Tíminn - 29.10.1936, Blaðsíða 3

TÍMINN
175
það hefir haft með höndum að
þessu íyrii- ríkisstjórnina, með
þeim skilyrðum, sem sett eru I
jarðræktarlögunum nýju“.
(Till. þessi var borin fram af
iormanni félagsins og samþ.
i einu hlj.).
„Fundur haldinn í Búnaðar-
féiagi Seltirninga 24. okt. 1936,
lýsir ánægju sinni á breytingu
þeirri, er gerð var á jarðrækt-
arlögunum á síðasta þingi og
telur þau nú ná betur tilgangi
sinurn en áður og þó einkan-
iega til að jafna aðstöðumun
nulii smábýla og stórbýla“.
(Tili. þessi samþ. í e. hlj.).
Hafa þá fjögur hreppabúnað-
arfélög, sem vitað er um, gert
samþykktir viðvíkjandi jarð-
ræktarlögunum, og hafa allar
samþyltktirnar gengið á móti
meirahluta búnaðarþings. —
Samþykktin frá búnaðaríélag-
inu í Reykholtsdal hefir áður
verið birt hér í blaðinu.
Rétt áður en blaðið fór í
prentun barst því íregn um, að
Rúnaðarfélag Fjallahrepps í
NorÖur-Þingeyjarsýslu hefði á
nýafstöðnum fundi einróma
aamþykkt, að lýsa yfir fylgi
sínu við jarðræktarlögin og
æskja þess að Bf. ísl. breyti
iögum sínum og fari áfram með
iramkvæmd jarðræktarlaganna.
Er það þá fimmta samþykktin
í þessa átt.
prjú mannslát i Norður-ping-
eyjarsýslu. þann 15. þ. m. drukkn-
aði j Hafralónsá Davíð bóndi Vil-
hjálmsson á Ytri-Brekkum á
Langanesi, maður á bezta aldri. —
pann 18. þ. m. andaðist að heimili
smu ekkjan Friðný , Friðriksdótt-
ir á Snartttstöðum i Núpasveit,um
80 ára gömul. — p. 25. þ. m. varð
Friðrik bóndi Sæmimdsson í Eíri-
Hólum i sömu sveit, bráðkváddur
að heimili sínu, 64 ára gamall.
Dvöl (9.—10. h. 4. árg.) er ný-
komin út og flytur að þessu sinni
4 stuttar sögur eítir fræga, erlenda
höfunda og byrjun á þeirri
limmtu. Jónas Jónsson alþm. skrif-
ar um styrjöldina á Spáni, en Ás-
geir Ásgeirsson alþm. um blökku-
mcnn i Ameríku. Kvæði eru þama
eítir Jakobínu Johnson og Stefán
Thorarensen. Lárus Rist skrifar
um sundlaugina á Akureyri, Sig-
urður þorsteinsson um furðuverk
nútímans, Henrik Thorlacius um
tvær skáldsögur. Svo eru stökur
til þuru í Garði frá G. St og
Skagfirðingi o. m. fl. — Dvöl er
eigulegt tímarit, sem einkanlcga
markar sér sess í isl. bókmennt-
um með því að flytja mcst allra
rita stuttar úrvalssögur kunnra
hcimsskálda.
hvernig þeim mæta manni
mjrndi hafa gengið að stjóma
fjármálum landsins í því ár-
ferði, sem nú er og verið hefir
undanfarin ár.
Það er talsvert annað að fara
með fjármálastjórn, þegar út-
fluttar eru vörur fyrir tæpar
47 milj. kr. og innfluttar fyrir
tæpar 45 milj. kr., eins og var
árið 1935, eða með 86 milj. kr.
úflutningi og 63 milj. kr. inn-
flutningi eins og var árið 1924.
