Morgunblaðið - 14.04.1982, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1982
29
20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1982
Utgefandi mlrlafrife hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aóalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiósla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 110 kr. á mánuói innanlands. I lausasölu 7 kr. eintakió.
Vilja Reykvíkingar
áfram vinstri stjórn?
Spurningunni hér að ofan munu kjósendur svara 22. maí næstkom-
andi, þegar gengið verður til bæjar- og sveitarstjórnarkosninga.
Sumum hefur þótt kosningabaráttan fara hægt af stað, þeim mun
snarpari verður hún vafalaust nú síðustu vikurnar fyrir kjördag. Eins og
jafnan er tekist á um málefni og menn. Flokkarnir setja vélar sínar af
stað. Flokksvélunum verður ekki síst beint að því fylgi, sem kallað er
fljótandi, það er þeim kjósendum, er líta ekki alfarið á sig sem stuðn-
ingsmenn eins og sama flokksins heldur flytja sig um set á milli kosn-
inga. Úrslit kosninga síðan 1970 benda til þess, að heldur fjölgi í þessum
hópi kjósenda en fækki. Engin einhlít skýring er á því, hvað ræður
ákvörðunum hans, en margt bendir til, að leiftursókn í fjölmiðlum ráði
miklu um það, hvar krossinn lendir í kjörklefanum.
I dreifiblaði, sem kommúnistar hafa sent inn á hvert heimili í Reykja-
vík, er komist svo að orði: „Við viljum áfram vinstri stjórn í Reykjavík.
Sért þú sömu skoðunar, þá styður þú Alþýðubandalagið. Sterkt Alþýðu-
bandalag er forsenda vinstri stjórnar." Hér er ekki töluð nein tæpi-
tunga, forsenda þess, að Alþýðubandalagið taki þátt í nýrri vinstri
stjórn í Reykjavík, er, að það verði „sterkt" að kosningunum loknum.
Það er greinilegt, að alþýðubandalagsmenn vilja, að kosningarnar í vor
verði einvígi milli sjálfstæðismanna og sín. Kommúnistar gera þá kröfu
til framsóknarmanna og krata, samstarfsmanna sinna í vinstri stjórn-
inni í Reykjavík, að þeir hugsi fyrst um meirihlutann og þar með sterka
stöðu Alþýðubandalagsins en líti síðan í eigin barm. Hvað sem öðru
iíður, er augljóst, að kommúnistar munu ekki fá meirihluta í borgar-
stjórn Reykjavíkur. Hins vegar ganga þeir út frá því sem vísu, að
borgarfulltrúar framsóknarmanna og krata muni í einu og öllu lúta vilja
Alþýðubandalagsins fyrir kosningar og að þeim loknum og byggja í því
efni á undirgefni þessara sömu borgarfulltrúa frá því sumarið 1978.
Málflutningur efstu manna á listum Framsóknarflokksins og Alþýðu-
flokksins í Reykjavík gefur til kynna, að þeir uni því bara bærilega að
vera húskarlar hjá Alþýðubandalaginu. Kristján Benediktsson, efsti
maður framsóknar, kyngir öllu, sem kommar vilja. Hinn gamalreyndi
forystumaður Alþýðuflokksins í borgarstjórninni, Björgvin Guðmunds-
son, dró sig í hlé eftir að hann hafði verið skipaður forstjóri Bæjarút-
gerðar Reykjavíkur fyrir náð Alþýðubandalagsins og arftaki hans í
efsta sætinu hjá krötum, Sigurður E. Guðmundsson, er staðráðinn í að
starfa áfram með kommúnistum til varnar því, að „grímulaus öfgaöfl"
Sjálfstæðisflokksins, eins og hann kallaði frambjóðendur flokksins,
myndi meirihluta í borgarstjórninni.
