Alþýðublaðið - 16.03.1954, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 16. raarz 1951
ALÞÝÐUBLAÐEÐ
Á SIJMRIN rek-ur Gaillard
nokkrar minjagripaverzlanir á
Ibaðsíröndinni við Nice, en aðr
ar árstíðir stundar hann ýmis
konar brask, og er það ekki allt
lögum samkvæmt. Samt mun
honum ekki enn haí'a heppnazt
að leika jafn laglega á nokk-
urn náunga eins og hinn unga
'barón, Scipion du Rouse de
Beaujen, én viðskipti þeirra
áttu sér stað fyrir fjórurn ár-
um.
Það var vorið 1950, að bar-
óninn hafði afráðið að flýja til
Bandarrkjanna, þar eð hann,
óttaðist, að kommúnistarnir
myndu ná öllum völdum. í Ev-
rópu. Og enda þótt hann væri
maður vellauðugur, vildi hann
gjarnan tvöfalda auðæfi sín,
áður en hann færi, og helzt fyr
Irháfnarlítið. Þess vegna sneri
hann sér til Gaillard, ,sem allt-
af var til viðtals, þegar um
eitthvert brask var að ræða, —
og það kom líka brátt í Ijós, að
þeir skildu hvor annan til hlít-
ar. Og svo einkennilega vildi
til, að Gaillard hafði tök á ein-
mitt því tækifæri, r.em barón-
inn var að leita.
ÚRANÍUM TIL FRANCOS
Einn af „viðskiptavinum11
Gaillards, Jacques nokkur Al-
berto, sem starfaði í landa-
mæralögreglunni, var einmitt
um þetta leyti önnum kafinn
við að leysa merkilegt viðfangs
<efni. Það var í því fólgið, að
smygla dálitlu magni af úran-
íum út úr Austur-Þýzkalandi,
og stóð til að selja það stjórn-
arvöldunum á Spáni, „síðasta
virki andkommúnista í Ev-
rópu“, eins og Gaillard sagði.
Hver og einn, sem tæk'i þátt í
jþessu, mundi ekki aðeins vinna
að björgun Vestur-Evrópu,
heldur átti hann og víst að þeir
peningar, sem hann lagði í fyr
Jrtækið, hlytu að tvöfaldast, —
eða- jafnvel þrefaldast. Hins
vegar þorði Gaillard ekki að
ábyrgjast það, að svo komnu
máli, að baróninn fengi að taka
þátt í þessu leynibralli, — en
hann ætlaði samt sem áður að
lala máli hans við Alberto. —
Alberto lögregluforingi var
glæsilegur maður, um það bil
hálffertugur. og auk þess sem
hann hafði hlotið afreksmerki
and s töðuhreyfingar i nnar, bar
hann og hið éftirsótta heiðurs-
merki Croix de Guerre. Hann
skýrði baróninum og hinni
'ungu og fögru kouu hans frá
hinu leynilega fyrirtæki, eins
og það var ráðgert. Það var
leyniþjónustan franska, sem að
pví stóð, en þar sem stofnun
Sameinuðu þjóðanna gat ekki
beitt sér fyrir framkvæmd
þess opinberlega, gat hún held
ar ekki lagt fram það fé, sem
ti'l þeirra þurfti. Eyrir bragðið
var lögreglan tilnevdd að taka
einkalán, að upphæð tíu millj-
ónir franka, — eða rúmlega
©00 þúsund krónur, til að
greiða með kostnað við fyrstu
sendinguna. Gæti nú baróninn
lánað þessa fjárupphæð og
komið þessari úraníumsend-
:ingu til Spánar, mundi spánska
ríkisstjórnín greiða honum
seytján milljónir íranka fyrir
vikið. svo að gróði barónsins
mundi nema fimm hundruð
þúsund krónum.
RTJSSAR Á HNOTSKÓM ...
