Morgunblaðið - 09.02.1984, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. FEBRÚAR 1984
35
Guðmundur R. Odds-
son — Kveðjuorð
Dómkirkjunni, þar sem hún söng
sjálf við guðsþjónustur um árabil.
Sr. Kolbeinn Þorleifsson, frændi
hennar, flytur útfararræðuna,
hennar góðu vinir og nágrannar
síðustu og erfiðustu ár ævi hennar
þau Margrét og Hjálmtýr Hjálm-
týsson syngja henni kveðjuljóð, og
frændur hennar bera kistuna úr
kirkju.
Þannig verður hún kvödd, hún
Silla frænka, en geymd á góðu
myndunum í minningabókum
frændfólks, tengdafólks og góðra
vina. Guð blessi minningu hennar.
Sigríöur Ingimarsdóttir
Sigrún Gísladóttir var í hópi
þeirra manna sem oft eru nefndir
„sérstæðir persónuleikar". Það var
þó ekki vegna þess að hún í
grandaleysi stuðlaði að stofnun
tilveru minnar hér um árið — sem
er löngu fyrirgefið — heldur
vegna þess hvað hún sjálf átti
brýnt erindi við þetta líf. f hennar
augum var það enginn flótti und-
an leiða, tómi og tilgangsleysi né
heldur neins konar rósadans, enda
bauð lífið henni ekkert upp á slík-
an dans. Þar sem margur hver sér
ekki annað en illa nauðsyn ellegar
sjálfsagða hluti og hreint ekkert
efni í ævintýr, átti hún til með að
skynja sérstakt ákall og áskorun.
Lífið var átök en ekki værð — átök
við allt milli himins og jarðar —
við sjálfan sig ekki síður en aðra
menn, málefni eða þá sjálfa nátt-
úru landsins sem hún glímdi ódeig
við á ferðum sínum upp um fjöll
og firnindi langt fram eftir ævi.
Sigrún var tíður gestur á heim-
ili mínu í bernsku minni og æsku
og á þeim tíma kynntist ég þeirri
Sillu sem ég þekkti til æviloka —
mannbætandi persónuleika. Hún
var heilsteypt, sjarmerandi og
elskuleg manneskja, trölltrygg
vinum sínum, glaðsinna og alvöru-
gefin í senn, en umfram allt
fannst mér allt hennar innra far
einkennast af leit eftir einhverju
því sem hún taldi öðru mikilvæg-
ara. Mér varð þó aldrei fyllilega
ljóst hvað það var, nema það hafi
bara verið lífið sjálft.
Silla hafði sterkar og ákveðnar
meiningar og fannst það alveg
ómaksins vert. Hún lét enda eng-
an þagga niðri í sér þegar henni
var mikið niðri fyrir. Og þótt hún
væri fremur hægmælt þá tjáði
hún sig á slíkum stundum með
miklum innri þunga og ákafa og
sterkri sannfæringu sem alltaf
var borin uppi af virðuleik og
vitni, hvort heldur hún var gagn-
tekin hrifningu eða djúpri van-
þóknun.
Silla var mjög listelsk kona, en
þó held ég að ljóðlist en umfram
allt tónlist hafi hrifið hana meira
en aðrar greinar lista. Oft kom
fyrir að hún vitnaði í skáldskap
góðskálda og kunni greinilega
mikið fyrir sér í þeim efnum. En
ATHYGLI skal vakin á því, ad
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði, að berast í síðasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera véirituð og
með góðu línubíli.
aðeins einu sinni minnist ég þess
að hafa heyrt hana lesa eigin ljóð
úr handriti. Það var á einni þess-
ara góðu stunda sem Silla auðgaði
heimili mitt að mannlegri hlýju og
menningu. Kveðskapur hennar
var ekki hefðbundinn en vizku-
þrunginn og inntakið nokkuð í ætt
við kveðskap Bjarna Thorarensen,
sem hún mun a.m.k. á þeim tíma
hafa haft meiri mætur á en öðrum
skáldum.
