Morgunblaðið - 27.07.1984, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. JÚLÍ 1984
Hvaö segja þeir um Austfjarðastoppið
Sverrir Hermannsson, iðnaðarráðherra:
Margháttaðar tillögur til
ráðstafana í undirbúningi
„Mér virðist ferð okkar til lítils
hafa orðið því þeir Austfiröingar
sigla skipum sínum í land. Þeir hafa
ákveðið að sigla skipum sínum í
land og hætta að gera út. Því ráða
þeir. Eg taldi það ekki ráðlegt af
þeim, því þó þeir reki með tapi hafa
þeir það mikinn fastakostnað, að
tapið er enn meira, þegar þeir leggja
skipunum. Þeir bera líka mikla
ábyrgð gagnvart öðru verkafólki í
landi. Það er þeirra að taka þessa
ákvörðun,“ sagði iðnaðarráðherra
Sverrir Hermannsson.
„Þannig er að stjórnvöld og ís-
lenzkir pólitíkusar hafa lengi
sveigt á bakborða fyrir þrýstihóp-
um hvaðanæva að og siglt skútunni
skörulega í strand. Ég er að hugsa
um að leggja til, að þessi ríkis-
stjórn haldi það strik, sem hún hef-
ur sett út í kompás sinn. Við sögð-
Fuglar
Myndlíst
Valtýr Pétursson
Jón Baldvinsson hefur valið að
kalla sýningu sína í Listamiðstöð-
inni við Lækjartorg Fugla, enda
flest verkin af fuglum eða um
fugla og er því réttnefni hér á ferð.
Þetta er önnur sýning sem ég sé
frá hendi Jóns Baldvinssonar, þar
sem fuglar hafa gegnt miklu hlut-
verki. Fyrir nokkru sýndi hann á
heiðum uppi landslag og fugla, en
listelskendur virtust lítt gefnir
fyrir heiðarferðalög og fáir munu
hafa séð þá sýningu. Listamiðstöð-
in er nýtt nafn á Gallerí Lækjar-
torgi, en ekki mun um skipti á for-
unnar í teikningu, kviknar á
kertunum, ef svo mætti að orði
kveða. Hann er skáld I aðra
röndina, og heimur fugla og
grasa er honum bæði nærtækur
og kunnugur. Jóni lætur ágæt-
lega að gera litlar myndir og það
er eins og hann ráði ekki eins vel
við stærri fleti. Flest ef ekki öll
verk á þessari sýningu eru í
smáu formati og sýna því ef til
vill bestu hlið Jóns sem málara.
Til sönnunar því sem ég hef hér
sagt, vil ég benda á nokkrar
myndir sem mér fundust bera af
á þessari sýningu. Þar á ég við
nr. 2, 5, 9, 13, 20, 22 og 51. Af
þessari upptalningu má ráða að
ýmis þessara verka vöktu þægi-
ráðamönnum vera að ræða. Ég
minnist á þetta hér svo að menn
geti áttað sig á að um sama hús-
næði er að ræða og áður var Gall-
erí Lækjartorg.
Rúmlega fimm tugir mynda
eru á þessari sýningu Jóns Bald-
vinssonar. Hann er búinn að
mála nokkuð jafnt og þétt um
árabil og hefur haldið nokkrar
sýningar á verkum sínum. Ekki
get ég neitað því, að mér finnst
hann nokkuð brokkgengur í
sumum verka sinna, en honum
getur tekist ágætlega upp, þegar
best lætur. Jón hefur lært mikið
af Meistara Kjarval og á það
bæði við um teikningu og lita-
meðferð. Þegar hann málar í
mjúkum og tempruðum litatón-
um og notfærir sér léttleika lín-
lega athygli mína. En það verður
einnig að koma skýrt fram að
þarna eru hlutirnir mjög mis-
jafnir að gæðum og læt ég það
ótalið, sem mér bókstaflega þótti
lélegt.
