Alþýðublaðið - 16.03.1954, Blaðsíða 4

Þriðjudagur 16. marz 1954
Útgefandi: AlþýSuflokkurino. Ritstjóri og ábyrgSarmaðcr:
Hanuibel Valdimarssou Meðritstjóri: Helgi Sæmundssos.
Fréttaitjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamenn: Loftur Guð.
mundsson og Björgvin Guðmundsson. Auglýsingastjóri:
Frrtm.% Möller. Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902. Auglýsinga-
*fmi: 4906. Afgreiðslusími: 4900. Alþýðuprentsmiðjan,
Hvg. 8—10. Áskriftarverð 15,00 é mán. í lausasölu: 1,00.
Oskiijanleg þögn
MARGAK VIKIJR eru liðn-(
ar síðan það fréttist, að komin
væri hinguð til lands fjölmenn
sveit manna frá Bandaríkjun-j
um til að eiga samninga við,
íslenzku ríkisstjórnina um j
vissar breytingar á varnar-
samningnum frá 1951.
Þetta var nokkru áður en
Berlínarfundurinn hófst. Þeim
fundi qfr :nú löngu lokið, og
heiminum er orðið löngu kunn
ugt um, hvað þar gerðist. Eða
réttara isagt, að þar gerðist svo
að segja ekki neitt.
En alger þögn ríkir, og eng-
inn virðist vita neitt um, hváð
líði samningum íslenzku
stjórnarinnar og Bandaríkja-
manna um endurskoðun her-
verndarsamningsins.
Seinast, þegar utanríkismála
ráðherra var spurður um þessa
samninga — en síðan eru liðn-
ar margar vikur — sagði hann,
að þeir gengju sð minnsta
kosti jekki verr en í Berlín.
Það þurfti að vísu ekki að
segja svo mikið, en þó virtist
með svarinu gefið í skyn, a'ð
horfurnar vævu ekki svo afleit
ar. Einlívér áranguj- værií a.
m. k. líklegur á því stigi máls-
ins.
Um þær mundir heyrðist
líka, að samningamenn Banda
ríkjanna Iiefðu fallizt á, að Is-
lendingar einir tækju að sér
verk á Keflavíkurflugvelli, og
að Hamiítonfélagið skyldi
hverfa úr landi. Enn fremur
það, að engir eríendir verka-
menn skyldu vera hér á veg-
um hersins, og þeir, sem hér
væru, yrða látnir fara.
Síðan þetta fréitist hefur
verið alger þögn um málið í
margar vikur.
Menn spyrja, hvort amerísku
samningamennirnir séu enn þá
hér á Iandi. — Hvort samn-
ingum sé stöðugt haldið áfram.
— Hvort slitnað hafi algerlega
upp úr samningunum — eða
samningafundum fresta'ð um
ákveðinn eða óákveðinn tíma.
Og enn spyrja mcnn, hvort
isamningunum sé kanniske lað
fullu lokið, og sé svo, þá með
hvaða árangri.
Þetta spui'ningaregn teýnfir,
að enginn veit neití um mál-
ið. Um það hefur ríkt slík dul
arfull dauðaþögn, að furðu
gegnir.
Getgátur og kviksögur ýms-
ar eru þó á kreiki eins og allt
af, þegar verið er áð pulcra
með stórmáí. Þeir, sem fróð-
astir þykjast vera úm Ieyndar
mál stjómarinnar segja, að
tveis- „toppmeim“ amerísku
samningamannanna hafi farið
vestur um haf cí'íir skamma
vi’ðdvöí, en hvorf þeir hafi gért
ráð fýrir að koma aftur til
framhalcíssamninga, segjaist
þeir vísu menn vera ófróðir
um.
Hvað inundi nú vera hæft
j
i bessu? Getur hað á nokkurn
hátt veriö skaðlegt að menn
fái að viía hið rétta um þetta?
Þá er því hald’.ð fram, að
þegar Ameríkumenn höfðu
fallizt á, að Hamiíton skyldi
hverfa úr Iandi, hafi uppbyrj-
ast mikið rifrildi milli íhalds
og framsóknar um það, hvaða
íslenzkir a’ðilar skvldu fá að
taka við hlutverki Hamiltons
og öðrum framkvæmdum, sem
fyrirhugaðar værr, og ekki
væri þegar búið að ráðstafa.
Sagan segir, að þegar hér
var komið, hafi hrafnarnir
Huginn og Muninn á öxlum
utanríkismálaráðherrans, þeir
Hermann og Björn, kvakað ó-
samhljóða ráðleggingum í eyru
honum. Annar hafi sífellt
nefnt „Sameinaða verktaka“,
en hinn talið, að hér yrði nýtt
,,samvinnuhlutafélag“ að koma
til skjalanna.
