Morgunblaðið - 29.12.1984, Page 20

20
MORGUNBLAÐIQ, LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 1984
MANNÞRONG A UTSOLU
Þegar dyr Selfridges verzlunarinnar í London voru opnaðar í morgun þusti inn mikill mannfjöldi, sem beðið
hafði utandyra í þeirri von að gera kjarakaup þar sem ýmsir munir voru boðnir á niðursettu verði á útsölu hjá
verzluninni í kjölfar jólaverzlunarinnar.
„Friðarveizla“
haldin á Kýpur
Nikisíu, 28. desember. AP.
SfTJÓRNMÁLAMENN og blaðamenn af grískum og tyrkneskum ættum
sungu og drukku saman á dansleik á Kýpur í fyrsta skipti í tíu ár í gærkvöldi.
Síðdegisblað grískra Kýpurbúa
kallaði í dag þessa sögulegu stund
„friðarveizlu" og „góðan fyrir-
boða“.
Spyros Kyprianou forseti og
ráðherrar hans sátu saman við
borð og röbbuðu við leiðtoga
Kýpur-Tyrkja og blaðamenn fram
undir morgun. Vel fór á með þeim
og önnur eins eindrægni er eins-
dæmi á Kýpur.
Átta hundruð gestir, sem sóttu
þennan áramótadansleik, klöpp-
uðu Kyoprianou og Rauf Denkt-
ash, leiðtoga tyrkneskra Kýp-
urbúa, lof í lófa þegar þeir hvöttu
báðir til sátta á eynni í stuttum
ávörpum.
„Nú er rétti tíminn fyrir okkur
að verða föðurlandsvinir í stað
þjóðernissinna... Við höfum ver-
ið vondir hver við annan sem
Tyrkir og Grikkir, en ættum að
sættast og sameinast sem Kýp-
urbúar."
„Ég barðist gegn ykkur 1974, en
ég vil ekki berjast við ykkur aft-
Útganga Grænlendinga
úr EBE tefst í mánuð
Kaupmaniiahöfn, 28. denember. AP.
SAMKVÆMT samningum áttu
Grænlendingar að ganga úr Efna-
hagsbandalaginu um áramót en
vegna þess, að þjóðþing sumra aðild-
arríkjanna hafa ekki enn samþykkt
útgönguna formlega mun hún lík-
lega dragast í mánuð. Grænlenska
landsstjórnin krefst þess þó, að við
fyrri samþykktir verði staðið en
stjórnvöld í Danmörku hafa beðið
hana að „sofa“ á þeirri kröfu um
sinn.
Það var ráðherranefnd EBE,
sem samdi um það við Grænlend-
inga, að þeir gengju úr bandalag-
inu 1. janúar 1985 en þjóðþing
sumra aðildarríkjanna hafa þó
ekki enn samþykkt útgönguna, t.d.
ekki írska þingið og það franska. í
gær mótmæltu svo Frkakar sam-
komulaginu og sökuðu ráðherra-
nefndina um að hafa sniðgengið
þjóðþingin. Formleg útganga
Grænlendinga mun því líklega
dragast í mánuð.
Grænlenska þingið kom saman í
gærkvöldi vegna þessa máls og
samþvkkti þá að fara þess á leit
við Dani, að þeir greiddu fyrir út-
göngunni nú strax um áramótin
hvað sem liði formlegri samþykkt
þjóðþinganna. Jonathan Motz-
feldt, formaður landsstjórnarinn-
ar, bað dönsku stjórnina líka að
sjá til þess, að fiskiskip EBE-
þjóðanna hyrfu strax um áramót-
in af grænlenskum miðum.
Uffe Ellemann-Jensen, utanrík-
isráðherra Dana, hefur svarað
þessari málaleitan og biður Græn-
lendinga um „að sofa á málinu um
sinn til þess að gera ekki vont
verra". Sagði hann, að fyrirsjáan-
legt hefði verið, að svona gæti far-
ið og öllum fyrir bestu að stilla
sig.
Útganga Grænlendinga úr EBE
verður þeim um margt erfið.
