Tíminn - 01.02.1958, Blaðsíða 4

. '4
T í MIN N, laugardaglnn 1. febrúar ígtgSa
Þnn 29. febrúar 1792 gekk
tnaður nokkur fram og ti!
baka í stofukytrunni sinni í
ítöisku hafnarborginni Pes-
aro við Adríahafsströnd.
Ööru nvoru heyrði hann
sbjnvi' konu sinnar, sem !á
/ . omfleti í svefnherberginu
>a hafði tekið létíasótt. Við
iiverja stunu nam maðurinn
staðar og rjólaði óþolinmóð-
lega við nokkrar helgimynd-
ir og kertaljósin, sem brunnu
framan við þær og áttu að
koma dýrlingunum í gott
skap, svo að þesr hjálpuðu
konunni við barnsburðinn.
Koaan hljóðaði nú hærra og
meLra en nokikru srawi fyrr Oig
taugaóstyrkur mannsins ágerðiigt;
Að síðustu greip haan prik og hóf
að berja á dýrtiingunum til að sýna
þeiim í tvo heímana fyrir vamþafck-
læ'ti þeirra og. ódugnað. Hann mol-
aði hverja stytíuna á iæfcur ann-
arri, en þegar röðin var komin að
Jatob, heyrðist mjór og veMiuieg-
ur slkrækur innan úr sveifnherberg
inu. Barnið var tomið í héiiminn.
Og.á sama auignaMiki féM, þessi
haimlngjujami faðir á kaé og staim
aði auðimjúMeiga: „Þakika þér fyrir
góði Jakob, blessaður verndardýr-
lingurinn, að þú hjéipaðir oikfcur
og batzt endi á þessar löogu kval-
Foreldrar Itaos flæktust stað w stað
og umm
fyrir sér með söng og
- Ostýrilátur prakkari sem
iteinum við guðsþjónustu -
var ekki markaður bás
NORÐAN
„Þeir lyfta fætinum sjálfir“
Svipmynd úr fyrsta þætti óperunnár Vilhjálmur Tell eftir Rossini.
óAóðirin söng og tók í nefið
Sá l'itii sem nú var í heiminn
ijarinn var skýrður Gi-oaehino Boss
áná og hann var lifandi eftinmynd
aoreldra sinna. Faðir hans var
sniðs'ti fj'örikálifur, gefinn fyrir tón-
lilsit og lók m. a. á trompet. Hamn
var eftinliitsmaðiur í eláturhúsiau í
Pesaro. Hann taflpenitjst bakaradótit
ur siom félkk orð fyrir að vera fai-
1’ega.vta stú'ilkan í bæuum og sonur
haiis eí -kaði móður síaa ákafiaga.
Móðir Bossiniis var glkðllynd tona,
með svart liðað hár, Ea'iagar tenn-
ur og bros sean æfjinliggá votitaði
fyrir í munnviikumuim. Hun hél't
glaðlyndi sinu till dauðadagis og tófc
miítoið í nefið. Hún hafði faJSiega
rödd og söng mikið, svo dreagnum
var ekki úr ætt skotið, þótt hann
gætfi siig að tónlisbinni.
:• ■ ■ :
'jSifPíi
SL I I ?
Skopmynd af Rossini
Léttlyndur heimilisfaðir
Listgáfa móðurinnar kocn henni
að góðum notum á erfiðiu tímabitó
í sögiu fjölsikyldunnar. Heiimiiiústfað
irinn var léttiyndur og áhrilfagjarn
og fransfca &tjórnarbyltingra seitöi
hann litilis hátta.r út af sporinu.
Hann tók að sækja fundi með lýð-
veddiismönnum og yfir dyrnar hjá
sér negfldi .hann spja'ld irteð þassari
áiletmn: „Hér býx Vivazza bongari,
saunur lý5v.elWism;iðiur“. Gg þegar
Pesaro féli undi" pófaveWið, var
honum sagt upp st.arfi sem trompet
leiikara. Slíkt varð þó aðeins tiil að
magna í honum uppreisnarandann
og vikiu efitir uppsöga'iaa slóst
hann í lið með uppr’eisnarumönnum
sem ráku heume'na pátfa á brott að
nætunlagi, tóku borganetjórann fcil
famga og settu nýtt náð á laiggirnar
sem ákvað að Pesano sfcyiW.i innilim
ast í cisalpinijfca lýðvaldið. Vivazza
fékk stöðu sina æftur eanj. trompet
l'eikari. Hann varð þó brátt þeirr-
ar sfcoðunar ,að 'átið væri að hafa
upp úr trompiaSI'elfcaiyim og siagt-
aríiniu. Hann féliak sér annað. Mjóð-
færi, horn, og lagði atf stáð irjeð
toonu sína. Þau fónu úr einu leik-
húsiatu í annað og leitaðu sér at-
vinnu, maðurinn lék á horn ineð
hljiómisveitinni og toaan söng þótft
hún þöktoti enga nóifca. Með þessu
móiti drógu þau fram l'ífið. En
stjórnmájliaústanidið var ótryggt um
þasisar miundir. Pátf'inn komistf aftur
til vaida í Pesaró og onenn hans
höfðu. akikii gjleymtf Vivazza. Honium
var atungið í fangtasi, ea til apr-
ar hamingju tomu Frakikarnir atftf-í
ur og ieyistu aMa póilitíyka fanga og!