Núverandi ríkisstjóm yrði
áreiðanlega ekki í neinum vand-
ræðum með að borga niður
ríkisskuldimar, ef hún fengi
8V2 tnillj. kr. í tekjur fram yfir
áætlun, eins og Jón Þorláksson
fékk árið 1925.
Skuldaafborgun Jóns Þor-
lákssonar var ekkert þrekvirki.
Þrekvirkin í fjármálastjóm
landsins eru yfirleitt ekki unn-
in í góðærinu, þegar allt leikur
í lyndi, heldur á erfiðu árunum.
Og það getur verið miklu meira
þrekvirki að komast hjá þvi að
auka skuldir á kreppuári, held-
ur en að borga af skuldum,
þegar ríkið veður í peningum.
Það var happ fyrir Jón Þor-
íhaldið
og silkitollurínn
Mbl. birtir nýl. grein um
tollamál. Heldur blaðið því
xram, að ráðuneyti Hermanns
Jónassonar og núverandi þing-
meírihluti hafi brugðist yfir-
lýstri stefnu i skattamálum, og
að tollar .á „brýnustu nauðsynj-
um“ hafi stórkostlega hækkað.
Sem dæmi um þessar „brýn-
ustu nauðsynjar“, sem tollur
hafi „stórhækkað“ á, telur Mbl.
eftirfarandi vörutegundir:
1. Nærföt úr gerfisilki.
2. Nærföt úr silki.
3. Línfatnaður úr gerfisilki.
4. Línfatnaður úr silki.
5. Sokkar úr silki.
6. Hálsbindi.
7. Hálsbindi úr silki.
8. Svuntur.
9. Svuntur úr silki.
10. Millipils úr silki.
11. Lífstykki.
Auk þess telur blaðið, að toll-
ur á tilbúnum nærfatnaði úr
algengu efni hafi hækkað
nokkuð.
Við þessa skýrslu er fyrst
það að athuga, að blaðiö ber
saman árin 1926 og 1936. Á
tímanum, sem þar er á milli,
hafa verið fimm ríkisstjómir
í iandinu, þar af ein hrein
íhaldsstjóm og önnur, sem
íhaldið studdi og átti fulltrúa
í. En Mbl. vill bersýnilega láta
líta svo út, að allar breytingar
á skattalöggjöfinni, sem gerð-
ar hafa verið síðan 1926, hafi
verið gerðar í tíð núverandi
ríkisstjómar!
En annars gefur þessi grein
góða hugmynd um hugsunar-
hátt íhaldsins í þessum málum.
Það sem Mbl. finnst tilfinn-
anlegast, er það að tollur skuli
hafa hækkað á silkinærfötum,
silkilínfatnaði, silkisokkum,
silkihálsbindum, silkisvuntura
og silkimillipilsum.
Þetta em „brýnustu nauö-
synjamar“ að dómi Mbl.-
manna.
En fátækir bændur og verka-
menn telja hinsvegar, að fólk,
sem hefir efni á að klæða sig í
silki, megi vel við því að greiða
toll til almennra þarfa.
Mbl. finnst það ekki þess
vert að minnast á það, þó að
tollur á kaffi hafi lækkað um
'12 aura pr. kg. eða sykurtollur-
inn um 3 aura pr. kg. í tíð nú-
verandi stjómar. Ekki heldur
þó að síldartollurinn hafi verið
lækkaður úr 1 kr. á tunnu nið-
láksson að fá góðærin 1924 og
1925. En þó að góðærin væri
orsök svo að segja alls þess,
sem íhaldið þakkar honum nú,
— þá ber hitt eigi að síður að
viðurkenna, að í fjármálum var
hann auðvitað merkastur mað-
ur síns flokks. — En það er
tómt mál fyrir íhaldið að tala
um slíkt nú. — Sjálfstæðis-
flokkurinn flýtur ekki á þvílíku
tali, með aðra eins „fjármála-
spekinga“ í stafni og Magnús
„dósent“ eða ólaf Thors, skuld-
ugasta mann landsins.