Það kjörtímabil, sem nú er að líða hefur einkennst af því í borgar-
stjórn Reykjavíkur, að það hefur tekið kommúnista mismunandi langan
tíma að láta „samstarfsflokkana" samþykkja það, sem þeir hafa heimt-
að, hafi það ekki tekist kenna kommunístar öðrum um glundroðann,
ekki síst embættismönnum borgarinnar. Á fundum borgarstjórnar hef-
ur það verið áberandi í hve niðurlægjandi tón alþýðubandalagsmenn
tala til „samstarfsmannanna" — þar virðist Sigurður G. Tómasson fara
með skipunarvaldið fyrir kommúnista, en það var einmitt hann, sem
hinn 6. febrúar sl. lýsti krötum og framsóknarmönnum með þessum
orðum í Þjóðviljagrein: „... þá er hollt fyrir íhaldið að muna að flökku-
hundum gengur gjarnan illa að binda trúss sitt við nýjan húsbónda og
dugir víst ekki magurt bein í þann kjaft ef hann á að koma að gagni."
Það er einmitt þessi tónn, sem kemur fram í fyrrgreindu dreifiblaði
Alþýðubandalagsins: Ef við alþýðubandalagsmenn verðum ekki sterkir
— verður engin vinstri stjórn, þá geta „flökkuhundarnir" fengið magurt
bein annars staðar.
Það yrði svo sannarlega furðulegt, ef hinn stóri hópur óráðinna kjós-
enda í Reykjavík veldi þann kost að Ijá hrokagikkunum í Alþýðubanda-
laginu atkvæði sitt eða veita þeim stuðning, sem eiga þá „hugsjón" eina
að gegna áfram hlutverki húskarla Alþýðubandalagsins. Ýmsum kann
að sýnast kvennalistinn þrautalendingin, en það segir vissulega sína
sögu um hann, að forvígismaður Kommúnistasamtakanna, sem eru
vinstra megin við Alþýðubandalagið, hefur í blaðagrein mælt með því,
að menn ljái kvennalistanum lið. Er ekki vafi á því, að margir vinstri-
sinnar líta á listann, sem æskilegt fjórða hjól undir kerru vinstri valds-
mannanna í höfuðborginni.
Af þessu stutta yfirliti má sjá, að valið er í raun auðvelt, ef kjósendur
vilja ekki áfram vinstri stjórn í Reykjavík: Þeir hljóta að greiða Sjálf-
stæðisflokknum atkvæði sitt. Vinstri flokkarnir bjóða upp á gamalkunn
andlit, fulltrúa flokksvélanna, án þess þó að slá því föstu, hver verði
borgarstjóri að kosningum loknum — það bein er of matarmikið.
Sjálfstæðisflokkurinn sækir fram undir forystu nýrra manna, er byggja
á traustum grunni og vilja standa ábyrgir gerða sinna frammi fyrir
kjósendum sjálfum, en ekki fela sig á bak við embættismenn, þegar það
þykir henta. Með því að kjósa Sjálfstæðisflokkinn eru menn ekki aðeins
að hafna vinstri stjórn og veita Alþýðubandalaginu verðuga ráðningu —
þeir eru einnig að kjósa sér fulltrúa, sem líta svo á, að þeir beri aðeins
skyldur gagnvart borgarbúum, kjósendunum, en ekki flokksklíkum, sem
ráða ráðum sínum á bak við luktar dyr og þola síst af öllu, að þær séu
kallaðar til ábyrgðar.
Hafrannsóknastofnun:
Siglflrdingar vilja
fá Hafþór leigðan
Endurnýja þarf Arna Friðriksson og Dröfn
I*ORMÓÐUR rammi hf. í Siglufirði
hefur farið þess á leit við sjávarút-
vegsráðuneytið að fá rannsóknarsk-
ipið Hafþór leigt til togveiða á naest-
unni, en ekki er gert ráð fyrir að
Hafrannsóknastofnunin geri Hafþór
út nema í fimm mánuði á árinu. Af-
staða til þessarar beiðni Siglfirðinga
hefur ekki verið tekin enn, en
stjórnendur Hafrannsóknastofnun-
arinnar eru nú að kanna málið. Þá
hefur sjávarútvegsráðuneytið ákveð-
ið að skipa nefnd til að athuga hvort
núverandi samsetning hafrann-
sóknaskipa sé æskileg, en bráðlega
þarf að fara að huga að endurnýjun
elstu skipanna, Árna Friörikssonar
og Drafnar.
