Morgunblaðið - 22.02.1984, Blaðsíða 22
54 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1984
Getsakir menntaskólanemans
— eftir dr. Gunnlaug
Þórðarson
Menntaskólaneminn Kristinn
Jón Guðmundsson heldur upp-
teknum hætti að þyrla um sig
upplognum getsökum og dónaskap
í grein sinni: „Oravegir stoltsins"
hér í blaði 3. þ.m. og má segja að
hann komist óravegu í þessari iðju
sinni. Samt hafa fyrri skrif hans
verið slík, að jafnvel stækasta trú-
bróður hans blöskraði og gat ekki
orða bundist, svo sem grein Hall-
dórs Kristjánssonar frá Kirkju-
bóli í sama blaði ber með sér.
Það er nú orðið Ijósara en áður,
að Kristinn Jón Guðmundsson
kann ekki skil á því að reyna að
skrifa blaðagrein um tiltekið efni
annars vegar eða skáldsögur hins
vegar. í fyrra tilvikinu ber að
virða staðreyndir, en í síðara til-
vikinu eru mönnum frjálsar hend-
ur um alla sköpun. Kristinn Jón
telur sig vera skáld og því megi
hann vera með upplognar getsakir
í skrifum sínum, svo sem umrædd
grein er menguð af.
Það leynir sér ekki að Kristinn
Jón Guðmundsson telur prófessor
Morris E. Chafetz uppfinningu
mína svo sem þessi orð í grein
hans bera vitni um: „prófessorinn
hans dr. (>unnlaugs“. Þessi að-
dróttun er tvítekin í grein hans
með óviðeigandi ummælum; sem
ekki skulu endurtekin hér. A öðr-
um stað í blaðagreininni lýsir
Kristinn Jón Guðmundsson „enn
og aftur eftir skírskotun til dular-
fulls prófessors“, eins og það er
orðað.
Kristinn Jón Guðmundsson
verður að taka því að prófessor
þessi er til og jafnþekktur og látið
hefur verið í veðri vaka að ekki sé
meira sagt. Þannig er hans getið í
mörgum „Who is who“-útgáfum
(Hver er maðurinn), sem gefnar
eru út í Bandaríkjunum. Fær pró-
fessorinn þar lengri umfjöllun en
obbi þeirra, sem getið er. Mér þyk-
ir rétt að birta ljósrit af klausu
um manninn í útgáfunni frá 1980.
Þess skal þó getið að vegna þess
hve svona verk eru lengi í undir-
búningi, ná upplýsingar um mann-
inn aðeins fram til ársins 1976.
Mér þykir ástæðulaust að þýða
klausuna orð fyrir orð.
Svo sem sjá má af þessum upp-
lýsingum hefur próf. Morris E.
Chafetz m.a. verið helsti ráðgjafi
stjórnarinnar í Washington í
áfengis- og fíkniefnamálum um
áraskeið, hlotið viðurkenningar og
gefið út nokkrar bækur um áfeng-
ismál. Meðal bóka hans eru: „Why
drinking can be good for you“ og
„Liquor the servant of man“ (Áf-
engi þjónn manns): Hann mun
hafa nýtt verk í smíðum um sama
efni.
Þar sem Kristinn Jón Guð-
mundsson er sýniiega ekki alveg
viss hvort tilvist prófessorsins sé
tómur uppspuni úr undirrituðum,
hefur honum til vonar og vara
þótt rétt að sýna honum fullkom-
inn dónaskap. Mann sem hann
hefur ekki heyrt nefndan áður og
veit ekkert um, og er þar að auki
búsettur í annarri heimsálfu, leyf-
ir hann sér að uppnefna: „Líkj-
öra-prófessor“, í þeirri „alvisku"
sinni að orðið „liquor“ sem þýðir
einfaldlega áfengi, þýði líkjör, en
það orð er á ensku „liqueur“ og
merkir sterkt vín bætt með bragð-
efnum.
Svo heldur Kristinn Jón Guð-
mundsson í hinni „einstöku hóg-
værð“ sinni að hann viti betur en
þessi víðfrægi ameríski prófessor,
en styðst þó aðeins við misjafn-
lega velviljað og heiðarlegt
brjóstvit.