Ef ólafur Thórs vill láta taka
sig og flokk sinn alvarlega í
fjármálum landsins, verður
hann að fara öðruvísi að. Hann
verður að gera grein fyrir því,
hvemig Sjálfstæðisflokkurinn
vill afgreiða fjárlögin. Það
getur verið góður og gildur
sögulegar fróðleikur, að góðær-
ið 1924 og 1925 hafi lækkað
ríkisskuldimar. En það eru
engin úrræði í f jármálum ríkis-
ins á komandi árum.
Ritstjórí: Gísli Guðmundssan.
Prentsm. Acta.
ur í iy2% af útflutningsverð-
mæti, og útflutningsgjaldið á
landbúnaðai*vörum afnumið.
Mbl. finnst heldur ekki á-
stæða til að geta um það, þó að
innfluttum vörum til framleiðsl
unnar hafi yfirleitt verið alger-
lega hlíft við allri tollhækkun i
tíð núverandi stjómar. Það eru
víst 'ekki „nauðsynjavörur“, a.
m. k. ekki eins nauðsynlegar og
silkifatnaður, að dómi Mbl.
Að lokum: Það stendur
öhrakið enn, af stjórnarand-
stæðingum, að heildarupphæð
skatta- og tolltekna ríkisins
hefir ekki hækkað, heldur
fremur lækkað, siðan ráðuneytí
Hermanns Jónassonar tók við
völdum.
Flokksfundir
Fundur fulltrúa og áhuga-
manna í Framsóknarfél. Ámes-
inga, haldinn að Skeggjastöð-
um í Hraungerðishreppi sunnu-
daginn 25. þ. m., samþ. í einu
hljóði eftirfarandi tillögu:
„Fundurinn samþ. að skora á
Búnaðarþing að taka að sér,
tafarlaust, framkvæmd jarð-
ræktarlaganna og breyta lögum
Búnaðarfélags Islands í sam-
ræmi við ákvæði jarðræktar-
laganna.
Jafnframt vottar fundurinn
Alþingi þakklæti sitt fyrír
setningu jarðræktarlaganna og
ekki sízt þau ákvæði þeirra, er
sett eru gegn áframhaldandi
í jáitlutningi úr sveitunum og
þau ákvæði, er gera enn meirí
jöfnuð en áður var á opinber-
um styrk til hinna einstöku
býla og ákvæðin um beinan
kosningarrétt fyrir bændur tU
Búnaðarþings“.
Þessar tillögur vom samþ.
mótatkvæðalaust.
Á fundinum voru mættir for-
maður Framsóknarflokksins,
Jónas Jónsson, og þingmenn
kjördæmisins, Jörundur Bryn-
jólfsson og Bjami Bjamason.
Fundinn sóttu um 100
manns.
Eysteinn Jónsson fjármála-
ráðherra 0g Steingrímur Stein-
þórsson búnaðarmálastjóri hafa
verið á ferð um Skagafjörð og
Húnavatnssýslu og mætt þar á
flokksfundum Framsóknar-
manna.
Á Hofsósi mættu 100 flokks-
menn á fundi og á Sauðárkróki
120. Mikill og vaxandi áhugi er
nú meðal Framsóknarmanna i
Skagafirði.
I gær stofnuðu Framsóknar-
menn á Akranesi með sér fé-
lag. Var kosin bráðabirgða-
stjórn og skipa hana: Sæmund-
ur Eggertsson, Svafar Þjóð-
bjarnarson og Ellert Jónsson.
Ferðamenn
ættu að skipta við Kaupfélag
Reykjavíkur. — Þar hafa þeir
tryggingu fyrir góðum og ó-
dýrum vörum.
