Morgunblaðið - 09.08.1991, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. ÁGÚST 1991
Inga Rósa Loftsdóttir
Listamennirnir Elías Hjörleifsson, Guðrún Svava Svavarsdóttir og- Gunnar Örn Gunnarsson við
uppsetningu sýningarinnar.
Sumarsýning á Hellu
Myndlist
Eiríkur Þorláksson
Menntamálaráðuneytið hefur
nokkur undanfarin ár staðið fyrir
menningarhátíðum úti um land,
svoköliuðum M-hátíðum. I ár hefur
þessi hátíð farið fram á Suður-
landi, og tengt saman atburði inn-
an héraðs og þá sem koma utan
frá til sýningarhalds og tónleika.
Meðal helstu kosta þess að halda
hátíðir af þessu tagi hefur verið
að með þeim er hægt að virkja
framtak fólks heima í héraði á
hinum ýmsu sviðum lista og menn-
ingar; tónleikum fjölgar, leiksýn-
ingar verða fleiri og myndlistar-
sýningar, sem eru allt of fáar utan
höfuðborgarsvæðisins, skjóta
upp kollinum.
Sumarsýningin á Hellu er ein-
mitt af þessu tagi. Þrír Iistamenn,
sem búa í héraðinu, hafa tekið sig
saman og ákveðið að bjóða ná-
grönnum sínum sem og öðrum
gestum að sjá hvað þau eru að
vinna við í myndlistinni, og njóta
til þess stuðnings M-hátíðarnefnd-
ar og ráðuneytis. Þetta 'eru þau
Elías Hjörleifsson, Guðrún Svava
Svavarsdóttir og Gunnar Öm
Gunnarsson. Sýningarhúsnæði var
fundið í fyrrum kjötvinnslu við
þjóðveg eitt, og kemur bara þokka-
lega út, einkum stærri salirnir;
þama sést að það er mögulegt að
finna frambærilegi aðstöðu fyrir
myndlistarsýningar út um allt
land, ef að menn eru tilbúnir til
að hafa aðeins fyrir hlutunum.
Elías Hjörleifsson er á vissan
hátt nýliði á íslenskum myndlistar-
vettvangi, þar sem hann hefur
aðeins einu sinni áður tekið þátt í
sýningu hér á landi. Hann var hins
vegar búsettur í Danmörku í rú-
man aldarfjórðung, og tók þar
bæði þátt í samsýningum og hélt
einkasýningar. Hann er nú búsett-
ur á Hellu, og því er þetta góður
vettvangur fyrir hann til að sýna á.
Elías á flest verkin á sýning-
unni, en þau eru yfirleitt smá í
sniðum. Myndir hans eru afar lit-
ríkar, og teikningin er oftast gróf
og afar flúmð - minnir jafnvel á
hvernig Kjarval lagði eitt mynstur
af öðru í hraunmyndir sínar á
stundum. Stundum tekst Elíasi vel
upp með þessu, eins og t.d. í „Tón-
aflóð (nr. 28), en stundum ekki.
Einfaldara myndmál, eins og í
„Sjálfsmynd (nr. 11), ermun sterk-
ari miðill í hans höndum.
Guðrún Svava Svavarsdóttir
vinnur mikið í flokkum mynda, þar
sem hún leiðir myndefni til lykta
eða notar ákveðna aðferð. Sem
dæmi um hið síðarnefnda má nefna
að nærri helmingum verkanna hér
bera einfaldlega heitið „Mynd (og
síðan númer); þetta eru abstrakt
myndir gerðar með vatnslitum, þar
sem litimir leika oft skemmtilega
saman í fletinum.
Þekktustu verk Guðrúnar Svövu
eru samt þeir myndaflokkar, þar
sem ákveðin viðfangsefni eru leyst.
Einn fallegasti flokkurinn hér er
„Frelsi (nr. 15), þar sem fiðrildi
er leyst úr viðjum manns, flatar
og loks ramma í þremur myndum;
þessi athöfn á sér síðan andstæðu
í „Frelsi II (nr. 24) þar sem fiðrild-
ið er fjötrað á ný. Myndaflokkarn-
ir sem byggja á keiluforminu eru
einnig skemmtilega framsettir í
einföldu formi.
Gunnar Öm Gunnarsson er
sennilega þekktastur þeirra þre-
menninga, enda hefur hann haldið
fjölda einkasýninga og tekið þátt
í samsýningum víða um lönd. í
gegnum árin hefur ætíð mátt
merkja vissa þróun í verkum hans,
og nú síðustu ár hefur landslagið
og hulduheimar þess orðið æ meira
áberandi í málverkunum. Flest
verkin sem hann sýnir hér eru frá
þessu ári og hinu síðasta, og hér
getur að líta margþætta-og flókna
heima; náttúruvættir hafa tekið
völdin í landslaginu, og blasa alls
staðar við áhorfandanum út úr
klettum, fossum, gljúfrum og skýj-
um. Titlamir sjálfir benda einnig
sterklega til þeirra (Skýjasvipir,
Mosavera, Fjallasvipir,
Steinandlit o.s.frv.).