Þannig er talið, að þetta at-
ri’ði málsins hafi staðið sein-
ustu vikurnar.
En hvað er hæft í þessu?
Gæti það nokkurn sakað, þó að
hið rétta kæmi í ljós um þetta
atriði? —- Manni skilst, að það
geti tæpast flokkast undir við
kvæm utanríkismál, heldur
hljótl miklu friemur að telj-
ast til jafnréttismála stjórnar-
flokkanna ijmbyrðis, líkt og
úthlutun olíuflutningaskipa og
þess háítar.
En þó leikur mönnum al
mennt enn meiri hugur á að
vita, hvort nokkuð hafi á unn-
izt í samningunum um tak-
markanir á samskiptum herS'
ins og Islendinga, um að ÍS'
lendingar taki að sér gæzlu
radarstöðvanna — um hreyt
ingu á uppsagnarákvæðum
varnarsamningsins Islending-
um í hag og um brottför hers
ins af landinu strax, þegar
friðarhorfur séu svo vænlegar,
áð slík ráðstöfun þyki hyggi-
Ieg með tilliti til liagsmuna fs-
lands og nágrannalanda þess. j
Utanríkismálanefnd á að
minnsta kosti heimtingu á að
vita, hvernig þessi samninga-
mál öll standa, hvort einhver
samningsatriði hafa þegar
fengið fulla lausn, hvort samn
ingar eru strandaðir, eð>
hvort þeim hefur verið haldið
stöðugt áfram eða slegið á
frest.
Alþingi ætti Iíka að fá fulla
vitneskju um þessi mál. Og
verður því naumast trúað, þó
að það hafi flogið fyrir, a'ð
samningunum hafi verið frest
að, þar tjl þingið hafi Jokið
störfum, svo að fremur sé
hægt að komast hjá að standa
því reikningsskil að samnings-
lokum.
Gerir ■ Alþýðublaðið ákveðna
kröfu um það, að stjórnin
skýri þegar frá, hvernig samn
ingarnir um endurskoðun her
vernd arsamnjingsins standa.
Vér viljum fá öruggar upplýs-
ingai- réttra aðila í stáðiinn fyr
ir kviksögur og getgátur, sem.
aðelns geta orðið málinu tiil1
tjóns og skaða. •
Á hraðcimetið •D^^an a myudinni vakti í haust mikla athygli á sýningu í Vínar-
borg. Það þykir sem sé ótvírætt, að hún hafi unnið „bláa bandið“ sem
hraðfleygasta bréfdúfa í Evrópu. Hún flaug frá Ostende í Belgíu til Vínarborgar, en það er
652 mílna vegarlengd, og meðalhraðinn var 54 mílur á klukkustund. Maðurinn á myndinni er
eigandi dúfunnar.
EINKUNNIR MORGU
EINS OG glöggt má sjá af
Sikrifum Morgunblaðsmanna
þsssa mánuðina, hefur Ihaldið
verið sérlega ánægt með við-
gang Alþýðuílokksins á síð-
ustu árum. Þetta þakka þeir
auðvitað fyrst og íremst vit-
urri og heillavænlegri forustu
þeirra manna, er þá héldu um
stjórnvölinn.
Ekki skal dregið í efa, að
þeir hinir ágætu rnenn hafi
þjónað samvizku sinni og sann
færingu í hinum, ýmisu við-
brögðum, sem fljótlega komu í
ljós með afstöðu þeirra til fram
gangs þess málstaðar, er þeim
var trúað fyrir.
Nú liggur fyrir „bréf upp á
það“ í Mogganum — og eru
raunar orðin mörg — að þessir
menn hafi átt fylgi hinna
„heiðarlegu og skynsömu1' með
al fólkisins, en ekki er þó hægt
að sjá það við athugun á at-
kvæðatölum, að þeirri mann-
tegund hafi farið ört fjölgandi,
enda vafasamur heiður að hafa
það próf með „láði“, þegar
verkafólk á, hlut að máli, og
einkunnum er úthlutað í dálk-
um Morguriblaðsins.
Súra berið.
Hvernig mátti það verða, að
þeir tímar kæmu, þegar þessi
flokkur átti sér ekki annað
vænlegra málstað sínum til
h.agsbóta en samvinnu við þá
einu stétt þjóðfélagsins, er
i honum var fyrst og fremst fal-
* ið að vera á Verði gegn, þá
stétt, er hefur sérstöðu til þess
j að vanmeta störf hinna vinn-
. andi handa og skammta þar
með brauðið á borð daglauna-
mannsins?
j Er ekki eitthvað lítið eitt
súrt ber í munni íhaldsins að
breyting varð á stjórn Alþýðu-
flokksins? Og af hverju? Það
ættí að vera meinlaust að
spyrja. Við þekkjum svörin og
viðurkennum þau alveg hik-
laust, hvort sem við íöllum á
gáfnaprófi íhaldsblaðanna eða
; ekki.
