Morgunblaðið - 10.10.1981, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. OKTÓBER 1981
15
þúsundir borgarbúa njóta útivist-
ar allan ársins hring.
En um leið og hugað er að þörf-
um þess fólks, sem eyða vill tóm-
stundum sínum í útivist og íþrótt-
ir, þá má ekki gleyma hinum er
kjósa að nota tíma sinn til annars.
Æskulýðsmiðstöðvar þurfa að
vera til í öllum hverfum borgar-
innar, þar sem saman fari skipu-
lagt starf af hálfu æskulýðsráðs
og fjölmargra félaga og samtaka
sem starfandi eru í Reykavík. Þar
sem því verður við komið sýnist
eðlilegra að félög fólksins sjálfs
sjái um þessa starfsemi, en borg-
aryfirvöld hjálpi til þar sem þau
eru ekki til staðar.
Hestamennska í Víðidal, lax-
veiðar í Elliðaánum, íþróttir á
keppnisvöllum, trimm hins al-
menna borgarbúa, skátastarfið,
siglingar í Nauthólsvík, starfsemi
félaga og klúbba: Allt er þetta
heilbrigð starfsemi sem borgin á
að leggja rækt við, ekki endilega
stjórna en styðja eftir aðstæðum
hverju sinni, auk fjölmargra þátta
sem ekki voru taldir upp. Vita-
skuld eiga borgarbúar sjálfir að
ráða því hvað þeir gera við frítíma
sinn, en það er hlutverk borgaryf-
irvalda og félaga þeirra sem í
borginni starfa, að sjá til þess að
fólki á öllum aldri standi annað til
boða en Hallærisplanið þegar
vinnutíma lýkur eða skólar eru
úti.
Langtímalán til
húsbyggjenda
Húsnæðismál hafa mjög verið
til umræðu að undanförnu, eink-
um vegna þess mikla skorts sem
er á húsnæði í Reykjavík, og vegna
hinna merkilegu yfirlýsinga Sig-
urjóns Péturssonar forseta borg-
arstjórnar, að hið opinbera eigi að
ráðstafa því húsnæði, sem talið
verði of stórt fyrir eigendur þess.
Þegar hefur mikið verið rætt um
þessar hugmyndir Sigurjóns og
Alþýðubandalagsins, og er ljóst að
sjálfstæðismenn munu gera allt
sem í þeirra valdi stendur til að
koma í veg fyrir að kommisarar
kerfisins geri upptækar eigur
fólks, er það hefur unnið fyrir í
sveita síns andlitis, oft á langri
starfsævi.
A næstu árum verða borgaryf-
irvöld í Reykjavík að sjá til þess,
að í borginni verði nægilegt fram-
boð lóða, þannig að allir þeir er
byggja vilja og hafa til þess að-
stæður, fái að reisa sér framtíð-
arheimili innan borgarlandsins.
Ekki virðist út í hött, að ætlast til
þess að slíku markmiði verði náð á
næstu fjórum til átta árum, en þar
eru þó ýmis vandamál í veginum.
Stærst er auðvitað það, að núver-
andi borgarstjórnarmeirihluti
hefur svo gjörsamlega klúðrað
skipulagsmálum Reykjavíkur, að
langan tíma mun taka að lagfæra
þau mistök sem þar hafa verið
gerð. Engin framtíðarstefna hefur
verið mótuð, hlaupið úr einu í ann-
að, og reynt að sefa óþolinmæði
fólks með því að þétta með vafa-
sömum hætti byggðina í borginni.
Þar kann að verða um óbætanlegt
tjón að ræða, verði ekki þegar í
stað gripið í taumana.
Úrræðaleysi núverandi borgar-
stjórnarmeirihluta í þessum
málaflokki kemur gleggst í ljós
með samanburði á fjölda úthlut-
aðra lóða á síðasta áratug. Árið
1971 var til dæmis uthlutað lóðum
fyrir 1017 íbúðir í borginni, en í
ar, 1981, hefur verið úthlutað 466
íbúðalóðum. Árið 1970 var úthlut-
að 739 lóðum, en 1980 aðeins 545.
