Morgunblaðið - 25.11.1984, Blaðsíða 14
78
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 1984
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
Ensk
jólakaka
Sú jólakaka sem boðið er upp á hér að þessu
sinni á ekkert skylt við okkar hefðbundnu
jólaköku nema nafnið. Svo miklu meira er
borið í hana, enda látum við Breta hafa
heiðurinn af henni og kennum hana við þá. Bretar
baka þessa köku nokkrum vikum fyrir jól og hella
öðru hverju yfir hana víni: koníaki, rommi eða
sherry. Þegar hún er orðin vel mettuð af víni, geym-
ist hún mjög vel í þéttum umbúðum. Bretar fullyrða
að dæmi séu um að hún hafi geymst þannig í 25 ár og
batnað með hverju ári. — Ekki væri amalegt að eiga
eina tilbúna árið 2010. — Þeir hjúpa kökuna með
marsipani og sykurhúð, skreyta hana síðan með
marsipanskrauti eða öðru jólaskrauti og jafnvel
borðum. Á mínu heimili hefi ég bakað eina stóra
breska jólaköku fyrir hver jól, en sleppt öllum mat-
armiklum tertum, en ég baka auðvitað smákökur.
Við borðum svo mikið af góðum mat um jólin að
fæstir hafa pláss fyrir rjómatertur. Áður fyrr var
sætabrauð bakað á Islandi um jólin, einkum lummur
og pönnukökur með sírópi, en sú jólakaka sem við
þekkjum og er með lyftidufti hefur sennilega lítið
verið bökuð fyrr en líða tók á þessa öld. Þó er í
Kvennafræðaranum fjórðu prentun 1911 eftir Elínu
Briem jólakökuuppskrift með lyftidufti án eggja, en
Jóninna Sigurðardóttir frá Draflastöðum gefur út
matreiðslubók árið 1916 sem í er Ifka jólakaka án eggja en með ölgeri. 1 þriðju útgáfu matreiðslubókar hennar
frá 1927 er auk hennar jólakaka með lyftidufti og eggjum. í jólaköku Fjólu Stefáns frá 1916 er jólakaka með
ölgeri án eggja, en Þ.A.N. Jónsdóttir sem gefur út matreiðslubók sína árið 1858 notar 6 egg í sína jólaköku og
sömuleiðis ölger. I jólaköku hennar eru 3 pd af hveiti, 'k pd af nýju smjöri, 'k pd af steyttum hvítasykri og auk
þess steyttar kardemommur, súkkat og súrsaður appelsínubörkur. Hún bakar sína jólaköku á „plötu eða
lokpönnu eða í pjáturmóti." Þ.A.N. Jónsdóttir kallar þessa fínu jólaköku sína jólabrauð. Á Seyðisfirði heyrði
ég oft í mínu ungdæmi jólaköku nefnda jólabrauð. Ég hélt að það stafaði af því að í kökuna væri lítið borið, en
jólakaka Þ.A.N. Jónsdóttur hrekur þær hugmyndir mínar.
Jólakaka með ávöxtum og hnetum
Þetta deig er i 2 stórar kökur.
600 g jurtasmjörlíki og smjör blandað saman
600 g sykur
10 egg
'h dl mjólk
600 g hveiti
1 'k tsk. lyftiduft
250 g ljósar og dökkar rúsínur
250 g kúrennur
100 g þurrkaðar perur
200 g gráfíkjur
100 g döðlur
200 g súkkat
100 g orangeat
25 kokteilkirsuber
300—400 g blandaðar hnetur
1—2 dl. romm, koníak eða sherry. Eða blanda úr því.
1. Skerið ávextina smátt. Gott getur verið að klippa þá í
sundur með skærum.
2. Saxið hneturnar.
3. Hrærið saman lint smjörið/smjörlíkið ásamt sykri,
bætið einu eggi út í í senn og hrærið á milli. Setjið
mjólk út í.
4. Takið frá hluta af hveitinu og setjið saman við ávext-
ina og hneturnar.
5. Setjið lyftiduft út í hitt hveitið og hrærið út í deigið
með sleif. Setjið síðan ávextina og hneturnar út í og
hrærið sömuleiðis saman með sleif.
6. Smyrjið 2 kringlótt mót (springform). Setjið deigið i
mótin.
8. Hitið bakarofninn í 160°C og bakið kökurnar neðst í
ofninum í 1 'k —2 klst.
9. Kælið kökurnar örlítið, takið úr mótinu, setjið síðan á
kökurist og látið kólna alveg.
10. Setjið kökurnar á álpappír og hellið víni yfir þær.
11. Setjið siðan álpappírinn þétt utan um kökumar og
þrýstið vel að þeim. Geymið síðan í kökuboxi á köldum
stað þar til kökurnar eru skreyttar skömmu fyrir jól.
Jólakaka með ávöxtum og kryddi
300 g jurtasmjörlíki
250 g ljós púðursykur
1 msk síróp
5 egg
350 g hveiti
1 tsk lyftiduft
'k tsk kanill
V* tsk múskat
V* tsk negull
V* tsk engifer
100 g ljósar og dökkar rúsínur
150 g kúrennur
25 kokteilkirsuber
'k krukka mincemeat, 125 g (ávaxtablanda sem fæst
víða)
200 g blandaðar hnetur
1. Hrærið lint smjörlíkið með sykri og sírópi. Hrærið
eggin út í eitt í senn og hrærið vel saman á milli.
