Morgunblaðið - 11.07.1974, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JULI 1974
29
Skuggamynd i fjarska
FRAMHALDSSAGA EFTIR
MARIU LANG,
PÝÐANDI: JOHANNA KRISTJÓrvfeDÓTTIR.
52
hún sagði mér frá einmanaleik
sínum og að hún þráði það að
kynnast einhverjum, sem hún
gæri elskað og sem gæti endur-
goldið ást hennar ... já, síðustu
nóttina þar gerði ég sem sagt það,
sem ég bjóst við, að hún ætlaðist
til af mér og það væri ófyrirleitið
af mér að segja, að það hafi á
nokkurn hátt verið mér á móti
skapi.
Þegar ég kom heim aftur tókst
með okkur samband, óreglulegt
að vísu. Við hittumst oftast á
hverju kvöldi hér á safninu, en
það leið oft langt á milli þess, að
ég færi með henni heim. öllu
oftar kom hún með mér heim. Að
hún var innilega ástfangin — já,
ég áttaði mig auðvitað á því fljót-
lega, bæði af því viðmóti, sem hún
sýndi mér, og á þeim dýrindis
nærklæðnaði sem hún útvegaði
sér fyrir þessar fáu „ástarnætur"
okkar. Ég skil reyndar ekki !
hvernig á því stendur, að fólk er
að ómaka sig til að nota náttföt
við slíkar athafnir! Eg var ekki
hrifinn af henni, en mér þótti æ
vænna um hana og þegar hún
kom einn góðan veðurdag og
sagði mér frá því, að ég hefði
sennilega barnað hana, sagðist ég
auðvitað ætla að giftast henni.
Nú, það kom í ljós, að slíku var
ekki til að dreifa og við frestuðum
giftingunni, en eftir þetta setti
hún allt sitt traust á mig. Hún
taldi mig á að taka við meiri og
meiri peningum til að ég gæti
losað mig úr mestu skuldakrögg-
unum og helgað mig nám-
inu ... og hún virtist vera ósköp
dús, við þetta samband okkar
héldist eins og það var — enda
þótt ástrfðuhita frá minni hálfu
hafi skort og hún hafi sjálfsagt
fundið það. Hvorugt okkar hafði
áhuga á, að um samband okkar
fréttist þá og mér skildist á Evu,
að hún hefði ekki einu sinni orðað
það við Kersti Ryd.
Já, Wijk hefur lýst þvf, hvað
síðan gerist. Görel Fahlgren kem-
ur til sögunnar og ég vissi allt í
einu, að ég hafði hitt konuna, sem
mig hafði dreymt alla ævi. Eva
uppgötvaði strax hvernig hugur
minn til Görel var og þegar ég
afþakkaði sunnudaginn 23.
september að taka á móti pening-
um, sem hún hafði tekið út úr
bankanum handa mér varð hún
ofsalega reið og kallaði mig
hinum verstu ónöfnum. Daginn
eftir bauð hún Staffan þessa pen-
inga ... sjálfsagt í von um að ég
frétti af því og yrði kvíðinn. En ég
var með hugann bundinn annars
staðar.
Frá byrjun gerði ég mér Ijóst,
að Görel þótti mjög vænt um
Pelle Bremmer og kannski hafði
hún vegna hans hætt námi f Upp-
sölum og komið til Stokkhólms.
Utlitið var því ekkert sérlega
bjart. En því ákafar sem Pelle
einbeitti sér að doktorsritgerð-
inni sinni, því meira virtust augu
Görels opnast fyrir nærveru
minni og að lokum fannst mér, að
það allra ósennilegasta, sem ég
hafði látið mér detta í hug gæti
orðið að veruleika. Sem sé, að hún
yrði hrifin af mér í alvöru.
