Tíminn - 11.06.1940, Blaðsíða 3

61. blaS
TÍMIM, þrigjadaglnm 11. jóní 1940
243
A N N Á L L
Afmæll.
Þann 10. þ. m. átti sjötugsaf-
mæli einn elzti og vinsælasti
bóndi í Svarfaðardal, Kristján
í Brautarhóli. Kristján er sonur
Sigurjóns Alexanderssonar,
fyrrum bónda í Gröf, sem var
mikill greindar- og fróðleiks-
maður.
Kristján er kvæntur Kristínu
Kristjánsdóttur, ættaðri úr
sömu sveit. Hafa þau hjón búið
nær allan sinn búskap að eign-
arjörð sirini, Brautarhóli, og
liggur þar eftir þau mikið og
gott starf. Hefir sambúð þeirra
hjóna verið með afbrigðum góð
og samvinna þeirra, við að bæta
jörðina og auka, borið þann
ríkulega árangur,sem allir sveit-
ungar þeirra hjóna munu
þekkja. Á síðastliðnu ári reistu
þau hjónin og sonur þeirra,
Sigurjón, vandað íbúðarhús úr
steini, í stað gamla bæjarins,
sem búinn var að ljúka sínu
ætlunarverki.
Kristján og kona hans eiga
sex mannvænleg og uppkomin
börn: Gísla, sem stundað hefir
landbúnaðarnám í Kaupmanna-
höfn af frábærum dugnaði,
þrátt fyrir margra ára erfiða
vanheilsu, Filippíu, (Hugrúnu
skáldkonu) gifta í Reykjavík,
Sigurjón, nú bónda í Brautar-
hóli, Sigurð, stundar nú nám í
háskólanum, Svanfríði og Lilju,
heima í Brautarhóli.
í búskap sínum og í samiífi
við sveitunga sína hefir Krist-
ján notið óskiptrar virðingar og
trausts. Enda mun vera vand-
leitað að manni, sem er jafn
mikill ráðdeildar- og reglumað-
ur, og jafn vandaður á allan
hátt eins og Kristján. Þrátt
fyrir þetta hefir Kristján aldrei
iátið mikið á sér bera í opinber-
um málum. Hann hefir talið
sér skyldara, og sjálfsagt ver-
ið ljúfara að helga sig því hlut-
verki, sem hann kaus sér,
starfi bóndans, og kosið jafnan
að láta ekki mikið á sér bera,
en kappkostað að vinna öll þau
verk, er honum tilheyrðu, af
trúmennsku og vandvirkni. Um
20 ára skeið var Kristján póst-
ur í sveitinni og rækti það starf,
eins og öll önnur, af mikilli
skyldurækni.
Þá er og vert að geta þess, að
í 20 ár hefir Kristján annazt
um afgreiðslu og innheimtu
Tímans í Svarfaðardal. Hann
hefir allan þennan tíma haft
sinn ákveðna hóp af kaup-
endum, sem hann hefir séð um í
þessu tilliti, og alltaf staðið í
skilum við blaöið, og ekki er mér
grunlaust um, að stundum hafi
hann borgað úr eigin vasa, .ef
greiðsla bi'ást frá einhverjum
kaupandanum. Ég hygg, að
Kristján hafi unnið lengst allra
manna við innheimtu Tímans,
það er ég þekki til.
Þessi orð þurfa ekki fleiri.
Allir, sem þekkja Kristján, geta
sjálfir dæmt um líf hans og
starf á liðnum árum. Brautar-
hólsheimilið og hin mannvæn-
legu börn Kristjáns og Kristínar
'oera dugnaði . og manndómi
þeirra hjóna bezt vitni.
Á afmælisdaginn munu
margar hlýjar vinarhendur
verða réttar heim að Brautar-
hóli og hlý hugskeyti berast frá
þeim, er fjarri eru.
Tíminn óskar Kristjáni til
hamingju með afmælið og þakk-
ar honum langt og gott sam-
starf. E. Bj.
Sjkrlfstofa
Framsóknarflokksins
í Rcykjavík
er á Lindargötu 1D
Framsóknarmenn utan af landi, sem
koma til Reykjavíkur, ættu alltaf aö
koma á skrifstofuna, þegar þeir geta
komið því við. Það er nauðsynlegt
fyrir flokksstarfsemina, og skrifstof-
unni er mjög mikils virði að hafa
samband við sem flesta flokksmenn
utan af landi.
Framsóknarmenn! Munið að
koma á flokksskrifstofuna á
Lindargötu 11>.