Kolaverzlun
SIGURÐAR ÓLAFSSONAR
Símn.: KOL. Reykjavík. Simi 1933
Allt með Islenskum skipum! ^íj
Er MbL ad til-
kynna andlát
Nýjar baekur
*
Lesbókaútgáfan:
Kveldúlis?
eshefti I. Síldin. Eftir Árna Friðriksson fiskifræáing
Leshefti II. Olían. Eftir jóhann Skaftason sýslumann
Verá 50 eurar
— 50 —
I Reykjavíkurbréfum Mbl. ó
sunnudaginn var, er á eftirtekt-
arverðan hátt vikið að lilutafé-
JaginU Kveldúlfi.
i íréttadálki sama blaðs er
i'rá því skýrt, að Ólafur Thors
haíi farið úr landi með Goða-
iossi sl. iaugardagskvöld. Virð-
ast áðurnefnd skrif blaðshis
lielzt standa í einhverju sam-
bandi við þessa brottför Ólafs,
því að þeir Jón og Valtýr hafa
aldrei fyr leyft sér að skrifa
um Kveldúlí á þennan hátt.
í þessu Reykjavíkurbréíi
skýrir Mbl. frá því, að ýmsir
menn geri nú þá kröfu, að
„Kveldúlfur“ verði „gerður
upp“, og er með þessu orðalagi
líklega átt við það, að taka
hlutaíélagið til gjaldþrotameð-
ferðar. Er heizt að skilja á
Mbl., að þessari „kröfu“ ura
uppgerð Kveldúlfs sé að vaxa
íylgi, nú upp á síðkastið.
I þessu sambandi er Mbl. með
hálfgerðar dylgjur í garð
Kveldúlfs. Kemst meðal annars
svo að orði:
„Hvaða álit, »em menn
kunna að hafa á starfsemi
Kveldúlfs--------■“ o. s. frv.
Einhverntíma myndi það
hafa þótt saga til næsta bæjar,
ef það hefði komið fram í Mbl.,
að menn gætu haft annað en
eitt „álit“ á „starfsemi Kveld-
úlfs“.
Matvælaeftirlit ríkisins:
Lög um eftirlit meá matvælum og öárum neyzlu- og nauásynjavörum. Almennar
reglur um tilbúning og dreifingu á matvæium og öárum neyzlu- og nauásynja-
vörum. Lög um varnir gegn óréttmætum verzlunarháttum. . . Verá 50 aurar
Reglugerá um aldinsafa og aldinsöft......................... — 25 —
Reglugerá um aldinsultu og aldinmauk ....................... — 25
Reglugerá um gosdrykki...................................... — 25 —
Reglugerá um kaffi.......................................... — 25 —
Reglugerá um kaffibæti og kaffilíki.......................... — 25 —
Reglugerá um kakaó og kakaóvörur ........................... — 25 —
Aáalútsala: Fást hjá bóksolum
Ríkisprentsmiðjan Gutenberg
Það er aðeins eitt fs»
tenzki lifiryjggivgarfélag
og það býður betri kjör
en nokkurí annað líf-
tryggingafélag siarfandi
hér á landi.
Liftryggtngardeild
Líftryggingardeild
iPirléli IslPniisli.!.
Eimskip II hæð, herbergi nr. 21
Sími 1700
Það verður raunar ekki séð,
að ástæða sé fyrir Mbl. að vera
með spásagnir eða bollalegg-
ingar um það, þó eitthvað sé
farið að hallast fyrir Kveldúlfi.
Það hefir svo sem komið fyrir
aður, að bankarnir hafa séð
þann kost vænstan að „gera
upp“ útgerðar- eða verzlunar-
fyrirtæki, sem komin voru í
stórskuldir, sem lítil eða engin
von vai’ um að greiðast myndu
að öðrum kosti. Kveldúlfur er
sizt stærra fyrirtæki á reyk-
vískan mælikvarða en Stefán
Th. 'var á Seyðisfirði, Gísli
Johnsen í Vestmannaeyjum eða
Sæmundur Halldórsson í Stykk-
ishólmi. Engum dettur í hug
nú, að halda því fram, að fyrir-
tæki þessara maxma hafi átt að
standa stundinni lengur en þau
gerðu, og myndi jafnvel hafa
verið heppilegra, að bankarnir
hefðu tekið þar fyr í taumana.
