Morgunblaðið - 25.03.1981, Blaðsíða 17

MORGUfíBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. MARZ 1981
17

Aleiðinni niður að strond
Miðjarðarhafsins um yfir-
ráðasvæði Saad Haddads.
majórs, gæslusvæði Nígeríumanna,
Senesalmanna og Fijimanna með
stuttum kynnum af PLO voru
veífirnir jafnvel verri en út frá
Beirut. Var einkennilegt að sjá
þéttsetna ameriska KÍæsivagna og
virðulega Mercedes Benza sniglast
á milli hvarfanna i malhikinu. í
ýmsum bæjum mátti sjá styrjaid-
arrústir en alls staðar var fólk á
ferli. í Naqoura sögðust þeir eiga
von á árás, þegar Arabarnir lok-
uðu verslunum sinum i báru-
járnsskúrunum við veginn með-
fram girðingunni umhverfis höfuð-
stöðvar SÞ.
Italir fljúga þyriunum, sem
sendar eru frá hersjúkrahúsinu i
Naqoura eftir særðum og sjúkum
SÞ-hermönnum á gæslusvæðunum.
Þyriurnar eru vinsæl skotmörk
hinna striðandi afla, tii dæmis er
með öllu hætt að fljúga þeim til
borgarinnar Tyrus. Stundum er
skotið á þyrlurnar, þegar þær
flytja mektarmenn á milli Beirut
og Naqoura.
t þann mund, sem við vorum að
ganga til fundar við Ödegaard
ofursta, hittum við Halldór Hilm-
arsson, loftskeytamann frá ís-
landi, sem starfar í þjónustusveit-
um SÞ og var að koma úr viðgerð-
arleiðangri. Annar tslendingur,
Trausti Þorláksson bifvélavirki,
starfar einnig i þjónustusveitun-
um.
Gráhærði maðurinn fremst á
myndinni er Ödegaard ofursti.
Menn voru léttklæddir í Miðjarðar-
hafssólinni. Mikill munur er á hita
og veðurlagi við ströndina og uppi
i fjöllunum.
Kostnaði við starfsemi gæslu-
sveitanna á samkvæmt meginregl-
um Sameinuðu þjóðanna að skipta
á milli aðildarlanda SÞ. t raun
lendir hann þó einkum á þeim
þjóðum, sem senda lið til friðar-
starfa. Ýmis riki eins og til dæmis
Sovétrikin neita alfarið að leggja
fram fé til gæslustarfsins.
stað til Norbatt ekki seinna en
klukkan þrjú síðdegis, því að þangað
urðum við að ná fyrir myrkur. Við
vildum fá tækifæri til að ræða við
einhvern af yfirforingjunum og þá
helst Ödegaard, ofursta í norska
hernum, sem var næstráðandi undir
Callaghan, undirhershöfðingja.
Skyndilega streymdu borðalagðir
menn í áttina til okkar. Fundinum
var lokið.
Við hittum Ödegaard ofursta í
skrifstofu hans og ég spurði hvað
hann teldi SÞ þurfa að halda þessari
starfsemi lengi áfram, hvort allt
hefði tekist eins og ætlað var og
hvað tæki við, ef gæslusveitirnar
færu á brott?
— Of sterkt væri að orði kveðið,
ef ég héldi því fram, að UNIFIL
hefði að öllu leyti getað sinnt þeim
skyldum, sem á gæslusveitunum
hvíla, sagði Ödegaard. Við verðum
að gera okkur grein fyrir því, að hér
á þessum slóðum stöndum við
frammi fyrir vandamáli, sem rekja
má til grundvallarágreiningsins
milli ísraelsmanna og Araha og
tengist alhliða lausn á deilunum í
Mið-Austurlöndum.
— Það eru margar ástæður fyrir
því, að erfitt er fyrir UNIFIL að
tryggja fullt öryggi hér í landa-
mærahéruðunum. Oft er ekki gott að
átta sig á því við hvern er að sakast,
þegar friðurinn er rofinn. I liði
beggja eru margir smákóngar, sem
vilja sýna mátt sinn. Hitt er ljóst, að
UNIFIL hefur tekist að koma í veg
fyrir stórátök. Þess vegna höldum
við því fram, að gæslusveitirnar hafi
haft úrslitagildi til að tryggja frið í
Mið-Austurlöndum. Værum við ekki
hér, gætu smáskærur milli helstu
deiluaðilanna auðveidlega magnast
stig af stigi og þróast í allsherjar-
stríð.
