Vísir - 20.08.1948, Page 5

Föstudaginn 20. ngúst 1948
V 1 3 I R
5
Vörusendingar Rússa til Þjóðverja
56 földuðust frá því í ágúst 1939
þangað til í ágústmánuði 1941.
ÍÞeir Hsettu sig nV? það.
þóti i9jjór)verjju r iétu
hurtu litið koma u nsóti.
Bandaríkin og Bretland hafa gei-t raðstafanir til þess
að kynna heimimnn nokkrar staðreyndir í sambandi
við samvinnu kommúnistanna í Moskvu og nazistanna
í Berlín, tvö fyi“stu styrjaldarárin. Staðreyndir þær, sem
hér eru prentaðar varðandi þessa samvinnu eru teknar
úr embættisskjölum Þriðja ríkisins. Eftirfarandi grein
lýsir þvá, livernig Stalin hjálpaði Hitler um nauðsynjar
handa þýzka hernum.
Leynimakkið og samstarf-
ið milli Hitiers og Stalins
tvö fyrstu styrjaldarárin er
nú opinbert.
Vitneskja er fengin ura
vörustrauminn, sem Rússar
sendu Þýzkalandi fyrstu tvö
árin af stríðinu lians gegn
Þýzkalandi fyrir 355,000 böl-
um af baðmull árið 1940 og
1911 var magnið 327,000
Jiallar. Rússar böfðu ekki
flutt út nema 204.000 balla af
baðmull árið 1939 til allra
viðskiptalanda sinna.
Rússar hjálpuðu
um sjaldgæfa málma.
Ef við lítum á viðskipta-
skýrslur Rússlands og Þýzlui-
lands fyrir árin 1940—1941,
þá finnum við fjölda annarra
lýðræðisríkjunum. —
yörusendingar voru
ómetanlegar á þessum árum.
Samningurinn um vöru-
sendingarnar var undirritað-
ur i Moskva 19. ágúst 1939,
eða tæpum tveun vikum áður
en Hitler byrjaði leiftur-
stríðið gegn Póllandi. Skil-
málarnir voru almenns eðlis
og flest lönd lögðu ekki mik-
ið upp úr þessum samning-
um. Sumir fréttamenn köll-
uðu sanminginn t. d. ,.áróð-
ursbragð nazista til aukins
taugastríðs“. Þeir béldu því
frain, að Stalin tortryggði
Hitler meira en svo, að bann
mundi standa við samning-
itm, þegar til framkvæmd-
anna ætti að koma.
Lítil
viðskipti 1939.
Þessi vantrúnaður á samn-
ingnurn var ekki með öllu
ástæðulaus. Áður eU samn-
ingurinn var gerður liöfðu
viðskipti milli þessara landa
legið að mcstu niðri. Sovét
Rússland flutti t. d. ekki
meira en 27 milljón marka
virði til Þýzkalands árið
1939, og innflutningúr þess
frá Þýzkálandi nám aðéins
20 miílj. R.M.
En tölurnar voru albníklu
öðruvísi að ári liðmi. Arið
4940 flutti Rússland fjórtán
sinnum meira vörumagn til
Þýzkalands, en það bafði gerl
árið 1939. ()g á hálfu árinti
1941 hafði Rússland flutt inn
tvöfalt Jietta fjórtánfálda
magn, þegar Hitler réðst á
Rússjand 22. júní 1941 eða
nm 5(j-l'alt iniðað við 1939.
Þjóðverjar
létu Iítið koma á inpti.
Vönmiagnið, sem Þvzka-
land sendi Rússlandi í stað-
inn komst hvergi nærri því
yörupiagni, seni Stpbn sendi
Hitler. Þýzkaland sendi Rúss-
landi t. d. vörur fyrir aðeins
191 miUjóuir marka árið
1940 og liálft árið 1941 var
uppbæðin ekki 250 millj.
rikismörk.
Samkvæmt upphafjegn
sanuiingunum lofaði Þýzka-
laiul að veita Rússlandi allt
undarlegra atnða. Russlandl .
. . , . . .. setur jiar.
svmr i lvrsta smn tin, kopar
slöttunum af sumum pönt-
unum.
Eji samvinna Rússlands og
Þýzkalands frá 1939 til 1941
var ekki eingöngu bundin
viðskiptum á þýðingarmikl-
um vörum. Þýðingarmikil
gögn, sem nú ei’u opinber,
sýna Moskvu sem mikilvæg-
an stuðningsmann við Berlín
á mörgum öðrum sviðum.
Bækistöð Þjóðverja
í Murmansk.
Mestur bluti béimsins hélt,
að Hitlcr hefði ckki haft
nema sáralítið upp úr við-
skiptasanmingnum við Stal-
in. En jiýzku leyniskjölin
sanna annað. Þau sýna m. a.
i að:
1. Rússland sá Hitler fyrir
flotabækistöðypm i Murm-
ansk. Árásarsveitir böfðu að-
Þessar ^ að 200 mijljón marka vöru-
Hitler lán. En eins og sanmingur-
jnn var framkvæmdur lánaði
Rússland Þýzkalandi raun-
verulega 234 milljónir
marka.