Samt sem áður vildi ég ekki
reyna að nálgast hana fyrr en ég
færi frjáls maður. Og þá erum við
komin að miðvikudagskvöld-
inu .... rétt fáeinum dögum fyr-
ir morðið. Ég fylgdi Evu til
stúdentaheimilisins til að tala við
hana. Ég reyndi eins varfærnis-
lega og er hægt, þegar svona er
komið, að skýra fyrir henni hvaða
tilfinningar ég bæri til Görel. Þær
væru gerólíkar öllu, sem ég hefði
áður kynnzt, Eg stakk einnig upp
á, hvemig ég gæti — að vfsu á
alllöngum tfma — endurgreitt
henni það, sem hún hefði lánað
mér. En ég komst ekki að með að
segja helminginn að þvf, sem ég 1
hafði ætlað mér, því að hún varð
örvita af bræði og hryggð, grét og
hrópaði yfir sig, svo að mér varð
að lokum ljóst, að ég átti ekki um
annað að velja en fara mína leið.
Daginn eftir kom hún heim til
mín og sagði mér, að hún hefði
ekki hugsað sér undir nokkrum
kringumstæðum að sleppa mér.
Hún myndi frekar fara til Görels
með bréfin og kvittanirnar. Hún
heimtaði meira að segja, að við
settum upp hringa á stundinni.
Hún virtist vera í sæmilegu jafn-
vægi, en hún var þrjózkari en
fjandinn sjálfur og ég varð alveg
miður mín.
Ég ætla ekki að halda því fram,
að ég hafi ekki vitað hvað ég var
að gera, með tilliti til þess, sem
hafði verið á milli mín og Evu. En
ég segi það satt, að ég hafði aldrei
gert mér upp meiri tilfinningar
en ég bar til hennar og ég get líka
með sæmilega góðri samvizku
fullyrt, að oftast var það hún, sem
allt að því neyddi upp á mig pen-
inga. Ég vildi ekki sætta mig við,
að hún neyddi mig inn f hjóna-
band, sem ég gat ekki hugsað mér
að ganga inn í, með hótunum og
sem mér fannst þegar hér var
komið sögu beinlínis fráhrind-
andi, svo vægilega sé til orða
tekið. En ég skildi — en ekki án
kvíða — að það var einmitt þetta,
sem hún hafði í hyggju að gera.
Ef hún sneri sér til Görels með
sína útgáfu af sögunni, var ég
nokkurn veginn sannfærður um,
að sú eina kona, sem ég hafði
nokkurn tíma elskað, myndi snúa
við mér bakinu full fyrirlitningar.
A laugardagskvöldið fórum við
Görel í leikhús að sjá „Ödipus
konung.“ A eftir féllst hún á að
koma með mér heim og fá sér
dálítinn náttverð. Á heimleiðinni
velti ég fyrir mér, hvort ég ætti að
segja henni frá sambandi okkar
Evu, en þvi lengur, sem við töluð-
um saman, því gleggri grein gerði
ég mér fyrir því, að siðferðishug-
myndir Görels voru mjög af-
dráttarlausar bæði þegar um var
að ræða peninga og likamleg mök,
og ég varð æ hræddari um að
fortíð mín myndi verða mér fjöt-
ur um fót og mér tækist aldrei að
vinna hana. En þegar hún að lok-
um hreifst með af ástríðu minni
og gafst mér á vald, full trúnaðar-
trausts, þá var mér ekki síður
alvara en henni og ég fann, að
EKKERT mátti lengur komast
upp á milli okkar. Mig dreymdi
um að þessi nótt væri aðeins upp-
hafið að. ótal sælustundum, sem
við myndum eiga saman. Eg leit
svo á, að færi ég á mis við þær,
eftir þetta væri lífið einskis vert.
Þegar Görel var farin velti ég
fyrir mér hinum fráleitustu leið-
um og ég sofnaði ekki fyrr en
undir hádegi á sunnudag og þá
dreymdi mig sætan draum um að
öll mín vandamál með Evu hefðu
leystst á skjótan og ágætan máta.