En einn alvarlegur hængur
var á þessu öllu saman. Rúss-
meskir njósnarar höfðu komizt
•á snoðir um hvað til 'stæði, og
þess vegna varð að haga öllum
■^■^■^■^■^ frá áformi þeirra. Nú yrðu þeir
S KJARNORKAN hefurS Því að vera hálfu varkárari en
^gert úraníummá.'minn gulliS nokkru sinni fyrr. Sjálfur
• dýrmætari. Og vitanlegaS kvaðst ofurstinn verða að
Off
tók þag svindlarana ekki)
langan tíma að uppgötva
\
S
S “ — ^
ýþað, og hagnýta sér það
ý sinn hátt, eins og eftirfar- ^
S andi saga sýnir, en hún er^
S þýdd úr tímaritinu „Littera-j
S ture Digest“. S
hraða för sinni aítur til Par-
ísar, en ætlaði að gera barón-
inum aðvart, þegar þeim hjón-
um væri óhætt að lialda áfram
för sinni. í
I í þrjá daga biðu barónshjón1
Baróninn ræddi lengi við
Alberto í hálfum hlióðum, og,
in þess í ofvæni, að ofurstinn j
íéti frá sér heyra. Og loks á;
------ ",fjórða degi barst beim sím-í
- ■ ■ , ~ ' , ' skeyti. frá honum. ..Áhættan of
framkvæmdum meo stokustu .... ,
, ,'■'■■■■; , mi'kxl. Snuið aftur!“ stoð í
leynd. Og aéur en nokkur a- , j
kvörðun yrði tekrn, hvað S
snerti þátttöku barónsins
þeim, varð ekki hjá því kom- ‘ý'. ■l “au,“u wjuuuui,
. , _ , „ kom þeim saman um, að það
izt, að hann fæn til Parisar og ,f „ , ,
mætti til yfirheyrsluhjaæðsta að úramumsendinguna
fonngja þessara framkyæmda ftur tQ parísar Væri því
e-n Z ° U1f +■ * hyggliegra að halda um' Suður-
Berthier ofursti var maður Frakkland ti] sumarseturs bar-
eins og ofurstar elga að vera, ónsins . c de Antibes við
r g^simeimi, sem bar em- Miðjarðarbaf *
kennisbunmg sinn með afbngð
um yelog har hans var tinnu- QEISLAVERKANIR. KASS-
svart. Hann spurði baroninn 1NN QRAFINN í JÖRÐU
byrstum romi um allt, varð- Eftir langa Qg þreytandi ferð
andi stjornmalaskoðanir hans eftir slæmum vegum náðu þau
og sömuleiðis um f járhag hans.
Hinn 26 ára gamli barón full-
vissaði þennan háttsetta leyni'
sumarsetri barónsins. Þau
komu úraníumkassanum þegar
fyrir £ litlu. aflæstu herbergi.
þj ónustuforingj a um það, að | Barðninn óttaðist mjög hina
hann væri maður auðugur og hættulegu útgeislun frá.málm-
þar að auki átti hann það inunu og bar alltaf þar til
tromp á hendinni, _að kona' gerða asbestbrynju innan,
hans, Elenóra Patenótre, var j klæða henni til varnar, jafnvel
dóttir eins af hinum mörgu lika þegar bann svaf. Engu að
fyrrverandi f jármálaraðherrum . síður var gem ótgeisíunin hefði j
Frakka. _ Að samtali þeirra' áhrif á taugakerfi þeirra I
loknu lýsti Berthier ofursti’u.-x____u,._r ei... I
líka yfir þ\u, að hann fæli bar-
óninum að koma úraníumsend-
ingunni til Spánar.
„LÍFSHÆTTA'"
Daginn eftir afhenti barón-
inn ofurstanum tíu milljónir
hjóna, því að nótt eina tóku
þau sig til og grófu kassann í
jörð í garðinum bak vjð húsið.
En það kóm þó ekki að haldi,
Alberto kom nokkrum dögum
síðar og skýrði þelm hjónum
frá því. að rússneskir njósnar-
ar hefðu orðið útgeislunarinn-
franka. Og sama kvöld komu ar'varir með mæiitækjum sín-
þeir ofurstinn, Aliberto og Gail- j um, Lét hann setja vopnaðan
lard heim til barónsins með all ^ vörð um staðinn, og varð þá
stóran kassa, sem liinum dýr- baróninum hugarhægra.
mæta málmi hafði verið komið J En nú gerðist það, að Bert-
fyrir í, og líktist kassi þessi t hier ofursti kallaði þau til Par-
mest málmkistu. í kassanum lá íSar, og sagði þeim, að minnstu
blýhylki, girt stálgjörðum. Á Framhald á 7. síðu.
það var letrað: „Lífshætta! Má
aðeins opnast af sérfræðing-
um!“ Um leið og ofurstinn af-
henti baróninum kassann,
brýndi hann fyrir honum, að
íara eins. gætilega að öllu og
honum væri framast unnt, og
þó fýr.st og fremst að minnast
ekki á málið við nokkurn lif-
andi msann. Síðan fékk hann,
baróninum í hendur plagg
nokkurt, undirritað af hernað-
LEIFUR LEIRS
Prósentubrot
aíbragðs skáld
€»■
HANN Effill frá Borg var
o.ff efldari ffat ekki hal, —
svona eins konar bversumma, táknrænt tiáS,
aí Tómasi o? Laila Sal . . .
ÖI hann kneyfði, ef hann þorsía keimdi,.
sá var ekki
að' prútta um prósentuferot.
I Re> klioiti biórtunna á stokkum stóS,
ér Stuiluson fræði reit merk.
Þótt Eininyin beri oft andríki vott,
er Eddan samt jafnbetra verk ...
Hann meistari Jón þótti mjaðarkær,
hans mergjaða orðgnótl er kium.
Þeir séra Jakob og bró'ðir Björn
brúka ekki þvílíkan munn . . .
Off fógetinn Skúli við stjórnvöl istóð,
stórhuga, — og nokkuð við skál.
Að Brvnleifur hefði betur stýrt,
er beinlínis ósannað mál___
í’ótt Jónasi þætti, við gígjugrip,
hið gullna tár freistandi sætt.
hafa appelsín-danstextar S.K.T.
engu við snilld hans bætt.