— Kndanleg lausn finnst ekki
nema til komi pólitískur vilji. Það er
okkar hlutverk að skapa þær for-
sendur, sem gera stjórnmálamönn-
unum kleift að leita varanlegrar
lausnar. I því skyni er ekki aðeins
nauðsynlegt að halda uppi eftirliti
með hermönnum heldur þarf einnig
að huga að lífskjörum almennings og
gera fólki lífið bærilegt á þessu
stríðshrjáða svæði. Við viljum því,
að mannúðarstarf á vegum Samein-
uðu þjóðanna verði aukið. Ráðagerð-
ir eru uppi um aukið starf Barna-
hjálpar SÞ og undir handarjaðri
gæslusveitanna hafa aðstæður al-
mennra borgara verið bættar, meðal
annars með rafvæðingu og vatns-
lögnum. Við höfum einnig stuðlað að
menntun skólabarna auk þess sem
almenningur leitar mjög mikið til
sjúkrastöðva UNIFIL.
— Því miður er engin lausn á
vanda Líbanon í augsýn. Sumir vilja,
að gæslusveitir SÞ láti til sín taka
um landið allt. Við höfum ekki
ákvörðunarvald um það, hermenn-
irnir, en við leggjum á það áherslu
að hafa gott samband við alla aðila,
bæði í Líbanon og Israel. Samkvæmt
umboði okkar eigum við að stuðla að
því, að her Líbanon geti tekið við
gæslu á okkar svæðum og að því er
unnið eins og kostur er.
Fundurinn var stuttur með Öde-
gaard en af orðum hans má ráða að
með sveitunum í Suður-Líbanon eru
Sameinuðu þjóðirnar með hervaldi
að leitast við að gegna því hlutverki,
sem er þungamiðjan í stofnskrá
þeirra; að gæta friðar. í Líbanon er
það gert með fótgönguliðum. Fyrst
eftir að friðurinn hefur verið tryggð-
ur, er unnt að huga að öðrum
frumþörfum mannsins. Orð hans
minna okkur á það, að Sameinuðu
þjóðirnar eru að sínu leyti hernaðar-
bandalag. Stofnskrá þeirra viður-
kennir, að hervald er nauðsynlegt til
að varðveita frið.
Við þurftum ekki að aka í Land
Rover aftur til Norbatt, því að við
hittum Heggestad ofursta, yfirmann
norsku sveitanna í Naqoura. Hann
var kominn frá Noregi og hafði verið
á foringjafundinum. Hann ók í
Chevrolet Cherokee og bauð okkur
far með sér. Ekki fórum við um
Týrus á heimleiðinni, beygðum út af
strandveginum sunnan við borgina
og fórum skógargötu og síðan sem
leið liggur um yfirráðasvæði Hadd-
ads rétt norðan við landamæri
Israels. Síðar var okkur sagt, að
yfirleitt væri sú leið ekki farin.
Hvers vegna ekki? — Það eru oft
jarðsprengjur á veginum.
FLEYGUR MILLI
STRÍÐANDI FLOKKA
Lýst er skipan norsku sveitanna, aöferöunum sem þær beita viö
gæsiustörfin, aöbúnaöi og einstökum þáttum í starfi þeirra. Auk þess
er fariö nokkrum orðum um slöngur, sporödreka og hundraöfætlur.
Ályktun 47da ársþings Félags íslenskra iðnrekenda:
Uppbygging krefst
stöðugs efnahagslífs og
frjálsræðis i viðskiptum
ÁRSÞING Félags islenskra iðn-
rekenda vekur athygli á, að
uppbygging atvinnuveganna
krefst stöðugs efnahagslifs og
stjórnarfars, auk frjálsræðis i
viðskiptum. Iðnþróun og
atvinnuuppbygging verður mest
og best hraðað með almennum
atvinnuörvandi aðgerðum. er
hvetja fyrirtæki til að þróa þá
framleiðslu, sem fyrir er og koma
nýjum hugmyndum i fram-
kvæmd. Slíkar aðgerðir munu
fljótt örva framleiðslu og skapa
þau nýju atvinnutækifæri, sem er
forsenda áframhaldandi velmeg-
unar i landinu.
Meginskilyrði slíkrar atvinnu-
uppbyggingar telur ársþingið vera
eftirfarandi: 1. Að almenn efna-
hagsstefna á hverjum tíma geri
ráð fyrir eðlilegum hagnaði af
atvinnurekstri. 2. Eiginfjármynd-
un í atvinnurekstri verði örvuð
með því að gera hlutafé jafnsett
skattalega og annað sparifé. 3. Nú
þegar verði hafinn undirbúningur
að upptöku virðisaukaskatts í stað
söluskatts og sérstaks tímabund-
ins vörugjalds. 4. Aðstöðugjald og
launaskattur verði afnumin. 5.
Allur atvinnurekstur greiði sömu
skatta án tillits til félagsforms. 6.
