir blaðinu. Tekjur
kaupstaðarins á árinu hafa orðið
142 þús. kr. Hæsti útgjaldaliður-
inn var til menntamála 25.600 kr.
Eignir bæjarins við áramótin voru
taldar 309 þús. kr. og voru skuld-
irnar 75 þús. kr. lægri.
Farsóttartilfelli voru samtals
1346 á öllu landinu í desember-
mánuði síðastl.
Eggert Claessen verður að borga
skatt. í hæstarétti var nýlega kveð-
inn upp dómur í máli, sem Egg-
ert Claessen fyrv. bankastjóri höfð-
aði gegn bæjargjaldkera f. h. bæj-
arsjóðs. Neitaði Eggert að greiða
fasteignaskatt af eign sinni í
Skildinganesi og risu málaferli út
af því. Hélt Eggert því fram, að
bæjarsjóður gœti ekki lagt skatt
á eignina, þó Skildinganes hafi
verið innlimað í Reykjavík. Dóm-
ur hæstaréttar féll á þá leiö, að
Eggert var dæmdur til að greiða
skattinn.
Bjami porsteinsson pregtur á
Siglufirði sagði af sér störfum nú
um áramótin, en mun þó halda
uppi prestsþjónustu fram eftir
vetrinum. Prestskosning mun fara
fram á Siglufirði undir vorið.
Látinn er Marius Lund bóndi á
Raufarhöfn, rúmlega fimmtugur
að aldri. Hann hafði átt við van-
iieilsu að stríða mörg undanfarin
ár.
Kjötverðið. Verðlagsnefndin hef-
ir ákveðið að verð á nýju og
frystu kjöti skuli hækka frá deg-
inum í dag telja um 8 aura pr.
kg. Verö á öðru kjöti helzt óbreytt.
Er sú hætta mest fyrstu dag-
ana sem fiskurinn hangir. Ef
hann fær þurk í tvo daga, er
hann að mestui talinn úr hættu.
Þá hefir hann skeljað og ver
sig bæði regni og hita. Ef
hann byrjar að slepja, er
venjan að senda mann með
fötu með sjó í til að skola af
honum og telja Norðmenn, að
lengi megi verja hann þannig.
Það hjálpar þeim einnig að
verja fiskinn, að þeir reyna að
.skadda hann semi minnst.
Eotnunargerlar vinna lang-
helzt á holdi fiskjarins, þar
sem það er skorið eða sært.
Hafa Norðmenn því skilið lifr-
arhimnuna eftir í kviðarholinu
til að verja fiskinn rotnun og
þvo ekki af hnakkablóðið, því
það þornar í hnakkanum og
myndar loftheldan skjöld gegn
gerlum. Þeir eru ekki vanir að
blóðga fiskinn þegar er hann
er, veiddur, en það er sjálfsagt
til bóta, því blóðið úldnar
miklu fyr en hold fiskjarins og
er því- til spillis öllum fiski.
Hafa nú verið samþykkt lög
er skylda fiskimenn að blóðga
fiskinn þegar.
Er óþurkar ganga, fer fisk-
Rfkisbókhaldið
Jón Þorláksson borgarstjóri
hefir nýlega látið lýsa yfir því
í Morgunblaðinu, að hann
myndi láta taka ríkisbókhaldið
til fyrirmyndar við færslu
bæjarreikninganna. Þetta mun
vekja almenna ánægju þeirra
bæjarbúa, sem láta sér annt um
glögga færslu reikninganna.
Viðbótaránægja má það og
vera fyrir Framsóknarflokks-
menn, ekki sízt Eystein Jóns-
son fjármálaráðherra, sem end-
urbætti ríkisbókhaldið í tíð
Framsóknarf lokksst j órnarinnar,
að J. Þ, hefir nú loksins horfið
frá mótþróa gegn þessu bætta
sldpulagi. Er þetta einn þátt-
urinn í þeim langa sjónleik,
sem gerist á sviði þjóðmál-
anna, að vitrir umbótamenn
taka upp merk umbótamál, en
íhaldið þverskallast og stimp-
ast á móti þangað til heilbrigð
skynsemi og hagsmunir fólks-
ins krefjast umbótanna. Þá
koma jafnvel taumstirðustu
íhaldsmenn í slóðina. K.
Sundmet. Stjórn í. S. í. hefir
nýlega staðfest met á 100 m.
bringusundi kvenna, er Anna
Snorradóttir Sigfússonar setti
á sundmóti fyrír Norðlendinga-
fjórðung og haldið var á Akureyri
um miðjan september. Anna er
kornung, varð 14 ára daginn eftir
að hún setti metið. Er hún sér-
staklega efnileg sundkona, og
haldi hún áfram að æfa sig með
kostgæfni, mun hún óefað slá
fleiri sundmet á næstu árum.
Verðuppbót á saltkjöt 1933. —
Ríkisstjórnin ákvað skömmu fyrir
liátíðar, að fengnum skýrslum
víðsvegar að af landinu, að greiða
verðuppbót á útflutt saltkjöt fra
haustinu 1933. Uppbótin er 10 aur-
ar pr. kg. og hefir verið gréidd
nú fyrir og eftir áramótin.
