Alþýðublaðið - 12.07.1951, Blaðsíða 6

ALÞÝÐURLAÐIÐ
Fimmtudagur 12. júlí 1951.
snerpu . . . og sjá, — ég beygði
mig skyndilega niður og greip
steinhnullung vænan og kastaði
að kvikindinu, og allt gerðist
þetta svo leifturskjótt, að ekki
mund’i hafa með skjótari hætti
orðið, msðan ég var enn upp á
mitt bezta, og söm var hæfnin,
og þurfti kvikindið ekki meira
með. Þetta kvöld gerði ég að
gamni mínu við kaupakonuna,
með allri gát og siðsemi, auðvlt-.
að, og án þess að virðuleiki ell-
innar og embættisins biði nokk-
urn hnekki, og það var ekki fyrr
en ég var lagstur í bólið um tólf
leytið og farinn að líta í blöðin,
að ég fann til gigtar í mjó-
hryggnum til sannindamerkis
iVm að ef til vill he.fði ég
beygt mig helzt til snögglega',
þarna fyrir utan hliðið.
Jæja, þetta var nú kaflinn um
mig og minkinn. Afrekssaga
öldungshis. Þá langar mig til að
spjalla svolítið við þig um
kraékiberin. Þau eru að vísii að-
eins grænjaxlar enn sem komið
er, en samkvæmt því lögmáli
lífsins, sem ræður í brekkunum
í minni landareign, líður ekki á
löngu áður en þau verða full-
þroska. Og þá á ég von á innrás
og veit ekki með vissu hvernig
ég má búast til varnar, eða hvert
mér muni yænlegast að leita um
liðstyrk. Ekki þýðir að fara
fram á slíkt við Jón bola, liann
hefur öðrum hnöppum að
hneppa þarna í ollunni, og tel ég
að viðureign mín við miixk'inn
gefi til kynna, ,að öllu fremur
gæti ég veitt Jóni gamla lið en
hann mér. Auk þess er illt að
koma við herskipum á berjamó.
Ekki tel ég mér heldur neitt
Framh.
Framhaldssagan 4 ..
SKT
BLÓÐ
Saga frá Suðor-Afríku
LESIÐ
í sumarleyfinu
og batt það í hnakkahnút.
,.Ætli það endi ekki þannig, að
ég giftist honum? Það mætti
segja mér það.“
„Að heyra til þín. Ekki vant-
_ar svo sem stærilætið, þar sem
þú veizt það eins vel og ég, að
allar stúlkur e’ta hann á rönd-
um og dást að honum, ekki
hvað minnst fyrir það hversu
skáldlega hann getur komizt að
orði.“
Katie sá andlit systur sinnar
í speglinum, sá þrána, sem
skein úr augu.m hennar og á-
sökunarsvipinn. Hún felldi nið-
ur talið, gekk út að glugganum
og opnaði hann. Limerick er
dásamlega fagurt hérað, hugs-
aði hún. Ðásamlega fagurt
jafnt í skini og skúr, dag sem
nótt, að vetri, hausti, vori og
sumri. . ..
Ilmur moldarinnar barst að
viturn hennar, áfengur og örv-
andi. Hún unni þessari útsýn
hugástum; við augum hennar
blöstu víðir akrar, fagurgræn-
ir, lágreist býli bak við Ijós-
brún þyrnigerði, stórvaxnar
eikur, álmviðarlundir og fjöl-
litar blómabreiður. Og fjarst
við sjóndeildarhringinn gnæfði
gamli Donneleykastalinn á
hæðarbrún við bláan himin
eins og grámyrk, stórfengleg
hamraborg, og minnti á löngu
liðnar aldir, þegar þar láu
landamæri tveggja ríkja, sem
oftar át-t-u í ófriði heldur en frið
við að búa.
Lísa reis úr sæti sínu og gekk
til hennar. „Þegar þokan sveip-
ar hæðirnar, finnst mér sem ég
sjái forfeður vora fylkja liði
gegn Englendingum og eiga við
þá harða orustu þarna úti á ökr
unum,“ sagði hún. „Og ég sé þá
falla og blóð þeirra lita jörðina,
sem þeir eru að verja ...“
„Það vantar ekki, að þú get-
ur verið nógu skáldleg á stund-
um,“ svaraði Katie. „En hvarfl-
ar það þá aldrei að þér, að ekki
hafi nú forfeður vorir verið
miklir garpar, fyrst þeir biðu
svo skjótan ósigur fyrir Eng-
lendingum, sem raun bar
vitni?“
„Þú veizt það eins vel og ég,
að Englendingar neyttu liðs-
munar, og það eitt réði sigri
þeirra. Það er söguleg stað-
reynd. Og hverjir voru svq þeir
kostir, sem sigurvegaramir
buðu okkur írum? Segið skilið
við hina heilögu kaþólsku
kirkju, kastið trúnni og gerist
mótmælendur, og þá munum
vér leyfa yður að halda landi
pg eignum. Að öðrum kosti
sviptum vér yður landi og sjálf
stæði.“
„Það sýnir manndóin okkar,
að við vildum heldur láta lönd
og sjálfstæði en kasta trúnni,“
svaraði Katie O’Neill. „En á
stundum get ég ekki varizt
þeirri hugsun, að við höfum
ekki verið að sama skapi hygg-
in . . .“
„Hvað segirðu, Katie O’Neil?
