Morgunblaðið - 04.11.1980, Blaðsíða 1

48 SÍÐUR MEÐ 8 SÍÐNA ÍÞRÓTTABLAÐI
245. tbl. 68. árg. ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 1980 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Yerða gíslarnir ekki
lausir innan 10 daga?
Washington. Teheran. 3. nóvember. AP.
NÁMSMENNIRNIR róttæku.
Denis Healey Michael Foot
Nýr leið-
togi í dag?
Lundúnum. 3. nóvember. AP.
ÞINGFLOKKUR brezka
Verkamannaflokksins gengur
i daK til kosninga um nýjan
flokksformann. oií er búizt við
því, að íyrrum fjármálaráð-
hcrra, Denis Healey, fari með
sigur af hólmi.
Þetta er í síðasta sinn sem
þingflokkurinn kýs formann-
inn, en nýjar skipulagsreglur
Verkamannaflokksins gera ráð
fyrir því, að mun fleiri taki
þátt í því kjöri en verið hefur.
Talsverðar líkur eru á því, að
enginn fjögurra frambjóðenda
nái tilskyldum meirihluta í
atkvæðagreiðslu í dag, og verð-
ur þá kosið um þá tvo sem flest
atkvæði fá á mánudaginn kem-
ur. Að öllum líkindum reynist
Michael Foot skæðasti keppi-
nautur Healeys.
Sjá bls. 47.
Voru ár
á Marz?
Baton Iíoiiki’. 3. nóvcmber. AP.
BANDARÍSKUR vísindamaður,
er rannsakað hefur ljósmyndir af
reikistjörnunni Marz, sagði í dag,
að þúsundir árfarvega væru á
reikistjörnunni. Sagðist hann
álíta, að vatn hefði runnið í
þessum farvegum á mótunarskeiði
stjörnunnar. Vatnið hefði varð-
veitzt sem ís á plánetunni, en
hefði leyst í eldgosum fyrir þrem-
ur milljörðum ára.
sem á sínum tíma tóku 52
bandaríska sendiráðsmenn í Te-
heran í gíslingu. afhentu stjórn-
völdum í íran forsjá gislanna í
dag. og var því fagnað af
bandariskum embættismönnum.
og lýst sem meiriháttar áfanga í
hugsanlegri lausn gíslamálsins.
Sendiherra Vestur-Þýzkalands í
Teheran, Gerhard Ritzei, sagði í
kvöld. að ekkert benti til þess
hvenær gíslarnir yrðu látnir
lausir, og að líklega liðu a.m.k.
tíu dagar þar til þeir yrðu
lausir. Edmund S. Muskie, utan-
rikisráðherra Bandaríkjanna.
dró einnig úr vonum manna um
að gíslarnir yrðu látnir lausir
áður en Bandaríkjamenn
gengju að kjörborði í forseta-
kosningunum á morgun. þriðju-
dag, með því að láta svo um
mælt í kvöld, að „margt væri
ógegt**, áður en deilan yrði leyst.
Þingið í íran samþykkti í gær,
sunnudag, að láta gíslana lausa
gegn fjórum skilyrðum, í hópum,
þegar hverju skilyrði út af fyrir
sig yrði fullnægt, ef Bandaríkja-
menn treystu sér ekki til að
uppfylla þau öll samtímis. Skil-
yrðin eru á þá lund, að Banda-
ríkjamenn heiti því að hafa ekki
afskipti af málefnum Irans, láti
af hendi eigur írana í Bandaríkj-
unum, skili eigum og innstæðum
keisarafjölskyldunnar fyrrver-
andi og að allri málshöfðun gegn
yfirvöldum í íran verði hætt.
Ekki er enn ljóst, hver viðbrögð
Bandaríkjastjórnar verða, en
sendiherra Alsírs kom samþykkt
þingsins í kvöld boðleiðis til
bandarískra yfirvalda.
Muskie utanríkisráðherra
sagði þó, að „þjóðarheiður og
mikilvægir hagsmunir" yrðu
hafðir í huga af hálfu stjórnar
Carters.
Ákvörðun þingsins og „fram-
sali“ námsmannanna á gíslunum
var fagnað í Bandaríkjunum og
töldu sumir, að nú hillti loks
undir lausn gíslamálsins. Þó voru
ýmsir embættismenn smeykir
um að yfirvöld í íran ætluðu að
færa sér bandarísku forsetakosn-
ingarnar í nyt til þess að tryggja
sér betri kjör en þeir hefðu ella
fengið. Ýmsir, þar á meðal Ger-
Blöð í íran sögðu frá töku olíu- I
ráðherrans í dag undir átta dálka I
ald Ford fyrrum forseti og Kiss-
inger fyrrum utanríkisráðherra,
vöruðu harðlega við því, að írön-
um yrðu látin í té hergögn í
skiptum fyrir gíslana.
Gíslamálið bar lítið sem ekkert
á góma á lokasprettinum í kosn-
ingabaráttunni vegna forseta-
kosninganna á morgun. Carter
hét að blanda því ekki í barátt-
una, og Ronald Reagan sagði
málið of viðkvæmt til að fjalla
um það á þessu stigi.
Samkvæmt fregnum frá Hol-
landi skýrði blað þar í landi frá
því, að lögfræðingar, er færu með
mál Bandaríkjamanna í gísla-
deilunni, hefðu fundið „hugvit-
samlega lausn“ er fullnægja ætti
skilyrðum írana. Bandaríkja-
stjórn gæti m.a. afhent eigur
keisarafjölskyldunnar og íransk-
ar innstæður að undangenginni
„frystingu" á þeirri forsendu, að
fjármunirnir hefðu verið þjóð-
nýttir af hálfu byltingarstjórn-
arinnar í íran.
