Vísir - 20.08.1948, Blaðsíða 4

4
VISIR
Föstudaginn 20. ágúst 1948
TISIR
DA6BLAÐ
Dtgefandi: BLAÐAtJTGÁFAN YlSIR B./V,
Sitatjörar: Kriatján GuSlaugsson, Hersteinn Páiason.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunnl.
Ifgreiðsla: Hverfisgötn 12. Símar 1660 (fimm Iínur).
Félagsprentsmiðjan hJ.
Lansasala 60 aurar.
Alþýðusambandsþingið.
Þing Alþýðusambands lslands kemur saman til funda nú
í haust og er undirbúningur að fulltrúakosningu til
þjngsins þegar liafin i mörgum' verkalýðsfélögum. Komm-
únistar hafa orðið fyrstir til að ræða um þenhan undir-
búning og óttast sýnilega að þeir kunni að verða í minni
liluta á þinginu og missa þar með völd sín innan verka-j
Jýðssamtakanna, sem þeim tókst að ná árið 1914, er þeir
hlutu hreinan meiri hluta í sambandsstjórn. Lék sá orð-
rómur á að misjafnar vinnuaðferðir hel'ðu verið við hafð-
ar til að ná völdum, en þó keyrði úr öllu liófi haustið
1946, er kommúnistar náðu endurkjöri til Alþýð'usam-
bandsstjórnar.
Svo virðist scm konunúnistarnir í stjórn Alþýðusam-
]>andsins liafi fullan hug á að efna til klofnings innan
vcrkalýðssamtakanna, áður en Alþýðusamhandsþingið kem-
ur saman. Mun stjórnin liafa í hyggju að víkja nokkrum
verkalýðsfélögum úr samhapdinu og er þar helzt rætt um
verkalýðsfélögi11 á Vestfjörðum, sem Alþýðusambands-
stjórnin hefur haft í hótunum við að undanförnu og ekki,
dregið dul á, að til mála geti komið að vikja félögunumj
úr Alþýðusambandinu. Ef til kastanna kemur, segir sig
sjálft að verkalýðsfélögin geta ekki unað sliku ofl)eldi,
og liggur þá nærri að um algjöran klöfning innan verlca-
lýðssamtakanna verði að ræða, en það getur dregið dilk
á eftir sér, sem getur orðið konunúnistum óheillvænleg-
ur til búsílags.
Hin kommúnistiska Alþýðusambandsstjórn er hrein
skömm fyrir íslenzkan vcrkalýð, og í engu vestrænu landi
þekkist það, nema hér að kommúnistar hafi eflst til slíkra
áhrifa. hessi sérstaða íslcnzks verlcalýð hcfur leitt til þess,
að erlendis er víða litið svo á, sem islenzka þjóðin í lieild
haliist að kommúnisma, enda hefur Alþýðusambandsstjórn-
in neitað að sækja verkalýðsþing, sem l)oðað hefur verið
til, hafi flokksliturinn og flokksmerkin ekki verið i anda
kommúnista. Slik þing hefur Alþýðusambandsstjórnin svo
sótt, ef kommúnistísk samtök liafa staðið fyrir þeiin, og
þar hafa hinir íslenzku fulltrúar tekið fullah þátt í störf-
um og lagt sitt til ályktana, sem striða gegn hagsmunum
hinna vestrænu þjóða. Þegar af þessum ástæðunx bcr brýn
nauðsyn til að kommúnistar verði leystir frá trúnaðar-
störfum innan verkalýðsfqláganna og þá einnig Alþýðu-
sambandsstjórnarinnar fyrst og fremst.