Þó eru getsakir Kristins Jóns
Guðmundssonar verstar að því
leyti að hann fullyrðir um prófess-
or Morris E. Chafetz að hann.
„þurfi að „afsaka“ það fyrir sér og
öðrum að honum þyki sopinn góð-
ur“, með öðrum orðum prófessor-
inn er alkóhólisti samkvæmt skoð-
un Kristins Jóns Guðmundssonar.
Þetta er gott dæmi um rök-
semdafærslur þessa ofstækisfulla
bindindismanns. Gamla aðferðin
er endurtekin: upplognar getsakir.
Kristinn Jón Guðmundsson hafði
t.d. fullan hug á því að geta
stimplað mig sem alkóhólista, en
hefur nú sýnilega gefist upp við
þann þátt í rógsiðju sinni. Nú
reynir hann hins vegar að læða
því inn hjá þessum lesendum
blaðsins að heimili foreldra minna
hafi nánast verið drykkjumanna-
heimili. Ástæðan fyrir þessari
speki er sú að í grein minni 6. ág-
úst sl. var sagt frá því að við ein-
staka hátíðleg tækifæri fengum
við unglingarnir á heimilinu að
dreypa á víni.
Þá á það greinilega að vera mér
til háðungar að vera : „læknisson-
ur frá Kleppi". Þetta er reyndar
dæmigerð aulafyndni mennta-
skólanema. Það var auðvitað
merkileg og sérstæð reynsla að
vera fæddur og uppalinn á Kleppi.
Má vera að það hafi bæði gefið
mér aukinn skilning og áhuga á
málum þeim, sem hér um ræðir,
ekki síst að hafa óafvitað og
óbeint fylgst með því, er föður
mínum tókst með aðferðum sínum
að efla viljastyrk hinna áfengis-
háðu manna, sem voru til með-
ferðar á spítalanum, þannig að
þeir unnu bug á löngun sinni. Frá
þeim tíma hefur það verið skoðun
mín, sem var álit föður míns, að
viljastyrkurinn sé þyngstur á met-
unum til þess að sigrast á fýsn
sinni.
Á æskuheimili mínu að Kleppi
var okkur systkinunum öðru frem-
ur innrætt í allri umgengni okkar
við það fólk, sem var á spítalanum
og ekki gekk heilt til skógar, að
sýna því fyllstu nærgætni, skiln-
ing og velvilja. Auðvitað ætti mað-
ur að temja sér slíka framkomu
við hvern og einn og ekki síst þar
sem unggæðingsháttur lætur
menn fara með rugl og dónaskap á
prent líkt og hér hefur gerst, en
auðvitað eru takmörk fyrir öllu.
Þá var okkur kennt að skopast
ekki að slíku fólki og mér er
ómögulegt að skilja að böl
ofdrykkju frekar en annað böl geti
vakið hlátur, en sem betur fer eru
ekki allir eins. — Bretar hafa t.d.
mjög gaman af slíkri fyndni, þar
sem skopast er að óförum annarra
og kallast þeirra á milli „black
comedy".
Gunnlaugur ÞórAarson er hæsta-
réttarlögmaAur í Hcykjavík.
CHAFETZ, MORRIS EDWARD, physician; b. Worcester, Mt».,
Apr. 20, 1924; s. Isaac and Rose (Handel) C.; B.S., Tufts U., 1944,
M.D., 1948; m. Marion Claire Donovan, Sept. 2, 1946;
children—Gary Stephen, Marc Edward. Adam Francu. Intem, U.S.
Marme Hosp , Detroit, 1948-49; residcnt psychiatry State Hosp.,
Howard, R.I., 1949-51; fellow m neurophysiology Instituto Nacional
de Cardiotogia, Mexico, 1951-52; dir. Alcohol Clinic, Mass. Gen.