Þú talar eins og heiðingi,
heimskinginn þinn-.“
Katie yppti öxlum. „O-jæja.
A stundum get ég ekki varizt
þessari hugsu.n. Við höfum látið
lönd, svo að okkur veitist erfitt
að siá okkur farborða, auk þess
sem við verðum að gjalda Eng-
lendingum geysiháa skatta.“
Hún hló við. „Hvað um það;
ekki megnum við að levsa
vandamál þjóðar okkar. Við
skulum- hraða okkur niður.
Samferðafólkið bíður okkar úti
í garðinum.“
Þæf stukku niður stigarn,
linntu ekki sprettinum fyrr en
þær voru komnar út í sólslan-
ið. í skyndi drógu þær reiðglcf-
ana á hendur sér og hröðuðu
sér þangað, sem veiðifólkið
beið með hesta sína á rnalar-
bornum stígnum.
„Þarna eru þau mamma,
pabbi og Sean,“ mælti Lísa lágt
við systur sína. „Það vildi ég að
ég væri eldri en þú, þá mynöi!
ég ekki skoða þug minn um það (
að giftast honum. Hann ber af
öllum u.ngum mönnum, skal eg
segja þér.“
Sean sveiflaði hattinum í
kveðjuskyni og gskk t.U móts
við þær, bauð þeim góðan dag
og hjálpaði Katie síðan að stíga
á ,bak. „Þú ,ert alltaf jafn ynd-
isleg,“ sagði hann. Þegar hann
síðan hélt þangað, sem hestur
hans stóð, stýrði móðir hennar
hesti sinum nær henni og tók
hana tali. „Já, hann er orðinn
bæði fallegur og myndarlegur
mgður, hann Sean,“ sagði hún.
„Sjáðu bara hvað hann er
glæsilegur. þegar hann er kom
inn í reiðfötin ., .“
,.Æ, mamraa. mamma .. . þér
er ekki sjálfrátt.“
„Hann er tilvalið mannsefni
fyrir þig. Indælis drengur, það
er hann. Ástúðlegur, \;el upp
alinn og af góðurn ættum. Og
enda þótt foreldrar hans séu
ekki beinlínis auðug, fremur eji
annað það fójjk, sem stað'.ð hef-
ur stöðugt í hinni ein.u sö.nnu
trú, — svo er guði almáttugiu.n
fyrir að þakka, — þá er harm
nægilega efnaður til þess að þig
mundi ekkert skor.ta, ef þú gift
ist honum.“
„Góða mamma, varpaðu nú
frá þér öllurn áhyggjum varð-
andi mig og framtíð mína Vaðr
ið er fagurt. Betra veiðiveður
er ekki hægt að hugsa sér. Ég
geri auk þess ráð ívrir þvi að
svo fari, að ég g-if-tist honum
fyrr eða síðar, en ...“
„Þakka þér fyrir það orð,
dóttir mín. Hver veit þá nema
við getum tilkynnt trúlofun
ykkar, áður en dansleiknum ..“
„Vertu ekki alveg svona bráð
lát, mamma.“ Það þrá fyiir.
gremjubreim í rödd hennar.
„Fyrr eða síðar, sagði ég. Enn
er ekki tími til þess komirn að
tilkynna neitt.“ Að svo mæltu
knúði hun hest sinn spo.ru,m og
reið inn í hópinn. Hún heyröi
föður sinn ræða við Sean.
,.Ég óttast kartöflusýkma
ekki svo mjög,“ heyrði hún
Sean segja. „Hún hefur að vísu
geisað í nokkrum héruðum tvö
síðastliðin ár, en það er ekkert,
sem bendir til þess, að hún
muni breiðast svo ört út, að á-
stæða sé til að óttast hana.“
„Og samt er ekki hceg-t að
neita því, að hún breiðjst j-
skyggilega ört út,“ svaraði fað-.
ir hennar.