Allan áratuginn hefur aldrei verið
úthlutað jafn fáum lóðum og 1979,
fyrsta heila valdaár vinstri meiri-
hlutans, er aðeins var úthlutað 156
lóðum. Afturför hefur orðið í þess-
um málum eins og öðrum í
Reykjavík á yfirstandandi kjör-
tímabili, eins og glöggt sést á
þessari töflu:
Ár. Fjöldi úthlutaðra lóða:
1970 ....................... 739
1971 ...................... 1017
1972 1306
1973 ....................... 903
1974 ....................... 756
1975 ....................... 292
1976 ....................... 714
1977 ....................... 217
1978 ....................... 508
1979 ....................... 156
1980 ....................... 545
1981 ....................... 466
Hér verður greinilega að taka
til hendinni, gífurlegur skortur er
á lóðum í Reykjavík, og takist að
anna eftirspurn mun þess ekki
verða langt að bíða að húsnæð-
isskortur verði úr sögunni.
Sjálfstæðisflokkurinn þarf að
setja það á oddinn að stóraukið
verði framboð á lóðum á næstu
árum, jafnvel þótt þar sé um að
ræða ófremdarástand eftir fjög-
urra ára vinstri stjórn í borginni.
Um leið þarf að taka til endur-
skoðunar og athugunar ýmis fleiri
atriði húsnæðismála. Til dæmis
þarf að úthluta í auknum mæli til
verktaka, lóðum þar sem byggð
verði hús fyrir aldraða, þar sem
þeir búi í eigin húsnæði, en geti
jafnframt sótt ýmsa félagslega
þjónustu og félagsskap til sameig-
inlegrar miðstöðvar. Slíkar mið-
stöðvar gætu bæði verið í eigu
borgarinnar, eða þá í eigu þeirra
einstaklinga er íbúðir í slíkum
húsum eiga.
Reykjavíkurborg þarf einnig að
hafa frumkvæði að því að lán til
húsbyggjenda verði aukin á næstu
árum, enda það svo að alls ekki er
erfitt að koma á því fyrirkomulagi
að húsbyggjendur geti fengið allt
að 90% af kostnaði við íbúðar-
byggingar lánið til langs tíma. Er-
lendir aöilar eru meira en fúsir til
að lána hingað fé, en til þess að
svo geti orðið þurfa sjálfstæðis-
menn á Alþingi og í borgarstjórn
að stuðla að breytingum á núver-
andi löggjöf um slík lán. Auðvelt
er fyrir islenska banka að taka er-
lend lán, sem síðan mætti endur-
lána til íslenskra húsbyggjenda.
Verði það leyft, er þess ekki langt
að bíða að húsbyggjendur geti
greitt niður hús sín og íbúðir með
jöfnum afborgunum í tuttugu til
þrjátíu ár. Þar með væri íslensk-
um húsbyggjendum gert kleift að
eignast eigið húsnæði á auðveldari
hátt en nú er, en áratugareynsla
af slíku er fyrir hendi í öllum
nágrannalöndum okkar.
Fjölmargt annað mætti nefna
af þessu tagi, og ekki leikur á því
vafi að nauðsynlegt er að breyta
ýmsu í núverandi fyrirkomulagi
húsnæðismála í Reykjavík, sem og
raunar á landinu öllu. Hvað mælir
til dæmis gegn því að þeim er búa
í leiguíbúðum Reykjavíkurborgar,
verði gefinn kostur á að kaupa
þær íbúðir? Hvers vegna ekki að
stuðla að ódýrari byggingum með
því að auka fjölbreytnina og val-
kostina með lóðaúthlutunum, til
dæmis með byggingu lítilla íbúða
fyrir aldraða og unga, íbúðir þar
sem eldhús er sameiginlegt í
nokkrum íbúðum, raðhúsum með
sameiginlegum þvottahúsum og
bílageymslum, og svo mætti
áfram telja. Möguleikarnir virðast
ótæmandi, og hér á borgin að auð-
velda fólki að byggja og búa eins
og það sjálft kýs, í stað þess að
torvelda fólki að koma sér þaki
yfir höfuðið.
Breytinga er þörf.