Ho»p , 1957-68, dir. acute psychiat. service, 1962-68, dir. clin.
psychiat. services, 1968-70, asst. psychiatrist, 1957-58, asso.
psychiatrist, 1958-64, psychiatrist, 1964-70; acting dir. div. alcohol
abuse and alcoholum NIMH, 1970-71, dir. Nat Inst on Alcohol
Abuse and Alcoholism, NIMH, 1971-73; dir. Nat. lnst. Alcohoi
Abusc and Alcoholism, Alcohol, Drug Abuse and Mental Health
Adminstrn., Rockvilie, Md., 1973-75; prin. research scientist, center
for met. pianning and research Facuity Arts and Scis., Johns Hopkins
U., Balt., 1975—; pres. Health Edn. Found., Washington. 1976—;
chmn. bd. Health Insts., Washington, 1977—; asst. in psychiatry
Harvard Med. Sch., 1954-57, asso. clin. prof. psychiatry. 1968-70.
Asst surgeon USPHS, 1948-49, sr. asst. surgeon. 1951-52; cons. Pan
Am. HeaTlh Orgn., 1972—. Recipienl Gold medat Intemat. Film and
TV Festival New Vork, 1972, Gold medal Mt. Airy Found., 1974.
Maudsiev Bequest lcctr. U. Edinburgh, 1969, Moses Greelcy Parker
icctr., 1969, Louis and Amelia Block lectr. Mt. Zion Hoap. and Med.
Center. San Francisco, 1969. Corr. mem. Inat. for Study and
Prevention of Alcoholism in Zagreb, 1971—. Diplomate Am. Bd.
Psychiatry and Neurology. Fellow Royal Soc. Health; mem. Am.
Psychiat. Assn., Am. Orthopsychiat. Assn., A.M.A., Am. Hosp.
Assn., A.A.A.S., Sigma Xi. Author: Alcoholism and Societv. 1962;
Liquot The Servant of Man. 1965; The Treatment of Alcoholitm: A
Study of Prtyams and Problems. 1967; Frontiers of Alcoholism,
Drinkina Can Be Good for You. 1976 fcditor: Procs.
Alcoholism Confs. of Nat. Inst. on Alcohol Abuse and
1970;
lst-4th Ann
Alcoholism, I97J, 74; gucst editor Jour. of Nrrvnoa and Mcnlal
Disrasc. 1971; edilorial adv. bd. Med. Insighl, Psychiat. Opiniofi,
Lvalualion, I ahor Mgint Alcoholism Newsleller; Jour Alcohol
Studics.
Athugasemd vegna skrifa
um klofning Fylkingarinnar
— eftir Má Guð-
mundsson
í Tímanum 14. febrúar sl. er ég
undirritaður titlaður hagfræðing-
ur Seðlabankans í grein sem fjall-
ar annars um alls óskylt efni, þ.e.
klofning Fylkingarinnar og inn-
göngu félaga hennar í Alþýðu-
bandalagið.
Síðast þegar ég vissi til var
staða hagfræðings Seðlabankans
laus til umsóknar. Mér brá því
ekki lítið þegar ég sá að Tíminn
var búinn að veita mér stöðuna,
sérstaklega þar sem ég hafði ekki
einu sinni sent inn umsókn. Þar
sem ég vissi að þrýstingsmögu-
leikar Tímans og Framsóknar-
flokksins eru töluverðir um þessar
mundir grennslaðist ég fyrir um
það, hvort mér hefði verið veitt
staðan. Reyndist það ekki vera,
enda hefði það verið eins og að
vinna í happdrætti án þess að eiga
miða.
Þessi misskilningur verður lík-
lega að skrifast á reikning þess, að
höfundur hennar, Oó, játar í upp-
hafi hennar, að það sé margt sem
honum gengur erfiðlega að skilja í
þessum heimi. Ekki gefst færi á
því hér að eltast við allan þann
misskilning og ruglanda sem kem-
ur fram í grein hans varðandi
klofninginn í Fylkingunni, en von-
andi hefur honum þó nú skilist, að
það er óravegur frá því að vera
bara einhver hagfræðingur í
Seðlabankanum og hagfræðingur
Seðlabankans. Það auðveldar hon-
um kannski skilninginn ef ég upp-
lýsi, að þessi mismunur var alls
ekki fundinn upp af „theológum“
marxismans.
