Morgunblaðið - 17.05.1992, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. MAÍ 1992
C 15
GAMANAÐ
. ELSKAST A
HVITA TJALDINU
OPNUNARMYNDIN á kvikmyndahátíðinni í Cannes var að þessu
sinni hinn umtalaði erótiski þriller „Basic Instinct“. Sumir töldu
þetta ögrandi ákvörðun, þvi talsverð mótmæli hafa verið í Banda-
ríkjunum frá því myndin var frumsýnd í mars. Samtök homma
og lesbía þar í landi telja myndina gefa neikvæða mynd af samkyn-
Michael Douglas og Sharon Stone í myndinni „Basic Instinct."
Enn ögrar Michael Douglas almenn-
ingi í hlutverkavali og í viðtali við
Þorfinn Omarsson á kvikmyndahá- .
tíðinni í Cannes lýsir hann tökum á
myndinni umdeildu, „Basic Instinct"
etta hefur ekki verið til
að minnka vinsældir
„Basic Instinct".
Þvert á móti nýtur
hún gífurlegra vin-
sælda beggja vegna
Atlantshafsins og setti aðsóknar-
met hér í Frakklandi í síðustu viku.
Myndin gengur eins langt og leyfi-
legt er varðandi á'staratriði og of-
beldi og í rauninni gekk hún enn
lengra í upphafi. Leikstjóri hennar,
Hollendingurinn Paul Verhoeven,
þurfti að leggja hana níu sinnum
fyrir bandaríska kvikmyndaeftirlit-
ið til að hún stæðist kröfur þess.
Hins vegar er upprunalegu útgáf-
unni dreift um Evrópu, þar á með-
al í kvikmyndahúsið Regnbogann
þar sem hún verður frumsýnd á
næstu dögum.
En það er ekki síst leikarinn
Michael Douglas sem ögrar al-
menningi með því að leika í mynd
af þessu tagi. Hann leikur rann-
sóknarlögreglumann, sem í upp-
hafi myndar á í ástarsambandi við
sálfræðing lögreglunnar (Jean
Tripplehorn), en heillast síðan að
tvíkynhneigðri konu (Sharon
Stone), sem grunuð er um morð.
Fyrir leik í myndinni fékk Michael
Douglas ein hæstu laun sem um
getur í kvikmyndasögunni, eða
tæpan milljarð íslenskra króna.
Morgunblaðið hitti Michael Dou-
glas að máli í Cannes.
Kjánaleg mótmæli
Ég hitti Michael á Majestic-hót-
elinu í Cannes. Michael er lítill
maður vexti — mun minni en mað-
ur hafði gert sér í hugarlund. Hann
lítur nokkuð öðruvísi út en í mynd-
inni, því hárið er bæði snöggklippt
og talsvert grátt. Hann heilsar mér
brosandi og kveikir sér umsvifa-
laust í sígarettu þegar hann söst.
Við byijum á að ræða um „Basic
Instinct" enda frumsýningu henn-
ar nýlokið.
- Sástu fyrir þér þessi mótmæli
áður og á meðan þið tókuð „Basic
Instinct"?
„Nei, alls ekki. Þau komu mér
alveg í opna skjöldu. Enda þótt
tvíkynhneigð kona sé grunuð um
morð, er ekki verið að ásaka hana
um að vera tvíkynhneigð. Ekki
frekar en þegar gagnkynhneigðir
eru í hópi grunaðra. Ég tel mig
vera jákvæðan í garð samkyn-
hneigðra og á marga vini úr þeirra
röðum í þessum bransa. Þannig
mun ég fyrstur manna viðurkenna
að hommar og lesbíur eru ekki
nógu jákvæðar persónur í kvik-
myndum. En það er nákvæmlega
ekki neitt gegn samkynhneigðum
í þessari mynd.“
- Hvernig skýrir þú þá þessi
mótmæli?
„í fyrsta lagi eru samtökin sem
að þeim standa, Queer Nation og
GLAAD, í minnihluta samkyn-
hneigðra. Þar að auki höfðu þau
ekki séð myndina þegar þau hófu
mótmælin. Ég held að þau séu ein-
faldlega að notfæra sér þessa stóru
mynd til að vekja athygli á sjálfum
sér. Þau áttuðu sig bara ekki á
því að þetta var enn betri auglýs-
ing fyrir myndina."