Jón B. Jónasson skrifstofustjóri
í sjávarútvegsráðuneytinu sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær,
að þegar væri séð fram á þörfina á
að endurnýja Árna Friðriksson og
Dröfn, en bæði skipin væru orðin
nokkuð gömul. Því hefði verið
ákveðið að láta gera úttekt á hver
yrði best samsetning hafrann-
sóknaskipa. Rætt væri um að
nauðsynlegt væri að stofnunin
byggi yfir kraftmeira skipi en
Bjarna Sæmundssyni. Hafþór
væri það að vísu, en ekki vist að
hann uppfyllti öll skilyrði, sem
sett væru um slíkt skip. Þá þyrfti
ennfremur nýtt og heppilegt skip
til að taka við af Dröfn, til að
sinna rannsóknum á rækju og
hörpudiski. Dröfn hefði reynst vel
á margan hátt, en alls ekki nógu
vel við könnun á úthafsrækju.
Þá sagði Jón, að Siglfirðingar
hefðu óskað eftir því að fá Hafþór
leigðan þann tíma, sem skipið
væri ekki gert út af Hafrann-
sóknastofnun, en áætlaður út-
haldstími Hafþórs á vegum stofn-
unarinnar væru aðeins 5 mánuðir.
Hafrannsóknastofnunin ætti nú
fjögur skip og það væri dýrt að
láta þau liggja stóran hluta árs-
Hráefnisskortur hefur háð
frystihúsunum í Siglufirði að und-
anförnu og atvinnuástand þar því
ótryggt. Mun vera ætlunin hjá
Þormóði ramma hf. að leigja Haf-
þór þann tíma, sem mest hætta er
á hráefnisskorti, að því er Morg-
unblaðinu var tjáð.
Rokk í Reykjavík:
Bönnuð innan 14 ára vegna um-
fjöllunar um sniff unglinga
ÁHORFENDUM innan 14 ára aldurs verður meinaður aðgangur að
kvikmyndinni Rokk í Reykjavík, sem frumsýnd var í Reykjavík fyrir
nokkrum dögum, samkvæmt ákvörðun kvikmyndaeftirlitsins. Mynd-
in fjallar sem kunnugt er um grósku í rokktónlistarlífí í Reykjavík
síðustu misseri, þar sem fjöldamargar rokkhljómsveitir hafa sprottið
upp.
Hulda Valtýsdóttir, einn
kvikmyndaeftirlitsmanna,
sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gærkvöldi, að ástæða
þess að ákveðið hefði verið að
banna myndina innan 14 ára,
væri einkum umfjöllun um
svonefnt „sniff" unglinga í
myndinni. Þrjú viðtöl væru í
myndinni við 14 ára dreng,
rokkara, þar sem hann meðal
annars lýsi nákvæmlega
hvernig unnt sé að ná í „sniff-
efni“, og hvernig áhrif af þeim
séu. „Umfjöllunin er á þann
veg að vekur hlátur áhorf-
enda,“ sagði Hulda, „en hér er
á ferðinni alvarlegra mál en
svo, að hægt sé að hafa það í
flimtingum eða gera að því
grín. Mér finnst þetta líkt því
sem fólk stæði og hlægi að
drukknandi barni," sagði
Hulda. „Meðal unglinga á aldr-
inum 12 til 14 ára er viss
„áhættuhópur" í þessu tilliti.
Kvikmyndaeftirlitið starfar
samkvæmt ákvæðum í barna-
verndarlögum, töldum við
ástæðu til að meina þessum
aldurshópi aðgang að mynd-
inni. Þetta var gert að vand-
lega yfirveguðu ráði, og voru
allir kvikmyndaeftirlitsmenn
sammála í málinu. Fleira í
myndinni orkar einnig tvímæl-
is að mínum dómi, svo sem um-
fjöilun um hassneyslu, en fyrr-
nefnd viðtöl við hinn 14 ára
dreng vógu þyngst og hefðu
þau tvö atriði ekki verið í
myndinni, þ.e. um sniffið og
hassið, hefði ekki komið til ald-
urstakmarkana," sagði Hulda
að lokum.