Lýðræðisflokkarnir islenzku eiga að nokkru leyti sök
á því hversu til hefur tekizt um kosningar til Aíþýðusam-
bandsstjörnar. Ymsir verkamenn, sem ekki em kommún-
istar hafa þó veitt þeim fullt hrautargengi, en aðrir hafa
ekld viljað hafa sig í frammi og dregið sig í hló frá störf-
um innan alþýðusamtakanna og ekki tekið þátt í fulltrúa-
kosningum til Alþýðusambandsþings. Slík afstaða er fjarri
öilu lagi og með þessu athæfi eru audstæðingar kommún-
ásla.að hossa þeim i valdascssinn. Verður væntanlega önn-
m- raunin við fulltrúavai að Jæssn sinni, enda mun mönn-
um almennt vera farið að skiljast að forysta kommúnista
innan verkalýðssamtakanna er hrein Jjjóðarskömm. Er J)ess
fastlega að vænta að lýðræðisflokkarnir allir sameinist
gegn kommúnistum í kosningum þeim, sem scnn fara
fram, og sýni að J>eir láta ekki blekkjast lengur af falsi
komnvúnista eða fagúrgaia. Étvgiim verkamaður, senv ekki
er hreinræktaour komnninisti má fvlgja þeinv að máhinv
og núverandi Alþýðusambandsstjórn Jvarf að fá verðskuld-
aða lausn, þannig að snvánin verði afmáð í eitt skifti l'yrir
öli.
Kommúnistar leggja nú ríka áherzlu á i áróðri sinunv,
að verkalýðsfélögin eigi að standa utan við stjórnmála-
baráttunnar, en gæta eigin hags að öðru lcyti og skiftir
J)á ekki máli Ivvern flokkslit fulltrúarnir beri á Alþýðu-
sanvbandsþingi eða í Alþýðusanvhandstjórn. Komvnúnistar
hafa sýnt að Jveir misnota aðstöðu sína sér til pólitísks
framdráttar, hvenær scm }>eim þykir Jvað henta og sjálfir
ieggja J»eir að vomini allt kapp á að hálda völdum innan
aijvýðusanvtakanna.
í dag
er föstudagur 20. ágúst, — 233.
dagur ársins.
Sjávarföll.
Ardegisflóð var í morgun kl.
00,50, en siðdegisflóð kl. 19,05.
Næturvarzla.
Næturvörður cr í Reykjavik-
ur-Apóteki. Nælurlæknir er i
Læknavarðstofunni, simi 5030.
Næturakstur i nótt annast Litla
bilastöðin, simi 1380.
Veðrið.
Grunn lægð skammt suður af
Reykjanesi á hægri hrcyfingti
austur eftir.
Yeðurhorfur: Austan kaldi, víð-
ast úrkomulaust.
Mcstur hiti i Reykjavik i gær
var 12,8 stig, en minnstur i nótt
9 stig.
Hjónaband.
Á morgun, laugardaginn 21.
ágíist verða gefin saman í Aal-
horg í Danmörku, Bjiirg Guð-
mundsdóttir (Markússonar skip-
stjóra í Reykjavík) og Áxel Dam
(Georgs Dam,verksmiðjucigandá
i Aalborg). Heimiii ungu hjón-
anna verður Kastanievej 11, Aal-
liorg, Danmörku.
Cólusetning gegn barnaveiki
lietdur áfram og er iötk minnt
á að láta endurbólusctja börn sín.
Pöntunum er vpitt viðtaka á
luiðjudögum og miðvikudögum
kl. 10—12 í síma 2781.
Fundi stofnþings
norrænna berklasjúklinga mun
ljúka í dag að Reykjalundi, kl.
6. Um leið yerður sett 6. þing
Sninbands islcnzkra berklasjúkl-
ingá, sem nú getur séð fram á
vnikinn árangur og verðugan í
baráttu sinni gegn þessurn sjúk-
dómi.
í hádegisverðarboði
lijá Bjarna Renediktssyni, ut-
anrikisráðberra, 19. ágúSt, sem
baldið var til hciðurs Brun sendi-
lierra Dana ög frú lians, þar sctn
utanrikisráðberra þakkaði Brun
gott samstarf og velvild í garp, ís-
lendinga, afbenti Brun sendi-
lierra Stefáni Jób. Stefánssyni,
forsætisráðlierra, að gjöf til is-
tenzka rikisins frumdrætti af
mynd, sem Tborvaldsen mynd-
höggvari hafði gefið formóður
sendiherrans. Sendibcrrann kvað
Thorvaldsen vera tengilið milli
íslands og Danmcrkur og teldi
liann þvi vel við eiga að gefa ís-
landi til minja við brottför sina
af landinu Jvenna gamla ættar-
grip. Forsætisráðherra lók á móti
gjöfinni og þakkuði bana.
