Morgunblaðið - 09.12.1995, Blaðsíða 4
4 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ný framkvæmdanefnd um
einkavæðingu skipuð
Bifreiðaskoð-
un og SKÝRR
í athugun
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í gær
tillögu Davíðs Oddssonar forsætis-
ráðherra um tilhögun einkavæðing-
ar ríkisfyrirtækja á kjörtímabilinu.
Skipuð verður nefnd fjögurra
ráðherra til að hafa yfirumsjón með
einkavæðingarstarfi og ný fram-
kvæmdanefnd um einkavæðingu,
sem á að skila tillögu að fram-
kvæmdaáætlun í byijun næsta árs.
Búast má við að nefndin geri með-
al annars tillögu um sölu á hlut
ríkisins í Bifreiðaskoðun íslands og
SKÝRR.
Umboð framkvæmdanefndar um
einkavæðingu, sem starfaði á veg-
um síðustu ríkisstjómar, rann út
um leið og stjórnarskipti urðu. Að
sögn Hreins Loftssonar hæstarétt-
arlögmanns, sem var formaður
nefndarinnar og mun stýra störfum
nýrrar einkavæðingamefndar,
verður framkvæmd einkavæðingar
með svipuðu sniði og á seinasta
kjörtímabili.
Skipuð verður ráðherranefnd,
sem í sitja forsætisráðherra, fjár-
málaráðherra, utanríkisráðherra og
viðskipta- og iðnaðarráðherra, til
að hafa yfímmsjón með einkavæð-
ingu. Ráðherramir skipa síðan hver
sinn fulltrúa í framkvæmdanefnd
um einkavæðingu og verður fulltrúi
forsætisráðherra formaður. Með
nefndinni munu starfa tveir til þrír
starfsmenn fjármálaráðuneytisins.
Fyrsti fundur nefndarinnar er ráð-
gerður 21. desember.
Verk- og tímaáætlun í
ársbyrjun
Hreinn segir að fýrsta verkefni
framkvæmdanefndarinnar verði að
leggja fram verk- og tímaáætlun
einkavæðingar í byijun næsta árs.
Sú áætlun verði lögð fyrir ráðherra-
nefndina, sem fjalli um hana og
leggi síðan fyrir ríkisstjóm. Hreinn
segir að ekki hafí verið íjallað um
einstök fyrirtæki enn sem komið
er, en hugmyndir séu uppi til dæm-
is um sölu á hlut ríkisins í Bifreiða-
skoðun íslands og í Skýrsluvélum
ríkisins og Reykjavíkurborgar
(SKÝRR).
Á ríkisstjórnarfundinum í gær
voru jafnframt lögð fram drög að
nýjum verklagsreglum um fram-
kvæmd einkavæðingar. Að sögn
Hreins em reglurnar miðaðar við
þá reynslu, sem fengizt hafi af
einkavæðingu hingað til. „Mark-
miðið er að samræma vinnubrögð
og tryggja að staðið sé með fagleg-
um hætti að því að selja ríkisfyrir-
tæki,“ segir hann.
Allsherjaratkvæðagreiðsla Dagsbrúnar
Dræm þátttaka í gær
ÞÁTTTAKA í allsheijaratkvæða- Guðmundur kvaðst telja að úrslit
greiðslu Dagsbrúnar um uppsögn lægju fyrir um kl. 22 í kvöld. „Eg
samninga var heldur dræm í gær, á ekki von á mikilli þátttöku en ég
að sögn Guðmundar J. Guðmunds- er alveg viss um að tillaga launa-
sonar, formanns Dagsbrúnar. nefndar verði felld. Við höfum aldr-
Atkvæðagreiðslan hófst kl. 10 í ei orðið undir í atkvæðagreiðslum
gærmorgun og stóð til kl. 19. Át- og aðeins einu sinni í atkvæða-
kvæðagreiðslan hefst að nýju í dág greiðslu á fundi, árið 1946,“ sagði
kl. 10 og stendur til 19. Guðmundur.