- Bandarísk kvennasamtök
tclja einnig ástaratriðið á milli þín
og Jean Tripplehorn vera nauðgun.
„Já, hvernig er hægt að mis-
skilja hlutina þannig," segir hann
og hristir hausinn. „Við fórum al-
veg niður í kjölinn á þessari senu
áður en hún var tekin og það er
greinilégt að Jean sýnir mér já-
kvæð viðbrögð strax í upphafi.“
- En hún segir samt eftir á að
þú hafir ekki verið að elskast, held-
ur að gera eitthvað annað ...
„Já, það er hluti af þessu. Við
verðum að muna að ástaratlot fólks
geta verið mjög fjölbreytt og ég
held nú að fullorðið fólk megi haga
sér eins og því sýnist í rúminu.
Rólegasta fólk getur iðkað villta
ástarleiki þegar enginn sér til.“
Allir hafa gert sér upp
fullnægingu
- Það eru mjög mörg ástaratriði
í þessari mynd. Er erfiðara að leika
í slíkum senum en til dæmis slags-
málasenum?
„Já, það er að mörgu leyti erfið-
ara að gera þær trúverðugar. Sjáðu
til, það vita allir af eigin raun
hvernig fólk elskast, en sem betur
fer Iendir minnihluti í slagsmálum.
Þannig gerir áhorfandinn miklu
meiri kröfur til ástaratriðanna og
ber þau saman við sína eigin
reynslu. En þau eru ekkert erfið-
ari líkamlega séð, því við erum
auðvitað bara að leika. Það hafa
allir, bæði karlar og konur, ein-
hvern tíma gert sér upp nautnina
við að elskast. Og gert sér upp
fullnægingu. Öðruvísi hefði ég
aldrei lifað af „reið aldarinnar" í
tíu tíma á dag, í sex daga í röð!“
- Voru þessi atriði mikið skipu-
lögð fyrirfram eða lékuð þið af
fingrum fram?
„Ég get sagt þér að þau voru
mjög kortlögð. Tæknilega er það
nauðsynlegt, því við þurfum að
færa okkur í fyrirfram ákveðnar
áttir í takt við myndavélina. Þetta
er bara kóreógrafía. En það var
samt mjög gaman af þessu og
maður upplifír hluti sem ekki er
hægt að Ieyfa sér í daglegu lífi.“
- Lékstu þá aðallega í þessari
mynd ánægjunnar vegna?
„Ja, ég reyni að velja sem íjöl-
breytilegust hlutverk. Síðast lék
ég í gamaldags stríðsmynd („Shin-
ing Through"), þar á undan í
gamanmynd („War of the Roses“)
og þar áður í hasarmynd („Black
Rain“). Ég hafði gaman af öllum
þessum hlutverkum, hveiju á sinn
hátt. En ég neita því ekki að kyn-
lífið í myndinni heillaði mig og
mig langaði til að ganga lengra
en áður í þeim efnum. Það veitir
ekkert af því að hrista aðeins upp
í þessu. Mér fannst handritið líka
svo vitsmunalega skrifað og auk
þess er ég aðdáandi Verhoevens
alveg frá því hann gerði kvikmynd-
ir í Hollandi. En ég held að það
besta við þetta hlutverk hafí verið
að ég neyddist til að skafa af mér
svona tíu kíló,“ segir hann og
klappar á stæltan magann.
- Hvað finnst þér um það að
klippa þurfti nokkur atriði til að
fá myndina sýnda í Bandaríkjun-
um?
„Mér finnst það auðvitað slæmt,
en við þekktum reglurnar áður en
við lögðum af stað og reyndum
síðan að ganga eins langt og þær
leyfa. Alvarlegast í þessu sam-
bandi er að í kvikmyndum er of-
beldi orðið sjálfsagðara en kynlíf.“
- Snúum okkur að öðru. Þær
persónur, sem þú hefur leikið síð-
ustu árin, hafa verið nokkuð spillt-
ar siðferðislega. Framhjáhald í
„Fatal Attraction", fjársvikari í
„Wall Street", ofbeldisfull lögga í
„Black Rain“ og nú rannsóknarlög-
reglumaður með mjög vafasama
fortíð. Hefur þú einhveija skýringu
á þessu samhengi?
