Morgunblaðið - 26.01.1983, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 1983
‘Stuttar þingfréttir
Ráðunautur í
og varnarmálum
Bann við ofbeldis-
kvikmyndum:
öryggis
Fridrik Sophusson (S) mælti sl.
þriðjudag fyrir þingsályktunar-
tillögu, sem hann flytur ásamt
Jóni Baldvin Hannihalssyni (A) og
Jóhanni KinvarAssyni (F) og felur í
sér stofnun sérstakts embættis
ráðunauts ríkisstjórnarinnar í ör-
yggis- og varnarmálum. Lagði
hann áherzlu á nauðsyn þess að
stjórnvöld byggju að íslenzkri sér-
þekkingu til að leggja sjálfstætt
mat á varnar- og öryggishags-
muni okkar á hverri tíð. Langar
og harðar umræður upphófust í
þinginu, sem snérust einkum um
öryggisþáttinn í utanríkisstefnu
lýðveldisins. Tillagan fékk já-
kvæðar undirtektir hjá öðrum en
þingmönnum Alþýðubandalags-
ins.
• BANN VIÐ OFBELDIS-
KVIKMYNDUM
Lagt hefur verið fram stjórnar-
frumvarp, unnið á vegum
menntamálaráðuneytis, sem felur
í sér bann við að framleiða í land-
inu eða að flytja til landsins
ofbeldiskvikmyndir, „þar sem
sérstaklega er sótzt eftir að sýna
hvers kyns misþyrmingar á
mönnum og dýrum eða hrotta-
legar drápsaðferðir".
• ÞÓKNUN FYRIR OPIN-
BERA INNHEIMTU
Friórik Sohusson og Albert Guð-
mundsson, þingmenn Sjálfstæðis-
flokks, endurflytja frumvarp um
þóknun fyrir lögboðna innheimtu
opinberra gjalda, 3% af innheimt-
um gjöldum hjá viðkomandi
lögskylduðum innheimtuaðilum.
• GJALDSKRÁR
l> J Ö N USTISTO FN ANA
Friðrik Sophusson flytur og til-
lögu til þingsályktunar sem kveð-
ur á um að þjónustustofnunum
ríkisins verði gert skylt að senda
allar tillögur um efnislegar breyt-
ingar á gjaldskrám til umsagnar
Neytendasamtakanna og Verzlun-
arráðs íslands.
• LAUN OG STARFSALDUR
HREPPSTJÓRA
Ríkisstjórnin flytur frumvarp,
sem gerir hreppstjórum að hlíta
almennum reglum um starfsald-
urshámark (70 ár). Frumvarpið
felur og í sér breytingu á launum
þeirra, þ.e. að þau „ákveðist sem
tiltekinn hundraðshluti af launa-
flokki er fjármálaráðherra ákveð-
ur nánar". Frumvarpið nær og til
lífeyrisréttinda. Hreppstjórar,
sem verða í starfi, er lögin koma
til framkvæmda, mega þó gegna
starfi til 30. júni 1984.
• FJÁRHAGSSTAÐA
LÁGLAUNAFÓLKS
Eiður Guðnason (A) hefur og
mælt fyrir þingsályktunartillögu
þingmanna Alþýðuflokks um
„sérstaka könnun á fjárhagsstöðu
og afkomu láglaunafólks og líf-
eyrisþega, þar sem m.a. verði sér-
staklega könnuð áhrif myntbreyt-
ingarinnar á hag þeirra sem lægst
hafa launin".
• AÐSTAÐA ÖRYRKJA
Helgi Seljan og Guðrún Helga-
dóttir, þingmenn Alþýðubanda-
lags, flytja tillögu til þingsálykt-
unar, þess efnis, að ríkisstjórnin
„láti fara fram sérstaka könnun á
högum og allri stöðu þeirra
öryrkja sem við alvarlegasta fötl-
un búa“.
• ILMENITMAGN í
HÚNAÞINGI
Ingólfur Guðnason (F) hefur
mælt fyrir tillögu til þings-
ályktunar um framhaldsrann-
sóknir á ilmenitmagni (titanhrá-
efni) í Húnavatnssýslum, eigin-
leikum þess og vinnsluhæfni.
