Morgunblaðið - 10.10.1981, Side 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. OKTÓBER 1981
19
Khomeini eggjar Egypta til byltingar
Beirút. 9. október. AP.
KHOMEINI erkiklerkur i íran
skoraði i dag á egypsku þjóðina
að gripa nú tækifærið, gera bylt-
ingu og setja á stofn islamskt
iýðveldi í landinu, að þvi er Te-
heran-útvarpið skýrði frá í
kvöld.
Klerkurinn setti nýjan forseta,
Ali Khamenei í embætti í dag og
notaði mestallan ræðutíma sinn
vegna athafnarinnar til að fjalla
um málefni Egypta.
Hann hvatti þá til að bjóða
byrginn neyðarástandi og herlög-
Khomeini
um sem „eftirmenn hins dauða
faraós" hefðu sett, rísa gegn
harðstjórn, streyma út á göturm
ar og gera veg islams mikinn. „I
dag er tækifæri egypsku þjóðar-
innar,“ sagði klerkurinn og bætti
við að stjórnin væri nú svo veik,
að hún mundi ekki fá við neitt
ráðið og ættu klerkarnir að hafa
forystu um byltinguna.
Khomeini fór háðuglegum orð-
um um þá ákvörðun egypsku
stjórnarinnar að lýsa yfir neyð-
arástandi í heilt ár. Hann sagði
að það hefði komið fyrir í íran að
forseti dæi og yrði píslarvottur,
en þjóðin léti það ekki á sig fá,
heldur kysi sér umsvifalaust og
án átaka nýjan.
Um svipað leyti og Khomeini
hafði lokið ræðu sinni flykktust
ofsatrúarmenn um götur Teheran
og kröfðust þess, að Mehdi Baz-
argan, fyrrverandi forsætisráð-
herra, yrði rekinn af þingi og
helzt þó líflátinn. Bazargan hélt
ræðu í þinginu í gær og gagn-
rýndi aftökurnar í landinu og
sagði að „verið væri að drekkja
íran í blóði“.
Kvikmynd um Sadat
Hollywood. 9. októbor. AP.
KVIKMYND um ævi Anwar Sadats
Egyptalandsforseta, sem var myrt-
ur á þriðjudag, er í undirbúningi i
Hollywood. Sandi Frank. sjón-
varpskvikmyndaframleiðandi.
sagði að hafist yrði handa við gerð
á löngu fyrirhugaðri mynd byggðri
á sjálfsævisögu hans „In Search of
Identity“ við fyrsta tækifæri.
Frank fékk kvikmyndaréttinn á
bókinni fyrir nokkrum árum. Hann
neitaði þeirri ásökun að hann væri
að reyna að græða á dauða Sadats.
„Fólk hefur áhuga á myndinni —
peningarnir eru aukaatriði,“ sagði
Frank.
Hann á einnig kvikmyndaréttinn
á ævisögu Goldu Meir, fv. forsætis-
ráðherra ísraels. Gerð tveggja af
fjórum sjónvarpsþáttum um líf
hennar er þegar lokið. Jose Ferrer
leikur Sadat í þeirri mynd, en Ingrid
Bergman fer með hlutverk Meir.
HOSNI MUBARAK:
„Er hlynntur
miklum aga“
WajihinKton. Tcl Aviv.
9. októbcr. AP.
IIOSNI Mubarak. hinn nýi
leiðtogi Egyptalands, lof-
aði í viðtölum i dag að
halda Camp-David friðar-
sáttmálann við ísrael og
fylgja í öllu stefnu Anwar
Sadats. „Ég vil róa ísra-
ela,“ sagði hann i viðtali
við israelska dagblaðið
Mariv, „og heiti þeim að
það er engin ástæða til
óróieika. Friðarumleitun-
um verður haldið áfram.“
Mubarak sagði að um-
ræður um sjálfsstjórn Pal-
estínumanna á herteknu
svæðunum myndu halda
áfram samkvæmt áætlun.