„Ja, ég veit það nú varla. Ég
vel hlutverk mín algerlega eftir
tilfmningu hveiju sinni, en kannski
langar mig að taka þátt í vanda-
málum þessara manna og reyna
að leysa þau. Mér finnst ekkert
varið í fullkomnar hetjur. Þær eru
ekki af holdi og blóði og það vant-
ar alla dýpt í þeirra persónuleika.
Mig langar að túlka góðu og slæmu
hliðarnar á sömu persónunni.“
- Er þetta eitthvað sem þú átt
sameiginlegt með persónum þín-
um?
„Nei, ég held ekki. Þvert á móti
hjálpa kvikmyndirnar mér að halda
stöðugleika í einkalífínu. Ég lifí
hamingjusömu lífi með minni fjöl-
skyldu, en eins og hjá öðrum kem-
ur fyrir að ég hef þörf fyrir að
gera óskynsamlega hluti. Þá leita
ég í kvikmyndirnar og losa mig
við neikvæðu hliðarnar á sjálfum
mér. Þannig vernda ég í rauninni
einkalífið."
Læt tilfinninguna ráða
- Handritið að „Basic Instinct"
varð strax fréttaefni fyrir nokkrum
árum þar sem Joe Eszterhas fékk
þijár milljónir dollara í greiðslur.
Síðan fékkst þú 15 milljónir doll-
ara fyrir að leika í myndinni. Eru
þetta eðlilegar upphæðir?
„Það er ágætt að koma þessum
máluin á hreint. Allar mínar mynd-
ir á síðustu árum hafa verið vinsæl-
ar, sérstaklega I öðrum löndum en
Bandaríkjunum. Ég ferðast út uin
allan heim til að kynna þessar
myndir og þær eru seldar út á
nafnið mitt. Auðvitað hvílir mikil
ábyrgð á mínum herðum að vera
peninganna virði, en satt að segja
held ég að framleiðendur hagnist
alltaf á þessum samningum þótt
háir séu. “
-- Þú ert líka sagður í hópi valda-
mestu manna Hollywood, enda
bæði framleiðandi og í hæst laun-
aða leikaraflokknum.
„Já, þetta eru sögur sem sumir
hafa gaman af, en ég myndi ekki
taka þær alvarlega. Mér finnst öllu
verra að vegna þess að ég er líka
framleiðandi, halda allir að ég sé
leikari sem skipuleggi ferilinn
langt fram I tímann. Eg fullvissa
þig um að svo er alls ekki. Ég vel
lilutverkin bara eftir tilfinningu
hveiju sinni og hef tekið hvert hlut-
verkið eftir annað sem stríðir gegn
straumnum. „Fatai Attraction",
„Wall Street" og „Black Rain“
voru allt myndir sem enginn vildi
leika í. Mér fannst þetta áhuga-
verðar persónur og þvi sló ég til.
Svo hefur heppnin verið með mér
og allar þessar myndir gengið vel.“
- Þú sagðir einhvern tínia að
persónan í „Wall Street“ væri
hreinn tilbúningur, en sú í „Fatal
Attraction" ætti margt sameigin-
legt með þér.
„Já, og þannig eru tvær aðferð-
ir til persónusköpunar. Sú fyrri er
að breyta sjálfum sér algeriega í
hina persónuna, en það gerði ég í
„Wall Street". Ég man að ég reyndi
að nota þessa aðferð líka í „Fatal
Attraction“ en að lokum uppgöt-
vaði ég að maðurinn var bara mjög
líkur mér sjálfum. Ég veit að ég
gæti aldrei nokkurn tíma verið
verðbréfabraskari í Wall Street, en
ég get hins vegar auðveldlega séð
mig fyrir mér sem dæmigerðan
lögfræðing í New York, sem gerir
þau „mistök" að halda framhjá
konunni sinni. Ég þurfti því ekkert
að breyta mér fyrir þetta hlutverk.