Bráðabirgðalögin komin til þingnefndar:
Sjávarútvegsráðherra
flytur breytingartillögu
Sjávarútvegsráðherra hefur lagt
fram á Alþingi breytingartillögu rík-
isstjórnarinnar frá í ágústmánuði sl.
um ráðstöfun gengismunar, sem fel-
ur í sér eftirfarandi: „Krónur 40
milljónir renni í Stofnfjársjóð fiski-
skipa til lækkunar á skuldum
og/eða fjármagnskostnaði físki-
skipa, samvkæmt reglum sem sjáv-
arútvegsráðherra setur, að höfðu
samráði við stjórn Fiskveiðasjóðs ís-
lands og LÍÚ.“ Nýr töluliður hljóði
svo: „Eftirstöðvum ásamt vöxtum
skal ráðstafað skv. nánari ákvörðun
sjávarútvegsráðuneytisins í samráði
við sjávarútvegsnefndir Alþingis."
Fjórða greina bráðabirgðalag-
anna, sem fjallar um ráðstöfun
gengismunar, fól í sér eftirtalin
efnisatriði: verja átti 80 m.kr. til
greiðslu óafturkræfs framlags til
togara, 15 m.kr. til loðnuvinnslu-
stöðva, 10 m.kr. til Fiskimálasjóðs
vegna orkusparandi aðgerða í út-
gerð og fiskvinnslu, 5 m.kr. í líf-
eyrissjóð sjómanna, en eftirstöðv-
ar, þar með taldir vextir, renni í
Stofnfjársjóð fiskiskipa. Tillaga
ráðherra felur í sér breytingu
varðandi Stofnfjársjóð og ráðstöf-
un eftirstöðva.
Staðfestingarfumvarp á bráða-
birgðalögunum, ásamt breytingar-
tillögu sjávarútvegsráðherra, vóru
afgreidd til þingnefndar sl. mánu-
dag. Vilmundur Gylfason (BJ)
lýsti andstöðu við frumvarpið og
breytingartillöguna og Guðrún
Helgadóttir (Abl) taldi vart næg-
ar né nógu traustvekjandi upplýs-
ingar fyrirliggjandi til að byggja á
afstöðu um ráðtöfun gengismunar.
Sjávarútvegsráðherra sagði
innborgaðan gengismun vera 123
m.kr., 20 m.kr. væru ógreiddar af
SH, 5 m.kr. af SÍS, 6 m.kr. af salt-
fiski, en inn í dæminu væri einnig
54 m.kr. sem takast ættu af skreið.
Morgunblaðið/ Júlíus.
Harður árekstur á gatnamótum Suðurlandsbrautar og Kringlumýrarbrautar:
Skullu saman er gul ljós blikkuðu
HARÐUR árekstur varð á gatnamót-
um Suðurlandsbrautar og Kringlu-
mýrarbrautar um klukkan hálfþrjú
aðfararnótt sunnudags. Datsun-
hifreið var ekið suður Kringlumýr-
arbraut í veg fyrir Citroén-bifreið,
scm ekið vár vestur Suðurlands-
braut og skullu bifreiðirnar harka-
lega saman og kastaðist ('itroén-
bifreiðin á umferðarljósin og eyði-
lagði þau.
Þrennt var flutt í slysadeild,
ökumenn beggja bifreiðanna og
farþegi í Citroén-bifreiðinni, sem
er leigubifreið og er gjörónýt og
hin er stórskemmd. Miðað við að-
komu má telja það mikla mildi, að
ekki urðu alvarleg slys á fólki.
Blikkandi gul ljós voru á gatna-
mótunum, til merkis um að aðal-
réttur gildi en sýna beri varúð.
Þetta er eitt mesta slysahorn í
Reykjavík og alvarleg umferðar-
slys hafa orðið þarna er gul ljós
hafa blikkað.
Forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, í hópi þeirra, sem sýna verk sín.
Nýlistasafnið:
Sýning Listasmiðj-
unnar í Arnarholti
OPNUÐ hefur verið í Nýlistasafninu
við Vatnsstíg í Reykjavík sýning á
verkum meðlima Listasmiðjunnar á
geðdeild Borgarspítalans, Arnarholti
á Kjalarnesi.
Listasmiðjan hefur verið star-
frækt síðan haustið 1981. Verkin á
sýningunni eru flest frá í fyrra og
eru öll til sölu. Verk á sýningunni
eiga Adolf Bjarnason, Guðbjörg
Helgadóttir, Halldór Viðarsson,
Magnús V. Guðlaugsson, Ragnar
Jóhannsson, Tumi Magnússon og
Þorgrímur Vigfússon, en þeir
Tumi og Magnús eru starfsmenn
Listasmiðjunnar.