En klukkan hálf átta um kvöld-
ið hringdi Eva. Hún minntist ekki
einu orði á rifrildi okkar nokkr-
um dögum áður, en sagði mér
aðeins, að hún byggi í ibúð Bures-
hjónanna og bað mig að koma
þangað. Ég neitaði þvi.
Þess í stað fór ég á bókasafnið,
en ég gat af skiljanlegum ástæð-
um ekki unnið neitt af viti og
klukkan rétt fyrir níu ákvað ég
svo skyndilega að fara og hitta
Evu og reyna einu sinni enn að
tala við hana. Ég kom upp þegar
klukkan var korter yfir níu.
Ji?.
im v \ V y

V>
'si
\ W v'....T. v

■vA.

........ ........................... k>
óV99 '........................".'í'/ví'!''.'."H>
Ég næ ekki vagninum — það er pottþétt.
< PIR
COSPER
I
I
I
I
}
}
VELVAKANOI
Velvakandi svarar i sima 10-100
kl. 10,30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 Nafnleysingjar
„Harður“ sendir Velvakanda
eftirfarandi lfnur:
Kunningi minn varð fyrir þvf
óláni fyrir skemmstu, að ótfndur
svikahrappur hafði af honum tals-
vert fé. Við eftirgrennslan kom
sfðar f Ijós, að kauði hafði raunar
stundað þessa iðju sina árum
saman og gert mörgum mann-
inum alvarlega skráveifu. Þessi
maður reyndist þar að auki marg-
dæmdur.
Nú spyr ég af gefnu tilefni:
Hvers vegna birta blöðin ekki
nöfn þessara manna og jafnvel
frásagnir af aðferðum þeirra við
að svíkja fé út úr fólki? Þeir ættu
þá kannski fyrir bragðið ekki
alveg eins auðvelt með að stunda
þessa iðju sfna.
Svar: Það er einskonar hefð
hjá blöðunum að birta helzt ekki
nöfn afbrotamanna nema um
,.mjög alvarleg" mál sé að ræða.
Raunar er þessi regla ærið losara-
leg og oft illgjörlegt að fylgja
henni. Þá er enginn öfundsverður
af þvf að eiga að „meta“ afbrot
náunga síns þegar hann kemur
undir mannahendur. Hvar eru
mörk „alvarlegu afbrotanna" og
svo þeirra „meinlausu"? En á ]
meðan þessi regla stendur halda .
jafnvel síbrotamenn áfram að
hafa þá hulu yfir sér, sem þeim er
einmitt lffsnauðsyn — til þess að
geta haldið áfram að féfletta sam-
borgara sína.
0 Tjóðurbandið
Maður kom að máli við
okkur á ritstjórninni og var argur
út af orðinu „bílbelti" eða „bfla
belti“, sem hann vildi álfta að
væri hálfgerð vitleysa. Hann
hefur kannski nokkuð til sfns
máls.
Maðurinn benti á, að beltin þau
arna væru síður en svo ætluð til
þess að tjóðra bíla niður á vegina
heldur til þess að ganga sem
tryggilegast frá farþegunum.
Beltin væru ekki á bflana heldur
mannfólkið.
Hann vakti líka athygli á þvi, að
til væru ágæt íslenzk orð, sem
hæfðu beltunum betur, svosem
eins og „sætisól“ eins og þau eru
stundum kölluð öryggisbeltin í
flugvélunum.
En þá vaknar að vfsu sú
spurning hvort einhverjum
finnist nú ekki liggja f því orði, að
ólin sé til þess að tjóðra sætin
fremur en farþegana!
0 Kostar ekki
neitt — en...
Frá ,Jihannesi“ — ungum náms-
manni“hefur dálknum borizt
eftirfarandi bréf:
Ég er á skyldunámsaldrinum og
á eftir eitt ár. Ég er ekki viss um
ég haldi lengra á námsbrautinni.
Bróðir minn segir mér, að þegar
hann var á mínum aldri hafi hann
fengið nær allar námsbækur
sínar ókeypis. Hann segir, að
hann hafi átt rétt á því og að
skólaárið hafi alltaf hafizt með
úthlutun bóka til allra nemend-
anna.