Tvcir ernir ssáust á Mjóanesi i
þingvallasveit nýlega. Sátu þeir
á nesinu, alllanga stund, og var
skammt á milli þeirra. Annar örn-
inn hélt sig nálægt hrafnahóp, sem
var að vaka yfir vatnshelii einum
skammt frá bænum, en í vatns-
hellumi þessum er stundum Iifandi
silungur.
Ungmeunafélagið Framsókn í
Landakoti í VesturSkaftafellssýslu
átti nýlega 25 ára afmæli. Félagið
hefir starfað með miklu fjöri, alit
frá upphafi til þessa dags. það á
orðið gott bókasafn og hefir beitt
sér fyrir sundkennslu og öðrum
íþróttaiðkunum, skógrækt o. fh
þrír af stofnendum eru enn í fé-
laginu: Helgi Jónsson, Seglbúðum
(fyrsti form. félagsins), kona hans,
Geirriður Karlsdóttir og Magnús
Auðunssen.
urinn oft að úldna með dálkin-
um. Það setur fiskinn í lægri
flokk, en ónýtir hann ekki að
jafnaði. Nú eru Norðmenn þó
farnir að nota litlar vélar er
rista dálkinn úr þessum fiski,
þannig, að það sem1 skemmt er,
fylgir honum. Munu þeir þann-
ig fá .óskemmd flök, en selja
beinin til mölunar.
Þegar kemur fram í júní, er
fiskurinn talinn fullþurkaður.
Er hann þá beinharður og ól-
seigur og vinnur ekkert á hon-
um fyr en búið er að bleyta
hann upp. Er hann þá víðast
nefndur stokkfiskur eða kylfu-
fiskur, eins og Spánverjar
nefna hann.
Bútungurinn er metinn eftir
því hvort hann hefir úldnag til
einhverra muna, en verðið fer
aðallega eftir stærðinni. Er
smæsti fiskurinn að jafnaði
verðmestur. Er það mikill hag-
ur Norðmönnum, því vegna
þessa verður meðalstærð þess
hluta fiskjarins, sem saltaður
er, meiri, og fá þeir því hærra
verð fyrir saltfisk sinn. Einn-
ig þornar magri og smái fisk-
nrinn miklu betur en sá stóri.
Sumir telja að' frost spilli
Jorðin
Geirshliðarkol í Reykholtsdalshreppi
fæst til kaups og ábúðar í næstu fardögum. (Aðeins
ábúð getur komið til greina). Semja ber við ábúanda
Svein Sveinbjörnsson eða eigandann Sveinbjörn Sveins-
son Hábæ á Akranesi.
Akranesi 18. jan, 1935.
Sveinbjörn Sveinsson.
Anægðastir lífa þeir,
er gera skyldnr sínar
Ein af mörgum er sú að vera líftryggður hjá
Vátryggingarfélaginu
Nye Danske at 1864
Aðalumboð fyrir ísland: ,
Vátrygg'ingarskrifBtofa Sigiúsar Sighvatssonar,
Lækjargötu 2
Hinar margeftirspurðu ágætu
J U N 0
SAUMAVÉLAR
ern komnar.
Samband fsl. samvinnufélaga.
honum, en aðrir ekki. Skilst ■
mér að sumir markaðsstaðir |
vilji ekki fisk, sem hefir fros- !
ið, en aðrir telji það til.bóta. ’
Á Finnmörku frýs fiskurinn |
venjulega, en sá fiskur er að
jafnaði í heldur lægra verði en
Lófoten fiskurinn. Ekki mun
frost þó spilla fiski seni farinn
er að þorna að ráði.
Aðalhættan er því, að fisk-
urinn úldnj vegna langvar-
andi hita og óþurka. Þora
Norðnienn því ekki að hengja
upp bútung- eftir að farið er
að hlýna á vorin og naumast
eftir miðjan apríl. Er reglan
að hengja engan fisk upp eftir
12. apríl og taka engan fisk
niður fyrir 12. júní.
Þessi verkun. er rnjög vinnu-
spör og ódýr, enda er bútung-
urinn ódýrari en ráskerti fisk-
urinn. Aðalatriðið til þess að
herðingin heppnist, er að trön-
umar séu settar upp þar sem
er nógur súgur, því það er að-
alatriðið við alla fiskverkun,
að fiskurin'n þomi í lofti, en
við sem minnstan hita. Það er
því óvist, ag það mundi til
verulegra bóta, að hafa þök
eða rimlaveggi til að verja
fiskinn úrkomu. Norðmenn
reyna að hengja fiskinn þann-
ig upp, að hnalckinn snúi í þá
átt, sem úrkomu er helzt von,
en álíta að þurkurinn notist
betur, ef fiskurinn er óvarinn.
Er sólargangur þó styttri en
hér, bæði í Lófoten og- Finn-
mörku, fram til jafndægra.