Aðalfundur
Útvegsbanka íslands h.f. verður haldinn í húsi bankans
í Reykjavík laugardaginn 15. júní 1940, kl. 2 e. h.
D AGSKRÁ:
1. Skýrsla fulltrúaráðsins um starfsemi Út-
vegsbankans síðastliðið starfsár.
2. Framlögð endurskoðuð reikningsuppgerð
fyrir árið 1939.
3. Tillaga um kvittun til framkvæmdarstjórn-
ar fyrir reikningsskil.
4. Kosning fulltrúa í fulltrúaráð og jafn-
margra varafulltrúa.
5. Kosning tveggja endurskoðunarmanna.
6. Önnur mál.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir í skrifstofu
bankans frá 11. júní n.k. og verða að vera sóttir í síðasta
lagi daginn fyrir fundinn. Aðgöngumiðar verða ekki af-
hentir nema hlutabréfin séu sýnd. Útibú bankans hafa
umboð ti lað athuga hlutabréf, sem óskað er atkvæðis-
réttar fyrir og gefa skilríki um það til skrifstofu bankans.
Reykjavík, 8. maí 1940.
F.h. fulltrúaráðsins
Steián Jéh. SteSáasson
Af hverju halda menn
JLJP'W'ClljÍ. að aðallega mjög vand-
látt fólk á lestrarefni
kaupi Dvöl? Af því aS hún er þekkt
fyrir að flytja aðeins gott efni, sem
greint og menntað fólk hefir ánægju
af að lesa.
Dvöl
Vanti ykkur D v ö 1 í
bókasafnið, þá \vantar
ykkur góða dægradvöl.
Engum leiðist meðan hann les Dvöl.
Dragið ekki lengur að gerast áskrif-
endur.
toreS^ífg TlMANN
að nú, er Islenzki sjómaðurinn,
á nýjan leik, farinn að taka þátt
í siglingum viðsvegar um höf.
Yrðu það sjálfskaparvíti
sprottin af öðru en skorti á sjó-
mannshæfileikum, ef þar mætti
ekki opnast nýr möguleiki ung-
um íslendingum, nýr atvinnu-
vegur fyrir þjóðina.
í þessu efni hafa þær þjóðir
yfirburðaaðstöðu, sem út við
hafið búa.
Eyþjóðin Englendingar eiga
mestan siglingaflotann. Norð-
menn, nákomnustu frændur
okkar, eiga hlutfallslega stærst-
an siglingaflota, miðað við
fólksfjölda.
Stillum við í hóf, sníðum til-
kostnað við millilandasiglingar
svo, að samkeppnisfært sé við
nábúana, þá mun þeim fleytum
fjölga, sem um höfin sigla undir
íslenkum þjóðfána á komandi
tímum!
Að því marki verðum við að
keppa.
Þá skulum við gjöra okkur
þess fulla grein, að svo getur
farið — hvað svo sem fræðimenn
kunna um það að álíta, að um
aflauppgripin verði ekki útaf
eins mikið í allri framtíð og ver-
ið hefir.
Að um það gildi lögmálið:
„Eyðist það, sem af er tekið“.
En því betur ber okkur að nýta
allt, sem sjórinn gefur, og vinna
úr því sem verðmætasta vöru
áður en við seljum framleiðsl-
una til annara landa.
í þessu efni hafa orðið hinar
ágætustu umbætur á marga
lund hin síðari ár! En þó er hér
margt og mikið óunnið.
íslenzki sjómaðurinn þarf að
vera menntaður maður, hann
þarf að gæta þess, að samkeppn-
in vex við hin bættu menningar-
skilyrði. Fiskimaðurinn þarf að
verða sér úti um almenna
fræðslu, hann þarf að kunna til
allra verka í atvinnugrein sinni,
hann á að hafa þann metnaö að
sætta sig ekki æfilangt við
þjónsaðstöðu, hann á að verða
hluttækur í framleiðslustarfinu,
eiga sjálfui' — eins og bóndinn
— undir sól og regni. Þetta
heldur hærri gæðum á mann-
gildinu! Stéttasamtök eru góð,
en þeim er vandbeitt. Mestur
manndómurinn er að því, að
herja á náttúruöflin og gjöra
sér þau undirgefin, herj a á nátt-
úruskilyrðin með framsýni og
fyrirhyggju. Og sé maður ekki
einfær, þá að beitast samtökum,
vinna saman!
Til er orð í okkar glæsilega
móðurmáli, sem nauðsynlegt er
að hafa í enn meira heiðri en
verið hefir um sinn, það er orðið
framleiðsla!
