Vísir - 15.04.1952, Blaðsíða 7

Þriðjudáginn 15. april 1352
TtSIB
■I n
ki m
■i m
ilili KBÍ-»i-*ii-l-i-B»i't.-»*'ri»i'»i »»•»*»>
;i z 5 ■
í! !! ■ ■
. ■ ■ ■
BÓTTIK HÖFUÐMANHSINS H
■ m
m m
Eftir Alexander Pusjkin.
■1 01
■ I w
ft! n
ftl hi
■ ■
■ ■
■ ■
■ c
■ B
■ ■
■ ■
■ ■
ftlWIMrB
WBBtti
»1
lvémur út á eitt-. . . . Eg er konan hans. Velkominn til okkar.
Fáið yður sæti.
Hú'n kallaði á vinnukonuna og bað hana að sækja kósakka-
íyrirliðann. • . c
Gamli liðsforinginn góndi á mig með eina auganu.
— Leyfið mér að spyrja í hvaða herdeild þér eruð innrit-
aður?
-— Eg er innritaður í Semenovs-lífvarðarliðssveitina, svar-
aði eg drýgindalega.
— Afsakið þér, en hvers vegna eruð þér komnir úr lífverð-
inum og hingað í virkið?
Eg svaraði að það væri vilji föður míns og yfirboðara minna.
— Þér hafið víst brotið margvíslega. af yður úr því að þér
Iéntuð hérná? sagði karlfauskurinn.
— Þú mátt ekki spyrja svona bjánalega, sagði frúin. — Sérðu
ekki að ungi maðurinn er þreyttur 'eftir ferðalagið .... Þú
skalt ekki setja það fyrir þig þó að þú sért kominn hingað út
á hjara veraldar, sagði hún svo við mig. — Þú ert ekki sá
fyrsti sem hingað er sendur. Alex Ivansson Svabrin hefir bráð-
um verið hérna í firnm ár .... Hann hafði drepið mann, skil-
urðu. Ekki skil eg hvernig honum gat dottið það í hug, en hann
fór út fyrir Pétursborg og annar liðsforingi til, og svo fóru
þeir að reka korða hvor í annan. Þeir höfðu meira að segja
vöfta með sér. En svo var hann svo óhepþinri að rek'a korðann
gegnum hiriri' manninn og drepa hann. Og nú er hanri hérna
tiJ að taka. út hegniriguna.
Kósakkaliðsforinginn kom inn. Ungúr, stei-klegur maður.
— Maximytsj! sagði höfuðsmannsfrúin við hann. Þú verður
að útvega bústað handa nýja liðsforingjanum.
— Skal gert, Vasilisa Jegorovna, svaraði kósakkinn. — Á
eg að fara með liann til Palesjaevs?
— Hvað ertu að bulla .... Ætli það sé ekki nógu þröng
fyrir þar! Farðu með hann til Kusovs. Það skal vera refsing
fyrir að hann sleppti hestinum sínum í kálgarðinn minn ....
Er allt kyrrt í þorpinu?
— Bezta líðan allsstaðar, svaráði kósakkinn. — Allt í lagi
nema að Prohorov korpóráll lenti í lrandalögmáli við þessa
kvensu, hana Negulevu út af heitu vatni í laugunum.
Höfuðsmannsfrúin sneri. sér að gamla hermanninum og
sagði: - ^
— Þú verður að rannsaka þetta mál, komast eftir hvort
þeirra á sökina og refsa þeim báðum. Nú geturðu farið, Maxi-
mytsj, og sýnt unga liðsforingjanum hvar liann á að vera.
Eg Jmeigði mig og elti kósakkann. Hann fór með mig í liús
í útjaðri þorpsins. í helmingnum af liúsinu bjó Kusov og fjöl-
skylda hans, hinn helminginn átti eg að fá. Þetta var stór stofa,
þiljuð sundur í tvennt. Saveljitsj fór að taka upp dótið okkar,
en eg stóð við gluggann og horfði út.
Nokkrir skakkir og skældir húskofar stóðu þarna í hlykkj-
óttri röð meðfram einhverju sem átti að heita gata. Gömul
kerling stóð í húsdyrunum andspænis og fleygði drafi til grísa,
serri hrinu af ánægju.