Hingað til hafa þeir getað flutt út
fisk og rækju til EBE-landanna án
þess að greiða nokkurn toll en nú
missa þeir þau réttindi. Þeir munu
einnig verða af 20 milljónum doll-
ara, sem EBE-þjóðirnar hafa
greitt þeim fyrir veiðiheimildir, og
þeir verða að endurnýja alla
samninga við EBE. Er þá hætt
við, að þeir verði óhagstæðari en
fyrr.
Áhrifin á Efnahagsbandalagið
við útgöngu Grænlands eru þau
helst, að það minnkar um helming
í ferkílómetrum talið.
Enn hækkar dollar
Japan:
Aukin útgjöid
til varnarmála
Tokyo, 28. desember. AP.
í DAG, föstudag, ákvað japanska stjórnin aó auka útgjöld til varnarmála
fjárhagsárið 1985 um 6,9%, og ætti svo mikil aukning að draga úr gagnrýni
bandarískra aðila á varnarmátt Japans. En víst er, að heima fyrir mun þessi
ákvörðun kalla á harða gagnrýni frá andstæðingum japanskrar hernaðar-
“PPbyggingar.
London, 28. desember. AP.
BANDARÍSKUR dollar sem hækkað
eftirspurnar eftir vöru, hélt í morgun
evrópskum gjaldeyrismörkuðum annan
Gull féll í verði í Hong Kong, en
hækkaði í Evrópu.
Fáeinum klukkustundum eftir
að evrópsku gjaldeyrismarkaðirn-
ir opnuðu í morgun, föstudag, var
dollarinn sagður hafa náð met-
stöðu gagnvart breska pundinu,
franska frankanum og ítölsku lír-
unni og hafði ekki staðið jafnhátt
hefur nú í árslok vegna aukinnar
áfram metsveiflu sinni upp á við á
daginn í röð.
gagnvart hollenska gyllininu í 13
ár og svissneska frankanum í 7 ár.
Þá hefur dollar ekki staðið
hærra gagnvart vestur-þýska
markinu síðan í septembermán-
uði, þegar vestur-þýski seðla-
bankinn lét til sín taka á opna
peningamarkaðinum svo að um
munaði til þess að vinna á móti
hækkun dollarsins.
Veður
víða um heim
Akureyri
Amsterdam
Aþana
Barcelona
Bertín
Brussel
Chicago
Dublin
Feneyjar
Frankfurt
Genf
Hefsinki
Hong Kong
Jerúsalem
Kaupmannahöfn
Lss Palmas
Lissabon
London
Los Angeles
Luxemborg
Malaga
Mailorca
Montreal
Moskva
New York
Osló
París
Pefcing
Reykjavík
Rio de Janeiro
Rómaborg
Stokkhólmur
Sydney
Tókýó
Vínarborg
bórshöfn
0 skýjaó
3 skýjaö
16 skýjaó
6 Mttskýjaó
+2 skýjaó
4 heióskírt
• rigning
8 skýjaó
5 rigning
3 rígning
4 skýjaó
+3 snjókoma
13 skýjaó
14 skýjaó
1 snjókoma
19 skýjaó
14 heióskfrt
4 skýjaó
15 heióskírt
1 þokumóóa
13 léttskýjaó
10 skýjaó
25 skýjaó
0 rigning
+15 heióskirt
1 skýjaó
0 skýjaó
5 skýjaó
+3 heióskfrt
2 alidda
28 skýjaó
8 rfgning
0 skýjað
23 heióskírt
8 skýjaó
+1 skýjaó
3 léttskýjaó
Frá aprílbyrjun fær varnar-
málaráðuneytið u.þ.b. 12,56 millj-
arða dollara (um 502 milljarða ísl.
kr.), en fékk á síðasta fjárhagsári
11,72 milljarða dollara (um 469
milljarða ísl. kr.), samkvæmt upp-
lýsingum ónafngreinds embætt-
ismanns í ráðuneytinu.