Okkar mikilsverðasta barátta
er okkar frajnleiðslubarátta.
Fari hún vel úr hendi, þá er
öðru óhætt! í hennar skauti
þrífst allt annað, einnig svo-
kölluð æðri menning, skáldskap-
ur, listir, og vísindi.
Ég bað um að mega flytja
ræðu hér í kvöld.
Þessu ollu persónuleg kynni
mín af sjómönnum Vestmanna-
eyja. í samvinnu við þá annað
ist ég um allmörg ár aðalþunga-
vöruflutninga að og frá söndun-
um vestan frá Þykkvabæ og
austur á Holtsós. Ég flyt þeim
Lárus Fjeldsted.
þakkir fyrir þessa samvinnu!
En orsakirnar liggja dýpra.
Eg hefi um langt skeið búið í
því byggðarlagi, sem flesta hefir
átt útflytjendurna til Vest-
mannaeyja. Hvergi á landinu
hefir af annari eins samúð og
ást verið fyigzt með hinu spenn-
andi atvinnulífi landnemanna á
þessari sögulegu eyju, þessari
óviðjafnanlega fögru og glæsi-
legu uppgr-ipaeyju, eins og af
fólkinu í Rangárvallasýslu.
Hvergi á jafnnæman hátt tekið
þátt í velgengni þeirra og sorg-
um. Þegar ég dvaldi hér gegnt
ykkur á ströndinni, þá var lífið
I Vestmannaeyjum „sú Njála“,
sem þá lifði í munnmælum
fólksins.
Og kannske er ósk mín sprott-
in af því, sern liggur enn dýpra.
Ég hefi séð til ykkar á sjónum!
Sjálfur er ég lítill sjómaður.
Kannske ægði karlmennska
ykkar og þrek mér enn meira
fyrir bragðið!
En ykkur á ég að þakka skiln-
ing minn á gildi sjómannslífsins,
hvers virði starf ykkar og hlut-
skipti hefir fyrir þjóðina, ekki
aðeins fjárhagslega, heldur og
ekki síður menningarlega.
Sakir hnattstöðunnar ríður
íslandi ekki á öðru meir en þreki
og karlmennsku, ekki aðeins lík-
amlegri heldur öllu fremur
andlegri karlmennsku.
Ég veit enga líftryggingu ör-
uggari íslenzkri karlmannslund
en sjómannshlutskiptið!
Þetta langaði mig til að segja
ykkur hér í kvöld!
því veitt athygli, samkvæmt hag
skýrslum um alllangt árabil, að
aflabrögðin stóðu í öfugu hlut-
falli við fjöldann, sem þátt tóku
í veiðunum.
íslendingarnir voru 44% af
mannfjöldanum, sem veiðarnar
stunduðu, en af aflanum höfðu
þeir veitt 80%.
í útgerðarborginni Boston í
Ameríku voru nýlega samtals 40
| íslendingar, karlar, konur og
i börn. En af þessum 40 íslending-
lum voru 14 togaraskipstjórar.
Þess vegna, ungu menn, þið,
'sem ætlið að verða sjómenn, á
; ykkur hvilir mikill vandi, þið
íþurfið að halda uppi heiðri veg-
legrar stéttar, þess vegna leggið
ykkur fram, mannið ykkur vel,
aflið ykkur nauðsynlegrar al-
mennrar undirstöðufræðslu,
lærið vel til verka, sækið sér-
skóla þá, sem stétt ykkar eru
helgaðir, en minnist jafnframt
íþrþttanna, — eitthvað þarf að
koma í staðinn fyrir árina. — En
um fram allt, gætið skapgerðar
ykkar, hún er fjöreggið og gætið
í hvívetna hófsemi, heiðurs ykk-
ar sjálfra og heiðurs þjóðarinn-
ar, svo að hún verði langlíf í
landinu.
Og svo að lokum!
Stéttasamtök eru sjálfsögð og
góð.
Stéttir þurfa að gæta hags-
muna sinna, andlega og fjár-
hagslega.
En minnumst þess, að öllum
(Framh. á 4. síðu)
Eftirtaldar vörur
höfum víö venjulega til sölus
Frosið kindakjöt af
dilkum - sauðum - ám.
Nýtt ogfrosið nautakjöt
Svínakjöt,
Úrvals saltkjöt,
Ágætí hangikjöt,
Smjör,
Ostar,
Smjörlíki,
Harðfisk,
Fjallagrös
Samband ísL samvmmiiéiaga.
Akranes - Svignaskarð -- Borgarnes
Bílferðir 4 daga í viku.