Fyrirtækjum verði leyft að stofna
skattfrjálsan fjárfestingasjóð er
varðveittur verði í fyrirtækjunum
sjálfum og nemi allt að 20% af
hagnaði. 7. Iðnlánasjóðsgjald iðn-
fyrirtækja verði afnumið. Sam-
tímis verði Iðnlánasjóði heimilað
að afla fjármagns á innlendum
markaði og erlendis til starfsemi
sinnar milliliðalaust. 8. Öll að-
flutningsgjöld af aðföngum verði
felld niður nú þegar. 9. Verðlagn-
ing iðnaðarvara verði tafarlaust
gefin frjáls. 10. Gengi krónunnar
verði ávallt skráð með hliðsjón af
hagsmunum allra samkeppnisat-
vinnuveganna. 11. Söluskatti og
verðjöfnunargjaldi verði aflétt af
raforku til samkeppnisiðnaðar.
Hinar hefðbundnu mótbárur
stjórnvalda um að þær leiðir séu
ófærar, sem valda tekjutapi ríkis-
ins um sinn, telur ársþing FÍI
ófyrirgefanlega skammsýni. Öll
rök hníga að því, að slíkar aðgerð-
ir myndu á skömmum tíma auka
tekjur ríkissjóðs verulega, vegna
nýrra atvinnutækifæra, aukinnar
framleiðslu og bættrar framleiðni.
Það er því augljóst, að vilji er allt
sem þarf til að hefja þá iðnþróun,
sem íslenska þjóðin hefur beðið
eftir í 11 ár og 18 daga eða frá því
að aðlögun að fríverslun hófst.
Laddi á nýrri plötu
HINN kunni grínisti og skemmti-
kraftur, Laddi. hefur nú ýtt sinni
fyrstu sólóplötu úr vör og er hér
um að ræða tveggja laga plötu. Á
framhliðinni er lag eftir Ástral-
ina J. Dolce og McKenzie við
texta eftir Ladda. 1 islenska
búningnum nefnist lagið
„Skammastu þín svo“ og bregður
Laddi sér í gervi Eiríks Fjalar.
sem margir landsmenn kannast
við úr áramótaþætti sjón-
varpsins. Á bakhliðinni er frum-
samið lag og texti eftir Ladda
sem syngur hlutverk „Stór pönk-
arans“.
Hljóðfæraleik önnuðust þeir
Ásgeir Óskarsson, trommur, Tóm-
as Tómasson, bassi, Þorgeir Ást-
valdsson, harmonikka og Gunnar
Þórðarson, gítar, mandólín og
ýmis önnur hljóðfæri. Hljóðritun
fór fram í Hljóðrita. Upptökumað-
ur var Gunnar Smári Helgason og
Gunnar Þórðarson annaðist upp-
tökustjórn og útsetningar. Frið-
þjófur Helgason annaðist mynda-
töku, Ernst Backmann sá um
hönnun og Prisma sá um filmu-
vinnu og prentun. Platan er press-
uð hjá Alfa hf. í Hafnarfirði.
Gunnar Þórðarson og Laddi eru
nú að störfum í Hljóðrita og eru
þeir að vinna efni á stóra plötu
með Ladda sem koma mun út með
vorinu.
íslandsdeild Amnesty:
Fræðslufundur
um Austur-Afríku
ÍSLANDSDEILD mannréttinda-
samtakanna Amnesty Interna-
tional heldur fræðslufund um
Austur-Afríku í Félagsstofnun
stúdenta við Hringbraut i kvöld
klukkan 20.30.
Þátttakendur í umræðum verða
Baldur Óskarsson skrifstofustjóri,
séra Bernharður Guðmundsson,
Björn Þorsteinsson starfsmaður
aðstoðar íslands við þróunarlönd-
in og Ingunn Sturlaugsdóttir
læknir. Umræðum stýrir Friðrik
Páll Jónsson fréttamaður.
Athygli fjölmiðla hefur undan-
farin ár beinst að ríkjum í Aust-
ur-Afríku vegna styrjalda, ógnar-
stjórna, flóttamanna og hung-
ursneyðar. Mörg þessara ríkja
eiga við svipuð vandamál að etja
en hafa valið ólíkar leiðir til
þróunar. Um þessi atriði verður
fjallað á fundi Amnesty og eink-
um tekin fyrir þrjú lönd, Eþíópía,
Kenya og Tansanía. Séra Bern-
harður hefur dvalist við störf í
Eþíópíu, Ingunn í Kenya og Bald-
ur í Tansaníu. Þá hefur Aðstoð
Islands við þróunarlöndin tekið
þátt í norrænum þróunarverkefn-
um í þessum heimshluta, Kenya
og Tansaníu, og stuðlað að því að
íslendingar réðust þar til starfa.
Þetta er i annað sinn sem
íslandsdeild Amnesty Interna-
tional heldur fund um tiltekinn
heimshluta. Fyrr í vetur var
fundur um Miðausturlönd. Með
kynningarfundum af þessu tagi er
leitast við að fara út fyrir þröngan
ramma stopulla frétta í fjölmiðl-
um og kynna undirstöðuatriði sem
jafnan er ekki getið. — Aðgangur
er öllum heimill.
(FréttatilkynninK frá lA)