Ólafur Skúlason, dómprófastur, Leifur Breiðfjörð og Ásbjörn Björnsson, formaður sóknarnefndar, við gler-
myndina sem vígð var á páskadag. (Ljó»m. Kmílía.)
Gluggaskreyting vígð í
Bústaðakirkju á páskadag
Á PÁSKADAG var vígð gler-
mynd eftir Leif Breiðfjörð í
Bústaðakirkju.
Glermynd þessi er fyrsti
hluti af sex sem Leifur mun
gera samkvæmt samkomulagi
við sóknarnefnd kirkjunnar,
og koma myndirnar til með að
þekja um 56 m2 af gleri og
mynda raunverulega altaris-
töflu í sex stærstu gluggunum í
kór kirkjunnar.
Viðræður milli sóknar-
nefndarinnar og listamanns-
ins fóru fyrst fram fyrir um
fjórum árum, en í vetur var
ein tillaga hans samþykkt af
sóknarnefndinni og ákveðið
að fyrsti hluti verksins yrði
tilbúinn fyrir páska, annar
hlutinn verður væntanlega
vígður næstu jól, sá þriðji
um þar næstu páska og svo
koll af kolli þar til verkið er
fullgert.
Olafur Skúlason, dómpró-
fastur, sagði í spjalli við Mbl.
að á vegum kirkjunnar hefði
verið myndaður gluggasjóð-
ur og færi það eftir stuðningi
velunnara kirkjunnar hvort
tækist að halda þeirri áætlun
sem sett hefur verið.
Hús fyrir 1000 bíla í
miðborginni mun ekki
auka umferðarþungann
segir Davíö Oddsson borgarfulltrúi
„Við sjálfstæðismenn fluttum til-
lögu um það í borgarstjórn hinn 5.
nóvember sl. að skipuð yrði nefnd til
að gera tillögur um úrlausn bíla-
stæöavandans í miðborg Reykjavík-
ur, en á það var ekki hlustað og
tillögunni vísað frá með 8 atkv.
framsóknarmanna, alþýðuflokks-
manna og alþýðubandalagsmanna
gegn 7 atkvæðum sjálfstæðis-
manna," sagði Davíð Oddsson borg-
arfulltrúi í samtali við Morgunblað-
ið. Talsverðar umræður hafa að und-
anförnu orðið um bílastæðamál i
miðbænum, ekki sist eftir ráðstefnu
Verslunarráðs um miðborgina.
Davíð Oddsson sagði, að tillaga
sjálfstæðismanna hafi gert ráð
fyrir fimm manna nefnd er skipuð
væri hafnarstjóra, forstöðumanni
borgarskipulags, manni frá um-
ferðarnefnd og tveimur tilnefnd-
um af borgarráði. Skyldi nefndin
skila áliti fyrir síðustu áramót.
„En þetta fékkst ekki samþykkt,
og enn hefur ekkert verið gert til
lausnar þessum vanda," sagði
Davíð.
Davíð sagði að tillaga borgar-
fulltrúa sjálfstæðismanna hefði
ekki falið í sér beinar tillögur til
úrlausnar, en þó hefði verið bent á
að unnt væri að reisa bílastæða-
hús fyrir 1000 til 1500 bíla með-
fram Tryggvagötu. Það kallaði að
vísu á aukningu aðflutningsleiða
að miðborginni, en þess ætti ekki
að þurfa fyrir fyrstu 1000 stæðin,
þau myndu fyrst og fremst leysa
þann vanda sem þegar er fyrir
hendi. 500 stæði til viðbótar
myndu hins vegar taka til fram-
tíðarinnar og mæta aukinni þörf.
Nú væri gert ráð fyrir því að um
1000 stæði skorti í miðborginni, og
mikill hluti umferðarinnar væru
bílar í hringakstri í leit að stæð-
um. Hús með 1000 stæðum fyrir
þessa bíla myndi því ekki auka
umferðarþungann.