Rætur þessa misskilnings liggja
í upphaflegri frétt Þjóðviljans af
klofningnum í Fylkingunni. Með
viðtali við mig birtist flennistór
mynd og undir henni texti þess
efnis, að myndin sé tekin af mér
við vinnu mína í Seðlabankanum.
Þessi myndbirting er þannig til
komin, að blaðamaður Þjóðviljans
taldi blaðið ekki hafa neina fram-
bærilega mynd af mér og vildi því
senda á mig ljósmyndara. Fram-
reiðsla efnisins í Þjóðviljanum
bendir hins vegar eindregið til
þess, að markmiðið hafi ekki verið
að taka frambærilega mynd af
mér, enda sú mynd sem birt var
verri en önnur þeirra mynda sem
Þjóðviljinn hafði af mér fyrir,
heldur að taka mynd af skrifborði
mínu og auglýsa að ég ynni í
Seðlabankanum.
Mér detta helst í hug þrjár
skýringar á þessu athæfi blaða-
manns Þjóðviljans. í fyrsta lagi
venjulegt menntasnobb og valda-
dýrkun, og var þá markmiðið að
auglýsa að hagfræðingur í Seðla-
bankanum hafði gengið í
Alþýðubandalagið. í öðru lagi, að
blaðamaður hafi haft samúð með
fjórmenningunum sem klufu sig
út úr Fylkingunni, og hafi viljað
nota þá slæmu ásýnd sem Seðla-
bankanum hefur meðal margra
vinstri manna til að veikja mál-
stað meirihlutans. í þriðja lagi er
hugsanlegt að blaðamaðurinn hafi
sjálfur ekki komið náiægt upp-
setningu efnisins og gerð mynda-
texta.
í frétt Morgunblaðsins af klofn-
ingnum í Fylkingunni, sem birtist
11. febrúar, er ekki minnst á að ég
vinni í Seðlabankanum. Hins veg-
ar er það rækilega undirstrikað í
Staksteinum sama dag. í þeim
Reykingavarnanefnd hefur nú
kært tímaritið Samúel fyrir brot á
lögum sem kveða á um bann við
tóbaksauglýsingum á íslandi.
„Við lögðum fram kæru til sak-
sóknara á fimmtudaginn," sagði
Guðrún Guðlaugsdóttir, formaður
reykingavarnanefndar, er Mbl.
ræddi við hana nú fyrir
skemmstu. „{ umræddu tölublaði
sömu Staksteinum er því haldið
fram, að Fjórða alþjóðasamband-
ið, sem Fylkingin er aðili að, stefni
að „marxísku alræði" um allan
heim. Ég er nú búinn að vera með-
limur í þessu alþjóðasambandi í
nær 10 ár, en hef þó aldrei heyrt
um þetta markmið fyrr en ég les
það í Morgunblaðinu nú, enda
flest í því álíka mikill hugtaka-
ruglingur og ef rætt væri um
„hayekískan sósíalisma" eða
„friedmanískar bomsur". Ekki eru
tök á því hér að útskýra markmið
Fjórða alþjóðasambandsins, en
vonandi gefast mér tómstundir til
að skrifa um það blaðagrein á
næstunni ásamt því að útskýra
markmið inngöngu félaga Fylk-
ingarinnar í Alþýðubandalagið og
starf trotskyista í breska Verka-
mannaflokknum, en um þetta
rugla þeir báðir hreint ótrúlega,
höfundur Staksteina og 0Ó á Tím-
anum.
Það • er ljóst hvað höfundi
Staksteina gengur til þegar hann
tengir saman „hagfræðinginn í
Seðlabankanum" og „marxíska al-
ræðið“. Það verður jafnvel enn
ljósara þegar Staksteinar 15.
febrúar eru lesnir, en þar er und-
irritaður sakaður um að vilja
koma á „alræði eins flokks“ hér á
landi og jafnvel gengið svo langt
að tala um „gæsagang alræðisins".
Ég held að langt sé síðan annar
eins sóðaskapur hefur sést í ís-
birtist það, sem nefndin fær ekki
annað séð en sé auglýsing á ákveð-
inni tegund tóbaks og slíkt er brot
á lögum um fortakslaust bann
tóbaksauglýsinga á íslandi. Þessi
lög eru í gildi og eru frá árinu
1977.
