Morgunblaðið - 19.05.1988, Síða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. MAÍ 1988
Ætluðu
að myrða
Jackson
St. Louis, Reuter.
UNG hjón, sem eru í samtökum
sem vilja takmarka réttindi
blökkumanna, hafa verið ákærð
fyrir samsæri gegn Jesse Jack-
son öðru forsetaframbjóðenda-
efni Demókrataflokksins. Hjónin
sem eru frá Washington í Misso-
uri-ríki, voru ákærð i St. Louis
fyrir að ógna manni og fyrir að
hafa í fórum sinum skotvopn án
leyfís.
Hjónin voru handtekin á föstudag
í síðustu viku en málinu var haldið
leyndu þar til í gær meðan yfirvöld
rannsökuðu það nánar. Starfsmað-
ur leyniþjónustunnar bar fyrir rétti
að leyniþjónustan hefði hljóðritað
samtal karlsins við óþekktan mann
þar sem hann sagði að samtökin
„Sáttmálinn, sverðið og hersveitir
Guðs“ ætluðu að myrða Jesse Jack-
son á þjóðhátíðardegi Banda-
ríkjanna 4. júlí. Einnig fann leyni-
þjónustan riffíl sem var í eigu hjón-
anna.
Leyniþjónustan, sem ber ábyrgð
á öryggi frambjóðendanna, rann-
sakar nú hvort einhveijir aðrir eru
viðriðnir samsærið. Jesse Jackson
sagði á þriðjudag að þetta mál hefði
engin áhrif á áframhald kosninga-
baráttu hans.
Jesse Jackson á fundi með fötluðum í Los Angeles.
Reuter
Portland í Oregon. Reuter.
FÁIR tóku þátt í forkosningun-
um sem fram fóru í Oregon-ríki
á þriðjudag. Michael Dukakis bar
sigurorð af keppinaut sínum,
Jesse Jackson, hlaut 56% at-
kvæða, þrátt fyrir að hann hafi
aðeins eytt fáeinum klukku-
stundum í kynningarfundi i
Oregon.
Kosið var um 45 fulltrúa á flokks-
þing Demókrataflokksins sem fram
fer í sumar þar sem skorið verður
úr hver verði forsetaframbjóðandi
flokksins í kosningunum í nóvemb-
er. Aðeins um helmingur kjósenda
tók þátt í forkosningunum á þriðju-
dag. Dukakis, sem eyddi litlum tíma
í atkvæðaöflun í Oregon og er sagð-
ur vera að undirbúa næstu forkosn-
ingar sem fram fara í Kalifomíu,
sigraði Jesse Jackson með 18 pró-
senta mun. Jackson hlaut 38% at-
kvæða en Dukakis 56%.
Samkvæmt fréttum NBC-sjón-
varpstöðvarinnar hefur Dukakis nú
tryggt sér stuðning 1.642 fulltrúa
af þeim 2.081 sem þarf til að hljóta
útnefningu flokksins á flokksþing-
inu sem haldið verður í Atlanta í
júlí. Jackson hefur tryggt sér fylgi
976 fulltrúa. Síðastu forkosning-
amar fara fram 7. júní í Kalifomíu,
New Jersey, Montana og Nýju
Mexíkó.
George Bush varaforseti, sem var
eini frambjóðandi flokks síns í for-
kosningunum í Oregon er sagður
hafa 10% minna fylgi í Kalifomíu
en Dukakis, samkvæmt nýlegum
skoðanakönnunum. Talið er að bar-
áttan í Kalifomíu verði eins konar
forsmekkur að eiginlegu kosninga-
baráttunni sem hefst eftir að flokks-
þingin hafa valið frambjóðanda.
Gallup-stofnunin gerði könnun á
því hvert fylgi Dukakis og Bush
yrði ef þeir myndu etja kappi sam-
an í forsetakosningunum 8. nóv-
ember. Samkvæmt þeirri könnun
fengi Dukakis 54% atkvæða en
hlutur Bush yrði 38 af hundraði.
í annarri skoðanakönnun, sem
birt var á mánudag, kemur fram
að Dukakis hefyr töluvert meira
fylgi en Bush. í könnuninni, sem
gerð var á vegum CBS sjónvarps-
stöðvarinnar og dagblaðsins New
York Times, sögðust 49% styðja
Dukakis en 39% styðja Bush.
Samkvæmt könnun sem gerð var
af Louis Harris-stofnuninni nýtur
Dukakis meira fylgis í öllum ríkjum
nema Suðurríkjunum. Ef tekið er
vegið meðaltal yfír allt landið hlýtur
Dukakis 50% atkvæða og Bush 43%
atkvæða samkvæmt könnun stofn-
unarinnar.
