Vísir - 17.06.1944, Page 104

104
VÍSIR — Þ J ÓÐHÁTÍÐ ARBLAÐ
ár væri, og 112 sinnum á því
ári var afgreiddur póstur til út-
landa.
1874 voru, auk póststofunnar
í Reykjavík, 15 póstafgreiðslur
í landinu og 54 bréfhirðingar,
eða samlals 70 póststöðvar. Nú
eru póststöðvarnar 329, án þess
að svonefndir póstviðkomustað-
ir séu meðtaldir. •
Allur póstflutningur innan-
lands fór f'ram á hestum eða
með gangandi mönnum allt frá
upphafi póstsamgangna hér á
landi og það fram undir alda-
mót 1900, þegar strandferða-
skii) fóru að ganga. Strandferð-
um og flóabátum hfefir síðan
fjölgað stöðugt. 1921 var strand-
siglingaleiðin talin um 3000 km.
og 1926 um 3500, en árs-póst-
ferðalengdin með skipunum
192Í um 92000 km, 1926 úm
182.000 km og 1931 um 280.000
km. Söniu ár var landpóstaleið-
in: 1921 7200 km, 1926 7640
km og 1931 8380 km, en land-
pósta-ferðalengdin: 1921 204000
km, 1926 229.999 km og 1931
409.000 km. Er nú svo komið, að
mjög mikill hluti alls innan-
lands pósts er fluttur sjóleiðis
meiri eða minni hluta leiðar-
innar.
Byrjað var að nota hestvagna
til póstflutnings árið 1900, en
það varð aldrei almennt og var
því hætt 1919, en þá fóru bílar
að ganga, þar sem vegir leyfðu.
Síðan hefir vegakerfið tekið
miklum stakkaskiptum og
bílaflutningar aukizt mjög
ört. — Bílvegakefið er
nú ca. 5000 kílómetrar. Bíl-
póstleiðir eru nú orðnar 80 tals-
ins, samtals um 7680 km. Sumr
ar ganga daglega allt árið um
kring, en aðrar ganga sjaldnar,
eða aðeins hluta úr árinu. Er nú
svo komið, að margfatt meira
póstmagn er flutt með bílum en
á hestum.
Síðan 1928 eru flugvélar farn-
gr að flytja póst innanlands, ep
þess gætir ennþá lítið, með því
að ferðir þeirra eru enn ekki
reglubundnar, heldur tækifæris-
ferðir, háðar veðráttu og lend-
ingarskilyrðum. Síðastliðið ár
fluttu flugvélar 6744 kg póst
innanlands.
Flutningskostnaður pósts
milli póststöðva nam árið 1943
Island er sjálfstæður meðlim-
ur alþjóðapóstsambandsins
(Union Postale Universelle)
síðan það varð fullvalda 1918,
og á þar atkvæðisrétt. Síðasta
kr. 722.000, en það er um 26%
af öllum póstkostnaðinum, eða
rúmir 15 aurar á hverja póst-
sendingu að meðaltali.
Til frekara yfirlits yl'ir póst-
reksturinn 1874 og 1944 og þró-
un póstsins á þessu tímabili eru
hér nokkrar samanburðartölur:
alþjóða-póstþing var haldið í
Buenos Aires 1939. Enn fremur
er Island í póstsambandi Norð-
urlanda, en það var stofnað
1935. Síðasta þing þess var í
Óli Finsen,
póstmeistari 1872—1897.
Sigurður Briem,
póstmeistari 1897—1920,
póstmálastjóri 1920—1935.
Helsingfors 1939. Árið 1940 átti
að halda Norðurlanda-póstþing
í Osló í aprilmánuði. Á þeim
fundi átti að ganga frá stofnun
flugferða milli Norðurlanda og
Ameríku um Island, en það fórst
fyrir vegna innrásarinnar þann
9. apríl.
II. Landssíminn.
Það var fyrsti Islandsráð-
herrann og fyrsti ráðherrann,
er búsetu átti í landinu, sem bar
frarn símamálið. En því miður
fór hér sem oftar, að innri óein-
ing varð um málið á Alþingi,
sem nærri hafði orðið því að
fótakefli.Og þess bíðursimakerfi
landssímans ekki fullar bætur
Samanburðartölur 1874 og 1943.
1874 1943
Ibúatala í landinu................. 69.763 122.835
Tala póstsendinga alls ...................... 30.000 4.700.000
Tala póstsendinga á hvern íbúa að meðalt. 0,4 38
Fjárhæð verðpóstsendinga innanlands .. kr. 400.000 70.000.000
Tala póststöðva í landinu (póstviðkomu-
staðir ekki meðtaldir) ....................... 70 329
Ibúatala á hverja póststöð að meðaltali .. 1.000 374
Tala póstávísana innanlands (hófst 1908) kr. — 116.538
Fjárhæð innl. póstávísana samanlögð .... — 48.471.155
Fjárhæð hverrar póstáv. innanl. að meðalt. — — 415
Tala póstmanna (bréfamenn á póstviðk.st.
ekki meðtaldir) . . . .............. . 86 589
Póstkostnaður alls ..................... kr, 5.000 2.767.000
Póstkostnaður á hverja póstsendingu að
meðaltali............................... — 0,17 0,58
Póstflutningskostnaður ................... — 3.200 722.200
Póstflutningskostn. á hverja póstsendingu
að meðaltali............................ — 0,11 0,15
Afgreiðslukostnaður og annar kostnaður . — 1.800 2.042.000
Afgreiðslukostnaður á hverja póstsend-
ingu að meðaltali ...................... — 0,06 0,43