Kannski var það vegna þess hve
sannleiksþrá Sillu var stór að
henni varð svo tíðrætt um lífslyg-
ina og fann hversu háan sess hún
skipar í mannheimi. Sjálf leitaði
Silla að kjarna hvers manns og
hvers máls en hismi og sýnd áttu
ekki samastað í hennar sál. Henni
féll betur að ræða um málefni en
menn og varð á innblásnum
augnablikum skrafdrjúgt um til-
gang tilverunnar. Og þá fór Silla á
kostum. Um þessa hlið mála filós-
óferaði hún betur en nokkur próf-
pamfíll, því hún var fyrst og
fremst innilegur aðdáandi lífsins.
Það var einmitt við þess konar
hugleiðingar Sillu sem ég barnung
skynjaði í fyrsta sinn afstæði til-
verunnar. Ég man að það varð mér
þó nokkurt áfall í fyrstu að skilja
það að lífið væri ekki annars vegar
algott og hins vegar alvont, heldur
færi nokkuð eftir því hvernig á
það væri litið. Það var líka á einni
slíkri stund sem ég kynntist
lifsskoðun Sillu i hnotskurn, s.s.
þeirri, að mennirnir leituðu gæf-
unnar jafnan langt yfir skammt.
Máli sínu til stuðnings fór hún
með vísu sem hún taldi vera eftir
Þorstein þorskabít:
Þú leitar gulls, en gull ei fundið getur;
Um gull er þig á hverri nóttu að dreyma.
En lát þér hægar. Lfttu eftir betur —
Það liggur undir fótum þínum heima.
Eftir þá heimsókn fór ég svefn-
laus í skólann næsta morgun,
átakanlega minnislaus á spá-
mannlegt innihald námsbókanna
að vanda, en vísunni hennar Sillu
hefur mér enn ekki tekist að
gleyma.
Þuríður Kvaran
í dag er kvaddur Guðmundur R.
Oddsson, bakarameistari og fyrr-
um forstjóri Alþýðubrauðgerðar-
innar.
Guðmundur var innfæddur
Reykvíkingur, fæddur hinn 17.
janúar 1896, og var því 88 ára að
aldri er hann lést. Aðeins 14 ára
gamall hóf hann nám i bakaraiðn
og valdist fljótlega til forystu og
trúnaðar í iðngrein sinni. Hann
varð yfirbakari í Alþýðubrauð-
gerðinni 1920 og tók við forstöðu
hennar áratug síðar. Því starfi
gegndi hann allt til 1978 er starf-
semin var lögð niður, eða í næst-
um hálfa öld.
Alþýðubrauðgerðin, sem Guð-
mundur helgaði starfskrafta sína í
svo ríkum mæli, var framtak at-
hafnasamra manna á tímum
styrjaldar og óðaverðbólgu til þess
að mæta neyð alþýðufólks. Þegar
svarf að sáu þeir enn betur en áð-
ur hve hátt brauðverð var alþýðu-
heimilium þungt í skauti. Tekin
voru upp ný og hagkvæm vinnu-
brögð og verð á brauðum lækkað.
Alþýðubrauðgerðinni tókst þannig
ætlunarverk sitt. Síðar fetuðu aðr-
ir í fótsporin. Þetta var merkilegt
átak hugsjónamanna, sem ekki má
fyrnast og hlutur Guðmundar í
því var mikill. Guðmundur var
enda mjög traustur og dugandi
stjórnandi og með afbrigðum
ósérhlífinn.
Jafnframt bakaraiðninni og for-
stöðu Alþýðubrauðgerðarinnar
gegndi Guðmundur margvíslegum
félagsmálastörfum. Hann var m.a.
formaður Bakarasveinafélags ís-
lands og varaformaður og heiðurs-
félagi í Landssambandi bakara-
meistara. Hann sat í bankaráðum
Landsbankans og Iðnaðarbank-
ans. Og hann var um hríð bæjar-
fulltrúi í Reykjavík fyrir Alþýðu-
flokkinn.
Guðmundur gekk ungur til liðs
við jafnaðarstefnuna og var einn
af frumherjum Alþýðuflokksins.