Það má með sánni segja að
Jón Baldvinsson hafi haslað sér
völl með þessari sýningu. Hann
hefur nú náð fótfestu í miðbæn-
um og lætur sér nægja að búa og
vinna á heiðum uppi, en þar f
sveit er ætíð opið gallerí. Fólk er
þó tregt til að koma þar, eins og
hann sagði mér sjálfur. Það er
því ágætt tækifæri til að skoða
nú þessi rómantísku verk sem
Jón hefur valið til sýningar. Að
lokum má fullyrða að Jón Bald-
vinsson er hress I verkum sínum
og hann á erindi í miðbæinn.
um þeim frá því og ég veit um það,
að sjávarútvegsráðherra hefur ver-
ið að undirbúa margháttaðar til-
lögur til ráðstafana. Eg taldi það
ráðlegra, að þeir beittu ekki þess-
um aðferðum meðan við, nú til
bráðabirgða, ræddum við við-
skiptabanka um að bankarnir
greiddu fyrir því, að þeir gætu
haldið skipum sínum úti meðan
þessar erfiðu ráðgerðir eru f að-
drögum. Þeir mátu ekki mín orð
neins til þess og það er þeim sjálf-
rátt.
Það er nú ekki rétt að rekja í
smáatriðum þær ráðstafanir, sem
til greina koma, en það eru ýmis
ráð til. Við eigum að vísu mjög
þrönga stöðu, sem helgast af skuld-
amálum okkar út á við. Eg held nú,
að það mætti athuga að skuld-
breyta lánum við útlönd og reyna
að fá þau lengd. Þau eru til afar
skamms tima, ef heildin er tekin.
Þá gætum við kannski gefið útveg-
inum stundar hlé til þess að rétta
reksturinn við. Við þurfum auðvit-
að að athuga um orsakir þess og
hvort við erum færir um að lina
þetta gffurlega háa olfuverð, sem
menn benda á, að sé mjög miklum
mun lægra f nágrannalöndunum.
Menn nefna tölu, sem ég veit ekki
hvort er rétt. Hún var nefnd á
fundinum; að olíuverð til fiskiskipa
væri 48% lægra til fiskiskipa í
Bretlandi en hér. Ég hef ekki sönn-
ur á þessu. Það er verið að fram-
kvæma skuldbreytingu, sem ákveð-
in var um áramót, en það er of lítið
fé. Ég held að ríkisstjórnin muni
útvega meira fé í þessu skyni. Þetta
eru ekki, miðað við allar aðstæður
okkar, ekki mjög auðveld mál við-
fangs, en það hefur aldrei verið
minni ástæða fyrir ríkisstjórn að
sveigja eitthvað á bakborða fyrir
þrýstihópum eða kröfugerðar-
mönnum, en fyrir okkur, sem höf-
um ráðið aðalgátuna, verðbólgu-
gátuna, sem allir vissu að myndi
ella riða útgerðinni fullkomlega á
slig og væri löngu búin að því nú án
þess að útgerðin réði við neitt. En
ég veit að mennirnir eiga mjög erf-
itt. Þeir hafa ekki getað staðið í
skilum og það er spauglaust að
lenda í slfkum þrengingum og það
er ekkert við því að segja þó þeir
taki þessar ákvarðanir. Eg er bara
þeirra skoðunar, að það bæti stöðu
þeirra ekki neitt, heldur verði hún
að verri.
Beinn stuðningur stjórnvalda við
útgerðina, niðurgreiðsla á olíu eða
gengisfelling kemur ekki til greina.
Þau ráð hafa áður verið reynd með
afleiðingum, sem alþjóð er kunnugt
um. Hvað veldur því eftir áratuga
reynslu, að útvegsmenn biðja um
gengisfellingu? Engum kemur það
verr. Halda þeir að olíuverð lækki
með því móti? Hún kemur í höfuðið
á þeim aftur vegna þess, að öll að-
föng útgerðarinnar eru af erlend-
um toga. Hún er búin að skila sér f
höfuðið á þeim aftur innan hálfs
árs með margföldum þunga. Halda
þeir, að það verði ekki að bæta lág-
launafólki það upp, ef við förum að
hækka nauðsynjavörur í krónutölu
með gengisfellingu? Hafa menn
ekki orðið reynsluna sára af geng-
isfellingum umfram allt annað?
Það er nú það sem er og þess vegna
er þetta, vegna þess að menn hugsa
aldrei fram fyrir sig. Hugsa bara
að þeir geti borgað út næst. En það
eru ekki meiri djúphyggjumenn en
svo, sem biðja um gengisfall. Hvað
yrði um erlendar skuldir flotans, ef
gengið er fellt? Þetta eru gömlu
Sverrir Hermannsson
ráðin, sem hafa reynzt verri en
engin ráð og þeim verður ekki beitt.
Við eigum önnur og fleiri ráð. Auð-
vitað er þröngt um hendur. Allir
vita að það er vegna þess hvernig
síðasta stjórn kom okkur á vonar-
völ úti í löndum með eyðslu- og
sóunarstefnu sinni í mesta góðæri,
sem yfir okkur kom í sögu sjávar-
útvegsins. Nú er Alþýðubandalagið
að birta tillögur sínar um lausnir.
