Morgunblaðið - 03.06.1987, Blaðsíða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 1987
R 3. JUN'
Minning:
Petrína G. Halldórs-
dóttír á Amarstöðum
Fædd 24. september 1897
Dáin 17. maí 1987
Hún var fædd að Seljum í Helga-
fellssveit. Foreldrar hennar, Halldór
Pétursson og Guðmunda Kristjana
Guðmundsdóttir, áttu þá heima á
Kothrauni, næsta bæ. Þar bjuggu
þau mest allan búskap sinn, frá
1895 til 1921, að faðir hennar dó,
móðir hennar bjó þar fram á þorra-
þræl 1922. Þá fauk bærinn í ofsa
i ^suðvestanroki. í náttmyrkri og roki
komst fólkið að Bjamarhöfn, þar á
meðal Petrína, með Fjólu dóttur
sína á fyrsta ári í fanginu. Að
Petrína fæddist að Seljum en ekki
heima á Kothrauni getur verið af
þeim ástæðum að Guðrún Káradótt-
ir á Seljum, hálfsystir Kristjönu,
hefur tekið hana heim til sín fyrst
og fremst af því að hún gegndi ljós-
móðurstörfum í forföllum og svo
hitt að enginn hefur verið á Kot-
hrauni til að annast um sængur-
konu. Heimilisástæður voru víða
erfiðar og fátækt mikil en nágrann-
ar hjálpuðu hver öðrum. Milli
þessara systra var mjög náinn
systrakærleikur. Petrína er þriðja
bam þeirra hjóna sem náði fullorð-
insaldrí. Alls eignuðust þau 10 böm,
3 dóu í bemsku. Petrína er sú sein-
asta af þeim systkinahóp sem
kveður þennan heim.
Hún fermdist vorið 1911, þá á
fjórtánda ári. Þá fór hún að heiman
til að vinna fyrir sér. Frá fermingu
til 1920 dvelur hún á þessum stöð-
um: Á Svelgsá í Helgafellssveit, á
Hóli í Hvammssveit er hún sumarið
1919. Þaðan kemur hún aftur að
Bjamarhöfn, hafði verið þar áður.
Hvar sem hún var var hún eftirsótt
vegna dugnaðar; hún sló með orfí
á við fullgilda karlmenn og sama
var að segja um önnur verk, jafnt
utan bæjar sem innan. Þegar hún
kemur frá Hóli að Bjamarhöfn
kynnist hún Jóni Daðasyni. Giftust
þau og eignuðust þrjú böm sem
em: Fjóla Jónsdóttir, fædd 29. júlí
t Faðir okkar, tengdafaðir og afi, HJÖRTUR GUÐMUNDSSON, Elliheimilinu Jaðri, Ólafsvfk, andaðist 2. júní. Fyrir hönd vandamanna, Zakarías Hjartarson, Hjörtfriður Hjartardóttir, Gunnar Hjartarson.

t Sonur minn, ODDUR ELLI ÁSGRÍMSSON, Borgarheiði 15, Hveragerði, er látinn. Úlfhildur Ólafsdóttir og aðrir vandamenn.

t JÓNAS SIGURÐUR JÓNSSON forstjóri, Blikahólum 12, Reykjavík, andaðist á heimili sinu laugardaginn 30. maí sl. Eiginkona og börn.
t
Eiginmaöur minn, faðir, sonur, bróöir og mágur,
GÍSLI SIGHVATSSON,
Birkihvammi 13,
Kópavogi,
sem lést miövikudaginn 27. maí, veröur jarösunginn frá Lang-
holtskirkju i Reykjavík föstudaginn 5. júní kl. 13.30.
Ólöf Helga Þór,
Gunnar Sveinn,
Elm Ágústsdóttir, Sighvatur Bjarnason,
t Kristín Sighvatsdóttir Lynch, Charles Lynch,
Bjarni Sighvatsson, Aurora Friöriksdóttir,
yíktor Sighvatsson,
Ásgeir Sighvatsson,
Elfn Sighvatsdóttir.