Hann sat í miðstjón flokksins frá
1924 og í um fjóra áratugi og var
síðan kosinn heiðursfélagi Al-
þýðuflokksins. Alla tíð var Guð-
mundur trölltryggur jafnaðar-
maður og raunsannur máttar-
stólpi flokksins, bæði í sókn og
vörn. Hann trúði á hugsjónina,
stefnuna og starf flokksins, án
þess að sækjast eftir því að vera í
fremstu víglínu. Hann var einn af
þessum ómetanlegu atorkumönn-
um, sem stóðu fast að baki foryst-
unnar á hverjum tíma og hverjir
sem þar voru, allar götur frá Jóni
Baldvinssyni og þar til heilsan
þraut fyrir nokkrum árum. Hann
var hinn trausti trúnaðarmaður
þeirra sem til forystunnar völdust.
Slíkt var þeim og flokknum ómet-
anlegt, enda var oft leitað liðsinn-
is og ráða hjá Guðmundi.
Traustleiki, áreiðanleiki, festa
og atorka voru einkenni Guð-
mundar. Sumum fannst hann hafa
eldri dóttur okkar um músafjöl-
skylduna er bjó í grennd við
vinnustað hans, og hann sá far-
borða um veturinn, enda hart í búi
á þeim árstíma. Til að auka
ævintýraljóma frásögunnar var
svo gjarnan farið á staðinn og
fjölskyldan heimsótt.
Gjafmildi Harðar átti sér lítil
takmörk, og gaf hann svo til jafn-
óðum allt það er hann hafði milli
handa, og nutum við góðs af þeirri
mildi er við hófum búskap og æ
síðar.
AUtaf kom hann færandi hendi
harðan hjúp, en það var aðeins á
ytra borð. Hann var einkar hjálp-
samur, mildur og góðviljaður. Það
fengu margir að reyna.
Eiginkona Guðmundar var Odd-
fríður Steinunn Jóhannesdóttir,
sem lést 6. ágúst 1975. Þá missti
Guðmundur mikils og fljótlega
upp úr því fór heilsunni að hraka.
Hin seinustu árin háði Guðmund-
ur langa og erfiða hildi við heilsu-
brest sinn.
Þegar Guðmundur er nú kvadd-
ur er öllu Alþýðuflokksfólki inni-
legt þakklæti efst í huga fyrir
samveruna og mikið og óeigin-
gjarnt starf í þágu flokksins og
íslenskrar alþýðu fyrr og síðar, í"
flokknum og brauðgerðinni. Ég
flyt aðstandendum öllum innileg-
ar samúðarkveðjur mínar og Al-
þýðuflokksins á brottfararstund
þessa ágæta heiðursfélaga okkar.
Kjartan Jóhannsson
Látinn er í Reykjavík Guð-
mundur R. Oddsson, bakarameist-
ari, 88 ára að aldri. Guðmundur
var einn af stofnendum Lands-
sambands bakarameistara og sat í
stjórn þess í fjölmörg ár. Hann
átti sæti í fyrstu stjórn Lands-
sambands bakarameistara.
Guðmundur R. Oddsson tók
sveinspróf í bakaraiðn árið 1917
og var yfirbakari í Alþýðubrauð-
gerðinni í Reykjavík 1920—30 og
forstjóri hennar frá 1930 og þar til
hún var lögð niður fyrir nokkrum
árum. Guðmundur hefur því starf-
að við þessa grein iðnaðar í um 70
ár. Auk þess að vinna að hags-
munum stéttar sinnar gegndi
Guðmundur fjölda trúnaðarstarfa
um ævina og var m.a. í bankaráði
Landsbanka íslands og seinna í
bankaráði Iðnaðarbanka íslands
hf.
Landssamband bakarameistara
þakkar Guðmundi vel unnin störf
í þágu bakarastéttarinnar á langri
starfsævi og vottar ættingjum
hins látna samúð sína.
F.h. Landssambands
bakarameistara,
Jón Albert Kristinsson
glaður í bragði, og gátum við aldr-
ei endurgoldið allt það er hann
gerði fyrir okkur.
Vinnugleði Harðar var mjög
mikil. Aldrei gat hann neitað að
taka að sér verk ef til hans var
leitað og voru því yfirleitt engir
frídagar í vinnuviku hans og oft
lítill munur dags og nætur. Oft
ræddum við um það við hann, að
hann tæki sér nokkurra daga frí,
en aldrei mátti hann heyra á það
minnst. Vinnan var hans líf og
yndi.