Útvarpið í kvöld.
19.25 Véðurfregnir. 19.30 Tóii-
leikar: Norsk þjóðlög (plötur).
20.30 Útvarpssagan: „Janc Eyre“
cftir Cbarlotte Bronte, XXIX.
(Ríignar Jóliannesson skólastj.).
21.00 Strokkvarlett útvarpsins:
Kaflar úr „laevirkjakvartettin-
uin“ eftir Haydn, 21.15 „Á þjóð-
íeiðum og víðavangi“. 21.35 Tón-
icikar (plötur). 21.40 íþróttaþátt-
ii' (Brynjólfur Ingótfsson). 22.00
Fréttir. 22.05 Symfónískir tón-
leikar (plötur): a) Symfónía nr.
13 í G-dúr eftir Haydn. b) Pianó-
konsert nr. 1 í d-moll op. 15 eftir
Rratims. 23.10 Veðurfregnir.
Skátablaðið,
7.—8. tbl. XIV. árgangs er ný-
komið út. Af efni þess, sem er
fjölbreytt og skemmtilegt, má
nefna grcin um skátafélagsskap-
inn 40 ára, eftir dr. Ilelga Tóm-
asson skátaböfðingja. Þá eru þar
viðtöl við ýntsa skátaforingja í
tiiefni af 35 ára afmæli, skúta-
breyfingarinnai; tiér á landi.
VISIR
FYRIR 35 ÁRUM.
í Vísi, 20. ágúst 1913 cr frá
þyí skýrt, að skip liafi farizt.
Segir svo um það: „Botnvörpú-
skipið Drax frá Ilull rakst á sker
undan Mýrunum á lauganbigs-
nóttina og sökk þar. 5Icnn kom-
ust í skipsbátinn, 13 sainan og
björguðust i Hjörsey. Paðan voru
þeir fluttir til Borgarness og
kqmu i gær með Ingólfi. Út fara
þeir með Sterling.“
Þá sýndi Bipgrafteater Reykja-
vikur, (sem nú beitir Gamla Bió)
myndina „Til beljar með hrað-
lest“. Segir svo frekar í auglýsing-
unni: „Sjónlcikur í kvikmynd-
um. Átakanlegur viðburður. 2
þættir, 18 atriði. Leikin af fræg-
um þýzkum leikendum.“
Á laugardag fyrir 35 árum áttu
„Hólar“ að fara í strandferð, en
póstvagn að koma frá Þjngvöll-
unr.
Þá auglýsti einnig Henunert í
ITanfarstræti bvítt léreft, frá C0
aurum fyrir alin.
Eining,
8. tbl. G. árgangs er nýkomið út.
Blaðið er fjölbreytt að cfni og
myndum prýtt. Ritstjóri og á-
byrgðarmaður er Pétur Sigurðs-
son,
Kpnan, seni hvarf
frá Arnarliolti fyrir um það
bil 10 döguin, tiefir enn ekki
fundizt, en eiginmaður hennar,
sein unnið befir að því að leita
að tieiini, hefir tjúð blaðinu, að
j iil hennar liafi frétzt á Keflavik-
urflugvelli undanfarna daga. Hef-
, ir dómsmálaráðuneytið nú fyr-
irskipað leit að lienni.
Margir eru þcir menn, sem var-
að liafa á itndanförnum árum
við hættunni, scni stafa mundi af
minkum, ef þeir slypppu úr búr-
ura sinum, sem aldrei er Jiægt að
girða svo fyrir, að fulltryggt sé.
En minkurinn hcfir átt sér for-
mælendur og nú fer hann að
verða vel útbrciddur liér á landi.
Það verða liklega ekki æði mörg
ái þangað til bann verður kom-
inn um landið allt — fer drep-
andi um byggðir og óbyggðir
landsins, cins og þeir spáðu, scm
Óskuðu yágesti þesspm. til fjand-
ans.