Morgunblaðið/Sverrir
HARALDUR Sveinsson, stjórnarformaður Árvakurs hf., kveikir á jólatrénu. Hjá honum stendur
Ragnar Magnússon, formaður Blindafélags íslands. Á milli þeirra er Gísli Helgason.
Blindrafélagið færir Morgunblaðinu jólatré
„Tákn ljóss nýrrar
upplýsingaraldar“
BLINDRAFÉLAG ÍSLANDS af-
henti Morgunblaðinu í gær jólatré
að gjöf, sem þakklætisvott fyrir
starf blaðsins að rafrænni fjöl-
miðlun. Ragnar Magnússon for-
maður félagsins þakkaði Morgun-
blaðinu gott samstarf og afhenti
jólatréð sem hann sagði vera
„tákn ljóss nýrrar upplýsingarald-
ar fyrir blint og sjónskert fólk
hérlendis".
Ragmar minnti á að um eitt ár
er liðið síðan útgáfa blaðsins hófst
í rafrænni mynd, sem hafi verið
mikið framfaraspor fyrir bUnda
og sjónskerta sem vilja lesa blaðið.
Lesendum fjölgar
„Smám saman mun lesendum
fjölga og gott dæmi um það er
að nýlega gerðist 75 ára gamall
blindur maður á Akureyri nýr les-
andi Morgunblaðsins. Hann óttað-
ist ekki tæknina og tók hana í
þjónustu sína, sem er mikið og
stórt skref fyrir blinda og sjón-
skerta. Fyrir um það bil 12 mán-
uðum þegar við ræddum við Morg-
unblaðsmenn um þessi mál, mætt-
um við skilningi og velvilja. Þegar
menn höfðu áttað sig á þeim
tækniundrum sem hér þurftu að
koma til, varð draumur okkar
blindra og sjónskerta að veruleika
um að fá aðgang að prentuðu
máli sem er eitthvert hið stærsta
hugðarefni okkur í dag,“ sagði
Ragnar áður en hann tendraði
ljósin á trénu.
Haraldur Sveinsson, formaður
stjórnar Arvakurs hf., útgáfu-
félags Morgunblaðsins, veitti
jólatrénu viðtöku og þakkaði
Blindrafélaginu gott samstarf síð-
ast liðið ár.
Hann gat þeirra tæknimanna
Morgunblaðsins sem unnið hafa
sérstaklega að þessu verkefni og
sagði að eigendur og starfsmenn
Morgunblaðsins muni áfrám kapp-
kosta að leggja blindum lið, eftir
því sem frekast er unnt.
Útboðí
athugun á
spítölum
ENGIN áform eru uppi um útboð
á læknisverkum á spítölum en hins
vegar er til athugunar að bjóða
út ýmsa þjónustu spítalanna, svo
sem matargerð, skrifstofuvinnu
o.fl., að sögn Ingibjargar Pálma-
dóttur, heilbrigðis- og trygginga-
ráðherra.
Stjórn Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja samþykkti í gær
ályktun þar sem segir m.a. að í
bandorminum svokallaða með fjár-
lagafrumvarpinu sé opnað fyrir
einkavæðingu í heilbrigðisþjón-
ustu, með því að heimila ráðherr-
um að semja við einkaaðila um
að veita þjónustu sem ríkisstofn-
anir veita nú. Varar BSRB við slík-
um áformum.
Ingibjörg Pálmadóttir segir að
engar ákvarðanir hafí verið teknar
í þessum efnum. Málið hafi verið
í athugun og verði áfram.
Ráðast á gegn hrókönd
Morgunblaðið/Jóhann Óli Hilmarsson
HRÓKANDARPAR á
Mývatni árið 1993.
Fuglar Íslands/Hjálmar R. Bárðarson
FLÓRGOÐI á hreiðri.
ÓLAFUR K. Nielsen, líffræðingur hjá Nátt-
úrufræðistofnun, kveðst telja þörf á að
ráðast gegn hróköndum sem komið hafa
hingað til lands, áður en þær hefja fast
varp. Ákvörðun um slíkt velti hins vegar
á umhverfisráðuneyti sem senda mundi
málið sk. villidýraráði til umfjöllunar.