Þessi sama tóbakstegund hefur
verið auglýst á stöðum þar sem
tóbak er selt og er þá auglýst á
lenskri stjórnmálaumræðu, og
dæmalaus kokhreysti I málgagni
flokks sem hefur lengi stefnt að
því leynt og ljóst að geta einn
myndað ríkisstjórn á íslandi, og er
jafnframt sá núlifandi stjórn-
málaflokkur íslenskur, sem mest
daðraði við þá hreyfingu alræðis-
sinna, sem þekkt var fyrir gæsa-
ganginn. Það er eins og Morgun-
blaðið hafi fyllst taumlausri bræði
við það að félagar Fylkingarinnar
ákváðu að ganga í Álþýðubanda-
lagið.
Staðreyndin er hins vegar sú, að
höfundum Staksteina og mörgum
skoðanabræðrum hans finnst full-
komlega óeðlilegt að yfirlýstur
sósíalisti vinni sem hagfræðingur
í Seðlabankanum. En til að fá aðra
til að finnast hið sama, verða þeir
að hylja þessa ólýðræðislegu skoð-
un sina á bak við þá röngu kenn-
ingu að marxískir sósíalistar
stefni að því að skerða lýðréttindi
almennings. Hér er hlutum auð-
vitað stillt algjörlega á haus, þvi
sósíalistar stefna að því að stór-
auka lýðréttindi almennings og
þátttöku hans í ákvarðanatekt á
öllum stigum samfélagsins, þ.m.t.
í efnahagslífinu og í fyrirtækjum,
en í þeim efnum þurfa þeir að tak-
ast á við Morgunblaðið og þá sem
fylgja skoðunum þess.
Miðað við þessa áróðursherferð
Morgunblaðsins er það nánast
smámál þótt OÓ hafi ruglast á
„hagfræðingi í Seðlabankanum“
og „hagfræðingi Seðlabankans".
Innan Seðlabankans fer hins veg-
ar aldrei á milli mála hvor er
hvað.
Mir GuAmundsson er hagíræAing-
ur og vinnur í SeAlabankanum.
þykkum pappaspjöldum sem á
sumum sölustöðum eru látin
standa á afgreiðsluborðum.
Við höfum vegna þessa, ritað
lögreglustjóranum í Reykjavík
bréf, þar sem farið er fram á að
spjöld þessi verði tafarlaust fjar-
lægð,“ sagði Guðrún Guðlaugs-
dóttir að lokum.
Reykingavarnanefnd kærir Samúel
Kvikmyndaklúbbur
Alliance Francaise:
Herra Klein
KVIKMYNDAKLÚBBUR Alliance
Francaise sýnir í kvöld, miðviku-
dagskvöld og annað kvöld frönsku
kvikmyndina Herra Klein (Monsieur
Klein) sem Joseph Losey gerði árið
1976. Myndin gerist í París 1942, þar
sem Robert Klein hagnast á Gyðinga-
ofsóknum. Honum verður þó órótt
þegar upp kemst að til er alnafni
hans, sem er Gyðingur og á skrá hjá
lögreglunni. í aðalhlutverkum eru
m.a. Alan Delon, Jeanne Moreau,
Suzanne Flon og fleiri.
Herra Klein verður aðeins sýnd í
þessi tvö skipti, en sjö aðrar fransk-
ar kvikmyndir eru á dagskrá
klúbbsins fram til 30. maí nk. og
eru sýningar á miðvikudögum og
fimmtudögum kl. 20.30 í Regnbog-
anum. Þær myndir eru Á flótta frá
siðmenningunni, Síðasta þekkta
heimilisfang, Vincent, Francois,
Paul og hin, Liðþjálfi gómaður,
Kalt borð, Kalið hjarta og Stór-
þvottur. Allar myndirnar eru með
enskum texta.
Aðgangur að kvikmyndasýning-
um Alliance Francaise er ókeypis
gegn framvísun félagsskírteinis,
sem kaupa má á skrifstofu félags-
ins að Laufásvegi 12 á milli 17.00 og
19.00 alla virka daga og fyrir sýn-
ingar í Regnboganum.
Úr rrétUtilkynningu.