„En góði pabbi, — við skul-
um ekki vera að eyðile.ggja á-
nægjuna af förinni með
hræðslu við kartöflusýkina,“
mælti Katie. „Veðrið er of gott
til þess.“
Sean bros.ti. „Ég var að
skoða garðana okkar í gær. „Ég
hef aldrei séð þá í slíkum
blóma. Við megum gera okkur
vonir um óvenjulega góða upp
skeru í ár.“
Um hríð riðu þau þegjandi
um iðgræn engi, þar sem alda-
gamlir grjótgarðar þaktir grasi
og blómum grónum torfstrengj
um skiptu landareignum. Síðan
var haldið eftir götuslóðá upp á
hæð eina, og lítið dalverpi
blasti við augum þeirra, þétt-
skipað fólki, hestum og hund-
um, því að þaðan áttu vniðarn-
ar að hefjast.
Fólk úr nærliggjandi héruð-
um hafði safnazt þar saman svo’
hundruðum skipti, komið þang-
að ríðandi, gangandi eða aka-
ndi í hestvögnum ýmist til þess:
að horfa á veiðarnar eða taka
þátt í þeim. Allir voru veiði-
mennirnir klæddir litklæðurn,
og þegar Katie virti roann-
þröngina fyrir sér, þótti henni
sem yfir blómskreytta laut
væri að líta. Hinir frægu Don-
nelyveiðihundar geltu og
gjömmuðu af kæti og tilhlökk-
un. ;
Sean reið við hlið henni.
„Það gleður,mig, að ég skuli fá
tækifæ.ri til að r.æða við þig
undir fjögur augu,“ sagði hann.
„Það er eins og maður virði:
fyrir sér hið fegursta málverk,
þar sem þú situr. grönn og
sp.engileg í fagurgiænum reið-
fötum, á þessum tryllta fáki.
Aldrei hefur sjálfur Gains-
borough málað s-vo dásamlega
Filipns
Bessason
hreps>stjóH:
:iu8aÐSE'NT BR'É-F
,.ðin
Ritstjóri sæll.
ý Þá hefur maður þó komizt svo
ú langt á þessu blessaða sumri, að
bera ljá að grasi, og var þó lítið
nema tilburðirnir. Það er með
:*X3
.dpað eins og annað: manni finnst
.einhvern veginn sem maður viti
Á,íaf sjálfum sér ungum og harð-
frískum, standandi skammt frá
og virða fyrir sér látalæti öld-
,. ungsins með skopkenndri sam-
,.úð, og þá skammast öldungurinn
sín og hugsar sem svo að þetta
,f sé ekki til- neins; ekkert gagn að
þessu bjástri hans og sjálfum
: honum aðeins til minnkunar og
leiðinda, og verður enn minna
úr verki á eftir. Eða hann leggur
frá sér amboðið og fe.r inn í bæ.
En þótt minn eldri maður
verði að þola það eins og hvert
;annað hundsbit, að minn yngri
' maður geri hálfgert gys að hon-
um, þá fékk hann sig fullsaddan
af því, minkskrattinn, sem ætl-
aði að henda gaman að elli
minni hérna um daginn. Ég var
á jgangi á heimbrautinni fyrir ut
an hliðið; var einmitt að hug-
leiða hver verða mundu endalok
olíudeilunnar þarna í íran; gat
ekki varizt þeirri hugsun, að
hrumur væri nu Jón minn boli
orðinn, er hann léti slíkum
strákalýð það viðgangast, að
standa uppi í hárinu á sér og
brúka stólpakjaft; hann hefði
einhvern tíma skipað þeim að
halda sér saman, ef þeir vildu
komast hjá því að hann talaði
=“við þá með tveim hrútshornum.
Og sem ég er að hugleiða þetta,
og að margt sé likt með mönn-
Um og þjóðum . . . þjóðirnar eld
ist og glati hugrekki sínu og
harðfylgi . . . þá sé ég hvar mink
skrattinn kemur labbandi utan
' 'úr móa, stekkur yfir vegarskurð
inn og upp á veginn, gýtur til
mín glyrnunum með hálfgerð-
*' 'um fyrirlitningarsvip, töltir síð-
an á undan mér eftir veginum
’ og ipn fyrir hliðið, rétt eins og
’ hann vildi sýna mér, að hann
' "vissi ofboð vel, að ekki stafaði
honum nein hætta af gráskeggj-
uðu,m karlfauski, þótt sá hinn
sami teldist enn lafa í hrepp-
stjóratign. Og það má minn
yngri maður eiga, að slíka móðg
un þoldi hann ekki að kvikindið
... sýndi mínum eldri manni; hann
arhljóp í karlfauskinn öldungis
mfyrirvaralaust með fjöri sínu og
>Í9.