Það, sem þarf.
Þa,ð eitt hefur skeð, að fyrir
hönd Alþýðuflokksins koma nú
fram þeir menn, sem vonir
standa til, að ekki muni bregð
ast því trausti og þeirri. á-
byrgð, sem fólkið gerir kröfur
til, að foringjum þess skiljist,
að þeir Verði að verðskulda”'og
svara fyrir.
Nú, í fyrsta sinn um árabil,
er von til þess, að vori eftir
hinn langa vetur í baráttu
verkalýðsins í þesisu landi. Það
er þó ekki eingöngu fyrir til-
komu eins eða tveggja manna.
Það er vegna þess, að fólkið —•
að' við — hinn nafnlausi fjöldi,
þekkjum orðið vald okkar og
mátt. Við afneitum. þeim, sem
vilja sveigja okkur til auð-
mjúkrar þjónustu vi/5 auðVald
ið í landinu. Við neitum öllu í-
haldssamstarfi í þeim imálum,
sem heill og hamingja verka-
lýðsins getur oltið á!
Við þurfum ekki’ að vera
haldin af neinum kommúnisma
til þesis, — við þurfum aðeins
heiðarlega og heilbrigða. skyn-
semi — og hana höfum við.
Alþýðuf lokksf él agi.
ábófavanf.
Það er augljóst mál, að
stjórn Alþýðuflokksins þessi
hrun-ár hefur verið eitthvað
meira en lítið ábótavant, og má
ætla. að hve.rjum heiðarlegum
Alþýðuflckksmanni sé orðið
það fullkomið kaiipsmál, að
þar verði ekki lengur „flotið
sofandi að feigðarósi“, enda
mun nú svo komi.5, að fólkið
skilur til fullnustu, hvers
vænta má/ ef áframhald yrði. á
þessu, sem íhaldið orðar svo
snoturlega: „Náin samvinna
lýðræðiisflokkanna“. Það er að
segja: Samstarf Alþýðuflokks-
ins við íhaldið, einkanlega í
málum verkalýðssamtakanna.
Ég vil nú spyrja: Var ætlazt til
þess í öndverðu, þegar Alþýðu
flokkurinn hóf sitt þýðingar-
míkla starf undir forustu
hinna merku og fórnfúsu
manna, að hann yrði nokkru
sinni annað en sú skjaldborg
fólkisins um réttarbætur þess
og öryggi, sem hvers konar
vopn auðvaldsins fengju ekki
niður brotið?
Bréfalmssinn
Áfþýðan ein fylking
„SAMEINAÐIR stöndum
jVér, sundraðir föllum vér,“
stendur í gömlu og göfugu mál
tæki.
I íslenzk alþýða! Sameining
ÞÍN er þitt stærsta hagsmuna-
mál í dag. ÞÚ verður að taka
til þinna ráða og skipa þér í
eina þétta fylking, sem sækir
fram til bættra lífskjara og
leggur að velli allar þær afæt-
ur, sem nú skerða réttmætt
hlutskipti þitt. Þú verður að
segja skilið við þau sundrung-
aröfl, sem halda þér í greipum
þröngra flokkshafta og póli-
tískra æVintýramanna. Þú
verður að taka upp þína bar-
áttu undir merki bins lýðræð-
issinnaða sósíalisma. Þú verð-
ur að berjast undir merki
þeirra manna, sem broti.ð hafa
jafnaðarstefnunni braut hér á
landi og halda uppi merki
hennar. Þú verður að berjast
fyrir málstað þínum, til þess að
sú sjálfsbjargarviðleitni, sem í
þér býr, fái notið sín til fulls.
Þú verður að berjast fyrir hags
munum þínum jafnt til sjávar
og sveita og reka aJla annar-
lega sendihoða heildsala og
annarra auðstétta úr Reykja-
vík heim til föðurhúsanna.
Þú, bóndi, sjómaður, verka-
maður og aðrir alþýðumenn til
sjávar og sveita, rektu þessa
sendiboða burtu og taktu hönd
um saman við þína eigin full-
trúa og stattu fast með þeim,
svo að þeim auðnist að bera
okkar göfugu stefnu fram til
sigurs. Þú íslenzki alþýðumað-
ur. í dag bíður þí.a það stóra
hlutverk að 'búa í haginn fyrir
komandi kynslóði", að búa í
haginn fyrir börnin þín og fyr-
ir barnabörnin þín. Því fyrr
sem þú byrjar, því betra, og
Framhald á 7. síðu. j