Athygli skal á því vakin, að greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
í minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Ekki
eru tekin til birtingar frumort ljóð um hinn látna. Leyfílegt er
að birta ljóð eftir þekkt skáld, 1—3 erindi og skal þá höfund-
ar getið. Sama gildir ef sálmur er birtur. Meginregla er sú,
að minningargreinar birtist undir fullu nafni höfundar.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru
birtar greinar um fólk sem er 70 ára eða eldra. Hins vegar
eru birtar afmælisfréttir með mynd í dagbók um fólk sem er
50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð að handrit séu vel frá gengin,
vélrituð og með góðu iínubili.
1921, á 2 böm uppkomin. Tvíbur-
amir Ólafur Jónsson, fæddur 22.
júlí 1924, á 2 böm uppkomin, seinni
kona Ólafs er Fanney Bjömsdóttir;
og Vilborg Jónsdóttir, fædd 22. júlí
1924, maður hennar er Ólafur T.
Hjaltalín. Þau búa í Stykkishólmi
og eiga tvö uppkomin böm.
Svo skilja leiðir þeirra Petrínu
og Jóns. 10. maí 1926 kemur hún
sem ráðskona að Amarstöðum í
Helgafellssveit, til Hauks Sigurðs-
sonar, sem hefur um nokkur ár
verið fyrirvinna móður sinnar. Nú
er hún dáin en hann vill halda áfram
búskap. 22. nóvember 1930 giftast
þau Haukur og Petrína. Þetta hefur
verið heimili hennar í 61 ár. Þetta
heimili hefur hún byggt upp með
Hauki manni sínum og bömum
þeirra. Haukur lést 13. september
1982. Þá voru þau hjónin búin að
afhenda bömum sínum sem heima
voru jörð og bú sem þau ráku sem
félagsbú. Þau Haukur eignuðust
10 böm sem öll em á lífí, myndar-
og dugnaðarfólk. Það er vandi að
fullyrða nokkuð um sambúð ann-
arra. Það fullyrði ég þó að það
hafi verið mestu gæfuspor Petrínar
þegar hún réðst að Amarstöðum.
Haukur reyndist henni ástríkur eig-
inmaður og umhyggjusamur heimil-
isfaðir. Sama má segja um hana
sem eiginkonu og húsmóður, hún
var honum allt. Á þeim ámm sem
böm þeirra fæddust vom ekki fæð-
ingarstyrkir eða fjölskyldubætur.
Ég var nokkuð kunnugur á heimili
þeirra því konan mín, Ástrós, var
systir Petrínu. Hún klæddi börn sín
í heimaunnin föt, getur því hver sem
er reynt að reikna vinnustundir
húsfreyjunnmar, mundi víst þurfa
tölvu til þess. Ef verk hennar hefðu
verið metin eins og afrek íþrótta-
Fæddur 19. júlí 1909
Dáinn 24. maí 1987
Tengdafaðir minn, Eggert Klem-
enssön, er látinn eftir erfíð veikindi
seinni árin.
Hann var næstelsti sonur Klem-
ensar Jónssonar skólastjóra á
Álftanesi og Auðbjargar Jónsdóttur
á Vestri-Skógtjöm, en þau vom
bæði aðflutt á Álftanes úr Vestur-
Skaftafellssýslu.
Bamahópur þeirra var stór,
systkinin vom tíu, en nú em látin:
Jón, Eggert, Gunnar og Sveinbjöm.
Eftirlifandi systkini em: Guðjón,
Guðný Þorbjörg, Guðlaug, Sigur-
fínnur, Sveinn og Sigurður.
Eggert byijaði að stunda sjó-
mennsku á unglingsaldri og tók
stýrimannspróf árið 1933.
Hann starfaði lengst af hjá út-
gerðarfélaginu Alleance hf. í
Reykjavík sem stýrimaður og skip-
stjóri.
Ég hygg að þessi erfíðu ábyrgð-
arstörf hafí mótað hann mjög og
að þau hafí átt þátt í að gera hann
að þeim yfírvegaða og heilsteypta
manni sem hann var.
Eggert kvæntist eftirlifandi konu
sinni, Lilju Sigrúnu Óskarsdóttur,
árið 1936, en Lilja er Hafnfírðingur.
Ungu hjónin stofnuðu heimili og
bjuggu í Reykjavík til 1951, er þau
fluttu að Skógtjörn.