Ég hef hins vegar aldrei fengið
ókeypis bók eða mjög sjaldan. Ég
hef alltaf þurft að kaupa allar
mínar námsbækur dýrum
dómum. Er það rétt, að mér beri
samt í raun og veru að fá náms-
bækur mínar ókeypis? Ég á við, á
meðan ég er við skvldunámið.
Svar: Velvakandi veit ekki
betur en að svo sé. Hins vegar er
fyrir löngu hætt að kenna flestar
þær bækur, sem skólarnir fá til
úthlutunar til nemenda. Ríkið
læst því vera að bjóða þeim náms-
bækur, sem allir vita, að hætt er
að kenna! Og „kerfið'" virðist ekki
hafa áttað sig á þessu — nema það
sé með vilja gert að hafa náms-
gögnin úrelt. Það er ekki lltill
sparnaður f því að bjóða það sem
gjöf, sem enginn hefur hið
minnsta gagn af að þiggja!
0 „Sælureitir
Ari skrifar að norðan:
Ég er búinn að vera næstum
þrjú ár erlendis og sé hlutina þess
vegna hálfgerðum gestsaugum
ennþá.
Því er ekki að neita, að mið-
bærinn hjá ykkur Reykvíkingum I
hefur tekið miklum stakka- |
skiptum, ekki sízt með hellu- ■
lagningu austanverðs Austur- *
strætis.
En er þetta sú fjárfesting, sem *
kemur borgurunum bezt?
Ég hef séð svona göngustræti I
erlendis verða að hálfgerðum J
hreiðrum fyrir auðnuleysingja. I
Þar sem þetta er verst hafa sæmi- I
legir borgarar beinlfnis forðazt •
„sælureitina". Þetta er að vfsu ■
ekki einhlftt og að óreyndu vil ég |
ekki trúa því, að eins fari í i
Reykjavík. En yfirvöldin hjá J
ykkur ættu að vera veí á verði.
Eftirmáli Velvakanda: Það fer J
tvennum sögum af reynslu manna I
í útlandinu — og ekki sfzt af I
„Strikinu" Dananna. Sumir láta ■
vel af og þykir tilraunin hafa gef- ■
izt vel. Aðrir sveia og segja að |
þarna sé naumast hægt að þver- ■
fóta fyrir misyndismönnum og [
lausingjalýð.
0 Hvað finnst þér?
Kona hringdi og bað okkur að I
koma því á framfæri við Sjón- .
varpið, að það framlengdi sumar- *
fríið. „Þetta er svo ágætt,“ full- |
yrti hún — „og saknar þess ■
nokkur?“
Hvað finnst lesendunum?
Eru þeir sama sinnis og konan I
eða sakna þeir Sjónvarpsins?
Hví ekki að senda Velvakanda I
Ifnu? I
— Lögbann
Fram hald af bls. 21
dýr á meðan á fæðingu stendur og
fyrstu dagana þar á eftir. Það
þýðir, að þangtekjan verður erfið
frá byrjun maí og þangað til í
júnílok. Það er skoðun mfn, að
æðarungar lifi í nánu sambandi
við líf það, sem þróast innan um
þangið, og þar á æðarfugíinn nú
mjög í vök að verjast vegna þeirra
lifshlunninda, sem maðurinn hef-
ur veitt bölvaldi hans, svartbakin-
um. Eg vil ekkert um það segja,
hvað áhrif þangtekja í því magni,
sem fyrirhugað er, getur haft á
tilveru æðarfuglsins og hljóta
rannsóknir að skera úr þvi. Hms
vegar vil ég benda á þá staðreynd,
að hverfi selur og æðarfugl af
einhverjum svæðum og mætti
rekja orsakir til þangtöku, verður
ekki hjá því komizt að gera verk-
smiðjuna ábyrga og gæti þá svo
farið, að skaðabætur yrðu svo
miklar, að verksmiðjan gæti ekki
risið undir þeim útgjöldum. Hér
tala ég sem hagsmunaaðili, en
ekki sem náttúruunnandi. En
hvað er þá náttúruvernd? Ég ætla
að skýra það orð eins og ég legg
skilning í það. Náttúruvernd er á
móti rányrkju í hvaða mynd, sem
hún birtist. Náttúruvernd vill
einnig bæta það tjón, sem þegar
er orðið i náttúrunni. Náttúru-
vernd miðar að þvf að viðhalda
náttúruauðlindum og að ekki sé
meira tekið en skynsamlegt má
teljast. Tilvist Breiðfirðinga sem
annarra er undir því komin, að
þetta heppnist. Því eiga allir að
geta komið sér saman um náttúru-
vernd, hvar í flokki, sem þeir eru,
því að hér er verið að ganga í lið
með almættinu og til hins betra.