Við þessi skrif kemur fram van-
máttur til að lýsa ástkærum vini á
þann hátt er við helst kysum. Van-
máttur vegna þungs trega er nú
fyllir hjörtu okkar. 1 lok þessara
fátæklegu orða, birtum við vísu úr
ljóði er var Herði einkar hugleikið
fyrir margra hluta sakir.
„Þú veist í hjarta þér,
kvað vindurinn,
að vegur drottnarans
er ekki þinn, —
heldur þar sem gróandaþytur fer
og menn þerra svitann af enni sér
og tár af kinn.“
(Þorsteinn Valdimarsson)
Guelph, Kanada, 30. janú-
ar 1984.
Jóna Björg og Yngvi.
Útför Harðar Stefánssonar var
gerð frá Dómkirkjunni 7. febrúar.
Hörður Stefáns-
son — Minning
Fæddur 9. mars 1936.
Dáinn 26. janúar 1984.
Aldrei hefur okkur þótt fjar-
lægðin milli íslands og Kanada
meiri, en er við fréttum lát ást-
kærs móðurbróður og vinar, Harð-
ar frænda eins og við ávallt köll-
uðum hann.
Hörður var fæddur á Húsavík 9.
mars 1936, sonur hjónanna Stef-
áns Halldórssonar og Jónínu
Brynjólfsdóttur í Traðagerði.
Hann var næstyngstur fjögurra
systkina. Hugur hans beindist til
sjávar, og lauk hann prófi frá
Stýrimannaskólanum í Reykjavík.
Eftir það var hann á ýmsum fiski-
skipum á annan áratug. I byrjun
sjöunda áratugarins fór hann að
vinna í landi við ýmislegt óskylt
sjósókn. Undanfarin ár var hann
með sjálfstæðan atvinnurekstur
og fór þá oft ótroðnar slóðir í
framkvæmd verka, er bæði gerði
þau auðveldari og árangursríkari.
Síðast sáum við hann glaðan í
lok ágúst er hann af gamalkunnri
hjálpsemi aðstoðaði okkur við
flutninga. Við slík verk var hann
ávallt sá sem fyrstur rétti hjálp-
arhönd. Erfitt verður að trúa því
að aldrei framar verði bankað á
dyrnar og sagt: „Áttu kaffi", svo
oft kom hann til okkar að loknu
löngu og erfiðu dagsverki. Þrátt
fyrir þreytu var hann ávallt reiðu-
búinn að taka þátt í umræðu dag-
legs lífs, og þess sem hæst bar
hverju sinni. Mjög fróður var
hann og víðlesinn, enda átti hann
mjög gott bókasafn sem ekki var
notað til skrauts heldur gjörlesið,
og kunni hann oftast orðréttar
setningar úr bitastæðustu bókun-
um. Allt ritað mál var honum hug-
leikið, og hafði hann einkar gam-
an af að vitna í kveðskap við ólík-
legustu tækifæri.
Hörður var mjög barngóður og
hændust börn að honum hvar sem
hann kom. Hann tók þau gjarnan
á hné sér og sagði þeim eitthvað er
þau fýsti að heyra, eða laumaði að
þeim góðgæti. Einkum eru minn-
isstæðar sögurnar er hann sagði
Síldarævintýri 9.-16. febr.
Nú er það orðinn jafnárviss atburður að drekkhlaðnir síldarbakkar
séu lagðir á borðin í Blómasalnum og að drekkhlaðnir síldarbátar Ieggist að
bryggju fýnr norðan og austan. Sfldin í sfldarbátunum er ósköp svipuð frá ári til árs,
en það eru alltaf einhverjar nýjungar á sfldarbökkunum:
Stldarbollur, gratineruð síld og fjöldinn allur af öðrum ljúffengum síldarréttum.
Að auki er svo laxakæfa. hörpuskelfiskskæfa og marineraður hörpuskelfiskur.
Sfldarævintýrið verður í Blómasal á kvöldin alla daga frá 9.-16. febrúar.
Borðapantanir í símum 22321 og 22322.
VERIÐ VELKOMIN'
HÚTEL
LOFTLEIÐIR
FLUGLEIDA HÓTEL
ÍSLENSK MATVÆLI H/F