Þau eignuðust þijú böm og ólu
manna þá hefði hún fengið mörg
gullverðlaun. Þau hefur hún raun-
vemlega fengið í góðum og elsku-
legum bömum. Sú eign er öllu gulli
betri. Bömin fóm að heiman og
reistu sín heimili með mökum
sínum. Sigurður sonur þeirra stofn-
aði sitt heimili í Stykkishólmi og
em ótaldar ferðir hans þaðan heim
til foreldra sinna meðan bæði lifðu
og eftir lát föður síns 13. septem-
ber 1982 em fáir dagar sem féllu
úr að hann kæmi ekki til að líta til
móður sinnar. Lengst vom Haukur,
Daníel og Hólmfríður heima og tóku
þau við búi og jörð af foreldrum
sínum. Fyrir þremur ámm fór
Haukur að heiman og vom þau
Hólmfríður og Daníel þá eftir hjá
móður sinni.
Böm Hauks og Petrínu em:
Kristín Hauksdóttir, fædd 3. desem-
ber 1928, hennar maður er Reynir
Kjartansson, þau eiga 6 böm; Þór-
leif Hauksdóttir, fædd 12. febrúar
1930, ógift; Sigríður Hauksdóttir,
fædd 10. júlí 1931, hennar maður
er Benedikt Guðni Óskarsson, þau
eiga 4 böm; Ragnheiður Hauks-
dóttir, fædd 13. júlí 1932, hennar
maður er Lau Steen Jensen, þau
eiga 1 bam; Sigurður Hauksson,
fæddur 16. september 1933, kona
hans er Lillian Sædal, þau eiga 6
böm og hann eina fósturdóttur;
Auður Hauksdóttir, fædd 27. októ-
ber 1934, hennar maður er Eggert
Jóhannesson þau eiga 4 böm; Daní-
el Hauksson, fæddur 19. desember
1935, ógiftur; Hólmfríður Hauks-
dóttir, fædd 4. febrúar 1938, ógift;
Haukur Hauksson, fæddur 11. júní
1940, sambýliskona hans er Arína
Guðmundsdóttir, þau eiga 1 bam;
og Ingibjörg Hauksdóttir, fædd 28.
júní 1941, hennar maður er Rand-
ver Alfonsson, þau eiga 2 böm.
Mörg bamabömin dvöldu hjá afa
og ömmu á Amarstöðum yfír sum-
artímann. Þau voru ekki fyrr búin
í vorprófunum en þau tóku fyrstu
ferð heim að Amarstöðum og
kvöddu þar með söknuði þegar þau
urðu að halda heim á haustin, svo
vel leið þeim hjá afa og ömmu. Þau
hjón vom sérstaklega gestrisin. Á
heimili þeirra var tekið með hjart-
ans gleði á móti þeim sem að garði
bar. Allt var þetta til að auka störf
húsfreyjunnar. Þau vom elskuð og
virt af samtíðarfólki sínu. Við sem
munum Arnarstaði eins og þeir
vom þegar þau Haukur og Petrína
hófu þar búskap og lítum svo þang-
að heim í dag sjáum við starf
upp systurdóttur Lilju frá unga
aldri. Böm þeirra em: Erla String-
er, gift Gerald Stringer. Þau em
búsett í Bandaríkjunum og eiga
fímm böm, þtjár dætur og tvo syni.
Auðbjörg Guðný er gift Braga Hall-
dórssyni, þau eiga þijá syni og em
búsett á Akureyri. Báðir synir Egg-
erts og Lilju em búsettir á Álftanesi
nálægt æskuheimili sínu. Sigurður
Óskar og kona hans, Helga, eiga
einn son.
Klemens er kvæntur undirritaðri
og eigum við tvo syni og hefur sá
eldri, Jónas Þór, dvalið mikið hjá
afa sínum og ömmu eins og reynd-
ar allir afastrákamir sem búsettir
em á nesinu.
Eggert hætti sjómennsku eftir
1960 og starfaði við netagerð eftir
það.
Að starfslokum dvaldist hann á
jörð sinni, Skógtjöm. Hann hafði
gaman af ræktun. og að sjá bama-
bömin vaxa úr grasi og höfðu þau
jafnframt mikla ánægju af sam-
skiptum sínum við hann.