Myrkir músíkdagar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Myrkir músíkdagar er
skammdegisframtak Tónskálda-
félags Islands, þar sem megin-
áhersla er lögð á flutning ís-
lenskrar tónlistar. Fyrstu tón-
leikar músíkdaganna voru
haldnir í Laugarneskirkju sl.
mánudag. Flutt voru eingöngu
verk eftir Gunnar Reyni Sveins-
son. Flytjendur voru; Gústaf Jó-
hannesson, Kolbeinn Bjarnason,
Halldór Vilhelmsson og Bel
Canto-kórinn, undir stjórn Guð-
finnu Dóru Ólafsdóttur. Þrír
meðlimir kórsins fluttu og smá
strófur, þau Marta Hall-
dórsdóttir, Ásta Thorsteinsen og
Nicholas Hall. Tónleikarnir hóf-
ust á orgelfantasíu yfir gamalt
íslenskt sálmalag. Fantasían var
eins konar raðverk nærri hreinu
tilbrigðaverki, þar sem unnið er
úr ýmsum lagbrotum þjóðlaga-
stefsins, ýmist „kontra-
punktískt" eða með sterkum
hljóðklasatilþrifum. Síðasti
hluti fantasíunnar, þar sem
togstreitan er á milli kraftmik-
illa hljómklasa og sterkrar til-
vitnunar í þjóðlagastefið, var
áhrifamesti þáttur verksins.
Gústaf er góður orgelleikari,
sem best kom fram í frumflutn-
ingi Orgelsónötu, en það verk
samdi Gunnar á nýliðnu ári.
Nokkuð er mikið um endurtekn-
ingar stefsins, endurtekningar
sem í tónfræði kallast eftirlík-
ingar, svo og fallandi hljómkeðj-
ur (sekvensa), er við endurtekn-
ingu missa alla spennu og trufla
framvindu verksins. Annar þátt-
ur sónötunnar (Grave) og All-
egro furioso-þáttur síðasta kafl-
ans er glæsileg tónlist og Grave-
-þátturinn sérlega áhrifamikill.
Halldór Vilhelmsson söng tvö
sálmalög og kantötu, er höfund-
ur kallar Syng nú mín sálarlúta.
I sálmalögunum Yfir hverri eykt
á jörð, við texta eftir Stefán frá
Hvítadal og Þú, Guð míns lífs,
eftir Matthías Jochumsson er
einkennilega farið með áherslur
ljóðanna, þar sem þær falla ekki
saman við áherslur laganna.
Lögin eru áheyrileg en nýtísku-
legt undirspilið einhvernveginn
annarrar ættar. Kolbeinn
Bjarnason flutti mjög fallega tvö
verk, sem Gunnar kallar 361
nóta og 55 þagnarmerki fyrir
hljóðpípu og unnið er nokkuð
áberandi yfir stækkaða tvíund,
er gefur verkinu grísk-arabískan
blæ og Hendingar fyrir einleiks-
flautu, sem auk Missa piccola,
síðasta verksins á tónleikunum,
og orgelsónötunni var frumflutt
á tónleikunum. Frumflutningur
þriggja verka eru ekki lítil tíð-
indi, drengilegt svar við drunga
og kaldranaleik skammdegisins.
I Missa piccola er stækkaða tví-
undin mjög áberandi og heldur
verkinu ef til vill einum of við
ákveðna þungamiðju, sem í heild
er mjög áheyrilegt verk. Flutn-
ingur kórsins var á köflum góður
og má vel spá honum góðu í
framtíðinni undir stjórn Guð-
finnu Dóru Ólafsdóttur. Af þeim
er sungu einsöng í kórnum er
rétt að geta ungrar söngkonu er
heitir Marta Halldórsdóttir.
Þarna er á ferðinni efni, sem
hlúa verður að með bestu
kennslu sem völ er á og forðast
þær skemmdir sem fest gætu
rætur með ótímabærri og of
mikilli notkun, áður en réttur
grunnur og þroski er fyrir hendi.
Djúpslökun og spennulosun
í fræðslumiðstöðinni Miðgarði
verða haldin tvö helgarnámskeið i
djúpslökun og spennulosun. Fyrra
námskeiðið er 28,—30. jan. og það
síðara 4.—6. feb.
í námskeiðunum verður kennt
djúpslökunarkerfi sovéska læknis-
ins A.G. Odessky. Námskeiðin eru
opin öllum sem áhuga hafa.