Þessi verk em flest hver litrík
og margþætt, og í hinum bestu
næst fram sterkt jafnvægi, eins
og t.d. í „Tónaberg (nr. 21) og „í
Rangárheimi (nr. 15). í sumum
stóm myndanna verður fjölbreytn-
in hins vegar of rnikil, og mynd-
byggingin leysist upp í ringulreið.
Hins vegar er hér einnig að fínna
nokkrar smáar fígúru- og andlits-
myndir, sem koma sterkt út í þeim
einfaldleika, sem þær geta borið
fram einar og sér.
Eins og oft vill verða um fyrstu
sýningar á nýjum stöðum, em viss-
ir byijunarhnökrar á framkvæmd-
inni, sem eflaust verða lagfærðir
á næstu sýningu. Þó að húsnæðið
hér geti hentað ágætlega undir
listsýningar, er því einfaldlega of-
boðið að þessu sinni; það ber ekki
með góðu móti þær nærri eitt
hundrað og fimmtíu myndir, sem
settar hafa verið upp. Það væri
betra að hafa færri verk og mark-
vissara úrval til að gefa gestum
glögga mynd af listafólkinu.
Engu að síður er þessi sumar-
sýning á Hellu ótvíræður fengur
fyrir myndlistarlífið í landinu, og
ber að hvetja alla Rangæinga og
þá sem eiga leið um Hellu að líta
við á sýningunni, sem er opin dag-
lega og lýkur sunnudaginn 11.
ágúst.
Það getur verið erfitt fyrir fólk í
listaheiminum að halda sínu striki
yfir hásumarið, þegar góða veðrið
freistar, fjallvegir eru opnir og
náttúran er í fullum blóma; sumar-
leyfin nota menn til að leggjast í
ferðalög, og sýningarferðir verða
í lágmarki. Þetta er oft og tíðum
miður, því það er einmitt helst á
sumrin sem byijendurnir, unga
fólkið, fá tækifæri til að komast
inn í sýningarsalina með sínar
fyrstu einkasýningar. Þar getur
oft að líta hógværa byijun á því
sem koma skal í myndlistinni, og
ef til vill brumið að næstu bylgjum
í listinni. Þv'í er full ástæða til að
hvetja fólk til að skjótast á sýning-
ar á þessum árstíma, þó margt
annað kalli til sín.
Nú stendur yfir í FIM-salnum
við Garðastræti sýning á verkum
ungrar listakonu, Ingu Rósu
Loftsdóttur. Hún stundaði listnám
við Myndlista- og handíðaskólann
á árunum 1983-87, en næstu þijú
ár á eftir var hún við nám í lista-
skólum í Rotterdam og Enscheden
í Hollandi. Þetta mun vera fyrsta
einkasýning hennar.
I stað þess að einbeita sér að
ákveðnum þætti listsköpunarinnar
og kynna hana vel hefur Inga
Rósa valið að gefa áhorfendum
tækifæri til að sjá sem mest af
því sem hún hefur fengist við í
list sinni. Þarna getur að Iíta olíu-
málverk á striga, blekteikningar,
einþrykk, ætingar, vatnslitamynd-
ir o.fl. Verkin eru einnig fjölbreytt
að stærð, en flest smá, og því
komast tæplega níutíu myndir fyr-
ir á sýningunni. Það eru nokkur
stærri verk í efri salnum, en þorri
smærri myndanna eru niðri, þann-
ig að ágætis heildarmynd fæst á
báðum stöðum.
Gestir taka fljótt eftir að lista-
konan metur einfaldleikann mik-
ils; form eru fábreytt, og stakir
litafletir, einfaldar línur og jafnvel
Inga Rósa Loftsdóttir: Án titils.
auðir fletir eru helstu aðferðir
þess myndmáls, sem hún notar.
Þetta er sjálfsagt og eðlilegt í
teikningunum, en óvanalegra í
málverkunum, þar sem striginn
sjálfur gegnir jafnvel miklu hlut-
verki, ómálaður og óvarinn.
Þegar sýningin hefur öll verið
skoðuð kemur í ljós að þessi ein-
faldleiki er styrkur, sem gerir
verkin vel læsileg. Flestar mynd-
anna eru án titils, þannig að mynd-
efnið stendur eitt sér, án stuðn-
ings; þetta verður til þess að fín-
gerðir drættir margra litlu teikn-
inganna (t.d. nr. 22 og 24) njóta
sín mjög vel. Hið sama má segja"
um vatnslitamyndirnar, eins og
t.d. nr. 54 og 58.