Þegar hagsmunir mannanna
rekast á við náttúruna sjálfa
verður jafnan að hafa það í huga
að gera aldrei neitt fyrr en
visindamenn eru búnir að kveða
upp ur með það, að hætta sé
hverfandi. Maðurinn vill hafa
náttúruna í hendi sér og hefur
hann haldið ýmsum meindýrum
niðri með eitri; má á það benda,
að í Englandi er komin fram
rottutegund, sem virðist lifa góðu
lífi á eitri því, sem henni var
ætlað til útrýmingar. D'ka má
benda á Asswan-stífluna i Egypta-
landi, én hún átti að vera Egypt-
um til mikillar blessunar og er
það á vissan hátt. Vatnið úr stffl-
unni er notað til orkuvinnslu og
áveitu og hefur þess vegna stærra
land verið tekið til ræktunar.
Annað hefur gerzt, sem valdið
hefur stórkostlegu tjóni, sem ekki
er ennþá séð fyrir endann á, en'
það er, að fugla- og fiskalíf hefur
beðið mikinn hnekki, einfaldlega
vegna þess, að vatn, sem áður lék
um óshólma Nílar, er nú að mestu
horfið og hið jafna rennsli gerir
það að verkurn, að áburður kemur
ekki lengur með vatninu og veld-
ur þetta mikilU röskun á öllu lffi
þar. Því vil ég endurtaka þá
skoðun mína, að aldrei er of var-
lega farið í þessum efnum. Eg
ætla að taka íslenzkt dæmi og ætti
það að vera okkur öllum auðskild-
ara en dæmi þau frá framandi
löndum, er ég tók.
Við erum f óðaönn að þurrka
upp landið og breyta þar með
öllum örverugróðri og örverulffi
þess. Við gerum það í beztu trú
þess, að við séum að bæta landið
og þar með að við stuðlum með
þessu að náttúruvernd.Við skulum
hugsa okkuraðviðséum búnir að
þurrka allt votlendi í einu
byggðarlagi og búnir að fá fagur-
græn tún og ilmandi töðu i hlöðu.
Ef til vill söknum við ekki
fífunnar. Ef til vill söknum við
ekki engjarósarinnar. Ef til vill
söknum við þess ekki, að stelkur-
inn og hrossagaukurinn eru
horfnir. Þarna erum við komnir
að einum þætti náttúruvernd-
ar, þeim að ganga aldrei svo hart
að einu gróðursvæði, að það bfði
svo mikið tjón, að erfitt sé að
bæta skaðann. Það sakar ekki að
geta þess hér, að mín skoðun er
sú, að bændur ættu alltaf að skilja
5 til 10% af ræktanlegu mýrlendi
eftir á jörðum sínum til þess að
viðhaldaþvílífi, sem þarer.
Ég hef lagt hér fram nokkur
atriði i því máli, sem hér er að
vissu leyti eitt mesta hagsmuna-
mál Breiðaf jarðarsvæðisins, og ég
vil aðeins segja að lokum: „Flýttu
þér hægt“.