Frá Skógtjörn er víðsýnt og hafði
Eggert ánægju af að fylgjast með
skipakomum til Hafnarfjarðar.
Jafnframt var hann mjög veður-
glöggur.
Hann fylgdist mjög vel með þjóð-
málum og hafði gaman af að ræða
þau við kunningjana.
Mesta ánægju virtist mér hann
þó hafa af sonarsonum sínum sem
þessarar fjölskyldu, því þar tala
verkin. Þar sést vel hveiju samhent
og duglegt fólk getur afkastað.
Þetta er orðið blómlegt býli. Áður
var þetta rýrðarkot, húsakynni léleg
og reytingssamar úthagaslægjur.
Ég hefí drepið á nokkuð af störfum
þessa fólks. Ef öll þeirra verk væru
talin yrði það langt mál.
22. mars síðastliðinn tekur heilsu
hennar að hraka þannig að næsta
hálfa mánuðinn er hún alveg rúm-
liggjandi heima. Á þeim tíma, eins
og svo margoft áður, þegar hjálpar
þurfti við á Amarstöðum, komu
Sigríður dóttir hennar og maður
Sigríðar, Benedikt, til hjálpar allar
stundir sem þau komust frá vinnu
sinni í Reykjavík. Næstu einu og
hálfu vikuna em þær til skiptis,
Ingibjörg og Kristín, dætur hennar,
til hjálpar. Öll gerðu þau það sem
þau gátu og hægt var að gera. 15.
apríl var ástandið orðið þannig að
ekki var hægt að veita fullnægjandi
hjúkrun heima. Varð því að flytja
hana á sjúkrahúsið í Stykkishólmi,
þó bömin hefðu helst kosið að geta
haft hana heima. Meðan hún dvaldi
á sjúkrahúsinu vitjuðu þau hennar
daglega Hólmfríður og Daníel, sinn
heimsóknartímann hvort. Þetta er
mesti annatími vorsins. Kærleikur-
inn til góðrar móður gekk fyrir öllu
öðru. Hin systkinin komu líka til
hennar, þó lengra væri að fara hjá
þeim, Sigríður og Benedikt komu
til hennar seinasta kvöldið sem hún
lifði.
Ég sem þessar línur rita þekkti
hana það vel að ég get sagt fullum
orðum, að hér hafí kvenhetja kvatt
þetta jarðlíf. Ég trúi orðum frelsar-
ans: „Ég er upprisan og lífið, sá
sem á mig trúir mun lifa þótt hann
deyi.“
Petrína var trúkona. Þessir 32
dagar sem hún lá á sjúkrahúsinu
eru víst lengsti kafli sem hún hefur
verið að heiman frá Amarstöðum
þau 61 ár sem hún átti þar heima,
að viðbættum þeim tíma sem hún
lá á St. Fransiscusspítala í Stykkis-
hólmi í 7 vikur í febrúar og mars
árið 1938, er hún veiktist af barns-
fararsótt og lá milli heims og helju.
Ég vil að leiðarlokum kveðja
Petrínu mágkonu mína með inni-
legri þökk fyrir vináttu hennar og
góðvild.
Bömum hennar og öllum ná-
komnum vandamönnum votta ég
einlæga samúð mína. Minningin um
mæta konu gleymst ekki.
Ágúst Lárusson frá Kötluholti.
sífellt leituðu til afa síns með stórt
og smátt.
Hætt er við að þeim þyki tómlegt
að geta ekki leitað til afa. Þegar
aldnir kveðja hugleiða menn oft
hveiju þeir hafí glatað með þeim
látna, margt leitar á hugann og við
finnum að mikils er misst.
Mér kom í hug kvæði Jóhanns
Frímanns:
Þú hefur ennþá varðveitt heilt hið halla ker.
- þó hrekkur flest í dagsins önn
sem veikt og brothætt er.
Eggert heitnum tókst vel að
varðveita heilt hið halla ker. Ég bið
guð að blessa hann, eiginkonu hans
og alla þá sem eiga um sárt að
binda við fráfall hans.
Ingibjörg Jónasdóttir
Eggert Klemens-
son — Minning