Það hefði betur komið fram með
tillögurnar um það, hvernig átti að
fylla kornhlöðurnar á metaflaárinu
1981 og 1982 þannig að eitthvað
yrði til til mögru áranna, en ekki
taka þá meira af þessum atvinnu-
vegi en nokkru sinni fyrr og leika
hann grár en dæmi eru til um. Það
þarf ekkert að ræða um það, menn
verða að geyma þetta sem lærdóm
af vitlausustu stjórn í lyðræðisríki,
sem upp hefur komið. Þess vegna
geri ég ósköp lítið úr tillögum Al-
þýðubandalagsins í þessum efnum.
Það er ekki hægt að stjórna landi
með Alþýðubandalaginu. Það hef
ég sannfærzt um enda verður það
áreiðanlega ekki prufað á þessari
öld. Menn bera örin enn og lengi
eftir það. Það skipa gjörsamlega
ábyrgðarlausir menn,“ sagði Sverr-
ir Hermannsson.
Gunnlaugur Ingvarsson, framkvæmdastjórí Búlandstinds:
Óttinn við afleiðingarn-
ar kom í veg fyrir
stöðvun hjá okkur
„VIÐ höfum orðið fyrir miklum
vonbrigðum með það, hve lausnir
þessa vanda hafa dregizt. Það virðist
ekkert hafa verið gert sem skyldi.
Afurðalánin hafa haldið áfram að
lækka, olían hefur hækkað og aðrar
kostnaðarhækkanir dynja yfir okkur
án þess, að nokkuð hafi komið á
móti. Við sjáum því fram á það að
við stöðvumst. Það er jafnvel bara
spurningin um daga. Staða okkar er
því síður en svo betri en annarra.
Það er fyrst og fremst óttinn um
afleiðingar stöðvunar, sem hefur
orðið til þess, að við tökum ekki þátt
í þessu nú, þó rekstrarstöðvun vofi
yfir,“ sagði Gunnlaugur Ingvarsson,
framkvæmdastjóri Búlandstinds á
Djúpavogi.
„Þannig er að fyrst þegar við
fórum að ræða þessi mál í upphafi
júnímánaðar boðuðum við stöð-
vun, sem við héldum að myndi ör-
ugglega hafa þau áhrif, að fleiri
útvegsmannafélög tækju þátt í
stöðvun. Það var til allsherjar um-
ræðu í félögunum, en hvergi náð-
ist viðlíka samstaða og hér hafði
náðst. LÍÚ var ekki ekki tilbúið til
stuðnings til að ná bættum kjör-
um fyrir sjávarútveginn. Þetta
hafði óneitanlega áhrif á það, þeg-
ar við fórum að þinga aftur og
frestuðum stöðvun. Þá voru marg-
ir okkar orðnir tvístígandi við að
fara einir og sér í þessa báráttu.
Nú er komið fram á mitt sumar og
ég tel ákaflega hætt við, segjum
við sjómönnunum upp nú og málið
leysist síðan eftir viku eða 10
daga, að erfitt verði að fá þessa
sjómenn til að koma í skyndingu.
Þeir sjómenn, sem nú hefur verið
sagt upp, fara sjálfsagt að ráð-
stafa tíma sínum og gera jafnvel
ráð fyrir mánaðarfríi. Það gæti
því orðið til þess, að við fáum ekki
sjómenn okkar ef málið leysist
skyndilega. Við vitum ennfremur,
að stöðvun hefur ákaflega víðtæk
áhrif í viðkomandi bæjarfélögum
og þess vegna eru menn einfald-
lega hræddir við stöðvun," sagði
Gunnlaugur Ingvarsson.

SUNRISE
ymmmMÉSBamr

MATSUSHITA
ELECTRIC GROUP
JAPAN
Útsölustaðir
um land allt.
VERÐ STÆRÐ GERIÐ SAMAN HEAVY DUTY BURÐ ALKALINE
AA 12.- 32.50
C 18- 54,-
D 24,- 69.50
9 V 37,- 129.50

MEIRA EN 60 ÁRA REYNSLA
Þetta er rafhlaðan sem kemur út
meö eina aibestu endingu í
viöurkenndustu prófunum í
heiminum í dag.
HEILDSÖLUDREIFING.

HF.
SUNDABORG 9 REYKJAVIK Simi 687270