Hér átti eg þá að lifa æsku mína. Eg var svo yfirbugðaur af
barmi að eg fór að hátta án þess að borða kvöldmat, hvað
sem Saveljitsj sagði.
Morguninn eftir var eg að klæða mig þegar dyrunum var
Inkið upp og inn kom ungur liðsforingi. Iiann var lítill vexti,
andlitið ljótt en fjörlegt.
*
— Eg bið afsökunár á því að eg kem án þess að gera boð á
undan mér, sagði hann á frönsku. Eg frétti í gærkvöldi að
nýr liðsforingi væri kömírin hingað, og var eklci í rónni fyrr
en eg gæti hitt hann......Við sjáum aldrei ný andlit hér í
þessum lrundsrassi.
Eg þottist skilja að þetta væri liðsforinginn sem var gerður
útlægur frá Pétursborg út af einvíginu. Við kynntum okkur.
Svabrin var greindur maður og kunni frá mörgu skemmti-
legu að segja. Hann lýsti lífinu í virkinu og- fólkinu þar svo
skemmtilega að eg grét af hlátri.
Nú kom inn sami gamli dátinn sem eg hafði séð vera að
bæta einltennisfrakkann. Hann var með skilaboð frá Vasilisu
Jegorovnu um að biðja mig að borða miðdegisverð hjá virkis-
stjóranum. Svábrin bauðst til að fara. með mér. Á torginu fyrir
framan virkisstjórabústaðinn stóðu um tuttugu fjörgamíir
dátar í gömlum einltennisbúningum og vofu að iðka ’heræf-
ingar. Fyrir framan þá stóð virkisstjórinn sjálfur, hár og
hressilegur gamall maður, í sloprokk og með nátthúfu á höfð-
ú’.u. Þegar hann sá til okkar kom hann til mín og sagði nokkur
vinsamleg orð. Við ætluðum að horfa á æfinguna, en hann
sagði okkur að fara inn — konan hans biði eftir okkur.
— Eg kem rétt strax, sagði hann.
Vasilisa Jagorovna vék líka til oltkar vinsemdarorðum þeg-
af hún sá okkur.
Gamli dátinn og Palashlta vinnukona voru að bera á borðið.
— Það er naumast að hann Ivan Kusjnitsj er iðinn við kol-
ann í dag, sagði höfuðsmannsfrúin. — Palashka! Beiddu hann
að koma að borða. Og hvar er Masja?
í sömu svifum kom ung stúlka inn. Hún mun hafa verið
seytján ára, kringluleit, Ijóst hár og roði í kinnunum. Mér
þótti hún ekki falleg við fvrstu sýn. Eg hafði nefnilega mynd-
að mér skoðun á henni fyrirfram; Svabrin hafði lýst henni
svo, að hún væri montin og afar gáfnalítil. Masja fór út í
hcrn og settist þar.
Dátirin kom inn með súpuskál. Höfuðsmaðurinn var ekki
kominn enn.
-—Palashka! Hlauptu út einu sinni enn og kallaðu á herrann,
sagði Vasilisa Jegorovna. Segðu að súpan Verði köld. Ætli
hann hafi ekki skipað nógu mikið fyrir í dag.
Skömmu síðar koin höfuðsmaðurinn og eineygði foririginn.
— Hversvegna varstu svona Íengi? spurði frúin. Súpan er
komin á borðið fyrir löngu.
— Þú sást að eg var í önnum, sagði höfuðsmaðurinn. Eg verð
að þjálfa liðið, kona!
— Hvaða bull er þetta, sagði frúin. — Hermennirnir læra
ekkert, og ekki getur þú kennt þeim neitt heldur. Þér væri
nær að sitja heima .... Það væri báðum betra, þér og her-
mönnunum .... Jæja, gerið þið nú svo vel að setjast að borð-
inu.
Við settumst. Vasilisa Jegorovna spurði mig spjörunum úr
um allt mér viðvíkjandi; hverra manna eg' væri, hvort for-
eldrar mínir væru á lífi, hvar þau ættu heima og hvað þau
ættu. Þegar hún heyrði að faðir minn hefði þrjú hundruð átt-
hagafjötraðar fjölskyldur á óðali sínu dæsti hún:
•— Þrjú hundruð ánauðuga! Það er ríkt fólk til í veröldinni
ennþá. Og við höfum ekki nema eina sál, þessa stelpu hérna,
— hún heitir Palashka .... Jamm, en Guði sé íof þá lifum
við fyrir þvi. Við eigum mannbæra dóttur, en ekkert til að
g'efa henpi í heimanmund og sjálf á hún ekki bót fyrir rassinn
á sér . /. . Eg vona að Guð gefi, að hún hitti fyrir göfugan
mann, sem ekki hirðir um heimanmund.