Viðskiptasérfræðingar, sem
hafa kynnt sér skýrslur og
og nikkel á útflutningsvöru-
lista símim. Rússland sá Hitl-
er fyj-ir meira nikkel en bæði
Noregur og Frakkland árið
1940 enda þótt herir Hitlers
réðu lögum og lofum í jiess-
um tveim löndum fró miðju
árinu. Rússland flutti meira
segja nokkuð af tungsten-
málmi til Þýzkalands þetta
ár, — málmi, sem var sjald-
til
in ekki hjálpað Hitler um
vörur?
Skjöl þan, sem nú liafa
verið gerð opinber, sanna, að
lítill vafi leikur á því, að
vörusendingarnar frá RúsS-
landi voru einn þýðingar-
mcsti þátturinn í að styrkja
bina veikbyggðu efnabagsaf-
komu nazistaríkisins þýzka
fyrstu tvö ár styrjaldarinnar.
Sérfræðingar telja vafasamt,
bvort Þýzkaland hefði þorað
að ráðast i frekari aðgerðir
cftir innrásina i Pólland, án
þess að vera viss um að fá
vörusendingar frá Rússlandi.
Hagfræðingar segja, að gögn-
in sanni glögglega, að Hitlej*
ti’cysti á vörusendingarnar
frá Rússlandi til þess að
bjarga við efnahagsafkomu
Þriðja ríkisins árin 1939 og
1910.
nkis- gæfastur jiýzkra bráefna
hernaðarins.
Verzlunarskýrslui’nar sýna
líka að Rússland sá Hitler
gogn yfir viðskipti Rússlands fyrir 55% af innfluttu mang-
og Þýzkalands árin 1939—* sjni, 71% af krómi, 73% af
.1941, em alveg steinhissa á fosfór, 40% af timbri, 44%
j þvl, bvei’su skjótt Rússai* af ti'jókvoðu og57%,af kross-
gátu aukið útflutning sinn viði.
á fæðijtegimdum og öðrum
Bjóðast tii að
lækka verð
iðnaðarvara.
Félag íslenzkra iðnrekenda
miuðsyujavörum. Þegar þess
er gætt, bvcrsu gífurlegar
vöruflutningar áttu sér stað,
og bins hversu lélegar sam-
göngur Rússlands voru, virð-
Rússland félclc aðallega vél-
ar i staðinn fyrir allar þess-,
ar vörur sínar, —r en ekki ý*Öskipti
nóg af Jienn. Frá fjárhags-
legu sjónariuiði töpuðu Rúss-
ar á jjcssum yiðskiptum. En
2. Rússland gerði Hitler
mögulegt að ráðast á a.m.k.
eimi skipaflota í Kyrrabafimi
árið 1941. Moskva lagði til
ísbrjót, sem braut leiðina fyr-
ir Jjýzku herskipi um Bering-
sund.
3. Rússneskir ísbrjótar
unnu líka fyrir jjýzka bcrinn
meðan Þjóðverjar voru að
I.erjast í Norður-Noregi árið hefir nýlega sent Fjárhags.
1940. Þessar aðgerðir end- fráði bréf þar sem félags,
uðu með ósigri Bréta við gtjórnin býður ráðinu Yið.
Narvík. ræður um það, hve lækka
j mætti söluverð íslenzkra iðn-
Kafbatar aðarvara, ef hægt væri að
íáanlegir. tryggja iðnaðarfyrirtækjum
4. Rússland var reiðubúið efnivörur að ákveðnu lág-
til þess að selja Þjóðverjum marki.
kafbáta. Hitler vildi bins, j bl'éfi þessu er látin f ljós
\egai ekki kaupa katbáta aí ánægja yfir }>vi, að Fjárliags-
Rússum. Hann hélt að slík r4ð skuli hafa látið fram fara
mundu sannfæia raiinsálín á iðnaðinum i land-
Rússa um veiklejka þýzka
ist það blátt ál'ram ævintýra- j.eir fengu það meira enj
legt, bvernig Rússland gat af- borgað Iijá Hitler ineð land-
gj-eitt allar þessíjr vörur.
Stói’kostlegar
kornsendingar.
Flutningaaukning.. Rússa
til Þjóöverja varð stórkost-
leg í svo að segja hvcrjum
vöruflokki, en sérstaklega
varð innflutjiingaaukningin
mikil á ko'mvörum. Þýzka-
lanjl bafði ckkert fcngið af
kprni frá Rússlandi árið
1938. Árið 1910 l'ékk Þýzka-
land bins vegai* 810,813 sjnál.
korns. Frá janúarbyrjun
1911 þar til innrásin í Rúss-
lalid liófst í júní 1941 af-
.greiddi Rússland 713,493
tonn af kornvöru til Þýzka-
lands.
