Morgunblaðið - 21.07.1983, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JÚLÍ 1983
33
Sledaferð niður brattar götur Funch-a|.
Gönguleiðir eru hvarvetna gerðar upp á hæstu fjöll.
milljónum ára, á tertíertímabil-
inu. Rakt og hlýtt loftslag og
friósamur jarðvegur skópu fljótt
skilyrði fyrir mikinn gróður í döl-
um og upp á hæstu tinda. Loftslag
er þar heilnæmt og milt. Mér
skilst að meðalhiti á veturna sé 18
stig og 22 stig á sumrin og það
segir sig sjálft, að það er nota-
legur hiti. Ég hafði komið einu
sinni áður til Madeira, í febrúar-
mánuði fyrir um fimm árum. Var
að vísu ekki ýkja heppin með veð-
ur, en hreifst af umhverfinu og
hefur alltaf landað þangað aftur.
Þegar ég var þar nú í síðasta mán-
uði, á Hotel Do Mar skammt frá
Funchal, var ákaflega milt og
hlýtt, en þó aldrei svo að nein
molla yrði.
Ferðamenn í leyfum sínum geta
haft nóg fyrir stafni á Madeira.
Fyrir nú utan að njóta veðurblíðu
og svamla í sundlaugum og fara í
skoðunarferðir. Það er til dæmis
gamall siður að skemmta ferða-
mönnum með því að draga þá á
sleðum niður steypta stíga margra
kílómetra leið. Tveir fílefldir
karlmenn stjórna sleðunum og
finnst ferðamönnum þetta góð
skemmtun, þótt hún höfði ekki til
mín. Skoðunarferðir um borgina
með vögnum þar sem uxum er
beitt fyrir er líka vinsælt uppá-
tæki. Þegar ég kom hér síðast fór
ég í ökuferð með Jose Fernandes á
Hudson Super Six frá 1928 með
undirtitlinum A1 Capone. Þetta er
stórtignarlegt farartæki og
málaður eins og aðrir portúgalskir
leigubílar, grænn og svatur. Þetta
varð mér minnisstæð ökuferð og
Jose Fernandes, sem gæti verið
jafngamall öldinni var málhres
leiðsögumaður þótt enskukunn-
átta hans — eða kunnátta mín í
portúgölsku — hefði að skaðlausu
mátt vera meiri. Hann þeytti
hornið í síbylju og hrópaði vin-
arkveðjur til vegfarenda, þar sem
við mjökuðumst eftir götunum. Ég
spurðist fyrir um Fernandes nú og
var sagt að enn æki hann ferða-
mönnum, en ekki tókst mér að
hafa upp á honum og var sagt að
líklega væri hann í fríi þar sem
háannatíminn var ekki genginn í
garð.
Þá eru hannyrðir Madeira
þekktar og eiga varla nokkra
hliðstæðu, þar er ekki unnið í
maskínum heldur handsaumaðir
dúkar og vinna oft margar konur
samtímis við hvern dúk. Oft eru
þetta þvílík listaverk að unun er
að sjá. Madeirahannyrðir eru dýr-
ar en ef maður á þess kost að
fylgjast með vinnunni sem er lögð
í hvert stykki fyrir sig skilur mað-
ur að hver smádúkur er sjálfstætt
og einstakt listaverk.
Um Funchal má einnig lengi
reika um á björtum sólardegi. Eg
skokkaði inn í bæinn og eigraði
þar dagstund um þröngar götur,
inn á blóma- og grænmetismark-
aðinn — þótti afleitt að orkideu-
tíminn var liðinn. Inn í verzlanir
með fyrsta flokks varning, brá
mér í vínkjallara Madeiravínsam-
steypunnar og niður að höfn, þar
sem litlir strákar voru að veiða
smáfiska. Síðan var hægt að setj-
ast niður, hressa sig á sítrónutei,
ef maður er mjög skynsamur, ann-
ars bjór eða léttvíni og horfa á
þetta fjöruga og iðandi mannlíf.