Mér varð litið á Mösju.
Hún kafroðnaði og var svo feimin að tárin hrundu ofan í
diskinn hennar. Eg vorkenndi henni og breytti umræðuefninu.
— Eg hefi hevrt að Basjkírar ætli sér að ráðast á virkið. sagði
eg án þess að vita hvers vegna eg sagði það.
—• Hvar hefirðu heyrt það? spurði virkisstjórinn.
— Eg heyrði það í Orenburg, sagði eg, en því laug eg.
— Þvættingur, sagði höfuðsmaðurinn. Allt er rólegt hér.
Við höfum skotið Basjkírunum eftirminnilega skelk í bringu,
og Kirkizarnir hafa fengð ráðningu seim þeir rnuna......En
Dulrænairi
Sýn Jóns Daviðssonar.
Áður en faðir minn, Jón
Davíðsson, kvæntist, var hann
nokkur ár vinnumaður vestur í.
Húnavatnssýslu hjá síra Einari
Guðbrandssyni, sem var prestur
á Hjaltabakka 1814—1840. Var
hann þá sauðamaður á vetrum.
Sá var annmarki á föður mín-
um, að hann var morgunsvæí-
ur, og þótt hann færi á fætur
fyrir dag, gat hann eigi haft
gagn af rökkursvefninum, sem
þá tíðkaðist. Var hann þá van-
ur að sitja einn í þögninni með
prjóna sína, er aðrir sváfu.
Eitt kvöld, þegar hann vaktí
í rökkrinu, brá fyrir sjónir
hans dauðum manni, er !á á lík-
fjölum, og kenndi hann, að það
var Grímur nokkur, sem var
skottulæknir í Eyjafirði og þá
orðinn mjög gamall. Faðir nrinn
skrifaði þegar hjá sér stað og
stund, er hann sá sýn þessa. —
Nokkru síðar fékk hann bréí:
frá Tómasi mági sínum, sem þá
var í Holti í Grundarsókn, og
gat Tómas meðal annars láts
Gríms læknis og hvenær hann
hafði dáið. Kom þáð á daginn,
að Grimúr hafði verið dáinn, en
eigi grafinn, þegar faðir minn
sá sýnina. (Handrit Sigurð'ar
Jónssonar i Árgerði í Eyjafirði
1906. — Gríma).
Kaliað tii Guðlaup
á Stöng.
Guðlaugur Ásmundsson, sem
nú er bóndi í Fremstafelli i
Kinn, ólst upp í Stöng í Mý-
vatnssveit hjá móður sinni.
Veturinn 1880—91 gekk hann
á beitarhús norður af bænum.
Að morgni þriðja dags jóla fór
hann að vanda á húsin í
skuggaleg'u veðri, sem fór si-
versnandi. Hraðaði hann sér
því, sem mest hann gat, gaf í
garðann og bar inn snjó handa
fénu og' hélt síðan heimleiðis.
Var þá skollinn á blindbylur
með fannkomu og hörkufrosti,
sem mörgum arð minnisstæð-
ur. Engar vörður voru til að
átta sig á, enda höfðu húsin
verið reist haustið áður. Gengur
nú Guðlaugur þangað til hann
þóttist vita, að har.n nnmdi
£ Sumuqhái
TARZAN
im
„Adláh sé oss. náðugur,“ sagði nri .Hassap skip.aði nú syo fyrir, að
Hássan. „Þú ert sterkur Nelson, því : fílabeinið skuli borið burt, en sjálfur
þettá hefir riðið McNabb að fullu.“ , ætlaði haon, á fund dóttur McNabbs.
gaf rnerki, og út, ."úr . þykkhinu'. þarná; komnir ' stiganienn af versta
strevmdi hópíiri vopnaðra Araba, sem tagi, sem Hassan 'hafði safnað að sér.
þar höfðu falizt. '• -