Hann sagðist ekki ætla að
reyna að bæta sambandið
við þær arabaþjóðir sem
slitu sambandi við Egypta-
iand eftir að friðarviðræð-
ur hófust við ísraela. „Þær
slitu sambandinu við okkur
og það var ekki okkar sök,“
sagði hann. „Við munum
bíða og sjá.“
Mubarak sagði í samtali
við Walter Cronkite,
fréttamann CBS-sjón-
varpsstöðvarinnar banda-
rísku að Egyptar myndu
ekki láta hótanir annarra
þjóða hafa áhrif á sig. „Ég
ætla ekki að fara að tala
illa um Khadafy (leiðtoga
Líbýu) þó ég hafi heyrt
margt slæmt um hann sagt
... við munum bíða og sjá
hvað setur.“
Mubarak sagði að hann
kynni að gera nokkrar
breytingar á egypsku
stjórninni. Hann ætlar
ekki að gegna embætti for-
sætisráðherra jafnhliða
embætti forseta eins og
Sadat gerði og mun því til-
nefna nýjan forsætisráð-
herra. Cronkite sagði að
hann hefði þótt strangur
herforingi. Mubarak kvað
það rétt vera og sagði: „Ég
er hlynntur miklum aga.“
Mubarak sagðist ekki
kvíða því að feta í fótspor
Sadats í viðtali við banda-
ríska fráttamanninn Bar-
böru Walters. Hann sagð-
ist ætla að taka hart á
öfgafullum múhameðstrú-
armönnum sem stofna ör-
yggi egypsku þjóðarinnar í
hættu. Hann sagði að neyð-
arástandinu sem var lýst
yfir eftir morðið á Sadat
yrði aflétt eftir tvo til þrjá
mánuði.
Menachem Begin, for-
sætisráðherra Israels, mun
hitta Mubarak eftir jarð-
arför Sadats á laugardag
ásamt nokkrum vestræn-
um leiðtogum. Þrír helstu
ráðgjafar Begins fara með
honum til Egyptalands og
sagði Jerusalem Post í dag
að þeir færu til að sjá sjálf-
ir hvert ástandið í landinu
væri í raun og veru væri,
hverjar vinsældir Mubar-
aks eru og hversu líklegt er
að friðarumleitunum verði
haldið áfram.
SAADEDIN SHAZLI:
„Frekari átök
bíöa Egypta"
Paris. 9. októbcr. AP.
SAADEDIN Shazli,
hershöfðingi og leiðtogi
stjórnarandstöðunnar i
Egyptalandi, varaði við
því í Tripoli í dag að
Egyptalandi væri „óör-
uggt“ og ekki ráðlegt
fyrir erlenda þjóðar-
leiðtoga að sækja jarð-
arför Anwar Sadats á
laugardag. Hann sagði
í símaviðtali að komið
hefði til átaka milli
„fólksins“ og öryggis-
varða á tveimur stöðum
i Kairó á fimmtudag.
Ilann sagði að frekari
átök hiðu Egypta.
Shazli var yfirmaður
egypska hersins í tíð
Sadats en snerist gegn
honum þegar friðarum-
leitanir við ísraela hóf-
ust. Hann lýsti yfir and-
stöðu við Mubarak eftir-
mann Sadats í viðtalinu.
„Við höfum beðið fólkið
að sýna andúð sina á
eftirmanni Sadats,"
sagði hann. Hann sagði
að það væri misskiln-
ingur vestrænna frétta-
manna að öfgasinnaðir
trúarmenn ættu einir í
illdeilum við stjórnina.
Hann sagði að fólk með
mismunandi stjórn-
málaskoðanir hefði ver-
ið handtekið á síðustu
mánuðum og það væri
ekki rétt að trúarof-
stækismenn hefðu myrt
Sadat.
„Stj órnarandstaðan
öll ber ábyrgð á morð-
inu. Maðurinn sem mið-
aði á Sadat og tók í
gikkinn skaut í nafni
allrar stjórnarandstöð-
unnar,“ sagði Shazli.
Hann sagði að hreyfing-
in myndi halda áfram
að berjast fyrir lýðræði
í Egyptalandi. Hann
sagði að stuðningsmenn
sínir vildu koma á
flokkakerfi og frjálsum
kosningum „en hvernig
er það hægt þegar allir
leiðtogar stjórnarand-
stöðunnar eru í fang-
elsi?“
í frönsku blaði var
haft eftir Shazli að
hann væri tilbúinn að
gefa Mubarak tækifæri
til að sýna hvað í honum
býr. En hann sagði AP-
fréttastofunni í dag að
Mubarak hefði þegar
sýnt það með því að
taka að sér að bjóða sig
einn fram til forseta og
lýsa yfir neyðarástandi í
landinu.
GOODlfYEAR
GEFUR ^RÉTTA GRIPIÐ
FULLKOMIN HJÓLBARÐASALA-
OG ÞJÓNUSTA
Felgum, affelgum og neglum
TÖLVUSTÝRÐ JAFNVÆGISSTILLING
H JO LBARÐAÞJON UST AN
Laugavegi 172 • Símar 28080, 21240
[h]hekiahf