Morgunblaðið - 14.08.1983, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. ÁGÚST 1983 51
Dean Rusk á tali vid Islending.
ræðisform framyfir annað ein-
ræðisform. Og ef einungis fátt eitt
er satt sem til er á opinberum
skýrslum um stuðning kommún-
ista við skæruliða í ríkjum Mið-
Amríku, þá hafa Bandaríkin full-
an rétt tii að styðja hinn aðiljann.
Bandaríkjastjórn reynir að koma í
veg fyrir að hvert landið af öðru í
heiminum falli undir kommún-
isma, en jafnframt reynum við að
stuðla að bættum kjörum almen-
nings í þessum löndum. Ég sé ekki
framá að öldur lægi í Suður-
Amríku á næstu árum.
Ýmsir hafa gagnrýnt Bandarík-
in fyrir að reyna að koma á friði í
Mið-Austurlöndum án beinnar
þátttöku Sovétta: Þeir segja það
ljóst nú, eftir að Svrlendintrar.
leppar Sovét. gerðu að engu síð-
ustu viðleitni Reagan-stjórnarinn-
ar um frið í þessum heimshluta,
að það verði að hafa Sovétta með í
málum í framtíðinni. Telurðu það
næsta skrefið?
Nei. Ég dreg þá ályktun af af-
stöðu Sýrlandsstjórnar að Sovétt-
ar telji sér það í hag að það ríki
áfram mikil spenna milli Araba
og Israela. Það ræðst alfarið af
friðarvilja Sovétta, hvort þeir geta
gegnt mikilvægu hlutverki í frið-
arsamningum milli Araba og Isra-
ela — en ég hef ekki séð nein
merki þess, að sá friðarvilji sé
fyrir hendi. Það er ljóst að fyrst af
öllu verður að byggja upp Líbanon
og koma útlendu herliði á brott
þaðan. Líbanon er sjálfstætt ríki
og aðili að Sameinuðu þjóðunum
og það er fullur réttur þess að ekk-
ert útlent herlið sé í landi þess.
Fyrsta skrefið í átt til friðar í
Mið-Austurlöndum, tel ég því
vera, að ísraelsmenn, Sýrlend-
ingar og Palistínuarabar yfirgefi
Líbanon. En eins og málin horfa
nú, þá er það stórt skref.
Það kann að vera að þær miklu
tilfinningar sem stríðsaðiljar bera
í brjósti, geri það næsta ómögu-
legt nú að ná friði. Ég vona ekki.
En trúarstríð eru illleysanleg,
samanbér Norður-írland, Tyrki og
Grikki, Indverja og Pakistana,
stöðuna í íran og svo ísrael og
nágranna þess Araba. Ég hef mátt
hlusta á ísraelskan utanríkisráð-
herra lesa uppúr Gamla testa-
mentinu til að sanna fyrir mér að
hann færi með rétt mál og ar-
abískir kollegar hans lásu uppúr
Kóraninum til að sanna hið gagn-
stæða. Það er reynsla mín, að þeg-
ar tveir aðiljar setjast að samn-
ingaborði, báðir fullvissir þess að
Guð standi með þeim, þá sé lítil
von um samkomulag. Og enn
minni er sú von náttúrlega þegar
báðir trúa á sama Guðinn! Ég
fyllist ævinlega megnri tortryggni
þegar stjórnmálamenn halda því
blákalt fram að Guð almáttugur
standi með þeim.
að er tekið að rökkva í lífi
þessa mætismanns, Dean
Rusks, en það er engan
dauðatón að finna í mæli hans:
hann er kátur maður og fylgist vel
með og vill áfjáður vita allt um
pólitíska stöðu á Islandi. Hann er
einstakt ljúfmenni, Rusk, og þó ég
hitti hann einungis þrívegis að
máli, finnst mér þessi gamli mað-
ur standa mér nærri: allt að því
vinur. Ég hafði kynni af nokkrum
nemendum hans við Georgíu-há-
skóla og það birti ævinlega yfir
þessu unga fólki þegar gamla
manninn bar á góma. Það er hlýj-
an í svip þessa manns og viðmóti
hans, sem menn minnast fyrst _en
svo gáfna hans og heilinda. Hann
vill lítið tala um eigin persónu:
jafnvel þegar spurt er um heilsuna
fást ekki önnur svör en: Ja, þegar
maður er kominn á þennan aldur
þá ^etur allt skeð ...
Eg spyr hann í lokin hvernig
hann uni sér á prófessorsstóli.
Hann segir:
Það var nú alltaf mín heitasta
ósk að fá að gerast kennari í al-
þjóðlegum lögum. Ég kenndi al-
þjóðalög nokkur ár sem ungur
maður, en síðari heimsstyrjöldin
skall á, en svo höguðu atvikin því
til, að ég varð að slá því á 30 ára
frest sem ég vildi helst gera. Kona
mín og ég erum mjög sæl í þessum
stað, Aþena í Georgíuríki, þar sem
ég á frændur á hverju strái.
sem sögur fara af, stendur nú yfir
í sex verzlunum samtímis.
Afslátturinn er vægast sagt ótrúlegur.
Sumarútsalan hefur oft veriö góö en sjaldan betri en nú.

VeriÖ velkomin í verslanir vorar.