Sama aiáli gcngdi um olju.
Innflutningur Rússa bljóp úr
5,000 tonnum 1939 upp í
700.00 tonn 1910 og bélzt í
því magni, þar til Hitlcr bóf
innrásina í Rússland.
Rússland sá Þýzkalandi
líka fyriv undarlega miklu af
baðmull. Þctta var sévstak-
lega þýðingarniikil vara fyrir
Þýzkaland, j>ar sem hafn-
bann bandamanna hafði með
öllu stöðvað baðmiiUarnptn-
inga Þýzkalands. Rússar sáu
svæðum og
slökunum.
pólitískum til-
Þjóðverjar létu
vélar og verkfæri.
Þýðingarmcstu vörur, sem
Þjóðverjar fluttu til Rúss-
lands, voru vélar og verk-
færi. Þar næst komu alls
konar vörur, svo sem pípur,
kol, rafmagnsvörur, túrbín-
ur, vélar.og borar, Hin mikla
pípijsala Þjóðverja sýnir á-
huga þeirra á að bjálpa Rúss-
um til Jicss að auka oliufram-
lciðslu sína. Rússland var
jjýðingarmesta olíuviðskiþta-
land Þýzkalands að Rúmeníu
einni undanskildri.
Rússar voru
mjög óánægðiv.
Það er vitað að Kreml-
verjar gerðu sér ljóst, rétt
fyrir innrásnia, að þeir töp-
uðu á YÍðskiptasamninginim
við Ilitler. Gögn sýna aukna
og stöðugt vaxandi óánægju
meðal Rússa yfir viðskiptun-
um. Þvzkar iðnvörur voru
svilcnar, verðlagið bátt, stöð-
ugur dráttur á afgreiðslunni
og Þjóðverjar voru gjaniir
ú að haída álvég ’eftir síðustu
beriðnaðaj’ins.
Ekki er ákveðið ennþá
liversu naikið verður látið
upp um þessp. safnvinnu í
lramtíðinni. Undir flestum
kringumstæðiim mundu hcr-
numin leyniskjöl aí' þessu
tagi ekki vcra birt, þar til að
mörgum árum liðnum. Á-
stæðan fyrir því að Vestur-
veldin bafa hraðað birting-
unni er sú, að Sovétrikin
halda stöðugt uppi rógsher-
í'erð sinni á hendur [>eim.
Bandarílvin og England
segja að þau geti raunveru-
lega ékkert ánnað gert en að
birta skjölin, itl að sýna
hvcrsu ósanngjarnar og
bjálfalegar kröfur Sóvét-
ríkjanna eru á hendur Vest-
urveldanna.
Hvað
græddi Hitler?
Gögnin sanna.
að Rússland
mu.
Loks segir svo í bréfi Iðii-
rekendafélagsins:
„Iðnrekendur eru fúsir til
að viðurkenna það, að það
varði verulega miklu fyrir ís-
lenzkan iðnað, að liann sé
það sem kallað er „sain-
kepppisfær“ við erlendan
iðnað um verð og gæði.
Mikið yeltur á innflutnings-
yfirvöldunum um það, bve-
nær þessu marki verði náð á
þeim sviðum, þar sem is-
lenzkiir iðnaður er enn elcki
„sanjkeppnisfær“. Til þess er
yitnað í rannsóknarskýrsl-
jjiijii víðar en á einum sta'ð,
að cf iðnaðurinn fær brácfni
lil þess að notfæra sér af-
kastagetu veiksmiðjanna til
fullnustu, muni jjðnrekcndur
sjá sér fært að lækka vönj-
verðið, og er i sunnim tilfcll-
um ráðgerð' stórfelld vörú-
lækkun, fáist trygging fyrir
nægum bráefnum.
samdi við Hitler til þcss eins;, gt jórn fé!ags vo'rs er reiö«-
ið fá samþykki nazista til að ^ ag laka upp viðræður
sölsa undir sig smáríki "
ílandsbluta. Vesturveldin'
)
°^,við yður
um það, á hvaða
sviðum og í hve ríkum mæli
vilja, að hinar i'rjálsu l>jóÖir hægierað iækka framleiðslu-
í heiminum vegi jiessar gerð- 'erg íslenzkra iðnaðarvara,
ir Rússl. móti þeirri kyndugu meg ^ fil lækkaðs fram.
staðhæfingu Moskvavaldsins, ^ leiðslukostnaðar 4 hverja
að Sovétrilvin séu verndarar'
smáríkjanna.
Mundi framvimla stríðsins
vörueiningu ,ef hægt er að
tryggja verksmiðjunum
gjaldeyrisleyfi fyrir vinnslu-
Hafa orSið önnur, hcfði Stal-(efnum að vissu lágmarki