2. Saxið hneturnar. Blandið saman við rúsínurnar og
kúrennurnar. Setjið síðar örlítið hveiti saman við. Sker-
ið kirsuberin í tvennt.
3. Setjið lyftiduftið og kryddið í hveitið. Hrærið síðan
saman við deigið ásamt mincemeat. Hrærið saman með
sleif.
4. Bætið rúsfnunum, kúrennunum, kirsuberjunum og
hnetunum út í.
5. Smyrjið kringlótt mót (springform), setjið deigið í
mótið.
6. Hitið bakarofninn í 160°C og bakið kökuna neðst f
ofninum í l'k—2 klst.
7. Látið kökuna kólna örlftið, takið úr mótinu, setjið
síðan á kökurist og látið kólna alveg.
8. Setjið kökuna á álpappír og hellið víni yfir hana.
9. Setjið síðan álpappfrinn þétt utan um kökuna. Setjið
sfðan í kökubox og geymið á köldum stað þar til kakan
er skreytt skömmu fyrir jól.
Skreyting á eina köku
400 g marsipan
3 dl flórsykur saman við marsipanið
'k eggjahvíta saman við marsipanið
nokkrir dropar rauður ávaxtalitur
nokkrir dropar grænn ávaxtalitur
3 dl flórsykur í sykurhúðina
2 msk romm, koniak eða sherry f sykurhúðina.
1. Hnoðið 3 dl af flórsykri og 'k eggjahvftu saman við
marsipanið. Takið tæplega helminginn frá til að búa til
blómin og borðann úr.
2. Fletjið hinn helminginn út milli tveggja plastfilma.
Setjið síðan yfir kökuna og niður með hliðunum. Ef
erfitt reynist að fletja þetta út í heilu lagi, gerir ekkert
til þótt það sé skeytt saman.
3. Hrærið saman flórsykur og vín og setjið yfir marsi-
panhjúpinn.
4. Setjið grænan ávaxtalit út í meirihluta þess marsi-
pans, sem þið skilduð eftir. Geymið hluta af ólituðu
marsipani í berin. Fletjið græna marsipanið út f langa
ræmu, skerið hana á brúnunum með kleinuhjóli og legg-
ið utan með kökunni.
5. Búið til lauf eins og lauf á kristþirni og leggið ofan á
kökuna.
6. Setjið rauðan ávaxtalit út f það sem þið skilduð eftir
af marsipani. Búið til ber úr því og leggið ofan á laufin.
íþróttasalur
ÍR-húsiö viö Túngötu er meö lausa tíma í íþróttasal á
kvöldin. Upplýsingar í sími 14387.
Dalakofinn
tískuverslun
tilkynnir
Vorum aö taka fram samfestinga í fjórum litum, 3
stæröir. Verö kr. 1000.- Tökum fram næstu daga
jakka, úlpur og loöfóöraöar kápur meö hettu.
Dalakofinn tískuverslun.
Linnetstíg 1. Hafnarfirði.
Sími 54293.
Dalvík:
Fjórir sóttu
um stöðu spari-
sjóðsstjóra
Dalvík, 21. aívenbcr.
STARF sparísjóðsstjóra Svarfdæla á
Dalvík hcfur verió auglýst laust til
umsóknar og rann umsóknarfrestur
út 15. nóvember sl. Fjórar umsóknir
bárust
Á stjómarfundi föstudaginn 16.
nóvember voru umsóknir opnaðar
og eru umsækjendur eftirtaldir:
Kristján Jóhannsson bankastjóri f
Grundarfirði, Friðrik Friðriksson
skrifstofustjóri Sparisjóðs Svarf-
dæla, Runólfur Sigurðsson banka-
starfsmaður og Vignir Sveinsson
bókari. Gunnar L. Hjartarson,
sem gegnt hefur stöðu sparisjóðs-
stjóra sl. sex ár, hefur nú tekið við
starfi útibússtjóra Búnaðarbank-
ans á Akureyri.
Fréttaritarar
LEIÐSÖGN SF
„Þrjú hjól undir bílnum?“
Námskeiö fyrir almenning í viöhaldi bifreiöa veröur
haldiö aö Þangbakka 10 (jaröhæö, vesturhliö
íbúöarblokkarinnar í Mjóddinni, Breiöholti I).
Námskeiðið hefst fimmtudaginn 29. nóvember og
stendur í 3 vikur. Kennt veröur á mánudags- og
fimmtudagskvöldum frá kl. 20.30 til 22.30.
Námskeiöiö er ætlaö þeim konum og körlum sem
vilja vita meira um bílinn sinn og miöar aö því aö
gera þá færari um aö bjarga sér sjálfar/ir ef bilanir
veröa og koma í veg fyrir þær.
Verkleg kennsla á bifreiöaverkstæöi er hluti nám-
skeiösins. Fjöldi þátttakenda er takmarkaöur.
Leiöbeinandi er Elías Arnlaugsson, kennari viö
lönskólann í Reykjavík.
Innritun aö Þangbakka 10 virka daga og um helg-
ar kl. 15.30 til 18.30.
Upplýsingar í síma 79233 á sama tíma.