Þvert á móti reyndi ég að vera ég
sjálfur."
- Hvorri aðferðinni beittir þú
við „Basic Instinct"?
„Ja, ætli það sé ekki bara blanda
af hvoru tveggja," segir hann og
hlær. „Persónan gæti vel verið sú
sama og ég lék í þáttunum „The
Streets of San Fransisco" á sínum
tíma, nema bara 20 árum eldri.
Þetta er maður sem hefur tapað
öllu sem hann átti, þar á meðal
trúnni á sjálfan síg. Þannig er
hann haldinn mikilli sjálfseyðing-
arhvöt og getur líka verið hættu-
legur umhverfi sínu.
- Surnir líta á „Basic Instinct“
sem „Fatal Attraction 11“ ...
„Það er mikill misskilningur að
gera það og hugsanlega er það
sprottið frá þeim sem ekki hafa
séð myndina. Við erum að fjalla
um allt aðra hluti í „Basic Instinct“
og mín persóna á afar fátt sam-
eiginlegt með lögfræðingnum í
„Fatal Attraction“. Annar þeirra
er sléttur og felldur á yfírborðinu
á meðan hinn hefur lent í öllum
hugsanlegum vandamálum, sem
hefur áhrif á gjörðir hans. Lög-
fræðingurinn vissi ekki hversu al-
varlegar afleiðingar framhjáhaldið
myndi hafa, en löggan veit vel að
konan sem hann fæst við er stór-
hættuleg. Það stöðvar hann ekki.“
Er leikari — ekki
framleiðandi
- Þú framleiddir miklar ádeilu-
myndir á áttunda áratugnumveins
og Gaukshreiðrið gegn kerfinu og
„China Syndrome“ um hættuna í
kjarnorkuverum. Það hefur minna
farið fyrir slíkum verkum hjá þér
í seinni tíð.
„Já, en það segir ekki til um
ábyrgðartilfinningu mína. Ég
hugsa vandlega um efni hverrar
myndar áður en ég tek ákvörðun
um að vera með. Kvikmyndir eru
mjög dýrar í framleiðslu og þannig
tel ég það fyrstu skyldu okkar, sem
gerum þær, að veita góða skemmt-
un í tvo klukkutíma og að snerta
áhorfandann tilfinningalega. Kvik-
myndir eiga að snerta fólk, hvort
sem það er með hlátri eða gráti.
Þegar þessu er náð geta menn
farið að hugsa um frekari boðskap
og verður myndin þá væntanlega
enn betri. Gaukshreiðrið og „China
Syndrome" voru þannig, en margir
áhorfendur fundu líka boðskap í
„Fatal Attraction" og menn hafa
séð boðskap gegn alnæmi í „Basic
Instinct". Ég verð nú að segja eins
og er, að ég tók alls ekki eftir
þessum skilaboðum fyrr en eftir
á, enda hafa báðar myndirnar mik-
ið skemmtanagildi."
- Þú hefur tvisvar unnið Ósk-
arsverðlaun, en við afar mismun-
andi aðstæður. Hvorn Óskarinn
heldur þú meira upp á?
„Þeir eru mér báðir mjög kærir.
í fyrsta lagi ætlaði ég aldrei að
verða framleiðandi. En ég elskaði
bókina Gaukshreiðrið eftir Ken
Kesey. Faðir minn hafði keypt
kvikmyndaréttinn á henni og ég
gat ekki beðið eftir að sjá hana
kvikmyndaða. Ég framleiddi
myndina og er mjög stoltur af því
að hafa komið þessu meistaraverki
Milosar Formans af stað. En á
sama tíma og ég var svo ánægður
með lífið, tók ég eftir því að fólk
leit á mig alfarið sem framleiðanda
en ekki leikara. Ég var hins vegar
alltaf sannfærður um að verða leik-
ari og ekkert annað. Þannig skipti
Óskarinn, sem ég hlaut fyrir „Wall
Street", miklu máli fyrir sjálfs-
traust mitt og breytti_ áliti annarra
á mér sem leikara. Ég bý nú vel
að þessu sjálfstrausti."