Sovétríkin og Kína:
Hernaðarsérfræðing-
ar ræða landamæra-
deilur eftir 20 ára hlé
Peking, Reuter.
KÍNVERSKIR og sovéskir hershöfðingjar hittust til að ræða landa-
mæradeilur ríkjanna, að sögn heimildarmanna í Sovétríkjunum í gær.
Þetta er í fyrsta sinn, svo vitað sé, sem hemaðarsérfræðingar þess-
ara þjóða ræðast við síðan til átaka kom á landamærum ríkjanna
áríð 1969. Hershöfðingjarair og háttsettir yfirmenn landamæraher-
deildanna hittust í Peking í aprílmánuði til þess að ræða tæknileg
atríði varðandi samskipti á landamærum ríkjanna.
er að verða breyting. Kínveijar eru
bjartsýnir vegna brottflutnings sov-
éska herliðsins frá Afganistan. Þess-
ar viðræður hershöfðingjanna gæti
verið fyrsta tilraunin til að takast á
við hindranimar sem Klnveijar setja
fyrir sig,“ sagði sendimaðurinn jafri-
framt.
Sovétmenn og Kínveijar hafa átt
í stöðugum viðræðum um efnahags-
og menningartengsl ríkjanna sem
hafa aukist mikið hin síðari ár. Enn
er þó langt í land að sögn vestrænna
sendimanna. Einnig hefur verið fun-
dað um bætt stjómmálasamband og
næsti fundur um það verður væntan-
Iega haldinn í Moskvu í júní.
Forkosningarnar í Bandaríkjunum:
Dukakís nýtur stuðnings
helmings þjóðarinnar
Aðeins helmingnr kjósenda tók þátt í forkosningnm í Oregon
Sovéskur heimildarmaður sagði
að rætt hefði verið um lágmarks flug-
hæð flugvéla við kortlagningu austan
landamæranna. Og hversu langt op-
inberir sendimenn mættu fara er
þeir könnuðu aðstæður við landa-
mærin.
Samband milli Kína og Sovétríkj-
anna rofnaði algjörlega snemma á
sjöunda áratugnum í kjölfar þess sló
í biýnu við landamærín. Bardagamir
náðu hámarki árið 1969, það ár
skráðu sovésk yfírvöld 500 árekstra
heija ríkjanna á landamæmnum.
„Þetta em fyrstu viðræður milli yfír-
manna í herliði Kínveija og Sovét-
manna frá því þeir hittust fyrir nær
20 ámm til að ræða bardagana við
Ussuri-fljót,“ sagði austur-evrópskur
sendimaður í samtali við Reuters-
fréttastofuna.
Rfkisstjómir ríkjanna tóku upp
viðræður um landamæradeilumar
eftir níu ára hlé í febrúar árið 1987.
Aðstoðamtanríkisráðherrar beggja
hafa tekið þátt í þeim viðræðum.
„Sovétmenn hafa lengi reynt að fá
Kínveija til að samþykkja að hemað-
arsérfræðingar tækju þátt í viðræð-
unum en þeir hafa jafnan neitað.
Þeir virðast vera að gera tilslakan-
ir,“ sagði annar austur-evrópskur
heimildarmaður. Sovéski heimildar-
maðurinn, sem neitaði að gefa upp
hveijir hershöfðingajmir væm sem
þátt taka í viðræðunum sagði að það
væri eðlilegt að hemaðarsérfræðing-
ar tækju þátt í þeim. „Það er verið
að Qalla um hemaðartækni," sagði
hann. Vamarmálaráðuneyti ríkjanna
tveggja neituðu að láta nokkuð uppi
varðandi viðræðumar.
Vestrænir sendimenn segja að líta
megi á þessar viðræður sem fyrsta
skrefíð í átt að samkomulagi. „Sam-
komulag milli þessara tveggja er
ekki í augsýn en báðir aðilar hafa
nú viðurkennt að það er sóun á her-
afla að halda slíkum liðssöfnuði við
landamærin eins og nú er,“ sagði
vestrænn sendimaður. „Kínveijar em
hættir að óttast það að Rússar
streymi yfír landamærin, þó þeir líti
enn á Sovétríkin sem stærstu ógnun
við öiyggi landsins," bætti hann við.
Sovéska herliðið sem staðsett er
meðfram kínversku landamæmnum
er ein þriggja hindrana sem Kínveij-
ar telja að standi í veginum fyrir
eðlilegum samskiptum við sovésk
stjómvöld. Hin tvö em herliðið I
Afganistan og stuðningurinn við
stjóm Vfetnama í Kampútsea. „Það
20 norsk skíp í Persaflóa:
Hagnast á
flutningum
fyrir Irani
Ósló. Frá Rune Timberlid, fréttaritara
Morgunbladsins.