*
Fyrir nokkurum árum voru
villimiunkasögur mjög í móð,
bæði í blöðum og manna á
meðal. Nú þykja þær ckki
lengur boðtegt frásagnarefni,
þar sem menn koma framan,
frekar en veðrið, sem þó má
nota, þegar það bregður vana
sínura.
*
En minkurinn bregður aldrei
vana sinum og þvi eru sögurnar
um liann orðnar svo bragðdaufar,
að þær bvorki beyrast né birtast
lengur. Þar er alltaf sami grautur
í sönui skál: IRnkur koHist í
bænsnakofa og drap 10 hæns,
minkur komst inn til alifugla og
varð tuttugu eða þrjátiu að bana.
Það eru eintóm dráp á alifuglum,
þar sern til þcirra næst eða þá að
yágestuiánn leggst á veiði i ám
og vötnum og spilíir benni.
íkviknun.
/ gip.ikve.ldi kom upp eld-
ur í miöslöðvarklcfa liússins
nr. 48 við Drápuhlíð.
Talsverður reykur var i
klefanum J)egar slökkviliðið
kom á vettvang og var hann
slökklur, án Jiess að nokkr-
ar skemmdir hljúust af. Þá
var slökkviliðinu tilkynnt, að
eldur væri í bifreið skammt
frá benzínstöð Nafta, en })að
reyndist misskilningur.
Síðustu fregnir herma, að
minkurinn hafi heldur en ekki
lagt land undir fót og farið sjó-
leið að auki, því að hann er
kominn vestur í Breiðafjarð-
areyjar. Geta menn gert sér í
hugarlund, hvernig eyjar-
skeggýum verður við að fá
hann í varplöndin.
*
Er nú ekki kominn timi til þess
að snúið sé við blaðinu í þessu
el'.ni og tekið til við að uppræta
varginn með öllum hugsaqlegum
t ráðum. Vitji ráðamenn ekki
bannq niinkaeldi, til þcss að koma
i veg fyrir að fleiri leiki lausum
bala æltu þeir að setja svo ströng
j skilyrði um útbúnað minkabúa,
að engip leið sý að nokkurt ilýr
'sleppj. Það er áreiðanlega bægt
og ef menn befðu liaft nægiíegt
aðbald undanfarið, væri minkur-
inn vafalitið cnn þar sem lianu
á aðpins að vera — nefnilega í
búrqm.
Eins og kunnugt er geta
epfðaskrár manna vexið æði
misjafnar að gæðum og ýms-
ar Jíeirra all skringlegar.
Kona nokkur lézt í Lundún-
um fyrir Jiér itm bil 110 ár-
um og iét eftir sig eifðaskrá,
J)ar sem tekið er fram, að
skrín nokkurt, er fyndist í
eigu hennar mætti ekki opna
fyir en að l.xl áruni liðnttm.
Vitað vár að konan bafði
efnast nokkuð á þvi að spá
fyrir fólki og var bún orðin
fræg spákona, er bún lézt.
Þau ákvæði voru sérstak-
iega selt í skránni, að ekki
mætli J)ó opna skrinið, nema
viðstaddir væru 24 biskupar
auk qnnarra vitna. Það ein-
kennilega er, að úr skrini
hénnar voru tekin skjöl, sem
segja til um ýmsa atburði, er
komið bafa á dáginti þessí
140 ár, sem liún hefir legið
gröf sinni.
Meðal merkra atburð:
sem skýrt er frá í skjötm
þeim, er fundust í skrínin
eru fjárbagsörðugleika
Breta, er búu segir fyrir ui
að J)eir eigi i vændum á þcss
ári. Hún virðist ekki iiafa sé
fvrir styrjöidina, en segir þ
innsvegar, að fundið yr<
upp vopn eða tæki, sem lýj
er á J)ann vcg, að ekki getn
verið um að villast, að vi
kjarnorkusprengjuna er át
Ættingjar konunnar bald
fram, að ýms skjöl, er varé
hana séu mjög merk og ætt
að rannsakast á kostnað rii
isins og vilja að rikinu ver<
gefin sérstök heimild til Jjes
að ráða fram úr þeim, geg
vægfi borgun. Aftur á mó
Frarnh, a 6. síða.