Viyazza ofc fcona haois héSidra upp-
teknum hæbfci að fíakitoa miffii leiik
húsanna, synigja og sp.iiLa.
Grjótkast vs'5 guSsþjóirsustu
Mleðan þeis'su fór tfram var Bwss-
ini tóttó hjá fræmfcu sinnii cg öimmu
í Pesano. Konuiorair átita í mesta
varjdræðunium fite'ð að upptfræða
drenginn, en Iþó l'aarði hann að iesa
og fákfc no.klkuð inagrLp i tónlist.
LMIega hafir Boisiíini verið ó<þæg
astfi pra'kfcarinn, siam nofcfcru sinni
var borinn tiil þass að verða tón-
-sfcáíid. Francis Toys, sam ritar ævi
scgu hanis, segtr að etfon leiikfélaga
hams hafi ailla ætfi geugið með ör,
sema hann féldk á andiitið, þegar
íBöasin'I kastaði steini í bauis.imn á
’híonuoi við giutaþj'óO'Uista.
Kennaranum \iópi gott
í staupinu
Þegar Boasini stáipaðist var
hann 'settur í. amiðiju og fyrsta
j vertfcefni hanis þar var áð þenja
! físibeig.iira. Hann naut einhyerrar
ti'lsagnar í tónlfej; ui.m þeesar xpun-d
ir cg höfir hann cúcýnt, frá því, að
dryfckj’umaðiyr að.. aafni Prinetfti
hatfi fcennit. homu'm að leifca. á slag-
hörpu. Pripatti, v.ar miilkJJl; tónd'ist-
arunnandi, en þó geðijaðiiif honum
enn betur að.breinmiiyini. Hann eign
aðist al‘dre: rúm till að. sotfa í,' en á
• næifiurnar hraiðraði hann um sig
j ur.'dir baruim hjmni og sy.atf svefni
í himna réitttóita. Hian var árrisuM á
■miongnana og vafoti lærúi-iveminn,
rak harra að hijóðfæ-rinu cg dott-
aði mieðan hann sió fyrsta nótarn-
ar. BBiasini noitaði þá óaðkiifærið til
að skjótacit uipp í .atfiour og þegar
Prinatti vafcnaði, fiuílilvissaði Boss-
ini hanm uui ,aið haaa hefði lieikið
verketfni sitit »ómaisaimliega til enda.
Botssini var strax í bernsiku næimur
fyriir toventfjegr.i tfegurð, en einfcum
hreilfist bann jþó af móður sinni og
fannistf honum seim engin jafna'ð-
ii't á við hana. Þegar hann var
'spurður, hvað 'faauu mundi gera,
þegar hann kæmi til húmnarutois
jog sæi að María Mey wærí ennþé
faúflegri en móðir harus, sivaraði
hann: „Eg mundi verða qvo hrygg-
ur, að ég mundi fara að gráta“.
Þegar fjc'CisifcyWa Bosséak fkuttist
túl Bcflogna árið 1304, gat hunn þeg
,ar: I'eikið á míö.rg hljióðtfæi'i.
Málverk af Rossini
14 ára. meðjiimur í akadeirsíu
Hann hatfð'i óvenjiutfagra rödd og
var nú staðráðtnn í því að gerasit
söngvarL Hann byrjaff'i að syngja í
kirfcjrunni, en vann sér einn nolkfcra
skyWinga með Möófftfæraleifc og
þegar faann var 12 ára var hann
ráðinn til að syngja í óperu í Bot*
agna. 14 ára gamiaffl hlauit hunn
sæiti í fíirnarmónisikiu akadeaiáiunni,
en.með því fororði að.hann 'SÍkyldi
ekfci greíða aitlfcvæði í þassari ænu-
verðugu stotfaua sa'kir æs'tou sinn-
Þann vitnisburð fá þær'
konur grænlonzkar, sem.
besta skót gera mönnum sín-
um, að skór þeirra lyfti fæt-
inum sjálfir. Ekki hefi ég'
hayrt, að íslenzkir skór hafi
nokkru sinni hlotið svo lof-
legan vitnisbgrð fyrr eða
síðar. Hins vegar kannast
visf allir við gamla málshátt-
inn: „Sá veif bezt hvar skór-
inn kreppir, sem hefir hann
á fætinum". Sannast að segja
höfum við alltaf verið í skó-
kreppu. Kúskinnsskórnír og
hrossskinnsskórnir hörðnuðu
iiia í sumarhitunum og
skruppu saman.