Davíð sagði að ekki hefði verið
gert ráð fyrir að borgin byggði
þetta hús, það gætu allt eins verið
þeir aðilar er hagsmuna ættu að
gæta.
Lögmæt prestskosn-
ing í Ólafsfirði
Atkvæði voru talin í gærmorgun á
biskupsskrifstofu í prestskosning-
um, sem fram fóru í Olafsfírði hinn
4. apríl síðastliðinn. Þar var einn í
kjöri, séra Hannes Örn Blandon
settur sóknarprestur. Hlaut hann
lögmæta kosningu.
Á kjörskrá voru 731, þar af kusu
530 eða 73,5%. Séra Hannes Örn
hlaut 526 atkvæði, og 4 seðlar voru
auðir.
Sauðárkrókur:
Dr. Kristján Eld-
járn flytur erindi
Sauðárkróki, 13. apríl.
DR. KRISTJÁN Eldjárn flytur er-
indi í Safnahúsi Skagfirðinga,
fimmtudaginn 15. apríl næstkom-
andi klukkan 21.00. Erindið nefnir
dr. Kristján „Sumardvöl á Græn-
landi fyrir 45 árum“. Með erindinu
sýnir dr. Kristján skyggnur. Að-
gangur er ókeypis og öllum heim-
Mattheusarpassían
Tónlist
Jón Ásgeirsson
í umræðum á Alþingi nú fyrir
skemmstu taldi einn ágætur þing-
maður það undarlegt að starfsemi
heillar sinfóníuhljómsveitar gæti
átt sér stað um áratuga skeið án
lagaheimildar. Þingmaðurinn var í
þessum orðum sínum að fjalla um
einn þýðingarmesta möndulás ís-
lenskrar menningar, þann að menn-
ingin blómstrar fyrir þann þrótt
þess efnis sem hún er vafin úr og
lifir í þeirri þörf sem listin er
manninum. Listin er ekki eyðsla og
sóun. Listin er skapandi afl sem
brýtur sér leið til markmiða stærri
hversdagsleikanum, upphefur
manninn í trú á verðmæti æðri
frumþörfum hans, svo mikilsverð-
um að án þeirra yrði lífið næsta
tilgangslítið þrátt fyrir velsæld og
ytri glæsiieika. Johann Sebastian
Bach fór ekki að lögum, heldur
braut hann viðjar þeirra og fyrir þá
sök skóp hann verk er allar stundir
síðan hefur miklað manninn, gert
hann stóran í lítillæti sínu gagn-
vart voninni, trúnni og kærleikan-
um, sem heimurinn í dag þarfnast
svo mjög að kall hans nálgast neyð-
aróp. Hvað er það sem dregur nú-
tímamanninn til að hlusta á
Mattheusarpassíuna tvö hundruð
fimmtíu þremur árum eftir að
verkið var. fyrst flutt? Það er fyrir
mikilleik þess og listfegurð og að
bæði flytjendur og hlustendur
stækka við upplifun þess verks, sem
enn er mest verka mannsins.
Það tekur nærri fjóra klukkutíma
að flytja allt verkið og með rétt
mátulegu kaffihléi, stóð flutningur
þess frá því kl. 2 e.h. til 7 um kvöld-
ið eða nærri því og fyrir undirritað-
an var þetta aðeins stundarkorn,
rétt eins og segir í kvæðinu Undir
bláum sólarsali. Ingólfur Guð-
brandsson, stjórnandi þessa flutn-
ings, leitaði fanga víða og sparaði
hvergi til svo flutningur verksins
yrði sem mestur og glæsilegastur.
Umhverfis kórinn hans, Pólýfón-
Elísibfl Sigríður Kll.