NORSKIR útgerðannenn hagn-
ast um þessar mundir vel á þvi
að flytja olíu fyrir klerkastjórn-
ína í íran. Eru nú 20 norsk skip
við olíuflutninga frá Kharg-eyju
og út um Hormuz-sund, helming-
urinn olíuskip en hin dráttarbát-
ar og birgðaskip.
Mikil áhætta fylgir þessum flutn-
ingum og hefur til þessa verið ráð-
ist á 21 norskt skip í Persaflóa,
ýmist þegar þau vom í olíuflutning-
um fyrir írani eða með farm til
annarra ríkja við flóann.
Útgerðarmennirnir, sem hér eiga
hlut að máli, era fímm talsins og
ekki í neinu uppáhaldi hjá öðmm
norskum útgerðarmönnum, sem
lengi hafa reynt að fá norsku stjóm-
ina til að senda herskip inn í Persa-
flóa. Þeirri málaleitan hefúr ávallt
verið hafnað.
Á flestum norsku skipanna í fló-
anum em yfírmennimir norskir en
áhöfnin að öðm leyti útlendingar.
Af þeim sökum hafa fáir Norðmenn
látið lífíð vegna átaka íraka og ír-
ana en á mánudag fómst þó þrír
norskir sjómenn, yfírmenn á norska
dráttarbátnum Scan Partner.
Frakkar taka upp stjóra-
málasamband víð írani
París. Reuter.
FRANSKA stjórnin ætlar að taka
aftur upp stjórnmálasamband við
íran en því var slitið fyrír niu
mánuðum. Var um þetta samið
þegar alðustu frönsku gísJarnir
voru leystir úr haldi f Líbanon
fyrr i mánuðinum.
Michel Rocard forsætisráðherra
sagði, að Francois Mitterrand forseti
hefði beðið hann að sjá til, að Frakk-
ar stæðu við þau heit, sem fyrrver-
andi ríkisstjóm hefði gefíð írönskum
stjómvöldum. Frakkar slitu stjóm-
málasambandi við írani í júlí í fyrra
vegna þess, að franska sendiráðið í
París vildi ekki láta af hendi mann,
sem gmnaður var um að hafa staðið
fyrir mörgum sprerigjutilræðum í
borginni. Sfðan hafa ftalir gætt hags-
muna Frakka I tran og Pakistanar
hagsmuna írana í Frakklandi.
Talsmaður bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins vildi ekkert segja um
þessa ákvörðun frönsku stjómarinn-
ar en á mánudag birtust um það
fréttir í kúvæsku dagblaði, að banda-
rískir og íranskir embættismenn
hefðu hist á iaun f Alsír til að ræð-
ast við um 10 bandaríska gisla, sem
ýmsir hópar, sumir hlynntir írönum,
hafa í haidi í Lfbanon.
Moskovskaja Pravda:
Stalín lagði spilin
i hendur nasistum
Moskvu, Reuter.
SOVÉSKUR útgefandi og fyrr-
verandi sendimaður f Lundún-
um segir f grein f dagblaðinu
Moskovskaja Pravda að griða-
sáttmáli Jósefs Stalíns og
Adolfs Hitlers, sem gerður var
árið 1939, hafi verið glæpsam-
legur og næstum leitt til hruns
SovétríJyanna.
Grein Semíjons Rostovskíjs
brýtur í bága við hina opinbem
söguskoðun sem lýsir samningn-
um sem snilldarlegu herbragði af
hálfu Stalíns til að bægja frá
þýsku hættunni. „Það vom gróf
mistök að gera samninginn og í
raun glæpsamleg sem leiddu til
þess árið 1941 og síðar að tilvist
Sovétríkjanna var í hættu," segir
í greininni sem birtist undir duln-
efninu Emst Henri. „Þessu getum
við ekki gleymt né fyrirgefið það.
í raun skildi Stalín alls ekki hvað
var á seyði og lagði spilin þar
með upp í hendumar á fasistum."
Stalín hafí látið viðvaranir vina
erlendis og sovéskra njósnara um
að leiftursókn Þjóðveija væri í
vændum sem vind um eyru þjóta.
Þó hreinsanir Stalíns á fjórða
áratugnum og síðari hluta fimmta
áratugarins hafí verið opinberlega
fordæmdar undanfarið í Sov-
étríkjunum þá hefur ekki fyrr
verið hróflað svo sem nú við
orðstír hans sem úrræðagóðum
leiðtoga í stríði. Margir af eldri
kynslóðinni segja að Jámvilji"
Jósef Stalín.
hans hafí bjargað þjóðinni úr hör-
mungum heimsstyijaldarinnar.
„Hver annar var svo ákveðinn og
þolgóður?" spurði ofursti, kominn
til ára sinna, í sovéska sjónvarpinu
fyrr í vikunni.