Þrátt fyrir að listafólk vinni
jafnt á mörgum sviðum myndlist-
arinnar, líta sýningagestir oft
fyrst og fremst til málverka sem
mælikvarða á hæfileika þess, en
telja teikningar aðeins vísbending-
ar. Hversu einhliða sem þetta við-
horf kann að vera, þá er erfitt að
breyta því. En jafnvel á þennan
mælikvarða hefur Ingu Rósu tek-
ist að með einföldu myndmáli að
skapa heildstæðar myndir. „Alda
Kærleikans (nr. 11) er skýr í
myndbyggingu, og óhefðbundin
litanotkun gefur henni þá yfir-
færðu merkingu sem hæfir. Ein-
faldir prófílar í nr. 5 og nr. 7 eru
að sama skapi grípandi, þó á ólík-
an hátt sé. Loks má nefna að
myndin „Eitt eilífðar smáblóm (nr.
66) skapar skemmtilega sífellu,
sem hæfir viðfangsefninu vel.
Hin unga listakona kemst nokk-
uð vei frá þessari frumraun sinni
í sýningarhaldinu. Árstíminn gerir
ef til vill að aðsókn verður minni
en æskilegt væri, en það er full
ástæða til að fólk leggi leið sína
í FÍM-salinn við Garðastræti síð-
ustu sýningarhelgina.
Sýningu Ingu Rósu Loftsdóttur
lýkur sunnudaginn 11. ágúst.
Eitt verka Jóns Þórs Gíslasonar.
Hafnarborg:
Málverkasýning Jóns Þórs Gíslasonar
JON Þór Gíslason sýnir nú verk
sín í kaffistofu Hafnarborgar.
Jón Þór er fæddur í Hafnarfirði
1977 og útskrifaðist úr málara-
deild 1981.
Fram til ársins 1989 starfaði
hann hér heima og hélt sýningar
m.a. í Djúpinu, Hafnarstræti árið
1983, í Hafnarborg 1984, í Gallerí
Borg 1988.
Árið 1989 hóf Jón Þór framhalds-
nám við Die Staatliche Akademie
■ VINIR DÓRA og gestir verða
með blústónleika á Púlsinum
föstudaginn 8. ágúst og laugardag-
inn 9. ágúst. Það virðist ganga ein-
hver blúsfaraldur í Reykjavíkurborg
um þessar mundir ef marka má
aðsóknina undanfarið á hljómleika
Vina Dóra og Tregasveitarinnar á
Púlsinum. Má geta þess að uppselt
var bæði föstudags- og laugardags-
kvöld á Blúsmannahelgina sl. helgi.
Vini DÓra skipa: Andrea Gylfa-
dóttir, söngur, Ásgeir Óskarsson,
trommur, Guðmundur Péturs-
son, gítar, Haraldur Þorsteins-
son, bassi, og sjálfur foringinn, sem
spilar á gítar og munnhörpu, auk
þess að syngja, Halldór Bragason.
der Bildenden Kunste í Stuttgart,
Þýskalandi. Þar stundar hann enn
nám hjá prófessor Erich Mansen.
Sýning Jón Þórs stendur til 25.
ágúst og verður opin virka daga frá
kl. 11-19 en kl. 14-19 um helgar.
Fjölnir:
Fj ölskylduhlaup
í Grafarvogi
BLÓMAHAFIÐ, blómaverslunin
við Gullinbrú, og frjálsíþrótta-
deild Fjölnis í Grafarvogi gang-
ast fyrir fjölskylduhlaupi laug-
ardaginn 10. ágúst nk.
Hlaupið hefst við Blómahafið
kl. 14.00 og þaðan liggur leiðin
yfir Gullinbrú inn fyrir Grafar-
vogsbotn og vestur Stórhöfða að
marki við Blómahafið, alls um 3,5
km.
Öllum, stórum sem smáum, er
heimil þátttaka í heilsuhlaupinu
og fá allir verðlaunapening að lo-
knu skeiðinu ásamt gosdrykk frá
Sól hf. og birkiplöntu frá Skóg-
ræktarfélagi Reykjavíkur.
Þátttökugjald er kr. 500. Skrán-
ing er meðal annars við Blómahaf-
ið föstudag kl. 11-20 og laugardag
frá kl. 12.30.
Trausti Steinsson
Ný ferðabók
ÚT KEMUR um þessar mundir
bók sem heitir „Á slitnum skóm“,
reisubók eftir Trausta Steinsson.
Bókin segir frá eins mánaðar
ferð sem höfundurinn fór í þvert
yfir Evrópu, frá Amsterdam til
Tyrklands, sumarið 1990.
Það er nýr forleggjari, Guðsteinn,
sem gefur bókina út. Bókin mun
fást í bókaverslunum landsins.