Krlingsdóllir Maenúwlóltir
anum Alfred Lessing, söngvurunum
Michael Goldthorpe, Ian Caddy,
Simon Waughan og íslenskum
söngvurum, Elísabetu Erlingsdótt-
ur, Sigríði Ellu Magnúsdóttur og
efnilegum söngvurum eins og
Kristni Sigmundssyni, Unu Elef-
sen, Margréti Pálmadóttur og Ás-
dísi Gísladóttur. v
Þessum stóra hópi ágætra tón-
listarmanna stýrði Ingólfur Guð-
brandsson til fangbragða við erfitt
og krefjandi tónverk meistara
Bach, með þeim árangri að telja
verður þessa tónleika timamót í
sögu tónleikahalds á íslandi og
l»n Alfred
< '»ddy I A'ssing
kórinn, hafði hann skipað Barnakór
Öldutúnsskóla, Egils Friðleifsson-
ar, Kór Menntaskólans við Hamra-
hlíð sem Þorgerður Ingólfsdóttir
stjórnar, tveimur kammerhljóm-
sveitum, þar sem saman sátu efni-
legir tónlistarnemendur og bestu
tónlistarmenn þjóðarinnar, undir
handleiðslu Rutar Ingólfsdóttur og
Þórhalls Birgissonar, ásamt erlend-
um tónlistarmönnum, gambaleikar-
tónleikana í heild mikinn listasigur
fyrir fullhugann, bardagamanninn
og listamanninn Ingólf Guð-
brandsson. Kórarnir þrír voru mjög
góðir, þó sá hljómgleypir, sem Há-
skólabíó er, hafi gert barnakórnum
erfitt fyrir.
Það er ekki tilviljun að jafnræði
var með Pólýfónkórnum og kór
Menntaskólans við Hamrahlíð.
Stjórnendur kóranna eru snillingar
Ingólfur Guóbrand.sson
Kristinn Simon
Sigmundsson Wau^han
í faginu og gaf samvinna þeirra
tónleikunum sérstæðan en sam-
virkan blæ. Islensku söngvararnir
gerðu sínu góð skil, bæði Elísabet
Erlingsdóttir og Sigríður Ella
Magnúsdóttir. Kristinn Sigmunds-
son er í mikilli framför, enda í námi
hjá okkar frábæra söngvara Guð-
mundi Jónssyni. Una Elefsen og
Margrét Pálmadóttir eru í söng-
námi en um Ásdísi Gísladóttur veit
undirritaður ekki annað, en að hún
kom mjög á óvart í sínu litla hlut-
verki. Simon Vaughan söng þrjú
hlutverk, Pílatus, Pétur og æðsta
prestinn og gerði mjög vel, með
skýrum framburði ogsterkri innlif-
un. Hlutverk Jesú söng Ian Caddy
frábærlega vel en sá sem söng, „sá
og sigraði" var Mirhael Goldthorpe.
Hann söng það erfiða hlutverk guð-
spjallamannsins af glæsibrag.
Ilreint frábær söngvari. Undirleikur,
bæði „continue" og hljómsveitar-
innar, var góður, svo og einleiks-
atriði einstakra hljóðfæraleikara,
en sérstaklega þó einleikur Alfred
læssing á viola da gamba. Að lokum
þetta: Ingólfur Guðbrandsson hefur
með þessum tónleikum unnið mark-
verrtan listasigur, sem ekki verður
með neinu móti haldið fram, að átt
hefði sér stað hvort sem er ein-
hvern tíma, fyrir tilstilli einhvers
annars manns.
Það má vera að
mörgum þyki
Ingólfur of til-
ætlunarsamur
og óaðgætinn í
orðavali, en er
ekki rétt að
íhuga þátt
Pólýfónkórsins
í söngsögu
okkar íslend-
inga og læra að
meta þann
kraft og áræði,
sem einkennt hefur starf Ingólfs,
landnámsntanns í nútímakórsöng,
og skilja að sá kraftur getur ekki
fengið útrás án þess að svefn-
genglar vakni upp við að ekki er
farið að „hirðsiðum". Það, sem
skiptir máli, er, að með starfi sínu í
tónlist hefur Ingólfur stækkað
okkur íslendinga og jafnvel þá sem
hann fyrir ógætni sakir kastar
hnútum að.
Michaol
<*oldlh«rp<‘
og hvítir mávar
Koníak
Kvikmyndir
Ólafur M. Jóhannesson
íslcnsk kvikmvnd gcrð fyrir sjónvarpið:
Hyggð á hugmynd Agnars Þórðarsonar.