Fyrir viðbótarfjárveitinguna er
m.a. áætlað að kaupa 14 F-15 or-
ustuþotur, 10 P3C kafbátaleitar-
flugvélar, 3 tundurspilla og nýtt
loftvarnakerfi.
Kristniboða
vísað úr landi
Santiago, ('hile, 28. deoember. AP.
HERSTJÓRNIN í (’hile hefur vísað
bandarískum kristniboðspresti úr
landi fyrir að mótmæla opinberlega
pyntingum á pólitískum föngum í
landinu. Presturinn er fyrsti ein-
staklingurinn sem er gerður land-
rækur samkvæmt mánaðaragamalli
reglugerð um viðurlög útlendinga
við því að skipta sér af innanríkis-
málum.
Presturinn heitir Denis O’Mara
og var hann sagður hafa skipulagt
þær aðgerðir sem hér er lýst:
Nokkrar prestar, allir heimamenn
utan O’Mara, stóðu fyrir utan
kirkjur í Santiago og dreifðu jóla-
kveðjum til fólks. í kveðjunum var
fólkinu óskað farsælt komandi ár
án pyntinga. í kirkjudyrum hjá
hverjum presti hékk svo borði með
áletruninni: „Látið af pyntingum".
Talsmaður stjórnarinnar,
Francisco Cuadra, sagði að
O’Mara hefði tekið þátt í pólitískri
starfsemi sem vinnur gegn stjórn-
völdum í landinu, það hefði því
ekki verið annað að gera en að
reka hann úr landi.
Khadafy Líbýuleiðtogi:
Bauð milljarð í verk-
fallssjóð námumanna
Lundúnablaðið The Times
greindi frá því í vikunni, að Khad-
afy Líbýuleiðtogi hefði verið reiðu-
búinn til að styrkja breska kola-
námumenn, sem verið hafa í verk-
falli í marga mánuði, með allt að
20 milljón stcrlingspunda fjár-
framlagi (jafnvirði tæplega eins
milljarðs ísl. króna). Hefur blaðið
þetta eftir ónafngreindum heimild-
armanni sínum í hópi leiðtoga
námumanna í Yorkshire.
Fyrir tveimur mánuðum fór
Roger Windsor, framkvæmda-
stjóri Samtaka breskra kola-
námumanna, til Trípólí í Líbýu
og átti þar fund með leiðtogum
hins opinbera verkalýðssam-
bands um möguleika á fjár-
stuðningi við verkfallsmenn, en
slíks stuðnings hafa samtökin
leitað víða um heim, þ.á m. í Sov-
étríkjunum. Fundurinn í Trípólí
átti að fara leynt, en vikublaðið
The Sunday Times komst á snoð-
ir um hann og vakti frétt blaðs-
Khadafy Líbýuleiðtogi.
ins í október sl. gífurlega athygli
og reiði í Bretlandi. Er talið að
uppljóstrunin hafi átt verulegan
þátt í því að veikja baráttuþrek
og samstöðu verkfallsmanna.
Samkvæmt heimildum The
Times áttu leiðtogar kolanámu-
manna ekki von á svo höfðing-
legu boði um fjárstuðning, sem
kom frá líbýsku verkalýðsleið-
togunum í viðræðum þeirra við
Windsor. Munu þeir aðeins hafa
gert sér vonir um hundrað sinn-
um lægri upphæð, og í því sam-
bandi er bent á að þegar Khad-
afy veitti hryðjuverkamönnum
Irska lýðveldishersins fjárstuðn-
ing á sínum tíma var upphæðin
tíu sinnum lægri, en kolanámu-
mönnum stóð til boða.
Forystumenn Samtaka kola-
námumanna neita því að erind-
rekar Khadafys hafi boðið þeim
fjárstuðning og segja að samtök-
in hafi engar greiðslur fengið frá
Líbýustjórn. Þeir segjast ekki
munu þiggja fjárframlög frá
stjórnvöldum erlendis, en hins
vegar muni þeir ekki hika við að
taka á móti fé frá erlendum
verkalýðssamtökum, þ.á m. líb-
ýskum.