FRÁ AKRANESI: Mánudaga kl. 8.15.
Miðvikudaga eftir komu Laxfoss.
Föstudaga eftir komu Fagraness.
Laugardaga eftir komu Fagraness.
TIL BAKA SÖMU DAGA.
Magnws Gusisilaugsson, Akrnncsi, simi 31.
En sjómenn!
Á ykkur hvílir enn einn vand-
inn.
Þið verðið aö halda gæðum!
Þið eruð ung stétt, eða öllu
heldur, það hafa orðið kapitula-
skipti í lífi ykkar.
Þið hafið sleppt árinni!
Þið hafið flestir, öðrum þræði,
alizt upp í skjóli annars at-
vinnuvegar. Þið eruð langflestir
komnir úr sveit. En nú alist þið
við önnur lífsskilyrði!
Um manndóm ykkar eru ekki
aðeins til frásagnar umsagnir
landsmanna ykkar.
íslenzki farmaðurinn vekur
athygli annarra þjóða fyrir
glæsileik, prúðmennsku í fram-
komu, snyrtilegan klæðaburð og
hófsemi.
Hér má ekki halla undan
brekku!
íslenzkur fésýslumaður, sem
oft ferðast til annara landa, seg-
ir, að fátt gleöji sig meir en að
veita því eftirtekt, að íslenzkir
farmenn sæki jafnan hina
virðulegustu veitingastaði og
eigi þar heima!
Þá hefir fiskimaðurinn ís-
lenzki ekki mælst miður, hafi
hann stigið á vog með framandi
þjóðum!
Við veiðivötnin í Kanada var
316
Margaret Pedler:
Laun þess liðna
313
„En — en —.“ Elizabet vafðist t-unga
um tönn. „En hvað hafðist kvenmaður-
inn að á meðan, — kvenmaðurinn, sem
hafði tekið perlufestina?"
„Hún hefir sjálfsagt verið að lofa
hamingjuna fyrir, að henni tókst að
koma perlufestinni á mig á síðustu
stundu, geri ég ráð fyrir,“ svaraði
hann harðneskjulega.
„Áttu við, að hún hafi ekki einu sinni
reynt að frelsa þig?“ spurði Elizabet í
senn skelfd og undrandi.“
Hann hristi höfuðið.
„Nei, það gerði hún ekki.“
„Hvers vegna hreinsaðir þú þig þá
ekki sjálfur af þessu?“ spurði hún áköf.
„Það hefði verið ómögulegt. Maður
getur ekki komið þannig fram við konu,
og það sízt konu, sem manni er ekki
sama um. Auk þess hlýtur þú að skilja,
að þó ég hefði verið nægilega lítilfjör-
legur til þess að segja sannleikann, og
hún hefði kosið að þræta, þá hefði mál-
ið ekki horft sérlega vel fyrir mér. í
réttinum hefði engum dottið í hug að
trúa mér.“
„Nei, sennilega ekki,“ svaraði Eliza-
bet hugsandi. „En, Blair! Hvað þú varst
dásamlegur að taka slíka byrði á þig!“
Hún vafði handleggjunum um hálsinn
á honum og kyssti hann. „Ég skal alla
straumi gagnkvæmrar ástar og skiln-
ings.
Elizabet losaði sig að lokum til hálfs
úr faðmi hans, föl og hálfreikandi eftir
hita tilfinninganna.
„Og viltu nú segja mér frá öllu,Bleir?“
Hann hikaði.
„Ég hefi fullan rétt til að fá að vita
þaö,“ — hélt hún áfram, — rétt þeirrar
konu, sem elskar þig og ætlar að verða
konan þín.“
Hún fann, að hann dróg að sér hend-
urnar.
„Nei,“ sagði hann hljómlaust. „Nei,
þú getur aldrei orðið konan mín.“
„Blair —!“ Þetta var skelfingaróp.
Hann hélt áfram —, eins og hann
hefði ekki heyrt til hennar, — með
hinni hljómlausu rödd þess manns,
sem er neyddur til að tala, en hvert
einasta orð kostar óumræðilegar þján-
ingar.
„Ég veit það, og hefi ávalt vitað það,
síðan faöir yðar gerði mér það ljóst, —
mjög ljóst —, að við getum aldrei
gifzt.“
„En ef þú hefir ávalt verið saklaus —“
. „Sakleysi mitt skiptir engu máli.
Staðreyndirnar eru þær sömu eftir sem
áður, ég hefi verið sakfelldur og dæmd-
ur í fangelsi fyrir þjófnað. Skilur þú