U'ikstjóri: llclgi Skúlason.
Ilöfundur handrits: Páll Stcingrímsson.
Kvikmyndun: l’áll Stcingrímsson.
Illjóðsctning: Ernst Kettler.
Klipping: Ernst Kcttlcr.
Tónlist: Askcll Másson.
Kramlciðandi Kvik s/f '81.
Ég held að flestir séu sammála
um að breskættuð sjónvarpsleik-
rit beri af. Þar fer venjulega sam-
an kunnáttusamleg kvikmynda-
taka og leikur mótaður innan
gróinnar shakespírskrar hefðar.
Flest ef ekki öll íslensk sjón-
varpsleikrit hafa hingað til föln-
að í samanburði við leikrit BBC
og ITV. En undur og stórmerki
gerast enn á landi voru, nýjasta
íslenska sjónvarpsmyndin SESS-
ELJA er á engan hátt síðri —
tæknilega — meðal bresku sjón-
varpsleikriti. Næstum hvert
augnablik myndarinnar ber vott
fagmennsku. Fannst mér á
stundum er ég leit SESSELJU ég
horfa á hina frábæru auglýsingu
frá Hafskip þar sem drifhvítir
máfar skera heiðbláan himin.
Raunar er einkenni SESSELJU
birta og heiðríkja. Sama hvort
Páll Steingrímsson beinir mynd-
auganu að sel í safírbláum vogi
eða frönsku koníaki að velkjast
um í tandurhreinu kristalsglasi,
allt er jafn skínandi og fágað, eig-
inlega of fágað. Ég held nefnilega
að Agnar Þórðarson hafi ætlað
sér með þeirri hugmynd er sjón-
varpsmyndin SESSELJA byggir
á að vekja hugboð um einhvers-
konar ógn, um myrk óumflýjan-
leg örlög. Þorsteinn Gunnarsson
og Helga Bachmann í aðalhlut-
verkum SESSELJU voru hinsveg-
ar líkt og ósnert af hinum myrka
þræði í hugsun textans. Það var
engu líkara en fólkið væri í
sumarfríi. Minnist ég vart jafn
eðlilegs, frjálslegs og óþvingaðs
leikmáta og hjá Þorsteini og þó
sérstaklega Helgu í þessari sjón-
varpskvikmynd. Hvílíkur regin-
munur á frammistöðu þessa at-
vinnufólks og hinna sem sperra
sig frítt fyrir framan kvikmynda-
tökuvélar.
læikstjórinn Helgi Skúlason á
vafalaust mikinn þátt í eðlilegum
og óþvinguðum leikmáta þeirra
skötuhjúa en eins og áður sagði
skorti einhvern kraft í túlkunina
til að tjá til fulls hið ógnvænlega
í textanum eða er máski púðrið
dálítið blautt í texta Agnars
Þórðarsonar og því ógerningur
fyrir hina re.vndu leikara að
tendra logann? Ekki veit ég það,
en hitt veit ég að kvikmyndataka
Páls Steingrímssonar, klipping,
og hljóðsetning Ernst Kettler
(nema í fyrri hluta myndarinnar
þegar brimið yfirgnæfir næstum
samtölin) er hvorttveggja fyrsta
flokks. Er gleðilegt til þess að
vita að íslenska sjónvarpið eigi
þess kost að leita til slíkra fag-
manna þegar lítið liggur við. Um
tónlist Áskels Mássonar vil ég
ekki dæma en hefði persónulega
valið stef úr verkum Jóns Leifs til
að undirstrika þá undiröldu sem
textinn átti víst að vekja. Annars
held ég að þurft hefði snilling til
að ná fram eftirminnilegri
stemmningu með jafn veikri
hugmynd og kvikmyndin SESS-
EIJA byggir á. Ég hélt að fag-
mönnum væri ljóst að texti Agn-
ars Þórðarsonar hentar fremur
f.vrir hljóðvarp en sjónvarp.
■ • 1«» »• • *• ««■«••• ••»••■•■«■-» • « •« ■ • • • »• •» • • •»• » »•• • • • ««É ■ m m m ••»■«•«►••«»•••■•