Búizt var við, að tilkynnt yrði í
íran í nótt hvenær gíslarnir yrðu
látnir lausir, en engar fregnir
höfðu borizt þaðan er Mbl. fór í
prentun.
Sjá nánar á bls. 29 og 46.
fyrirsögnum er náðu yfir þvera
forsíðuna og lýstu tökunni sem
meiri háttar sigri í stríðinu. Báðir
stríðsaðilar skýrðu í dag frá átök-
um við olíuborgina Abadan og að
hvor aðili um sig hefði valdið tjóni
á hernaðarlega og efnahagslega
mikilvægum skotmörkum hins.
Loftvarnaflautur kváðu við í 15
mínútur í Bagdad í morgun, en
íranskar flugvélar sáust ekki yfir
borginni. í Bagdad var þó skýrt frá
loftárásum trana í norðurhluta
íraks, en að ekkert tjón hefði orðið.
íranir höfnuðu í dag friðarum-
leitunum óháðra ríkja og hétu að
berjast, „þar til árásarmennirnir
yrðu á brott frá íran“. Hvatti
stjórnin í Teheran ríkjasamtökin til
að reka írak úr samtökunum. Fimm
utanríkisráðherrar óháðra ríkja og
fulltrúar frelsishreyfingar Palest-
ínumanna (PLO) héldu áfram fund-
um sínum í Belgrad í dag um með
hvaða hætti mætti binda endi á
stríð írana og íraka, en samkvæmt
fregnum AP virðist ágreiningur um
aðferðir á fundunum og að viðræð-
urnar séu í sjálfheldu.
Sovézka fréttastofan TASS vísaði
í kvöld á bug fregnum í fjölmiðlum
í íran að sovézkir „sérfræðingar"
tækju þátt í hernaðaraðgerðum
íraka gegn íran.
Símamynd AP.
Khomeini trúarleiðtogi á fundi með námsmönnunum er tóku sendiráð
Bandaríkjanna i Teheran á sitt vald i fyrra. Á fundinum afhentu
námsmennirnir stjórnvöldum i íran forsjá gíslanna, sem verið hafa i
haldi frá töku sendiráðsins.
Verður sá ekki forseti
er flest fær atkvæðin?
WashinKton. 3. nóvember. AP.
NÝJUSTU og síðustu skoðana-
kannanir benda til þess, að
Ronald Reagan, frambjóðandi
Repúblikanaflokksins, og
Jimmy Carter. framhjóðandi
Demókrataflokksins, standi það
jafnt að vigi, að vonlaust sé að
spá, hvor þeirra fari með sigur
af hólmi i forsetakosningunum
á morgun, þriðjudag, en kosn-
ingabaráttunni lýkur formlega
i kvöld. Og ekki er sá möguleiki
talinn útilokaður. að þótt ann-
arhvor þeirra Reagans eða Cart-
ers hljóti flest atkvæði, verði
hinn forseti þar eð hann hefur
hlotið fleiri kjörmenn, en úrslit
forsetakosninganna ráðast af
fjölda kjörmanna sem hver
frambjóðandi hlýtur. Það gerir
málið enn flóknara. að kjör-
menn eru ekki allir bundnir af
Jimmy Oarter
Konald Kcanan
Juhn Anderaon
úrslitum kosninganna i hverju
fylki.
Carter, Reagan og John Ander-
son, sem býður sig fram utan
flokka, voru allir á þönum í dag á
lokasprettinum í kosningabar-
áttunni. Varð baráttan persónu-
bundnari en fyrr. Reagan sagði
Carter óhæfan sem forseta og að
hann hefði ekki manndóm til að
viðurkenna skipbrot stefnu sinn-
ar á forsetastóli. Carter sagði
Reagan vera stríðsmangara og
reyndi hvað hann gat að telja
væntanlega kjósendur Ander-
sons á sitt band með því að halda
því fram, að skoðanir þeirra í
flestu því er máli skipti, væru
þær sömu. Reagan var mjög
bjartsýnn á að hann næði kjöri
og Anderson spáði því að eigin
útkoma yrði betri en skoðana-
kannanir bentu til.
Skoðanakannanir sýna flestar
hverjar, að forskotið sem Reagan
hafði á Carter í sumar, er orðið
að engu. I nýjustu könnun ABC-
sjónvarpsstöðvarinnar nýtur
Reagan fylgis 45 af hundraði en
Carter 40, og í skoðanakönnun
Gallup-stofnunarinnar skildi að-
eins eitt prósent þá að. Ýmsar
aðrar kannanir benda til eins til
þriggja prósentustiga munar,
venjulega Reagan í vil.
Sjá nánar grein á bls. 29.
íranir heimta
oliuráðherra
ItaKdad. Teheran. UelRrad.
3. nóvomber. AP.
YFIRVÖLD í íran vitnuðu í „allar alþjóðlegar venjur og reglur'* um
meðferð háttsettra embættismanna og hcimtuðu það af írökum. að þeir
létu þegar lausan Mohammed Jawad Tunguyan olíumálaráðherra sem
íraskar hersveitir tóku fastan í Abadan á föstudag. ásamt fimm
aðstoðarmönnum hans. Af hálfu yfirvalda í Bagdad var þ\ i syarað til. að
olíuráðherrann væri stríðsfangi. og að lausnarkröfur írana væru
hlálegar með tilliti til töku gíslanna 52 í bandaríska sendiráðinu í
Teheran fyrir ári.