Sé Mbl. hrætt um, að ástæða
sé til að menn hafi misjafnt
„álit“ á „starfsemi Kveldúlfs“,
þá er samt bezt fyrir það að
bíða átekta og sjá til, hvað
bankarnir segja. Það er orðið
opinbert, að „félagið“ muni
skulda eitthvað um 5 milljónir
króna. Og það er líka vitað, að
stórum fúlgum af þessu lánsfé
liefir verið varið i allt annað
on útgerðarstarfsemi. En þetta
og margt fleira verður væntan-
lega nánar upplýst, a. m. k. ef
til framkvæmda kæmi „að gera
Kveldúlf upp“ eins og Mbl.
talar um. Því að í sambandi
við gjaldþrotameðferð, á alltaf
að fara fram réttarrannsókn
hjá lögreglustjóra á fyrirtæk-
inu og rekstri þess.
Hitt skiptir náttúrlega ekki
máli í því sambandi, hvort fyr-
irtæki hefir — einhvemtíma á
æfinni greitt mikil eða lítil
vinnulaun. Það yrði skrítinn
„buisness“ hjá bönkunum, ef
þeir ættu aldrei að ganga að
manni, sem haft hefir margt
fólk í vinnu. Mbl. heldur ;ið
Kveldúlfur sé búinn að borga
um 30 milljónir í „vinnulaun“
alls á eitthvað 20 árum. Þetta
er nú sízt meira en setla mætti,
Reykjavík Sími 1249. Símnefni Sláturfélag.
Niðursuðuverkemiðja. Bjikgnagerd.
Reykhús. Frystihús.
Framleiðir og selur í heildsölu og amásöln: Niður-
soðið kjöt og fiskmeti fjölbreytt úrval. Bjúgu og allskonar
áskurð á brauð mest og best úrval á landinu.
Hangikjöt, ávalt nýreykt, viðurkent fyrir gæði. Fros-
ið kjötíð allskonar, fryst og geýmt í vélfrystihúsi, eftir
fylstu nútímakröfum.
Ostar og smjör frá Mjólkurbúi Flóamanna. Verðskrár
sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar um alt
land.
Húðir og skinn
Ef bændur nota ekki til eigin þarfa allar hlíðÍP og
skinn, sem falla til á heimilum þeirra ættu þeir að
biðja kaupfélag sitt að koma þessum vörum í verð. —
Samband ísl. samvinnufélaga seiur nautgpipahúðip,
hposshúðír, kálfskinn; lambskinn og selskinn tii út-
landa og kaupip þessap vöpup tíl sútunnp. — Naut-
gpipahúðir, hrosshúðip og kálfskinn er bezt að saita,
en gera verður það strax að lokinni slátrun. Fiáningu
verður að vanda sem bezt og þvu óhreinindi og blóð af
8kinnunum, bæði úr holdrosa og hári, áður en saltað er.
Góð og hreinleg meðferð, á þessum vörum sem öðrum,
borgar sig.
a. m. k. ef öll „vinnulaun" for-
stjóranna eru talin með frá
upphafi. En, sem sagt, virðist
þetta „vinnulauna“-skraf ekki
koma málinu við. Og yfirleitt
virðast þessar bollaleggingar
Mbl. heldur þýðingarlausar. Ef
Kvaldúlfur getur staðið í skil-
um, þá er það ágætt. Hinsveg-
ar er víst engin hætta á því, að
atvinna í landinu minnki
neitt við það, þó hætt verði að
kalla Kveldúlfsbræður yfirmenn
þessara 7 „ryðkláfa“, sem
þeir binda við hafnargarðinn
mikinn hluta af vertíðinni.