Hér hefur að framan verið stikl-
að á nokkrum atriðum er snerta
daglegt líf tugþúsunda Reykvík-
inga, og stjórn sameiginlegra
hagsmunamála þeirra. Öllum
þessum málaflokkum verða ekki
gerð skil í einni blaðagrein. Þó má
það öllum ljóst vera, að nýr upp-
gangstími Reykjavíkur mun ekki
renna upp fyrr en núverandi borg-
arstjórnarmeirihluta hefur verið
steypt. Nauðsynlegt er að á ný
taki við samhentur og styrkur
meirihluti sjálfstæðismanna.
Breytinga er þörf, um það verður
ekki deilt.
Á næstu vikum og mánuðum
munu Reykvíkingar verða vitni að
margháttuðu sjónarspili meiri-
hlutans, þar sem reynt verður að
telja fólki trú um að allt sé í
himna lagi, og stjórn höfuðborgar-
innar sé í góðum höndum. Dag-
heimili munu verða vígð, og
heilsugæslustöðvar opnaðar, götur
malbikaðar, og loforð um lóða-
úthlutun gefin.
Það er svo sem allt gott og
blessað, en áhorfendum að sjón-
leiknum mun vafalaust fýsa að
skjóta nokkrum spurningum til
leikendanna úr Alþýðubandalagi,
Alþýðuflokki og Framsóknar-
flokki. Spurningarnar gætu sumar
verið eitthvað á þessa leið: Skatt-
heimta hefur verið aukin á síðustu
árum. Hvar má sjá þess merki að
hið aukna fé hafi nýst borginni til
aukinna framkvæmda? Er ástæða
til að ætla að samkomulagið verði
betra á næsta kjörtímabili en ver-
ið hefur? Er ástæða til að ætla að
fleiri lóðum verði úthlutað' á
næsta kjörtímbaili en verið hefur,
verði ekki skipt um stjórn á borg-
inni? Hvar á að byggja næst? Er
einhver trygging fyrir því að hús-
næði fólks verði ekki tekið leigu-
eða eignarnámi, styrki Alþýðu-
bandalagið enn stöðu sína í næstu
kosningum? — Kemur ef til vill
næst að því að yfirborgarstjórinn
segi fólki að aka um í minni bílum,
eða að hafa ódýrari mat á borð-
um?
Þannig spurninga er fólk að
spyrja sjálft sig og hvað annað
þessa dagana, og spurningarnar
kalla flestar á enn fleiri spurn-
ingar. Svarið er í rauninni aðeins
eitt: Sjálfstæðismenn verða að
vinna borgina á ný í kosningunum
í vor.
osmos
í liöi Cosmos leika margir af þekkt-
ustu leikmönnum Evrópu, Brasilíu
og Bandaríkjanna.
! - C0SM0S
Sterkasta knattspyrnuliö Bandaríkjanna í áraraðir
leika gegn Valsmönnum, sem hafa fengið til liðs
við sig stjörnuna frægu George Best

leika í vgftv
ellesst
búningum
ÚTtLÍF
á Laugardalsvelli í
dag
kl. 14.00
FLUGLEIÐIR t
HAPPDRÆTTI
Aðgöngumiöar gilda sem happdrættismiðar
og vinningurinn er helgarferð meö ftugleið-
um til New York á heimaleik Cosmos, uppi-
hald og gisting í heimsborginni New York.
Verö aögöngumiöa er kr. 20
fyrir börn, kr. 60 stæði og kr.
80 stúka.
Glæsibæ,
sími 82922.
T A
irfoti
Amtmannsstíg 1,
sími 13303.
HTTTrni
SP.ORT

FORSALA HEFST A LAUGARDALSVELLIKL 10 í DAG.
Látið Kodak filmurnar með myndunum af Cosmos
og Best i framköllun hjá HANS petersen hf
Hafnarstræti 16
Laugavegi 30
Munið lokahófið aö Hótel
Borg, í kvöld.
Sjá nánar auglýsingu á bls. 32.
Heiöursgesíir á
leiknum verða
Albert Guö-
mundsson, alþing-
ismaöur og Sigurð-
ur Helgason, for-
stjóri Flugleiða.
iVALUR