Þeir þremgd'u að tfánium cg atf-
i'öguffu fæturna, bæði með því
að imtanlka ú iþur.rfci cg .vegna upp
h-atflbegrar lögunar. En við erurn
nú búnir að toveðja 'gamilia' sto-
fatfnaðinn cg vonandi að i&uMu og
öMju í sinni tfyrri my.nd.
EN ÞAÐ varð hetfdur etoki
•þraiuitaJiaUjit að ga.nga í úttfeadnm
dkóm ,totíigvðlaslkónum'‘' eða
„dönsítou ®kónum“. Þeir toeppbu og
þeir især'ðu 'en það var hægt að
liálta íþá gljá oig þeir smullu í góltf-
ið, veitandi eigendium isínum noklk-
•unt ,tforatotf“ í fyriirmannl'eg'rl
framtooaiiii.
En nú enu enn orðin þáfitastoil
hvað stoóna snertir. Við fiLeygðum
toúi:ifcin.ni og IhroissefcLnni og héifium
þvi að itoma aWrei á þá frarnar.
En iá.i þeas að gera olktour það
ar. En Rosisini hafði enga ró í sín
um beinum. Hann aló. sliötou við
hljóðtfæraíi'eifcinn og fiór að semja
lú'g, Hann býrjaði á sópran-ariu,
og samdi dúatta fyrir horn, sean
haria lók með tföður sír.um.
Fjörmikið og óstýrilátt
tónskáld
Eyn$itá ópera Rosainis var „La
camlbiafle de matriimiono“. Sagt er
að hann hafi fengið innblástur frá
fconu nolfckurri til að semja óper-
una; svo mikið er víst að Rossini
var jatfnan 'umkringdur af fögnum
•toonuim, secn féíiiu umivörpum fyrir
brúnu, leifitrandi aulgnaráði hans
og glæsiilegri framifcoimu. Og tón-
IMargáífa hans var sMfc, að hann
hrilsti hverja óperuna af annarri
svo að eegja fram úr erminni. Þeg
ar hann samidi Rafcarann í Seviita
la.uíí hann verlkiniu á háíltfuim mán-
uði. Hann var fjörmikið og óstýiri-
'llátit, tónisitoáld, og honum var ékfci
marltoaður bás, meira en svona og
svona.
RíkharS Þórólfsson
Ijlóiat, „punita" Sitiórgripahúðlirna?
fætur otofcar á ný. Það ihefir orði'J
eins toonar afitunhvarf í stoógeþJ-
inni jafnMiða fraimifiörunum. Etfn-
ið er að meatu hið isama cg fyrr-
um var notað en því er engin at-
hygli veifit.
ísllie'nzitour iðnaður bafir valtíið
þessum íþátitaitaiiiium. í etað þess a'ð
mæður oikk'ar, og cg fiormæður aMÆ
frá iandnámitíð gerðu slkó úr
skinnum ísilienzkra Ihúisdýra, tatóa
nú skinnaverksmiðj'ur við hú'ðuA’
um ag siiðan skóveriksmiðjan. M$Jc-
ill 'hluti af ötBum þéilm Btoófatnaði
sam skreyta búðangllugga stoóveztf-
ana, er iislenzk framtf'eiðtsíla og toúo..
.sómir sér þar Vell. N.ú bíður vistf
engiinn óþreyjutfuM/ur unlgiliiíiguri
karll eða Itoona eftir 'bifeljeinjsMtiu'J'
um, hiviltibrydduðium heiimagerð'um
sikóm, ihíeWur er tfarið í. næsta búð
og yeirzlað.
iSKÓGERÐ Iðunnar á Aikureyri
hefir nláð eftirtiéktarvierðum.
J árangri í tframleiiðsiu, 'bæði hvað
snertir vöriugæði ag verð. Etftlp'
spurn lefitir IðunnarHkónum er svo
ör að ietoki hiafist undan að fram-
leiða.
Vélatoostur verfcsm'lðjlunnar ep
bæði mikM clg góður og 'ÖUtf .stoi!,-
yrði fyrir hendi fill að framlleiða
I að minsta fcositi eiltit par atf sitoóum á
bveot mannsbarn í landinu á ári.
Aðeims úm 15% af varði Eifcónna
er erilént efni 'og tfjöidi tfóikis sltfartf-
ar við verfcsimiðjun'a og hetfir þar
ör.ugga atfvinnu aíHit árið,
Urn 50 nýjar garðir taoma fra/m
áriega og eru „'modaiskórair" til
sýnis í deiseimlber og s:treyŒna þá
pantanir að. En afigreiffls'liufr.astur-
inn er 2—3 mánuðir.
Sfcórnir, lag þeirra, litir og efni,
eru 'háðir i'ögBtíáfiuim- itásltounna.r og
heifir svo verið frá fyrufiu 03. Nú
er tízkan mjög b.reytt og anjóa tiá-
in aifitur að ry'ðja sér tiil' rúmls.
(Framhald á 6. siðu).
Iðunnarskór. Myndin tekin á Iðnstefnu samvinnumanna á Akureyrl.