Ráskerti fiskurinn er verk-
aður eins og bútungurinn, en
flakaður svo, að dálkurinn er
alveg tekinn úr fiskinum og
flökin hanga aðeins saman á
sporðinum. Þar seih ekki þarf
að hreyfa bútunginn fyr en
hann er búinn, þarf venjulega
að hafa nokkra gát á ráskerta
fiskinum, til þess að hann
slepji ekki við tréð. Hann þorn-
ar mikið fyr en bútungurinn,
því hann er þynnri, og er því
það sem fiskast að vetrinum
hengt upp sem bútungur, en að
vorinu er ráskert, enda er
þurkur þá að jafnaði tryggari.
Helgi P. Briem.
Gísli Guðmundsson.
Prentsm. Acta.
Ingþór Bjðrnsson
Þegar kemur norðarlega á
Holtavörðuheiði, blasir við
•myndarlegt býli, austan Hrúta-
fjarðarár. Það eru Óspaksstað-
ir. Sá bær hefir orðið nokkuð
kunnur hin síðari_ ár ekki sízt
vegna bóndans Ingþórs Björns-
sonar, sem fæddist þar fyrir
57 árum, ólst þar upp, bjó þar
allan sinn búskap og andaðist
þar 18. nóv. s. 1.
Ingþórs Björnssonar hefir
áður verið minnst í þessu blaði.
Ég vildi bæta þar við fáum
orðum um eitt einkenni í skap-
ferli hans, sem’ verið hefir
dýrasti arfur bændastéttarinn-
ar. En það er þrekig og stað-
festan.
Fæstar jarðir ganga í erfðir
til langframa hér á landi. Til
þess hefir verið of mikið festu-
leysi í þjóðháttunum. Ingþór
var fæddur á sinnj jörð, hafði
aldrei farið þaðan nema í stutt
ferðalög. Hann hafði gert mik-
ið af landareiginni, húsað bæ-
inn, stækkað túnið. Þeir, sem
heimsóttu Óspaksstaðaheimilið
á vorin í gróandanum sáu bú-
stofninn dreifðan um landar-
eignina, en laxinn kvikan í
ánni fyrir neðan túnið. Heima
voru hin skörulegu hjón, mörg
hálfváxin börn, og þegar þau
voru ekki nógu mörg, þá voru
tekin fósturbörn. Á Óspaks-
stöðum mátti ekki vera mann-
fátt.
Á þennan hátt hafa íslenzk
sveitaheimili litið út í meira en
tíu aldir. I skjóli við þessi
heimili er mynduð saga lands-
ins og menning þess. Og þann-
og þurfa íslenzk heimili að vera
í framtíðinni, ef þjóðin á að
lifa og vera heilbrigð og frjáls.
Ég skal ekki fullyrða að
Ingþór Bjömsson hafi verið
meiri vexti en aðrir menn. Mér
fannst hann með stærri mönn-
um, en það getur verið af því
að kjarkur hans var alltaf
óbilandi. Ég þekkti hann í
niörg ár, og vissi að hann átti
eins og flestir aðrir við ýmsa
og oft mikla erfiðleika að etja.
En hann var alltaf jafn örugg-
ur og gunnreifur. Hann tapaði
aldrei trúnni á sigur, þó að
móti blési. Bjartsýnin og
kjarkurinn hjálpaði honum; yfir
alla erfiðleika.
Það er ekki langt á milli
æskuiheimila þeirra Ingþórs
Björnssonar og St. G. St. á
Víðimýrarseli í Skagafirði.
Báðir dáðu hig sama, þrekið og
festuna. St. G. St. iýsir hug-
sjón þessara manna í kvæði
sínu um grenitréð. Það bognar
aldrei, heldur brotnar seinast í
bylnum stóra — í dauðanum.
Eitt lítið tré, eitt af þeim,
sem áldrei bognaði, hefir nú
brotnað í byljum skammdegis-
ins. En maður kemur í manns
stað. Unga kynslóðin mun taka
á sig byrðar þeirra, sem burtu
hverfa. Vonandi verða batnandi
þjóðhættir til að fjölga hinum
traustu heimilum, þar sem
þrekmikil og staðföst hjón ala
upp mikinn hóp barna og fóst-
urbarna, þar sem festa og ör-
yggi er yfir öllu starfi heimil-
isins. Þar er, eftir því sem
verða má, bætt úr því, að ein
af eikunum, sem St. G. St. orkti
um, hefir brotnað í vetrar-
storminum. J. J.
I
Nýýu
Rósarsápa, Möndlusápa. Baðsápa, Pálma-
sápa, jafnast fyllilega á við beztu erlend-
ar sápur. Biðjið um Sjafnar handsápur.
Til sölu
Jörðin Skálanes í Seyðisfirði er til kaups og ábúðar í
næstu fardögum, með öllum húsnm og öðrum mann-
virkjum. Nánari uppiýsingar gefur
Hallgvímuv Ólason
Skálanesi.
Auglýsing.
Samkvæmt lögum nr. 63, 10. des. 1934, er einstakl-
ingum og efnagerðum sem framleitt hafa hér á landi
bökanardropa, rlmvötn, andlitsvötn og hárvötn skylt að
gefa Áfengisverzlun ríkisins nú þegar skýrslu um birgð-
ir sínar af þessum vörum.
Afengisverzlun ríkisins.