Mér finnst Madeirabúar glaðlegri
og hressilegri í fasi en til að
mynda Algarvebúar, sem eru
þyngri á bárunni. Klæðaburður er
einnig léttari. Það er undantekn-
ing að sjá konur svartklæddar á
Madeira, þó svo að gamlar væru
og kannski ekkjur.
Einn daginn fór ég í skoðunar-
ferð með Pedro Ranito frá Ríkis-
ferðaskrifstofunni og tveimur íðil-
hressum Dönum, Palle Bodnia og
Hús Kristófers Kólumbus.
Hans Juul Christensen. Við keyrð-
um í áttina að Eira do Serrado og
gengum svo langa vegu eftir litl-
um stíg, upp í mót, og blésum eins
og físibelgir, þegar við komumst
upp á útsýnisstaðinn. Þaðan sér til
allra átta og verður varla lýst með
orðum þessari ótrúlegu fölbreytni
í landslaginu. Langt fyrir neðan
grillti í lítið þorp. Það heitir
Nunnubær og dregur nafn sitt af
því að þangað flýðu nunnur frá
Funchal eins og fætur toguðu,
þegar sjóræningjar gerðu atlögu
að Madeira. Dalurinn virðist svo
lokaður, að við fyrstu sýn finnst
manni sem þangað komist enginn
nema fuglinn fljúgandi, en kunn-
ugir þekkja leiðina og nú orðið er
búið að koma öllum byggðum á
eynni í vegasamband sem hefur
ekki verið auðgert. Pedro benti
okkur á sérfyrirbrigðið „levada",
þar sem vatni er veitt í mjóum
stokkum af hæstu fjallatindum og
niður til strandar og var byrjað að
gera þessa stokka fyrir hundrað
og fimmtíu árum. Við héldum svo
til Monte, fórum í grasagarð og
skoðuðum kirkju hinnar heilögu
guðsmóður.
Við lukum ferðinni í Funchal
aftur og Ranito bauð til hádegis-
verðar á litlum fiskistað við höfn-
ina og valdi þar ofan í okkur
gómsæta fiskrétti og ljúffeng vín.
Ranito hefur ekki búið lengi á
Madeira. Hann er fæddur og upp-
alinn í Mósambik, segir hann
okkur, seinna fór hann til Portú-
gal og ferðaðist um hálfan heim-
inn og leitaði að stað, þar sem
hann gæti skotið rótum. Og þegar
hann kom til Madeira vissi hann,
að nú þurfti ekki að leita lengur.
A dagskipan Ríkisferðaskrif-
stofunnar hafði verið gert ráð
fyrir, að við færum í Borgarlista-
safnið en vegna þess hve lengi var
setið undir borðum var búið að
loka safninu, þegar við komum.
Við tókum því af reglulegri still-
ingu og Danirnir buðu í bjór á
Casino Park, áður en þeir héldu til
fundar við ferðaskrifstofumenn.
Það kom í ljós, að þeir höfðu verið
að hitta Willy Sousa, fyrrverandi
viðskiptafulltrúa í Osló, mikinn
íslandsvin og ljúfmenni. Hann
þekkja hér margir vegna þess að
Island heyrði undir skrifstofuna í
Osló þá sem nú. Hann hefur nú
sezt að á sínum heimaslóðum og
stýrir Windsorferðaskrifstofunni.
Annan dag fór ég í skoðunarferð
á vegum Ríkisferðaskrifstofunnar
með Penny Visman, enskri stúlku
sem skrifar um ferðamál í ýmis
ensk blöð. Við fórum til Camacha
og Portela og tylltum niður tá í
Machico, skoðuðum bast og tága-
vinnu sem er blómlegur atvinnu-
vegur á Madeira og við rifjuðum
upp harmsögu þeirra Roberts
Machim og Anne de Arfet, sem við
horfðum út á flóann.
Einhvern veginn er því svo farið
að allt verður spennandi og eftir-
sóknarvert á Madeira. Það er út af
fyrir sig gáta handa fræðingum.