Og nú hefur Lárus af lögvizku kveikí
það Ijós sem var útkulnað skar,
l»ótt aldrei því Víferi um slíki Álfíanes spáð,
að ættjörð vor frelsaðist þar ...
Þólt enn verði prósentan allt of lág,
fær enginn Lalla um það kennt, —
hún ætti að miðast við okurlán
t'ða innheimíuþóknun, — ner eent.
f-.á mundum vér Egils orku fá
til afreka í brag og slag.
I*á skyldum við bjóða þeim Bomhoít og Có
ög baunverskri rausn — ,,gú-dag“s
Þá rækjum við Kanann í hvelii heim
os héldum Rússum í skák.
þá yrðu vor þjóðvarna- og áfengismál
ckki neitt rassvasakák,
OI við kneyfum, ef við þorsta kennum,
þá mun ekki
prúttað um prósentubrot.
Mmning Elinar Hanniba
aryfirvöldunum, og átti það
ELÍN HANNIBALSDÓTTIR
var fædd 4. ágúst árið 1866 og
lézt á heimili dóttur sinnar Sig
ríðar hér í Reykjavík 18. des-
j ember 1953, 87 ára að aldri.
Með Elínu er fallin ein af
að duga þeim hjónum sem
þessum vestfirzku sæmdarkon-
vegabréf yfir spænsku landa->um’ Sem fáa eiga SÍna líka' '
mærin. I Florence Nightingale vildi
jenga viðhöfn við heimkomuna
i Ditreiö smni og til Englands frá Krímskaga.
lagði síðan af stað ásamt konu Hún neitaði herskipi og fríðu
sinni til Spánar. Stóð hann í föruneyti; kallaði sig Frk.
stöðugu símasambandi við of
Baróninn kom úraníumkass
anum fyrir í bifreið sinni og f til
urstann, og allt gekk vel, umz
þau hjónin náðu til borgarinn-
Smith, svo að engirm tæki eft-
ir heimkomunni, að loknu
þrekvirki. Eins kom þessi á-
ar Angoulime; þá tilkynnti of- gæta kona til Vestfjarða til að
urstinn baróninum, að hann j sameinást vestfirzkri mold að
hefði fengið ástæðu til að^síðustu. Hún var ílutt hljóð-
gruna Gaillard um svik, og j lega til átthaganna. En sunn-
þess vegna yrði að slá frekari, anblæinn bið ég að bera eitt
framkvæmdum á frest um l lítið laufblað á le:ði þessarar
skeið. í Bayonne hittu þau Al-jmerku konu, með þakklæti fyr
berto og ofurstann, sem ók í i ir vel unnin störf.
bifreið frá hernum, og voru ó- j Elín var fædd að Neðri-
einkennisbúnir verðir í fylgd Bakka í Langadal. Norður-
með honum.
GAILLARD REYNfST
SVIKARI ... •
Ofurstinn var áhvggjufullur
á svipinn, er hann s,kýrði þeim
hjónum frá því, að Gaillard
hefði sagt njósnurum Rússa
ísafjarðarsýslu. — Hún byrj-
aði búskap á Eiríksstöðum
í Ögursveit, en fluttist fljót-
lega að Strandseljum og bjó
síðan lengi í Arnardal við Skut t
ulsfjörð. Hún var gift Valdi-
mar Jónssyni, ættuðum úr Ár-
neshreppi í Strandasýslu, mikl'
Elín Hannibalsdóttir.
um atorku- og augnaðarmanni.
Fluttust þau til Arnarfjarðar
og.bjuggu þar í nokkur ár, síð-
ar. til Hnífsdals og síðast til
ísafjarðar, . þar sem Valdimar
andaðist 1921. Tiu börn eign-
uðust þessi sæmdarhjón, sem
bæði voru orðlögð íyrir duga-
að og góða greind, og eru 5 af
börnum þeirra á lífi. — Þr.D
eru: Guðrún Ijósmóðir f
Reykjavík, Sigríður, starfandi
við Ldndssímann, Jón, vél-
smiður á ísafirði, Finntegi
Rútur, oddviti Kóþavogshrepps
og alþingismaður og Hanniibai,
ritstjóri og alþingismaður.
Elínu langaði sjálfa til • éð
læra eins og margar alþýðuk.0T)i
ur þessa lands, og fyrst ek’Iii.
gat af skólagöngu orðið, reyndí
hún áf fremsta megni að loffli
börnunum að mennta sig. Og
sennilega er það ekki tilviljrm,
að þessi börh hafa skipað ,sér
■ til líknarstarfa og mannréti;-
indamála. og það á meðan erf-
iðast var að rétta hlut srna'i-
ingjanna>. Vinnusöm og velvirlc
var þessi vestfirzka kona svo
að af bar, og var ’handavinrja
hennar með hinu prýðilegastí#
handbragði til þass. síðasta.
Það þótti henni líka verst,
hún var ekki búin að Ijúka
verki. sem hún hafði lofað <ig
var að vinna að, er hún veik't-
ist. Hún taldi sig hafa sleg.ið
slöku við handavinhuna við nS
Framihald á 7. síða, .