„Þetta eru ennþá fáir fuglar þannig að
ekki er ástæða til að hafa hraðan á, en
ef eitthvað á að gera er rétt að hefjast
handa meðan stofninn er lítill, því að ef
við drepum ekki þessa fugla sem hingað
koma endum við með varpstofn hér sem
myndi örugglega telja nokkur hundruð pör
innan nokkurra ára eða áratuga,“ segir
Ólafur.
Flutt til Evrópu
Hrókönd var lengst af bundin við Suð-
ur- og Norður-Ameríku, en árið 1948 flutti
Peter nokkur Scott sex einstaklinga af
þessum stofni til Englands og kom fyrir í
andagarðinum í Slimbridge. Fuglarnir hófu
varp fljótlega og 1954 sluppu fyrstu fugl-
arnir úr garðinum og er talið að 70 fuglar
hafi sloppið út næstu 20 ár á eftir. Varp
hófst 1960 og var þá talið að um 10 fugl-
ar væru á lífi úti í náttúrunni en breski
stofninn telur nú um 3.500 einstaklinga.
Fyrstu fuglamir úr þessum stofni sáust
á meginlandi Evrópu 1966 og árið 1994
var vitað til að sést hefði til hrókandar í
Ástleitin o g árásar-
gjörn hrókönd
gæti gert flórgoða
erfítt fyrir
tuttugu og einu landi utan Bretlandseyja.
Hrókönd sást fyrst hérlendis 1976 og hef-
ur komið hingað til lands nær árlega síðan
1984. Hreiður hrókandar fannst fyrst hér-
lendis árið 1990 og síðan er vitað um að
minnsta kosti tvö hreiður með fullri vissu.
Giskað hefur verið á að þessi hópur sem
hingað sækir sé skipaður 10-20 einstakl-
ingum.
Árásargjörn og ástleitin
„Þær koma eins og farfuglarnir á vorin
og eru hér allt sumarið en fara síðan á
haustin. Hróköndin er árásargjöm og hikar
ekkert við að beija á þeim tegundum sem
búa með henni, en hér á íslandi er það
einkum flórgoðinn sem deilir með henni
búsvæði, en hann er í útrýmingarhættu.
Tegundunum lendir mjög oft saman og ef
eitthvað er mun hróköndin gera flórgoðan-
um erfítt fyrir.“
Á Spáni kyndblandast hróköndin ná-
skyldri tegund, eiröndinni, sem býr þar,
við Miðjarðarhaf og í Mið-Asíu. Eiröndin
er það skyld hróköndinni að þegar þær
koma saman í náttúrunni, em engar hindr-
anir fyrir því að þær hagi sér eins og ein
tegund. Þær æxlast greiðlega og afkvæm-
in eru fijó.“
íslendingar eru aðilar að sk. Bernar-
samþykkt, þar sem kveðið er á um verndun
evrópskra tegunda, bæði plantna og dýra,
og eru með henni viðaukar þar sem til-
greindar eru þær tegundir sem eru í sér-
stakri hættu og aðildarríkin skuldbinda sig
til að vemda. Eiröndin er ein af þessum
tegundum. Hún var á sínum tíma nær út-
dauð í Evrópu, en telur nú um 1.000 fugla.
Útrýming
forgangsatriði
„Menn telja að eiröndin muni hverfa sem
slík, haldi hróköndin áfram að fjölga sér í
Evrópu, og eftir muni sitja blendingsstofn
sem líkist mest hróköndinni. Þess vegna
hafa menn sett það sem algjört forgangs-
atriði um verndun eirandarinnar, að fækka
og helst að útrýma hróköndinni í Evrópu,“
segir Ólafur.
I fyrra var samþykkt að kanna nánar
samskipti flórgoðans og hrókandarinnar
hér á landi í sumar, en þá fannst hvergi
hrókandarvarp, þannig að sú hugmynd
féll um sjálfa sig.
V
)
i
}
}
}
:
}